Yüksek Tansiyon; Kan basıncı neden yükselir
Yüksek tansiyon olgularının yüzde 90-95’inde hastalığın nedeni bilinmemektedir. Bu durum esansiyel hipertansiyon olarak adlandırılmaktadır...
Kalan yüzde 5-10 olgu ise, başka bozukluklara bağlı ikincil (sekonder) hipertansiyon olgusudur. Bu bozuklukların başında böbrek ve böbrek-damar hastalıkları gelmektedir. Ayrıca vücutta hormon salgılayan bazı bezlerin aşırı salgı yapması halinde de hipertansiyon görülebilir. Kalpten çıkan büyük damarın (aort) doğumsal darlıkları da ikincil hipertansiyona yol açabilir.
Bu bozukluklar düzeltildiğinde sıklıkla kan basıncı da normale döner.
Kan basıncı ölçümü nasıl yapılır?
- Yüksek tansiyon hastası olduğunuzu anlayabilmenin tek yolu kan basıncınızı ölçtürmektir. Çünkü bu hastalık genellikle belirti vermez ve sanılanın aksine, hipertansiyon ille de gergin, sinirli ya da hiperaktif insanlarda görülmez, çok sakin yapıda bir kişide de pekala yüksek tansiyon olabilir.
- Normal kan basıncı olan kişiler kan basınçlarını en azından iki yılda bir ya da mümkünse daha sık ölçtürmelidirler. Tansiyonunuzun tek bir defa yüksek çıkması sizin hipertansif olduğunuz anlamına gelmez ancak kan basıncınız konusunda daha dikkatli olmanız konusunda sizi uyarmalıdır.
- Kan basıncı yüksek normal olan (sistolik 130–139, diyastolik basınç 85–89 mmHg arası) kişilerin ve birinci derece akrabalarında yüksek tansiyon olanların kan basınçlarını daha sık (hekimlerinin belirleyeceği sıklıkta) ölçtürmeleri gerekir.
- Kan basıncı ölçümü için elle ölçüm yapılan civalı, aneroid ve otomatik ölçen elektronik (dijital) tansiyon aletleri kullanılır. Ev kullanımları için günümüzde otomatik olarak ölçüm yapan elektronik aletler tercih edilmektedir. Bunlarla ölçüm sırasında, civalı ve aneroid tiplerde olduğu gibi steteskop (dinleme aleti) gerekmez.
- Tansiyon, ideal olarak sakin ve sessiz bir ortamda, kişi dinlenmiş ve sakinken ölçülmelidir. Son 15 dakika içinde sigara, çay gibi kan basıncını etkileyebilecek şeyler alınmamalıdır.
- Kan basıncı ölçülecek kol çıplak olmalı, kolu sıkan giysiler giyilmemelidir.
- Tansiyon aletindeki manşon (havanın doldurulduğu lastik kısım) kalp hizasında olmalı, gerekirse kol alttan yastık gibi bir cisimle desteklenmelidir.
Türk Kardiyoloji Derneği
