Nedir bu Codec ?
Codec kelimesi anlam olarak Compressor ( sıkıştırmak ) ve Decompressor ( sıkıştırılanı açmak ) kelimelerinin kısaltılmasından doğan bir kelimedir..Codec ler başlı başına bir yazılımdır..Compressor un karşılığı encoder decompressor un karşılığı decoder dir..
Encoder ( sıkıştırmak ) codec ler bir görüntü veya sesi alıp belirtilen formatta ( divx, mp3, mpeg1, mpeg2 v.s.) şifreleyip sıkıştırırlar..Bu sayede ilgili formatın özelliğine göre yer tasarrufu sağlanır..
Örneğin Müzik CD deki 3 dakkalık bir parçanın boyutu yaklaşık 50 MB dır..Bu CD formatındaki bir parça hiçbir kalite kaybı olmadan MP3 haline getirilince boyutu 3MB ta kadar düşürülebilir..İşte bu encoder e uğrayan ses i windows da dinleyebilmemiz için birde bu şifreyi çözecek decoder codec lere ihtiyaç duyulur..Sistemde Mp3 decoder i olmadığı sürece hiçbir şekilde bu dosyalar dinlenemez..
Bir başka örnekde Divx denilen AVI formatlarıdır..4,5 GB lık bir DVD çok az görüntü kaybı ile 600 MB ta kadar divx formatı ile küçültülebilir..Bu türlü uygulamaları çalıştırmak için yine sistemde bir divx decoder i olmak zorundadır..
Decoder ( çözmek ) codec lerde işte bu encoder e uğrayan işlemi çözer ve ses i veya görüntüyü verir..
Kısacası Toparlarsak Codec yazılımları yer tasarrufları için geliştirilmiş formatlardır..Encoder ve Decoder olarak da ayrılırlar..
Codec ler Nasıl çalışır ?
Codec lerin tek başına sistemde bulanması bir anlam ifade etmez..Bu codec leri amacı doğrultusunda kullanacak programlarında sistemde bulunması gerekir..
Mesela Mp3 ü dinlemek için winamp gibi media playerlere ihtiyaç duyulur..Mpeg2 için Mpeg2 oynatıcılara v.s.
Codec ler nasıl sisteme yüklenilir ?
Bir codec in bir sistemde kullanılması için ilk başta Register edilmesi gerekir..Yani bir yerden indirip bir codeği sisteme atmanız yetmez..Onu sisteme muhakkak tanıtmanız gerekir..Programlarla veya Codec pack lerle yüklenen codec ler otomatik olarak yükleme programları (setup) ile register edilir..
Windows un register için olan uygulamasının adı Regsvr32 dir..ve sistem32 klasörü içindedir..Bu uygulama kullanılarak Codec ler register edilir..
Register etmek demek bi nevi adres bildirmekdir..Yani codec in Bulunduğu yer o codeğin clsid denilen regedit numaraları ile regedit e kayıt edilir..Bir programda regeditden adreslere bakarak bu codec lere ulaşıp kullanır..
Bir codeği bir yerde register edip o codeği başka bir yere alırsanız yine o kodeğin sistemde bulunması anlam ifade etmez..Çünkü regedit de eski yer kayıtlı olduğundan programlar orda kodeği bulamayınca kullanamayacakdır..Onun için bir codeği taşımadan önce ilk başta bulunduğu yerde unregister yapıp daha sonra taşıdığınız yerde tekrar register yapılmalıdır..
Codec ler Nasıl Register ve Unregister Yapılır ?
Şimdi codec ler register yapılmadan kullanılamaz dedik..Register yapmak çok basittir..Örneğin bir ax veya dll olan register etmek istediğiniz codeği codec üzerinde sağ tıklayarak birlikde açtan windows > system32 altındaki regsvr32 ile çalıştırırsanız o codec register olur..ve Kayıt edildi şeklinde ekrana mesaj gelir..Bundan sonra o codec artık kullanılabilir..
Birde Unregister yani yapılan kayıtın silinmesi vardır..Onun içinde basit yöntemler mevcuttur..Örneğin bir not pad açıp regsvr32 /u yazıp yanına codec ismini yazıp farklı kaydetten uzantısını .bat şeklinde değiştirip o kodeğin bulunduğu dizinde çalıştırırsanız codec unregister olur..
Aslında codec register ve Unregisterin en basit yolu regedit e girilecek bir kaç kod ile sağ menüye yerleştirip yapmakdır..
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bu kodların girildiği ufak regedit kayıtını indirip winrar ile çıkartıp çift tıklayıp çalıştırın..
Artık bir registeri gereken dosyanın üzerine geldiğinizde sağ tıklarsanız register ve unregister şeklinde seçenek görülecekdir..Bu seçeneklere tıklayarak ilgili işlemi yapabilirsiniz..
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Unregister yapılan bir codec asla sistemde hiçbir program tarafından kullanılamaz..
Codec ler Bir programla nasıl kullanılır ?
Yukarıdada yazdığım üzere register i yapılan bir codec kullanıma hazırdır..Aslında en önemli kısım burası..Yani codec i kullanmak..
Şimdi bu noktada özellikle ProgDVB de sıkça sorulan PIN Bağlantı hatası şeklindeki mesajlarının da nedenini öğreneceksiniz..
DVB Viewer larda Programın hangi codec leri kullanacağını GRF ( Grafik ) denilen dosyalarda belirtiyoruz..Bu GRF lerde belirtilen yollara program başvurur ve eğer codeğe ulaşırsa kullanıp görüntü verir..
Örneğin ProgDVB de örnek bir GRF yi birlikde inceliyelim..
<GRAPH version="1.0">
<FILTER ID="Video_Renderer" clsid="{70E102B0-5556-11CE-97C0-00AA0055595A}">
</FILTER>
<FILTER ID="Default_DirectSound_Device" clsid="{79376820-07D0-11CF-A24D-0020AFD79767}">
<PARAM name="data" value="30003000300030003000300030003000300030003000200000000000000000000000000000000000"/>
</FILTER>
<FILTER ID="Overlay_Mixer2" clsid="{CD8743A1-3736-11D0-9E69-00C04FD7C15B}">
</FILTER>
<FILTER ID="NVIDIA_Audio_Decoder" clsid="{6C0BDF86-C36A-4D83-8BDB-312D2EAF409E}">
</FILTER>
<FILTER ID="CyberLink_Video/SP_Decoder_(PDVD7)" clsid="{8ACD52ED-9C2D-4008-9129-DCE955D86065}">
</FILTER>
<FILTER ID="Nero_Splitter" clsid="{A336CD3B-599C-4F70-A34D-E88EDE4B64C3}">
</FILTER>
<FILTER ID="72._Source_0" clsid="{E436EBB5-524F-11CE-9F53-0020AF0BA770}">
<PARAM name="src" value="C:\ProgDVB_4.72.5\Record\SKYTURK - May 10 21 00 59.mpg"/>
</FILTER>
<connect direct="yes" src="72._Source_0" srcpin="Output" dest="Nero_Splitter" destpin="Input"/>
<connect direct="yes" src="Nero_Splitter" srcpin="Video" dest="CyberLink_Video/SP_Decoder_(PDVD7)" destpin="Video In"/>
<connect direct="yes" src="Nero_Splitter" srcpin="Audio" dest="NVIDIA_Audio_Decoder" destpin="Audio Input"/>
<connect direct="yes" src="NVIDIA_Audio_Decoder" srcpin="Audio Output" dest="Default_DirectSound_Device" destpin="Audio Input pin (rendered)"/>
<connect direct="yes" src="CyberLink_Video/SP_Decoder_(PDVD7)" srcpin="Video Out" dest="Overlay_Mixer2" destpin="Input0"/>
<connect direct="yes" src="Overlay_Mixer2" srcpin="Output" dest="Video_Renderer" destpin="In"/>
</GRAPH>
Şöyle bir GRF miz var..Program bu GRF yi okuyup codec lere yönelecek ve bulup kullanacak..
Burda "CyberLink_Video/SP_Decoder_(PDVD7)" clsid="{8ACD52ED-9C2D-4008-9129-DCE955D86065}" göründüğü gibi Cyberlink görüntü decoder i kullanılmış..Program burdan yukarıda yazdım..clsid numarasından codec register yapılır..İşte burda yazan clsid="{8ACD52ED-9C2D-4008-9129-DCE955D86065} şeklindeki clsid numarasından regedit e yönlenir..
ve resimdede görüldüğü gibi bu numarada kayıtlı codeğin yerini okur ve onu alıp kullanır..
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
şimdi bu noktada eğer ProgDVB aşağıdaki resimdeki gibi bir hata verseydi sebebini Bu makale yi şuraya kadar dikkatli okudu iseniz bilmeniz lazım..
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Hatada ne yazıyor filtre bulunamadı yazıyor değil mi..Demek ki ProgDVB o GRF de belirttiğimiz codec e ulaşamadı..
Codeğe ulaşamamasının nedenleri;
1- Bizim GRF de belirttiğimiz clsid numarası o anda sistemde yüklü aynı codeğin clsid numarasından farklıdır..
Bu maddeyi açarsak..Mesela PowerDVD 6 sitemde yüklüdür..7 si çıkar ve siz yüklersiniz..Ama 6 yla çalışan GRF 7 yle çalışmayabilir..Bu versiyondan falan değildir..İşte bu CLsid numaralarından dolayıdır..Bir codec in bu numaraları versiyonlarda değişmez se her zaman aynı numaralı GRF lerde çalışır..
2- CLsid doğrudur ama yukarıda resimdede görülen o numarada kayıtlı yerde codec yokdur..Bu nasıl olabilir..Yine yukarıda vurguladığım register yapıldıkdan sonra başka bir yere alınmış veya silinmiş olabilir..
Sonuçda toparlarsak program clsid den regediti tarayıp codeğe ulaşıp kullanır..
Yukarıdaki gibi filtre bulanamadı hatası alınırsa demek ki yapmamız gereken ya codec varda clsid değişti ise o GRF deki clsid numarasını yenisiyle değiştirmek ya da sistemde o codec yoksa yüklemekden ibaret dir..
Bu GRF de bu örnekle orda yazan bütün codec ler ilgili CLsid no dan ulaşılıp en altta yazan pin bağlantı yerlerinden birleştirilip ekrana herşey düzgünse görüntü verilir..
Burda yine ProgDVB de veya başka program da aşağıdaki resimdeki gibi bir hatada alınabilir..
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Pin ler arası bağlantı kuramamasının nedenleri;
1- Bağlantı kurulamayan ilgili codec ler o an sistemde başka bir uygulama tarafından kullanılıyor olabilir..Mesela o an Youtube gibi bir yerden video izliyor olabilirsiniz..Video programı görüntü vermek için sistemden codec ve render i kullanır..O anda DVB-S viewer da kullanmak istediğinde kullanamayıp bu şekilde hata verir..Yani aynı render veya codec aynı anda farklı uygulamalarda kullanılamaz..Bu hatada sistemde herhangibir medya nın başka uygulamalarda oynatılmadığından emin olun..Emin olunması içinde sistemi yeniden başlatmak gerekebilir..Çünkü kapatılan bir program o an hatadan dolayı kapanmayıp arka planda halen çalışıp renderi, codeci kullanabilir..
2- <connect direct="yes" src="Overlay_Mixer2" srcpin="Output" dest="Video_Renderer" destpin="In"/> yukarıdaki GRF de şuraya bakarsak normal yani Overlay render kullanılmış..Render overlay olunda yanınada Overlay mixer zorunlu olarak atanmış..Şimdi bu GRF yi siz program içinde eğer programın VMR render atama özelliği varda sizde seçmişseniz program o sondaki Overlay render yerine VMR ( video mixing renderer ) render kullanmaya çalışacakdır..VMR render de zaten mixer olduğundan dolayısıyla overlay mixer le bağlantı kuramadığından yukarıdaki gibi bir bağlantı hatası verecekdir..GRF de VMR render kullanılmış ise program da VMR renderer OVRL kullanılmış ise normal video renderer seçilmelidir..Programda bu seçim yoksa zaten direk GRF deki adreslerden işlem yapıp görüntü verir..
Burda unutmamanız gereken noktada eğer program hata verip görüntü veriyorsa o verdiği görüntüyü sistemdeki default codec lerle verdiğini unutmayın..Yani sizin istediğiniz codec leri kullanmaz..Sadece görüntü vermek amacıyla sistemdeki default codec leri kullanır..Yoksa hata veripde aynı codeği kullanması söz konusu olamaz..
Bu bölümü Toparlarsak Codec leri DVB Viewer larda kullanmak için GRF lerde belirtiyoruz..Bu GRF lerin formatı programlara göre değişik olabilir..
Yine Player lardada eğer programın Codec manuel belirtme özelliği varsa ( Gom player, BS Player, Zoom Player larda mevcut ) yukarıdaki gibi regedit den okur ve codeğin yerini alıp kullanır..
Codec lerle Yüklü sisteme Nasıl Hakim olunur ?
Codec lere çok ufak programlarla hakim olabilirsiniz..
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Redlight Filter Manager i indirip açın..Bu programı açtığınız anda sistemde ne kadar codec varsa görebileceksiniz..
Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Programı açıp direct show filter i tıkladığınızda görüntü ve ses le ilgili codec ler karşımıza çıkar..Burda codeği tıklayıp unregister e tıkladığınız anda o codec devre dışı kalır..Yine burda aşağıda değineceğim Merit nolar değiştirilebilir..Bu şekilde sistemde ne kadar codec varsa görebilirsiniz..
Unutmamanız gereken nokta kullanılmayan bir kodec sisteme yük getirmez..Ama bir codec işinize yaramıyor ise sistemde durmasıda bir anlam ifade etmez..
Sonuçda her register yapılan codec yukarıda anlattığım üzere clsid nolarından regedit e kayıt edilir..Ve programlar bu noların çokluğundan bazen olan codec lere ulaşamıyabilir..
Windows Servis pack le beraber 300 yakın runtime dediğimiz renderer, mixer şeklindeki yazılımlar sisteme yüklenir..Bu programla onlarda görülür..Bunlar sistemden silinmemelidir..Çünkü windows da multimedia ların oynamasında herbirine ihtiyaç duyulur..
Ama mesela Nero gibi programlarla gelen codec ler bu programla silinebilir..( Nero yla 30 a yakın codec yüklenir..)
Hiçbir zaman Codec hataları yüzünden sisteme format atılmaz..Bu şekilde araçlarla ilgili codeğin kayıtlarını temizlemeniz yeterli..
Sisteme, ihtiyaç duyulan Codec ler Nasıl tesbit edilip yüklenebilir ?
Sisteminize Komple codec paketleri yüklemenize gerek yoktur..İhtiyacınıza göre codec ler yüklemeniz işinizi görebilir..
Mesela bir Mpeg dosyayı oynatmak isterseniz ihtiyacınız olan herhangibir mpeg2 decoder dir..Veya mp3 veya divx için mp3 ve divx decoder codec leri yüklemeniz yeterlidir..
Bu şekilde sadece konunuzla ilgili codec yüklerseniz hem sisteme ne yüklediğinizi bilir hem de olası sistem karmaşıklığını önlersiniz..
Player lar Neye göre varsayılan Codeği Belirler ?
Bir medya dosyası oynatmak isterseniz Program eğer otomatik codec bulma özelliği varsa o dosyayla ilgili codec leri sistemde araştırır ve aynı işlevi görecek birden fazla codec varsa Merit denilen numaralarından hangisinin en büyük ise onu kullanır..
Mesela istemediğiniz bir codec i program otomatik kullanıyor ise işte redlight filter manager i açıp default kullanılması istediğiniz codeği bulup programdaki sağ alttaki merit nosunu o default kullanılan codec inden daha yüksek yapıp Set Merit Value ye tıklayıp kayıt ederseniz sizin istediğiniz codec default olur..
Codec ler Ücretlimi dir ?
Günümüzde hemen hemen bir çok Codec ücretlidir..Bu ücretli codec ler Bit control gibi 1 aylık deneme süreleri vardır..Deneme süreleri bitince ekrana satın almanız gerektiğini bildirir yazılar çıkar..
Bazı codec lerde normal de parasız gibi görünür ama paralı olduğundan hiçbir şekilde kullanılamaz..Buna örnek Cyberlink Ses decoderi dir..PowerDVD nin ses pack iyle birlikde satın alınıp keyi girilmediği sürece cyberlink ses decoderini kullanmak mümkün değildir..Ne zaman *** girilirse o zaman GRF edit le bağlantılar yapılabilir..Aksi takdirde kendisini korumaya aldığından bağlantılarda hatalar verir..Aynı durum nvidia ve Intervideo dada geçerlidir..Tek şekilde yüklenirse hiçbir şekilde çalıştırılamaz..Gerekli keyler regedit e girilmelidir yani satın alınmalıdır..
Bu şekilde bir codeği mantıklı şekilde GRF editle bağlantı yaparken hata veriyorsa bilinki o codec ücretli olduğundan hata veriyordur..
Sonuç
Bütün yazılanları toparlarsak Codec lerde register şarttır..Sisteme kullanacağınız uygulamaya göre codec yüklenmelidir..Fazlasına kullanmadıkdan sonra gerek yoktur..Bir codeği örneğin bit controlü programların kullanmasını istemiyorsanız ya merit nosunu düşüreceksiniz ya da unregister yapacaksınız..
Kodec hatalarından dolayı format atmayacaksınız...Bir format 5 saate mal olur..Bu şekilde 10 dakkada problemler giderilir..Önemli olan işin mantığını bilmekdir..Yardımcı programlarla sistemi kontro edip o programların hata vermesine neden kodec lerin yüklenmesi sorunları giderir..
Bu yazıyı baştan sona dikkatli okumanız gerekir..Eğer bu yazıyı okuyup Halen progdvb şu codec hatasını verdi yok Altdvb şu codec hatasını verdi gibi sorular soruyorsanız bu yazıyı tekrar baştan okuyun çünkü işin mantığını anlamamışsınızdır..
Önemli olan işin mantığını bilmenizdir..Yoksa cyberllink hata veriyor..Biri cyberlink i sil yeniden yükle veya tekrar yükle deyip sorun giderilebilir ama önemli olan şu yukarıda yazılanları bilmenizdir..Bu şekilde kendiniz codec lerin üstesinden gelirsiniz..
Not= Geçen sene kaleme alıp yayınladığım bu makaleyi 1-2 revizyonla tekrar olması gereken yerde sunuyorum..[TeAcHeR]
