Hangi Linux ? Karar veremediniz mi ? Buradan o zaman

Buradaki Listede,bildigimiz Dagitimlarin artilarini ve eksilerini okuyabilirsiniz.Bide yeni basliyanlar icin bir referanstir.Bu dökümani bir siteden buldum,ve türkceye cevirdim.
Yeni Sürümler yok suan,ama onlarida ekliyecem.Simdilik yazma ve yanlis anlamada hatalarim olabilir.Buldugunuz hatalari bana bildirirseniz,düzeltirim.

Arkadaslar,bide benim yazdigim birkac bilgisayar teriminin türkce karsiligini bulamadim,onu da lütfen belirtirseniz sevinirim.



Hangi dagitim kime uygun oldugunu biz degil,kendiniz karar vereceksiniz.Her dagitimin kendine has özellikleri var



Debian GNU/Linux: (3.0r2)
>100% bedava Yazilim, en cok sevilen "Free-Software" dagitimi
>3 farkli paket deposu var
>Stable("Woody",sunucu uygulamalari daha agir basiyor)
+Siki araliklarda yapilan yamalar yüzünden cok güvenli bir sistem
-Eski programlar barindiriyor,masaüstü ile urasanlar icin uygun degil
>Testing("Sarge")
+Güvenlik ve Güncelik arasinda yerini ariyor
-Otomatik güvenlik yamalari yok,Stable sürümüne göre geride kaliyor
>Unstable("Sid",en yeni yazilimlari barindiri)
+cok güncel ve öbür dagitimlara bakarak onlar kadar saglam(hakaten öyledir,debian biraz mütevazidir)
-Bazen de hakaten kendiniz beta asamasinda hisedebilirsiniz.
------------Tüm-Cesitleri----------------
+Cok iyi bir Paketsistemi var.Paket dosyasi .deb(.rpm kadar tanilmis degil,ama debian icin aslinda hersey var),apt-get ile otomatik olarak istediginiz programi indirir ve kendisi yükler
+Sisteminisi istemediginiz seyleri yüklemez.Ve istediginiz gibi yüklerseniz,sonunda hizli ve sade our.
+"modconf" gibi yardimci ******ler ve Kernel derlemesinde yardimci komutlar.
-Debian yüklemesi,diger dagitimlara göre,daha zordur,ve yeni basliyanlar icin hicde uygun degil
-apt-get iyi olabilecegi kadar,kötü kullanilmada,bilgisayariniz büyük hasar veririr(Apt-get remove --purge paketismi,gibi seyler.)


KIMLER ICIN:
>Linuxu iyi bilenler icin.Kendisi daha önce Mandrake,Suse kullanmis,(root ne oldugunu biliyor ).Kurdukdan sonra Hizli ve Sadedir.
>Bilgisayar manyaklari icin,daha önce Linux kulanmamis,ama sirf inat, Linuxun icini disini bilmek isteyenler icin.




Fedora Core
+Cok iyi bir paket sistemine sahip(rmp + yum).Yeni cikan yamalar,consoldan veya GUI'den kolaylikla kurulabilir,otomatik yamalar,bir servisi actiktan sonra kolay oluyor.
+100 % bedava Yazilim
+RedHat türevi(init,******ler vs..),onun icin "RedHat certified Software" kolay kurulur
+Gnome ve Kde kullanilir sekile kurulmustur,ve güzel bir arayüze sahiptirler
+Kolay Kurulum
+Standard kurulumunda hersey kurulmamis,okadar cancanli degil
-Hizli ve Sade WMler yok,sadece Gnome/Kde
-Ilk baslayanlar icin Mandrake gibi kulanilir bicimde kurulmamistir
+/-Masaüstüne agirilik verilmis,onun icin sunucu yazilimlari eksik.(sonradan yüklenebilir)


KIMLER ICIN:
>Yeni baslayanlar icin uygundur,ama sunucu uygulamalarinda yetenekli degildir.Eger gnome,ve kommerziel yazilimlar seviyorsaniz,size bire bir.




Mandrake Linux (10.0)
>Masaüstü destegi cok iyidir,ve onunla urasmak isteyenler icin uygundur.
>Kendisine ait Kde/Gnome görünütüsü var,herkes tarafinda begeniliyor,ama cok kasiyor
>Cok kolay bir kurulum,ama Expert modu daha iyi olabilirdi
>Mandrake Cluba üye olabilirsiniz(Yardim Sitelerine,Mandrake Forumlarina erisebiliyorsunuz),download bölümü sadece GPL-Paketleri var.

+Cok iyi bir Paket-Sistemi(rpm ve urpmi),otomatik indirir,ve kendisi kurar.
+Cok güncel bir yazilimlar(rpmler de oluyor),siki araliklarda Güncelleme ve Güvenlik Yamalari cikartir.
+Merkesi kontrol ile sisteminizi kolay yönetebilirsiniz,eger daha cok degistirmek istiyorsaniz,linuconf gibi aletleri ile yapabilirsiniz.
+Cogu donanimi otomatik tanir,ve dogru düzgün kurar.
+ise yarar yardimlar(install kernel) veya font-install ******e

-arasira hatalari cikiyor
-Kurulumda bazi seyleri bos gecerseniz,sistemde gerekli dosyalar bulunmayabilir.bu yönden kurulumda eksikler var


KIMLER ICIN:
>Windowsdaki islerini aynen Linuxda devam ettirmek isteyenler icin,Kolay dir,ve win-kullanicilari hic zorlamiyacaklardir.Yeni basliyanlar isin birebir.
>Bilgisayari isini disini bilen,ve artik bikmis, herseyi elle yapmis,rahatina bakmak isteyenler icin.




Suse (9.1)
>Dünyada en cok 3 Yaygin Dagitimlarindan bir(Redhat,Debian,Suse),avrupada 1.'nci sirada.
>Yeni baslayanlar icin yapilmis,ve professionel kullanimda cok tutuldu(Supportlari cok iyidi)
>Novell tarafindan alinmis,Novelde Ibm ile ortakligi var(Ne demek istedigmi anladiniz mi?
>Satin alinan Cdleri baskalarina verilebilir(ama,Kuralli okuyun)
>rpm-üzeri kurulu

+Basit ve kolay bir kurulumu var
+Cok kullanislim,bircok ayarlar
+Merkesi konrtol sistemi (YAST=Gui),(Sax=Gui,xfree icin)
+Kutunun icinde cok iyi kitaplar,ve ve tonlarca programl.
+Suse-Yardim-Destek hatti
+Live-Cd bedava,ve dergilerde sadelestirilmis hali(güncel olmasada) vardir.
+Suse-Tools,GPL altinda simdi YAst
+Iyi bir Güncelleme-Servisi(You-Yast,ayarlanabilir Yast2)
+64bit versiyonlari vardir(INTEL ve AMD)
+Conig ayarlari,elle yapilinca,Yast uyusmazlik yaratmiyor

-norma versiyonlar ücretlidir
-bilgisayar vavastir,cünkü cok seyler yüklenir,ve arka planda baya bir program calisir,(Hiz manyaklari ellerini degemesin)
-Eski sürümlerin güncelemeleri birkac sene sonra kalkiyor >Profesioneler icin mecburi Upgrade
-Debian,Redhat ve Mandrake göre cok az officiel olmayan program var.


KIMLER ICIN:
>Linuxa adimini yeni basanlari icin.Kurulmu cok basittir,Ve Yast ile Donanim ve Yazilim kurulumunda problem yasamasiniz(Windowsdan bile kolaydir)
>Artik herseyi elle ayarlamadan bikmis(var böyle kisiler ) olanlar icin.




Knoppix
>Cdi boot editken sonra,karsiniza capcanli bir linuc cikiyor,yani test etmek isteyenler icin bire bir.
>Bilgisayarda cikan problemler icin idealdir.Normal Boot-disketen daha cok is yapar.
>Debian Sarge+Sid üzerine kuruludur,onu icin cok güncel sürümler vardir.Ve otomatik olarak tüm donanimlari tanir.
>Sabit disk üstüne de yüklenebilir,bunun sayesine sistemde tam donanimli ,Knoppix görüntülü ,Debian yüklenir.




Slackware GNU/Linux(9.1)
>En eski dagitimlardan biri(1993 den beri)
>Kendine has paket sistemi (tgz)
>Ilk basliyanlar icin iyi degildir,daha cok,linux birikimi olup,ve herseyi degistirmek istiyenler.

+cok güncel bir yapiya sahip(özel olarak Slackware-Current ile beraber)
+cok sade
+Kendine has özelikleri cok olmadiginden,sorulabilecek sorularim cevap hemen gelir.
+Sistem üzerinde yönetim cok iyidir.
+Sistemdeki herseyi degistirebilirsiniz(Bilgisayar Manyaklari icin birebir )
+Dropline Gnome(Interneten indirilmesi gerekiyor,kendi kendine günceleniyor)
+paket sistemi güzeldir,paralel olarak rpm de kulanilabilir.
+Cok az GUI-aletleri var ,bazilari isin zor olalabilir,ama konsola alisanlar isin büyük avantaj

-Gui-aletleri olmadigindan yeni basliyanlar icin uygun degildir,herseyi elle ayarlamanaiz gerekiyor.
-genisbant internet gerektirebilir(ilk 2 cd'de istelinen pek cok program yok)
-Ingilisceniz cok iyi olmalidir


KIMLER ICIN:
+Özelikle Linux birikimi iyi olanlar,ve her isi konsoldan yapabilenler icin birebir




FreeBSD Current
>Linux den farkli(UNIX dayali)

+efsanevi Portlari,kolaylikla Sourcten install yapilabilir.
+Genel olarak linuxdan hizlidir
+Linux-Binär uyumlu
+Büyük ve cok güncel yazilimlar
+merkezi ayarlama(/stand(sysinstall)
+Cok saglam
+Güvenlige cok önem verilmistir.
+Cok Yaygin olmadigindan,cok Güvenlidir

-Konsol programlarlari,Gui-karsitlarina göre daha az yapabilirler.
-Donanim destegi,linuxdan kötüdür,daha az yaygin oldugundan
-Yeni basliyanlar icin uygun degildir.


KIMLER ICIN:
>Debian,Gentoo,Slackware kullanmis,linux birikimi olan,ve baska birsey denemek isteyenler icin




Gentoo
>Kodkaynaklar üzerine kurulmustur,onu icin Paketler Makinede Derlenir(Büyük Programlar icin Binariler vardir)Ne .deb nede .rpm var.
>Birikimi olanlar icin yapilmis
>Yast gibi ayarlamada yardimci olacak programlar yok(Yeni basliyanlar icin hic uygun degil,ama her türlü ayaro konsoldan yapan icin cok iyi birsey)

+Statik Sürümleri yoktur; Güncelenme yapilirken tüm programlarin güncelenmeside yapiliyor(Diger bazi dagitimlar sadece Güvenlik-Yamalari cikartir.)
+Saglam olmayan Paketler bile cok Günceldir(bleeding edge)
+Herhangi bir programa gerkli olan paketllerin sürümü problem yasatmaz.
+Kurulum asamsina cok iyi bir kulanim kilavuzu(Yeni Basliyanlar mutlaka okumali)
+Her cesit Kernel-sürümleri ve Güvenlik-Yamalari var(Güvenlik yamalari otomatik yükleniyor)
+Kendine ait paketeleri var(ebuilds)

-komplex,menüsü olmayan ve kurulumu degisik olan,kendine özgü gentoo özelikleri
-Derlemeleri cok sürüyor-
-Genis bant Internet Siddetle önerilir.
-Bootsüreci/Runlevelsistemi öbür Linuxlara göre degisik
-Paket-sistemi baska Paketleri ona lazim paketler olsa dahii silmeye izin veriyor.


KIMLER ICIN:
Slackware gibi,Linux birikimi iyi olanlar icin.Yeni basliyanlar icin tavsiye edilmez.




LinuxFromScratch
>Kendine ait bir GNU/Linuxu,kendin secdigin programlari derlemesi oluyor.
>Linux Cok iyi biliyor,ve artik daha cok seyler ögrenmek isteyenler oldugu icin,ögrenme motivasyonu yükesek olmasi gerek,yoksa cok zorlanacaksiniz
>Yeni basliyanlar icin katiyen önerilmez,Praxisde Cözüm yoktur.

+Kendinize göre yapdiginizdan,tamamen sizin istediginiz gibi calisir
+Günceligi ve Saglamligi kullanici paketleri kendi sectigi icin kendi belirliyor
+Rpm-Pakes sistemi veya Deb-Özeliklerini icine kurabilme imkani veya,BSD-Style-Initsctiptler kullanma
+BeyondLFS size,en cok kulanilan programlari derlemesini ve kurulmasini yönelik,ipuculari verir
+Cok kücük sistemler mümkün


-Paketlerin derlemesi,ve diger isler,sabir ve cok zaman gerektiriyor.
-Otomatik birsey yapilmaz,yani hepsini siz yapmaniz gerekiyor.
-Sisteme Sonradan Güncelleme cok urastiriyor.
-Ilk baslarda moraliniz sifira inebilir,cok dikkat isteyen birsey
-yapilmasi icin baska bir dagitima ihtiyaca var(mesala: Knoppic)


KIMLER ICIN:
Yillarca Linux kullanmis,ve Linux olayini asmis olanlar icin.Katiyen yeni baslayanlar isin uygun degildir.



------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zorluk Dereceleri

Denemek icin: Knoppix

1.Suse
2.Mandrake
3.Fedora Core
4ebian
5.Gentoo
6.Slackware
7.FreeBSD Current
8.LinuxFromScratch