Radar nedir Nasıl çalışır

Radar nedir Nasıl çalışır

Radar Nedir? Radar Anlamı, Radar Tanımı, Radar Hakkında
Birbiri peşi sıra verilen kısa radyo dalgalarının, herhangi bir cisme çarpınca, ses dalgaları gibi yansıyıp geri dönmesi prensibine dayanarak yapılmış bir tespit aleti. İngilizcede, radyo ile meydana çıkarma ve yerini tespit etme anlamına gelen Radio detection and rangirg kelimelerinin baş harflerinden meydana gelmiş bir kelimedir. Kelime olarak sözlük anlamı yoktur. 1935 yılında İngiliz bilgini Robert Watson – Watt tarafından ilk defa uygulanmış 1939 yılından itibaren İngiliz hava kuvvetlerinde, daha sonraki yıllarda da bütün dünyada deniz ve hava yolları araçlarında kullanılmağa başlanmıştır.
Radar aletlerinden bir verici ve bir de alıcı bulunur. Radar alıcısı bir anten ve bir ekrandan meydana gelmiştir. Bu alıcı, kısa dalgayı ışık dalgası haline getiren bir düzenek de vardır.
Radar vericisi, kısa dalgaları gönderdikten sonra, bu dalgalar, çarptıkları herhangi bir cisimden geri dönünce, alıcı anten tarafından toplanır. Bu dalgalar ışık dalgası haline çevrilerek ekrana yansıtırlar. Böylece, kısa dalgaları yansıtan cisimler, bu ekranda belirmiş olurlar.

Radar nasıl çalışır


Modern teknolojilerin büyük gelişme gösterdiği günümüzde halen kullanılan önemli icatlardan biri olan radar, askeri ve sivil amaçlı olarak yaygın bir şekilde kullanılmaya devam etmektedir. Peki önemli bir buluş olan radar nasıl çalışır?

Radar, çıplak gözle görme mesafesinin dışında olan uzak nesneleri radyo dalgalarının yansıtılma prensibiyle tespit eden cihazdır. Radarların çalışma prensibi sonarlarda olan ses dalgalarının yansıma prensibi ile çok benzerlik gösterir. Buna en güzel örnek, kayalık bir vadide veya bir mağarada bağırdığınızda sesinizin yankılandığını yani geriye döndüğünü duymanızdır.


Sesin havada yayılma hızını bildiğinizde, belirlemek istediğiniz nesnenin mesafesini ve yönünü belirlemek mümkündür. Sesin dönüş yankısı için geçecek olan süre, ses hızı bilindiği zaman yaklaşık olarak hesaplanabilmektedir. Radarlarda radyo frekansı enerjisi nesneye ulaşmakta, nesneden yansıyarak tekrar geri dönmektedir. Radyo dalgasının küçük bir miktarı nesneden yansır ve radar cihazına geri gelir. Buna da yankı denilmektedir.

Radar, yankıyı gönderen nesnenin mesafesini ve yönünü belirlemek amacıyla kullanılır. Alman mühendis Christian Hülsmeyer, icadı olan radar için 1904 yılında patent başvurusunda bulundu ve tescil edildi.

Radarın icadı


İskoçyalı mucit Robert Watson-Watt günümüz radar sisteminin mucidi olarak tarihe geçmiştir. Watson-Watt radarı bulmadan önce buna benzer birçok deneme farklı mucitler tarafından gerçekleştirilmiş ve bazılarının patentleri alınmıştır. Christiyan H. Ismeyer deniz yolculukları sırasında oluşan gemi kazalarını önlemek için kesintisiz radyo dalgaları kullanarak nesnelerin belirlenmesini sağlayan bir sistem geliştirmiş ve 1904 yılında patentini almıştır.1926 yılında ise İskoçyalı John Logie Baird kısa boylu elektromanyetik dalgalar kullanarak nesneleri belirlemeyi başardı. Benzer başka bir buluşsa Alman Rudolf Kühnold’un radyo dalgaları ile nesnelerin saptanmasına yarayan cihazıydı.(1933)
Radar sistemi yalnızca nesnelerin saptanması için değil aynı zamanda ne kadar uzaklıkta olduğunu, hızını ve şeklini belirleyebilen bir cihazdır. Watson-Watt’tan önce sadece nesnelerin tespiti ile ilgili çalışmalar yapılmıştı. Bir nesnenin hem tespiti hemde ne kadar uzaklıkta olduğunu ölçen ilk radarı Watson-Watt 1935 yılında buldu ve patentini aldı. Aynı yıl içinde Hava Savunma tarafından desteklenen bir bilimsel araştırma grubuna dahil edildi. Kendisinden radyo dalgaları ile düşman uçaklarının yok edilip edilemeyeceğine dair rapor istendi. Watson bu konu üzerinde derin araştırmalar yaptıktan sonra bunun mümkün olmadığını ancak radyo dalgaları sayesinde uçakların yer yön ve hız tespitlerinin mümkün olduğunu belirten bir rapor teslim etti. 26 Şubat’ta ilk denemesi başarıyla gerçekleştirildi ve 17 Eylül tarihinde ilk kullanılan radarı üretti.

Görüntülü cihaz, ekranlı cihaz, yeraltı kamerası,
GPR yeraltı radarı nedir?
Avcıların birbirlerine anlattıkları hikayelerin sonu gelmez. Teşbihte hata olmaz; “Tüfekle bir attım yedi tilki birden vurdum” misali avcıların atmaları – tutmaları ve uydurma hikayeleri çoktur.
Define arayanlar da aslında define avcısı diye de adlandırılırlar. Hal böyle olunca define avcılarının da hikayelerinin sonu gelmez. Onlarda da şöyle hikayeler ağızdan ağza dolaşır: “Biz bulamadık ama Türkiye’nin “falan” zengin adamında görüntülü cihaz varmış, toprağın içinde ne varsa ekranında gösteriyormuş, zaten bu adam esas servetini define bularak yapmış…” Elsan firmasına “görüntülü veya ekranlı cihaz var mı?” diye soran çok kişi gelir. Hatta bunların içinde maddi imkanı yerinde olup bir avuç dolusu parayı böyle bir cihaza harcamağa hazır olanlar da vardır.
İşin gerçeği şudur: Toprağın altındaki eşyaları ekranında resim olarak, hakiki şekliyle gösteren bir cihaz yoktur. Toprak saydam olmadığı için ve toprağı oluşturan maddeler de homojen (her tarafta aynı fiziksel, aynı kimyasal özellikte) olmadığı için toprak içinde herhangi bir dalgasal enerjiyi düzgün olarak kullanma imkanı yoktur. Toprağa görünür ışık ve lazer nüfuz etmez. Toprağa elektromanyetik dalgaların ancak düşük frekanslı olanları nüfuz edebilir. VLF – Very Low Frequency tabir edilen çok düşük frekanslı sinyaller dedektörler tarafından kullanılmaktadır ve bunların da frekansı 10 kHz civarında olup, dalga boyları 30 km civarındadır ve bu dalgaların toprak içindeki eşyaların şekillerinin incelenmesinde kullanılması imkansızdır.
Elektromanyetik dalgaların 10 MHz - 1000 MHz frekans bandı toprağa daha zor nüfuz etmesine rağmen, teknolojinin sınırları zorlanarak "Ground Penetrating Radar" denilen GPR yeraltı radarları yapılmıştır. Ekranı olan ve ekranında yeraltına gönderilen elektromanyetik dalgaların yansımasını gösteren bu radarlar, yeraltındaki eşyaların şeklini göstermezler. Aşağıda bu radarın ekranında görülen resim vardır.

Ekrandaki bu resim yeraltında üç adet cisim olduğunu belli ediyor. Ekranda ters V şeklinde çıkan her şekil bir cisim alametidir. Toprak içinde bu cisimler üç adet kaya parçası da olabilir, üç adet varil de olabilir, üç adet su borusu da olabilir, ekran şekli böyle oluşmaktadır. Aşağıda da toprak içinde daha çok cisim olduğunda elde edilen ekran resmi var:

Yeraltı radarları, toprak içindeki, taş, kaya, metal olan, metal olmayan her şeyin yansımasını ekranda gösterdikleri için define aramak için kullanılamazlar. Ayrıca bu radarlar ıslak topraklarda işlevlerini yitirirler. Bu radarlar küçük ve derin eşyalara da duyarsızlardır. Bu radarların fiyatları da 5.000 $ - 50.000 $ arasında değişiyor.
Uçaklarda ve gemilerde bulunan hava radarlarının kullandıkları giga hertzler mertebesindeki çok yüksek frekanslı sinyaller bir yüzeyden yansıdıkları vakit yüzeyin şekli hakkında bilgi içerebilir. Ancak toprağa da maalesef çok yüksek frekanslı sinyaller nüfuz edemiyor, toprağa çarptıklarında yüzeyden yansıyorlar. Toprakta, denizcilikte kullanılan sonar cihazının da kullanılması mümkün değildir. Toprak ultrason dalgalarının yol alması için uygun bir ortam değildir. Röntgende kullanılan X ışınlarının toprakta nüfuz kabiliyetleri 10 cm.ler civarında olmakta ve bunların cihazları da portatif olamamaktadır.
Bu sebepten teknik olarak toprağın içindeki cisimlerin hakiki şeklini ekranda görmek mümkün değildir.
Define avcılarının anlattıkları: dürbün gibi cihaz varmış, yerin altını gösteriyormuş; kamera varmış yeraltını gösteriyormuş, fotoğraf makinesi varmış yeraltındaki eşyaların resmini çekiyormuş, ekranlı veya görüntülü cihaz varmış ekranında yerin altındakileri gösteriyormuş sözlerinin hepsi uydurma, safsata sözlerdir. Böyle sözlere itibar etmeyiniz. Böyle cihazların peşine düşmeyiniz, ya vaktinizi boşa harcarsınız, ya da karşınıza sahte bir cihaz çıkar.
Elsan’ın notu: Bazı uyanık kimseler sahte görüntülü cihazlar ürettiler. Bu cihazların bir kısmı dizüstü bilgisayar ihtiva etmektedir. Bu bilgisayara öyle bir program yüklenmiştir ki adeta yeraltını gösteriyormuş izlenimini vermektedir. Bunların sahte olduğunu şöyle test edebilirsiniz: aynı yer için iki veya daha fazla tarama yaptırın, her defasında ekranda başka resimler elde edeceksiniz. Çünkü cihaz yerin altını göstermiyor. Her taramanın farklı yerde yapılacağı farzedilerek programı yapıldığından, bu program, her seferinde farklı resimler üretiyor. Siz yerin altını değil, programın ürettiği sahte resimleri izliyorsunuz!!
Bazı sahte bilgisayarlı cihazlar da ekranında kırmızılı, mavili, yeşilli bulanık resimler üretirler, ve bu resimlerin sizin bulmak istediğiniz define ile hiç alakaları yoktur. Bunların bir kısmı da yerin manyetik alanındaki değişmeleri ekrana renkli karmaşık resimler olarak getirir. Halbuki siz yerkürenin manyetik alanını ölçmek istemiyorsunuz. Define bulmak istiyorsunuz. Aradığınız altın, gümüş gibi cisimler yerin manyetik alanını değiştirmezler. Bu cihazlar kıymetli madenleri bulamazlar. Bu cihazlar topraktaki manyetik demir minerallerinden etkilenirler ve toprağa gömülmüş demir kütle varsa ondan etkilenirler. Altın, gümüş, bronz gibi metalleri bulmak için Elsan dedektörlerini kullanmanızı tavsiye ederiz.