2006 Abel Matematik Ödülü Carleson'un
İsveçli matematikçi Lennart Carleson, 19'uncu yüzyılda ortaya atılan harmonik analiz teorisini kanıtlaması dolayısıyla 2006 Abel Matematik Ödülü'ne layık görüldü.
Matematiğin sadece bir değil, birkaç alanında katkılarda bulunduğu belirtilen ve İsveç Kraliyet Teknoloji Enstitüsü'nde çalışan 78 yaşındaki Carleson, 925 bin dolarlık para ödülünün sahibi olacak.
Ödül komitesinin açıklamasında, Carleson'un sadece zorlu teoremleri kanıtlamadığı, aynı zamanda bunları kanıtlarken ortaya koyduğu metotların da teoremlerin kendisi kadar önemli olduğu belirtildi.
Komite ayrıca, Carleson'un İsveç okullarında matematiği sevdirme çabaları ve çalışmalarını diğer okullarla paylaşması konusundaki açıklığını övdü.
Carleson, ödülü kazanmasına neden olan en önemli çalışmasında harmonik analiz cihazının temelinde yatan matematiksel ilke Fourier serilerini kanıtlıyor.
Fourier serileri
Özellikle ses dalgaları, alternatif elektrik akımları ve gelgit olayları gibi fiziksel olayların incelenmesinde yararlanılan cihazın dayandığı matematiksel ilke, matematikçi ve mühendis Jean Baptiste Joseph Fourier'in adıyla anılıyor.
Cihaz, periyodik olarak yinelenen bir fonksiyonun sinüzoidal bileşkelerinin bağıl genliklerini ölçmekte kullanılıyor.
Fourier, kemanın tellerinin titreşimi gibi çoğu olayın, sinüs ve kosinüsler olarak adlandırılan basit dalga kalıplarının toplamı olarak görülebileceğini ortaya koymuştu.
150 yıldır bulunamadı
Fourier'in, her fonksiyonun, kendi Fourier serilerinin toplamına eşit olduğu iddiasını kanıtlayacak bir matematiksel formül ise 150 yılı aşkın bir süre bulunamamıştı.
Norveç hükümetinin, 19'uncu yüzyıl Norveç matematikçisi Niels Herki Abel adına 2002 yılında vermeye başladığı ödülün geçtiğimiz yılki sahibi ise ABD'li matematik profesörü Peter Lax olmuştu.
