Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Osmanlı döneminde Mahmutbey nahiyesi içerisinde birer Rum yerleşim yeri olan Litros ve Avas köylerinin etnik yapısı, Lozan Antlaşması’yla değişmiştir.
Cumhuriyet döneminde Rum kökenli halkın Yunanistan’a göç etmesiyle boşalan köylere, Doğu Mekodanya’dan gelen Türkler iskan ettirilmiştir. Uzun yıllar mübadele köyü konumunda kalan Litros ve Avas isimlerini 1930’lu yıllara kadar korumuştur. 1937 - 1940 yıllarında gerçekleştirilen değişiklikle Litros-Esenler, Avas-Atışalanı olarak Türkçeleştirilmiştir.
İlçemiz tarihi eser bakımından zengin sayılmaz. Bizans ve Osmanlı dönemine ait çeşme, su kemeri, su terazisi ve sebil günümüze ulaşan tarihi yapılarımızdır.
Bu eserlerin de kitabeleri tahrip edildiği için yapım tarihleri hakkında bilgi vermek mümkün değildir. Bunlar: Avas Kemeri, Atışalanı Çeşmesi, Atışalanı Sebili, Menderes Çeşmesi (Litros Ayazması), Yavuz Selim Çeşmesi ve Nene Hatun Çeşmesi.
ATIŞALAN SU KEMERİ (Avasköy Kemeri, Yılanlı Kemer)
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Tarihi kaynaklarda, bu yapıtlardan sadece Avas Kemeri hakkında, bazı bilgilere ulaşmak mümkündür.
Eski haritalarda Avasköy Kemeri veya Yılanlıkemer diye anılan bu kemerin üzerinden Süleymaniye ile Beylik sularının künkleri geçer. Kemer, Mimar Sinan yapısıdır. Sinan’ın yaptığı su kemerleri arsında gerek Tezkiret’ül-Bünyan ve gerekse Tezkiret’ül-Enbiye’de, Avasköy Kemeri’nden bahsedilmektedir.
Bu kemerin yapısındaki zerafet ve uygulanan teknik, Mimar Sinan yapısı olduğunu açıkça göstermektedir. Yatay kuvvetlerin karşılanması için Sinan’ın, Uzunkemer, Paşa Kemeri ve diğer kemerlerde uyguladığı 3 m. eninde ve tabandaki 0,60-0,75 m’lik çıkıntılar tepede sıfır olacak şekilde yapılan payandalar bu kemerde de aynen uygulanmıştır. Gözlerin açıklıkları 4,50 m.’dir. Yalnız ortadaki göz 6 m. olarak yapılmıştır. Talveg’den tepesinin yüksekliği 10,30 m’dir. Sert kalker taşları ile yapılmış olan bu kemerde künklerin iç çapı 21 cm’dir.
Süleymaniye Suyollarına ait haritada bu kemer 11 gözlü, Topkapı Sarayı Müzesi III. Ahmet kitaplığındaki 1607 tarihli haritada 12 gözlü, 1748 tarihli haritada ise yine 12 gözlü olarak çizilmiştir.
DAVUTPAŞA KIŞLASI
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Kışla kompleksi, İstanbul'u Edirne'ye bağlayan eski yol üzerinde yer alır. Buradaki yerleşme kentin Bizans dönemine kadar bağlanmakta ve bölge Aretai adıyla tanımlanmaktadır.
1999 yılı sonlarına kadar İstanbul'un eski askeri alanlarının başında gelen Davutpaşa kışla yapıları, artık Yıldız Teknik Üniversitesi' ne devredilmiştir. Kışla 1986'da bile, konut sahalarının dışında sayılacak durumdayken, şehrin büyümesi hızlanınca, on milyonluk İstanbul için Davutpaşa yapıları, şehir dışı askeri site binaları olma özelliğini kaybetmiştir. Kışla binalarının sivil hizmetine sunulmasının ana nedeni de zaten budur.
Askeri yapılar, Osmanlı imar sistemi içinde başlangıçtan itibaren devlet tarafından inşa edilen tek yapı grubudur. Ancak, Osmanlı ordusunun yalnızca Kapıkulu askerleri için kışla binasına gerek duyulması nedeniyle, 18. yüzyıl sonuna kadar fazla sayıda kışla inşa edilmemiştir.
Fatih Sultan Mehmed ordusu ile İstanbul'u kuşattığı sıralarda 12 000 kişiden oluşan yeniçerisi, 4 000 sipahisi ile şimdiki Davutpaşa ve Maltepe kışlalarının bulunduğu alanda ordugaha geçmişti. İstanbul surları dışındaki yüksek noktalardan biri olan Davutpaşa kışlasının bulunduğu yer, Fatih Sultan Mehmet döneminden beri askeri alan şeklinde değerlendirilmiştir. Su yolu, sarnıç kalıntıları ve bir kagir binadan arta kalmış tonoz parçaları, buranın Bizans döneminde de askeri alan şeklinde kullanılmış olabileceğini hatıra getirmektedir. Batıya açılış ve reformlar dönemindeki askeri yapı toplulukları arasında, İstanbul'un Anadolu yakasında Selimiye, Rumeli yakasında da Davutpaşa gerçek birer askeri site durumu arz ederler.
Osmanlı orduları Avrupa tarafına sefer yaparken, ordu Davutpaşa sahrasından uğurlanırdı. Bu yolculukta, padişah ordunun başında sefere katılmaktaysa burada gecelenir, ertesi gün yola çıkılırdı. Şayet ordu sadrazamın yönetiminde ise, padişah orduyu buradan uğurlardı. Padişah için geceleme ve uğurlama yeri olarak kullanılan Davutpaşa sahrası, seferden dönen ordunun da son konaklama yeri idi. Ordu için önemli görülen ve padişahların uğrak yeri olan Davutpaşa'da iki köşk yapılmıştı. Padişah köşkünün yanı sıra başka binalara da yer verilmişti, burada padişah için ilk köşkü, Fatih Sultan Mehmet'e Beylerbeyilik, sultan II. Bayezid'e sadrazamlık etmiş olan Davut Paşa yaptırmıştı. Buranın Davutpaşa diye adlandırılması da bu vezirden kaynaklanır.
İstanbul'un Trakya'ya açılan sur dışındaki bu önemli bölümünde (Davutpaşa sahrasında), tepe şekli arz eden üç yerde kışlalar yapılmıştır. Bunlar; Davutpaşa, Rami ve Maltepe kışlalarıdır. Bu üç kışladan ikisi kışlalıktan çıkmıştır. Rami kışlası tamamen yok olmak üzeredir. Maltepe binası ise Polis teşkilatına devredilmiştir.
Yeniçeri ocağının kaldırılmasından sonra, yeni kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye birliklerinin iskanı için Davutpaşa, Rami ve Selimiye kışlalarının inşaatına başlanmıştır. Lütfü tarihindeki ( Lütf-i Tarih ) olayların anlatılış sırasına bakılırsa, Yeniçeriliğin kaldırılmasını müteakip, Asakir-i Mansure-i Muhammediye için 1826'da girişilen büyük çaplı inşaat olarak Selimiye kışla inşaatının arkasından Davutpaşa kışlası inşaatı geliyordu. Sultan II. Mahmud 1828 yılında Davutpaşa sahrasında mevcut yapılar arasında tamire muhtaç olanların tamirleri ile burada inşa edilecek yeni kışlaların inşa giderleri için Ebniye-i Hassa müdürüne bir keşif hazırlatmıştı. Ancak, padişah keşfi yetersiz görmüş ve yeni bir keşif hazırlamasını emretmişti. Padişahın keşfi yetersiz görmesi, kışlanın küçük tutulmuş olmasındandı. Ebniye-i Hassa müdürünün yeni hazırlayacağı keşifte elbette kışla daha büyük tutulacaktı.
Yapımına 1826-1827 yıllarında başlanan ve yapımı 1831-1832 yıllarında tamamlanan Davutpaşa kışlasına bina emini atanması uygun olan kişilerin adları Padişaha bildirilmiş ve Mirahur-i Sani Mehmet Ağa, bina emini olarak atanmıştır. Kışlanın yapım kitabesi İzzet Molla tarafından yazılmıştır. Kitabenin kopyası hala giriş kapısının yanında bulunmaktadır. Dizelerin hepsi mücevher ( noktalı harfler ebced hesabına göre toplandığında, işaret ettiği olayın tarihini belirleyen söz) tarihlidir.
Reformlar döneminin kışlalarında çeşitli medeni ihtiyaçlar da beraberce hesaba katılıyor, bunların da karşılanmasına çalışılıyordu. Örneğin yeni kışlalarda ibadet yerleri ihtiyacı cami ya da mescit inşası suretiyle karşılanıyordu. Çok önemli ve hayati bir konu olan sağlık sorunları da, kışlalarda hastane bölümleri inşa edilerek çözüme götürülüyordu. Nitekim Tıbbiye'nin 1827'deki açılışını takip eden yıllarda, hastane işi, ciddi bir şekilde üzerinde durulan konular arasındaydı. Kışlalarda hastane binaları yapıldığı gibi, buralara Tıbbiye'den yetişen doktorlar atanmaktaydı.
Davutpaşa kışlası İmparatorluk döneminde zaman zaman tamirler geçirmiştir. 5 Ramazan 1260 ( 18 eylül 1844) tarihinde çıkan fırtınada yıkılan kışlanın çatısı, padişah kasrının ( Kasr-ı Hümayun) çatısı ile diğer bazı onarıma muhtaç bölümleri ordu mirlivalarından Ali Rıza Paşa'nın önerisiyle Ebniye-i Hassa Kalfalarından Abdülhalim Efendinin keşfi sonucu tamirat memuru Hacı Ali Efendi tarafından onarılmıştır. Davutpaşa ve Rami kışlaları ile Maltepe'deki binada Osmanlı döneminin son büyük çaplı tamiri 1892'de yapılmıştır. XX. yüzyılın başlarında kışla harap olmaya yüz tutmuş bir durumdaydı. Balkan savaşı sırasında göçmenler buraya yerleştirildi. Davutpaşa kışlası Cumhuriyet döneminde onarılarak (1926-1930) yine kışla olarak kullanıldı.
1937'ye kadar piyade, topçu, tanksavar ve uçaksavar birlikleri, 1937 - 1944 yıllarında II. Süvari Tümeni birlikleri, 1945-1961 yıllarında C. Zırhlı Muharebe Grubu birlikleri bu binada iskan edilmiştir. 1968-1999 yıllarında bina 66. Mekanize Tümen Karargahı tarafından kullanılmıştır. 1999'da binanın kışlalıktan çıkarılması kararı alınmıştır.
HÜNKAR KASRI (Otağ-ı Hümayun)
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Hadikatü 'l-Cevami'ye göre Davud Paşa 1483'de ilk kasrı yaptırmış olmalıdır. Kanuni Sultan Süleyman'ın da (1520-1566) mevcut kasrı yıktırıp yeniden yaptırdığı sanılmaktadır. Bir başka kaynağa göre ise, 1596 yılında III. Mehmed Eğri-Haçova zaferinden sonra bu kasra inmiş ve kutlama töreni burada yapılmıştır
Eyice'ye göre kasır bu devirde Hassa Baş mimarı Dalgıç Ahmed Ağa'ya yaptırılmıştır. Ancak III. Mehmed ölünce yapı I. Ahmed tarafından tamamlatılmıştır.
Eldem ise I. Ahmed'in (1603-1617) bu kasrı yeniden yaptırmış, ayrıca bir merasim köşkü ile üzerine bir cihannüma ilave ettirmiş olduğunu yazmaktadır. 1704 tarihli mefruşat listesinde yapının iç dekorasyonuna ilişkin bilgiler bulunmaktadır. Bu belgeden anlaşıldığına göre yapımından 108 yıl sonra kasırda halen kıymetli eşyanın bir bölümünün saklanmakta olduğu görülmektedir.
1810'da Krikor, Foti ve Todori kalfalara onarım yaptırmak üzere bir keşif hazırlatılmıştır. Davudpaşa'da kışla inşaatına geçildiği zaman oradaki eski binalar da unutulmadı. Davud Paşa Sarayı diye nitelenen binanın kargir ve su yolları gözden geçirildi. Tasarım Ve Yapısal Özellikler
Yapı giriş sofası, divanhane, odalar, hizmet ve merdiven mekanlarına ayrılmıştır. Divanhane olarak da tanımlanan zemin kattaki ana mekan (büyük salon) 10.48 x 10.51 m.lik ölçülere sahiptir ve üzeri kaburgalı manastır tonozuyla geçilmiş böylece ayaksız olarak mekanın üzeri örtülebilmiştir . Halen sağlam ve bakımlı durumdadır. İçteki çiniler ile camlardaki vitraylar tahribe uğramıştır. Çini sadece iki kat arasındaki tonoz örtünün kaburgalarında kalmıştır. Bazı pencerelerin çerçeve ve kenarlarında kalmış vitray parçaları buradaki vitrayların nefaseti hakkında ip uçları vermektedir. 1. katta yer alan büyük mekan ise, zemin kat ile 1. kat duvar kalınlıkların arasındaki farklılıktan dolayı, 10.95 x 10.97 ölçülerindedir ve üzeri kubbe ile örtülmüştür . Giriş holünün ve bunun üzerinde yer alan 1. kat holünün diğer yanında kalan odalardan II. Sultan Mahmud dönemine ait bir keşifte "tarafeynde iki yatak odası" olarak söz edilmektedir . Söz konusu bu odalardan zemin kat, güney girişinde yer alanına dışarıdan bir kapı ile ulaşılmaktadır. İç mekanlarla bağlantısı olmayan bu oda nöbet odası olmalıdır. Yapı üzerindeki günümüze ulaşabilmiş olan izlerden yapının geçirmiş olduğu yapım ve onarım evrelerini izlemek mümkündür.
DAVUTPAŞA KIŞLASI FIRINI
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Yapının, ön cephesinde yer alan kitabeden Sultan II. Abdülhamid tarafından yaptırıldığı anlaşılır. 1240. H. tarihli ve 31016 no.lu bir Hatt-ı Hümayun'da fırının açılması için izin istenmekte ve erzak talebinde bulunulmaktadır.
Yola cephesi olan yapı, Davutpaşa kompleksinin güneydoğu ucunda, arazinin en düşük kotunda yer alır. Bu konumuyla yapının kışla dışında da hizmet vermesi düşünülerek tasarlandığı söylenebilir. Kullanımda olduğu dönemde yakında bulunan Rami Kışlası'na da hizmet verdiği bilinmektedir. Tasarım ve Yapısal özellikler
40.65 x 32.50 m. boyutlarında olan yapı "U" plan şeması özelliğini gösterir. İki yönden tek katlı iki kol ile sarılan ana bina iki kat ve hamurhane olarak kullanılmış olan bir galeri katından oluşur.
İki ana, iki de servis girişiyle ulaşılan yapının zemin katında, büyük bir ana mekan, pişirme bölümü, ana yapı ile yanlardaki kolları bağlayan iki geniş koridor ve koridora açılan yan mekanlar yer alır. Giriş cephesinde servisi her türlü hava şartında kolayca sağlamak amacıyla bir sundurma yapılmıştır.
Yapının giriş cephesinde Sultan II. Abdülhamid dönemi Osmanlı Devlet arması ve hemen altında mermer kitabe yer alır. Sıva ile kaplanan duvarların, yer yer sıvası dökülen bölümlerinden, 4 sıra taş iki sıra tuğla tekniğinde yapıldığı anlaşılmaktadır. Katlar, cephelerde yer alan kat silmeleri ile birbirinden ayrılarak vurgulanmıştır. Zemin katındaki pencereler kemerli, birinci kattaki pencereler ise basık kemerli olarak tasarlanmıştır. Galeri katında yer alan pencereler ise dikdörtgen biçimlidir.
Yapının uzun yıllar gerek Davutpaşa Kışlası gerekse çevrede yer alan diğer kışla ve askeri birimlere ekmek sağlamada hizmet verdiği bilinmektedir.
Günümüzde artık kullanım dışı kalmış olan yapı, içinde çeşitli dönemlerde yapılan müdahalelere rağmen plan şemasını ve birçok yapısal öğesini korumaktadır.
<div>
___________________________________________________________________________ Çek git bakalım sana da bu yakışır.Elbet bu yürek buna da alışır.Kendini yerden yere vurmalısın.Kalbini yakıp ateşe atmalısın.Sevgi nedir sen bunu anlamazsın.Çünkü sen vicdansızsın.Geceler boyu yolunu gözleyen ben.Senin için her gece ağlayan ben. Kalpsizsin kalpsiz
