Hangi davranışlar kul hakkına girer?

Hangi davranışlar kul hakkına girer?



Kul hakkının dinimizce ne kadar önemli olduğunu biliyorum. Bu yüzden başkasının hakkı olan bir şeyi engelleyerek veya başkasına ait bir şeyi izinsiz kullanarak haklarına girmekten çok çekiniyorum. Ancak ben yurtta kalan bir öğrenciyim. Bazen arkadaşlarım odada olmadığı zaman eşyalarını izinsiz kullandığım oluyor. Sonradan helallik dilemeyi de unutuyorum. Bu gibi durumlarda sorumluluk altına girer miyim?



Dinimize göre Allâh u Teâlâ dilerse her türlü günahı affedebildiği halde kul hakkı sadece hak sahibi tarafından affedilebilmektedir. Hz. Peygamber’in bildirdiğine göre kıyamet günü Allah’ın huzuruna kul hakkıyla varan kişi, hak sahibine bu hakkı ancak kendi sevaplarıyla ödeyebilecektir. (Buhârî, Rikâk, 48) Kul hakkının bir yönü de, başkasına ait bir şeyi izni olmadan kullanmamaktır. Ancak insanların sürekli birbirleriyle iç içe olduğu ofis, devlet dairesi, öğrenci yurdu, ev gibi ortamlarda başkasına ait bir eşyayı her kullanımdan önce ayrı ayrı izin istemek yerine, çok sık kullanmak durumunda olduğunuz eşyalar için genel bir izin almak yeterlidir. Karşıdaki insanın kullanılmasına izin vermediği veya bundan hoşlanmadığı eşyaları ise kullanmamak gerekir. Şayet izinsiz kullanılmış ise, o eşyanın iade edilmesi ve helallik istenmesi yeterli bir davranıştır. Eğer başkasına ait herhangi bir şey izinsiz tüketildiyse veya istemeden zarar verildiyse telafi edilmelidir.



Esasen başka insanlara karşı dünyevi ve uhrevi sorumluluklarımız, onlara zarar vermemek esasına dayanır. Saydığımız bu esaslara riayet ettikten sonra “Acaba vebali olur mu?” diye endişe etmeye gerek yoktur.