Ses Sistemleri ve Görüntü Sistemleri arızaları ve sorunları

EV SİNEMASI KURULUMU, SEÇİMLER,DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER



SİSTEM GEREKSİNİMLERİ:

Televizyon
Dvd Player
Surround Anfi yada Receiver (genelde Receiver'dır)
Önlerde kullanacağınız FRONTt tabir edilen speakerlar
Arka effectler için kullanacağınız REAR tabir edilen speakerlar
Orta seslerde yardımcı olacak Tv üzerinde kullanılacak CENTER speaker
Alt frekansları yani bass sesleri üretecek olan Active SUB BASS speaker


Yukarıda okuduğunuz parçalar sistemin temel parçalarıdır.Bu parçalar DTS 5+1 sistemlere göredir ancak genel anlam itibari ile normal standartlarda bir ev için son derece yeterli ve doyurucudur.Eğer hayır ben daha fazlasını istiyorum derseniz merak etmeyin 5+1 olan bu kurulumunuzu 6+1 +1 8+1 gibi daha yüksek maliyetli sistemlere dönüştürebilir ve tabii bunun için extra biraz daha para harcayabilirsiniz.Bu parayı nasıl ve neden harcayabileceğinizi yada harcamak istemeyebileceğinizi yazının ilerleyen bölümlerinde okuyacaksınız.

Bu arada genel olarak sorulan ve merak edilen bir sorunun cevabını kısaca ve teknik terimlere girmeden hemen verelim.
NEDİR BU DTS?
DTS Dolby prologic denilen ve sesleri kanallara sanal olarak yansıtarak surround oluşturan temel sistemin her ses ve ses frekansının kanallara sabitleştirilmiş olarak ayrılarak oluşturulmasına denir en basit enlatımı bu yani insan sesi direkt olarak center dan gelirken effectlerin hemen hemen tamamına yakını rear denilen kolonlara yollanır ve diğer seslerde ait oldukları speaker lara yollanarak iletilir.Buda surround sesin daha saf ve tabii olmasını sağlar. Günümüzde hemen tüm DVD kayıtları ana kayıt formatı olarak bu sistemi kullandıklarından alınacak sinema sistemlerinde bu formatın bulunması elzem hale gelmiştir.


TELEVİZYON:

Öncelikle Televizyonumuzdan yada diğer bir değişle görüntüyü bize taşıyacak aracı seçmekle başlayalım.
Evimizde kullanacağımız sistemde tv seçmek sizleri görüntü kalitesinde daha iyi bir sonuca götürecektir.Günümüzde özellikle parasal olarak sorunu olmayan kişiler ayarlanabilir büyüklüğü yüzünden projeksiyon cihazlarına yönlenmektedir.Ancak bunun bağzı sakıncaları vardır. Her nekadar projeksiyon cihazlarında kullanılan lümen dediğimiz lambaların teknolojileri yüksekte olsa maalesef bu cihazlar net görüntü için karanlık bir ortam istemektedir.
Aydınlık ortamlarda maalsef ışığın yansımasından dolayı kaliteli bir görüntü almak pek kolay değildir buda izleyicinin birçok ayrıntıyı kaçırmasına yol açar.Eğer büyük bir evde yaşıyor ve bir odayı sadece sinemaya ayırmak istiyorsanız o zaman böyle bir seçime gitmenizi öneririm.

TV seçimine gelince malumunuz bu aralar plazma ve özellikle wide screen denilen formattaki tv'ler revaçta eğer maddi durumunuz müsade ediyorsa seçiminizi bu yönde kullanın.Eğere bunu alamıyorsanız mümkünse 100 hertz digital bir tv edinmeye çalışın bu görüntü kalitesini oldukça etkileyecektir.
Dünya üzerinde genel olarak 4 farklı renk formatı kullanılmaktadır ben size sadece 3 tanesini vereceğim.
Bu formatlar PAL / NTSC ve SECAM dır.Bu formatlar renk formatıdır.Tüm görüntü cihazları numaralandırılarak adlandırılmış renk formatlarını çözerek görüntüyü açar eğer tvniz ait olamdığı formatta bir görüntü kaynağı alırsa renk siyah beyaz olarak çıkar.Türkiye ve avrupanın geneli ise pal renk formatını kullanır. Amerika ve Japonya ntsc ve bağzı uzak doğu ülkeleri ise secam formatını kullanırlar.


DVD PLAYER

Dvd player seçiminde dikkatli olmanızı öneririm.
Birincisi ucuz mal almaktan kaçının eğer madden müsait değilim alamıyorum diyorsanız küçük bir araştırma ile ikinci el olarak iyi bir dvd playyer almanız mümkün.
Eğer evinizdeki tv yi değiştiremiyorsanız aldığınız dvd üzerinde pal/ntsc çeviri olamasına dikkat edin bu sayede ntsc formatlı bir filmide rahatlıkla renkli olarak eski tv nizde seyredebilirsiniz.
Eğer madden rahatsanız dvd player alımında üniversal player denilen dvd çalarlara yönelmeniz sizi birçok yönden rahatlatacaktır,çünkü bu türdeki cihazlar hem dvd player olduğu gibi aynı zamanda türkiyeye yeni giren süper audio cd leride okuyabilmekte aynı zamanda okuyucu görüntü kaliteleride üst seviyede olabilmektedirler.Biraz araştırma ile hem üniversal hemde normal dvd playerlarda çok pahalı olmayan ama konusunda iyi olan markalara erişebilirsiniz.Unutulmamalıdırki üretimde olan her farklı marka belli konularda diğerlerinden bir adım önde gider.

Genel olarak birçok dvd player dts out olarak üretirlirler yani dts formatındaki filmin sinyalini receiver'ınıza direkt olarak yollarlar ve anfiniz bunu çözer. Açıklarsak dvd playerın arkasını çevirdiğinizde karşınıza bildiğimiz anfi girş çıkışı gibi 6 adet çıkış görünecektir bu çıkışlar DTS Ready anfinizin arkasındaki aynı karşılıklara girilerek kullanılabilir. Bu sayede geçici bir sürede olsa yeni bir anfi almaktan kurtulabilirsiniz ayrıca DTS Ready anfiler diğerlerine göre daha ucuzdur.
Bir diğer tavsiyem ise universal cihazlar hariç piyasada bulunan dvd-vcd-mp3 birarada okuyan cihazlara pek fazla yönlenmemenizdir.Çünkü bu tür dvd playerlar diğerlerine oranla daha çabuk yorulur ve arıza göeterebilir.

Gelelim fiyatlarına:
Universal olmayan dvd oynatıcıları piyasadan sıfır olarak 275 Euro ile 700 Euro arasına marka ve kalitesine göre temin edebilirsiniz.
Bu markalar arsında pioneer oynatıcılar benim ilk tercihim.
Universal oynatıcılar ise 1000 Euro ile 2000Euro arasında farklı fiyatlarla satılmakta ancak unutmayın modeller ilerledikçe tüm fiyat dengeleri değişir.

ÖNEMLİ NOT:
Eğer evinizdeki sistemde VCD Player kullanıyorsanız DTS format sizin için hiç önemli değildir çünkü vcd ler bu formatı desteklemezler ve piyasada alacağınız çoğu VCD nin stereo olması bile mucizedir bu yüzden eski model pro logic bir receiverde işinizi görür.

SURROUND DTS ANFİ VEYA RECEIVER

Dts anfi seçiminde bana göre en önemli konu biraz güçlü olmasıdır.Sebebi ise kullanacağınız anfiyi evinizde aynı zamanda hi-fi müzik dinlemek içinde kullanacak olmanızdır.
Aslen hiçbir surround anfi hi-fi için gerekli sonucu vermemekle beraber en azından güç ufak tefekte olsa bağzı açıkları örtecektir.

Her dts receiverde genel olarak kaynak format aynıdır baştada söylediğimiz gibi modeller büyüdükçe farklılıklar ortaya çıkar sözgelimi alt model bir receiver 5+1 beslerken model büyüdükçe henüz türkiyeye gelmemesine rağmen 9+1 e kadar destekleyenlerde vardır.
Biraz araştırdığınızda göreceksinizki programlanabilir yani upgrade edilebilir modellerde mevcuttur.Bunların fiyatları 2000 - 2500 dolar seviyelerinde olmakla beraber size sunduğu en büyük avantaj daha sonra çıkacak veya çıkma hazırlığındaki ses formatları için upgrade edilebilmesidir.Kısacası uzun bir süre cihaz değiştirmek zorunda kalmayacaksınız .

Diğer yandan asla ama asla noname dediğimiz uzakdoğu kökenli receiverlere yönelmeyin bu sizin için hem para hem zaman kaybı olacaktır üstelik alıpta pişman olduğunuzda elinizdende çıkartamayacağınızdan eviniz için eşinizle tartışacağınız yeni bir biblo sahibi olacaksınız.
Almak üzere olduğunuz receiverde Dolby Surround Pro Logic 2 olursa daha iyidir sebebi ise Pro Logic 1 formatına göre sanal ayrımı daha iyi yapabimesidir.Bu ne işime yarayacak diyebilirsiniz.Ancak evinizde digitürk gibi yada uydu bağlantılı bir digital receiver varsa digital kaynakla aldığınız yayınları zevkle Pro Logic 2 üzerinden seyredebilirsiniz. Bu dediklerimiz ortalama bir receiver üzerinde tamamen mevcuttur.
Seçim konusuna gelince bu tamamen sizin maddi koşullarınıza bağlı olarak değişecektir.Ancak hemen bir öneri olarak size çok alt modellerde cihazlara yönelmemnizi tavsiye ederim.Alacağınız cihaz en azından orta sınıf modellerden olursa sizin için hem dinleme açısından hemde değiştirme zamanı geldiğinde elinizde çıkartma açısından daha iyi olacaktır.

Receiverlar üzerinde DTS harici olarak birde üst modellerde sıklıkla THX diye bir formatla karşılaşabilirsiniz.Bunun anlamı alacağınız cihaz THX sertifikası taşıyor demektir.Kısaca anlatmak gerekirse THX Lucas Film tarafından çıkartılmış ve 5 adet power anfi ve bunlara uygun pre ile kurulabilen bir sistemdir ve dolayısı ile kullanılan speaker takımlarıda farklı ve oldukça maliyetlidir, sözgelimi ortalama sayılabilecek bir THX speaker takımının fiyetı 3500 dolar civarıdır buna birde anfileri ve pre yi eklerseniz maliyeti sizlerde aşşağı yukarı hesaplayabilirsiniz.
Örneğin MARANTZ ın en küçük mono blok thx sertifikalı power ı MA-500 700 Euro civarıdır.
Ancak adcom parasound gibi bağzı markaların 5 ayrı anfi katını tek kutu içerisinde birleştirdiği pre power cihazlarda bulunmaktadır ancak fiyat aralığı oldukça yüksektir.Ancak ses kalitesi olarak oldukça üst düzey olduğunu söylemeliyim.Bu formattada diğerlerinde olduğu gibi izlediğiniz dvd nin THX kayıt ile doldurulmuş olması gerekir.Sözgelimi Star Wars gibi.

Üst sınıf cihazlar aldığınızda üzerinde birde AC-3 diye bir ibare göreceksiniz.Bu ibare kısaca şu anlama gelir beni AC-3 formatında çalıştıracaksan biraz daha para harcamalısın.Evet eğer AC-3 kullanacksanız elinizdeki sisteme ilave olarak rear lar için bir adet daha ve center için ilave bir adet daha active sub bass demekt

SPEAKER'LAR

İşte şimdi geniş ve bir o kadarda zor bir konuya geldik.Burada çok dikkat edilmelidir!

Piyasada bu konu ile ilgili birçok marka ve model var.
Son zamanlarda bu konuya yönelik olaraka birde bol miktarda uzakdoğu malıda bulunmakta,tabiiki en önemli özellikleri ucuzluk ve albenisi olan görsel görünümleri.Gerisimi?İşte orasını ne siz sorun ne ben söyleyeyim.
Bu konu hakkında ilk karar vermeniz gereken nasıl bir sistem istediğiniz.
Bu noktada 2 farklı tercih var.Bunlardan biri paket sistem dediğimiz hepsi bir arada bulunan sub satelite sistemler ki genel olarak bunların bağzı önemli markalar hariç birçoğu küçük sistemlerdir,diğeri ise standart speaker lardan oluşturulmuş gerçek sistemlerdir.
Tabii şunu belirtmekte fayda var bu noktada Bose AM-15 yada JBL gibi bu ayarda paket sistemleri kastetmiyorum bu markalarıda sadece örnekleme açısından veriyorum kimse alınsın istemem .
Paket sistem olsun normal sistem olsun hangisini almaya karar verirseniz verin öncelikle kullanacağınız mekanın büyüklüğünü gözönünde bulundurmanızı ısrarla öneririm.Paket sistemlerin oldukça büyük çoğunluğu yerden tasarruf etmeyi birkenara bırakın küçük hacimli odalar ve yüksek ses ile film seyretmeye müsait olmayanlar düşünülerek üretilmiştir dolayısı ile 15 ila 25 metrekare bir oda veya salonda dinleyecekseniz sorun yok ancak daha büyük mekanlar için daha büyük paket sistemler yada normal sistemler edinmenizi öneririm. Kuracağınız sistem içerisinde tüm parçalar kendilerine göre önemli işlevler üstlenirler bu doğrultuda özellikle toplama tabir ettiğimiz şekilde sistem oluşturacaksanız şimdi yazacaklarım işinize yarayacaktır.

SPEAKER PARÇALARINI SEÇERKEN:
FRONT SPEAKERS:
Kullandığınız anfinin gücü ile orantılı yada daha güçlü olan bir front kullanın çünkü frontlar aynı zamanda müzik dinlerkende kullanacağınız ana kolonlarınızdır.Bu yüzden hem ses olarak iyi olmalılar hemde güç olarak.
Frontlarınızı seçerken dinlediğiniz müziğe göre bir takım seçmelisiniz çünkü caz dinleyen biriyseniz önler için satın aldığınız bass ağarlıklı bir kolon müzik zevkinizi öldürür.Front için alacağınız kolonu seçerken dinlediğiniz bir cd ile beraber giderek istediğiniz takımı kullanacağınız receiver tarzında bir anfi ile dinleyerek alın göreceksiniz çok işinize yarayacak.

CENTER SPEAKERS:
Center bana göre sistemin en önemli parçalarından biridir çünkü tüm ana sesleri ve insan sesi gibi tüm orta sesleri hemen neredeyse tek başına üstlenir.Ayrıca patlama ve benzeri efectlerdeki tüm başlangıç noktası yine center speakerdır.Bu yüzden alacağınız centerin en azından kendi içerisindene hacim itibari ile biraz bass üretebilmesi gerekir bu yüzden çok küçük center lara yönelmeyin.2 veya 3 yollu centerlar tercih edin.
Sizde farkedeceksinizki dinleme zevkiniz oldukça artacak.

REAR SPEAKER:
Rear speakers lar sistem içerisindeki efektleri üretir genelde arka plandaki sesler ve patlama benzeri efektlerin bitiş noktalarını canlandırırlar bu yüzden kolay yanmayacak ve nispeten db olarak daha güçlü atıma sahip speakerlar tercih etmenizi öneririm.Mümkünse en az 2 yollu speakerlar tercih edin kullanımda ise seyir yerinizde heman başınızın arka tarafında yerleştirirseniz sonuca daha rahat ulaşırsınız.
Kullandığınız rearın gücüne ve anfinizin gücüne göre mesafeyi en iyi konuma ayarlamak sizin elinizdedir.

AKTİF SUB:
Akfit sub alırken oda büyüklüğünüze göre özellikle gücüne dikkat edin.Eğer paket sistem kullanmıyorsanız aldığınız sub için size önereceğim minimum güz 150 watt ve yukarısı olacaktır.Ayrıca sub alırken kaç herze indiğini lütfen sorun iyi bir sub 35 herzin altına rahatlıkla inebilmelidir.Bunun üzeri ise çok daha iyi olacaktır.
Bir başka önerim ise alacağınız sub hem aktif hemde pasif kullanıma uygun olmalıdır böylelikle müzik dinlerken sisteminize kurduğunuz frontlarını farklı bir şekilde bağlayarak bass zevkinizi tatmin edebilirsiniz.
Diyebilirsinizki pasif bağlantıda neyin nesi?
Bildiğiniz gibi aktif sub ların arkasını çevirdiğinizde anfinize bağlantı yapabilmeniz için bir adet giriş olur bu girişi kullanarak anfinizin sub out çıkışına bağlantı yaparsanız bu sayede alt frekans efektlerini alırsınız birde yine sub ın arkasında 4 giriş ve 4 çıkıştan oluşan aynı anfinizin arkasındaki kolon girişlerine benzeyen bir kısım vardır bu kısımda 2 kırmızı 2 siyah stendart kolon girişi olur,işte bu giriş ve çıkışları kullanarak elinizdeki satalite speaker lerinizi sub ın üzerinden çıkar subınızıda yine anfinin aynı girişlerini kullanarak anfinize bağlarsanız o zaman sistem pasif sub satelite olarak çalışır.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

1- Kuracağınız sistemin kullanacağınız odanın yada salonunuzun ölçütlerini dikkate alarak seçin.

2- Demo odalarında dinlediğiniz sistemleri net kıstas olarak kabul etmeyin dinlediğiniz ses sadece kalite olarak size bir fikir versin çünkü sizin dinleme yapacağınız yer yalıtılmamış ve nispeten daha büyük olacak olan oturma odanız yada salonunuz olacaktır.

3- Kullanacağınız anfinin nispeten güçlü olmasını tercih edin.

4- Almak üzere olduğunuz sinema sisteminin ne olursa olsun hi-fi dinletide tam sonuç vermeyeceğinin bilincinde olun.Bu konu hakkında ne denirse densin bilinmelidirki hi-fi ile home sinema birbirinden tamamen farklı iki konu ve iki sektördür.Öyleki sinema sistemi için üretilen speakerlerin kutu yapılarındaki kullanılan yalıtım bile farklıdır.

5- Türkiye şartlarında fiyat aralığı açısından her ne kadar zor olsada mümkün olduğunca kopya kullanmamaya ve izlememeye çalışın.Bu size iki konuda kazandırır.Öncelikle kullandığınız dvd playerın ömrünü uzatırsınız , ikincisi ise birçok kopyada başınıza gelen dvd nizin ses formatını çözememsi gibi durumlarla karşılaşmazsınız.

6- Sistem kurulumunu yaparken seyir odanızın içerisindeki yerleşimi dikkatli yaptırın yada yapın.Dengesiz yerleşim seslerin tam dağılımına engel olacağından demoda dinlediğiniz ve beğendiğiniz sesin tersini yaşayabilirsiniz.

7- Elinizde bulunan eski kolonunuzu geçici bir süre sistemde front olarak kullanmak isterseniz tv nize fazla yaklaştırmayın çünkü yalıtımı home cinema kolonları gibi olmayacağından içinde kullanılan mıknatısın yaratacağı manyetik tv nizin ekranında renk bozulmalarına yol açabilir.

8- Aktif bass ınızı kurarken çok fazla cam yakınına yada içinde cam eşya,biblo bulunan büfe veya benzeri salon takımlarının yakınına değil ters tarafına yada uzağına koyun.Bu sayede sub ın yaratacağı rezünansın zıngırdama veya bezeri distortion lara engel olmasını sağlarsınız.

9- Sağdan soldan bulduğunuz tek bir kolonu center olarak ben bunu kullanırım diye uğraşmayın hem sonuç alamaz hemde manyetik alan yüzünden tv nize zarar verirsiniz.Unutmayın özellikle center sistemin en özel ve olmazsa olmaz parçalarından biridir.

10- Görmeden ,denemeden,araştırım danışıp fikir sahibi olmadan siparişle sistem almayın.Çok yanılırsınız.

11- Her markanın sadece marka olduğu için yaptığı herşey iyi olacak diye bir kural yoktur.Unutmayın iyi yapamayacağı şeylerde olabilir dikkat edin.

12- Eğer çok karanlık bir ortamda kullanmayacaksanız projeksiyon almaya karar verdiğinizde ince eleyip sık dokuyun.

13- Hep tekrar ediyoruz yine hatırlatalım hi-fi ile sinema sistemi farklıdır sinema sisteminden hi-fi sonuç alamazsınız.Durumunuz müsait ise çift sistem oluşturun,değilse sistemi en azından receiver ve front speaker bazında biraz güçlü seçin.Eğer elinizde eski bir sisteminiz varsa onu satmak yerine elinizde tutun en azından müziğinizi dinlerken kullanacağınız 2. sistemini elinizde olur.

14- THX sistem kuracaksanız salonunuzun yeterince büyük olduğundan emin olun çünkü kesinlikle küçük mekanlara göre değildir.

KOLONLARINIZIN YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ KURALLAR

Kolonlarınızın yüksekliği : Kolonlarınız özel olarak yerde duran sistemiyle üretilmemiş ise özellikler tiz (tweteer) hoparlörler yaklaşık kulak hizasında olmalıdır. Bu konum için kolonlarınızı yükseltmeniz gerekiyorsa sehpanın ve kolonun mükemmel derecede sabitlenmesi gerekir. Ne sehpa yerde, nede kolon sehpanın üzerinde hiç sallanmadan sapasağlam durmalıdır. Müzik dinlerken oluşan titreşim, hoparlörlerinizi ve/veya sehpayı sarsarak istenmeyen titreşimlerin oluşmasına veya bazı duyulması gereken seslerin yok olmasına sebep olacaktır.


Kolonlarınızın Konumu : Kolonlarınız ister yerde ister sehpada kullanılan sistem olsun, arka ve yan duvarlardan belirli bir mesafede yerleştirilmelidir. Genellikle cihazların kullanım kitapçıklarında bu mesafeler verilmektedir. Yinede ortalama bir ölçü olması için, kolonlarınızın yaklaşık olarak yan duvarlara 1 metre, arka duvarlara ise 30 santimden daha yakın olmamasını öneririz (özel bir tasarım söz konusu değilse). Kolonlarınızı duvarlara çok yakın yerleştirdiğiniz taktirde baslar aşırı derecede artacak ve doğal olmayan bas tonları oluşmaya başlayacaktır. Özel bir tasarımda terside söz konusu olabilmektedir. Aşırı derecede duvarlardan uzak konumlarda ise gereğinden zayıf bas tonları oluşacaktır. Kolonlarınızın önlerinde, özellikler sürücülerinin (hoparlörlerinin) önünde sehpa, koltuk benzeri eşyalar olmamalıdır. Arkalarında titreşime sebep olacak malzemelerin (cam, pencere veya ince yüzeyli panel duvarlar) önüne konulmamalıdır.

Kolonların Mesafeleri : Dinleyici ile kolonlar arasındaki ve kolonların kendi aralarındaki mesafe belirli bir oranda olmalıdır. El kitapçığında belirtilmemişse mesafeler; dinleyici ile kolonlar arasında 3 birim ise, hoparlörlerin arasında 2 birim olarak tavsiye edilir.

Kolonların Açıları : Kolonların açısı direkt dinleyiciye bakacak şekilde olması, genel kabul görmüş bir ölçü sayılmaktadır.

EV SİNEMASI KURULUMU


Ev sineması sistemi kurulmuş örnek bir oda tasarımı


Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.


Ev Sineması Cihazları yerleşim planı


Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.


F : Ana (Stereo) hoparlörler.
S : Çevreleme (surround) hoparlörleri. Efektler için kullanılırlar
CC : Merkez (center) hoparlörü. Konuşmalar (dialog) için kullanılır.
SW : Derin bas hopalörleri. Güçlü, etkin bir bas ses elde etmek için kullaılırlar