Dosyalarda değişiklik yapmak ve erişmek için imtiyaz.
Address ( Adres )
Bir sistem ya da ağdaki bir cihazda veya diğer veri kaynaklarında bulunan bir dosyanın yeri için ayrılmış özel kod.Bir kullanıcının yerini belirten iz.
Network( Ağ )
Bilgisayar ağı değişik yerlerdeki bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan bir veri iletişim sistemidir.Bir ağ WAN ve LAN'ların değişik birleşimlerinden oluşabilir.Yerel Alan Ağı (
@
e-mail adreslerinde kullanıcı ismini kullanıcının internet adresinden ayırmak için kullanılır.Örneğin Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
AUP
Kabul edilebilir kullanım politikaları birçok transit iletişim ağı üzerlerinden geçecek bilgilerin içeriğini kısıtlamaktadir. En çok bilinen örnek NSFNET'in ticari kullanıma izin vermeyen kabul edilebilir kullanım politikalarıdır. AUP yürütmesi ağa göre değişmektedir. National Science Foundation.
Access Mechanism
Erişim Mekanizması. Bir veya birden fazla yazma ve okuma kafasını, istenilen yazma ve okuma konumuna getiren mekanizma. Bu mekanizma, yazma ve okuma kafaları sabit olan sistemlerde veri ortamını hareket ettirmek için kullanılır.
Access time
Belleği okumak için gerekli süre.
Access
Depolanmış olduğu yerden bir bilgiye, (data) veya bir cihaza (bir disket okuyucusu gibi) girişi sağlamak, okumak veya yazmak.
ACD(Automatic call Distribution)
Otomatik Çağrı Dağıtımı. Gelen çağrıları merkezi ofisten faklı yerlerdeki çalışanlara yönlendiren cihaz veya servis.
Active matrix
Taşınabilir bilgisiyarların sıvı kiristal ekranlarında kulanılan teknoloji, TFT olarak da bilinir.Pasif matris(çift taramlı-dual scan)ekranlara göre daha geniş bir açıdan iyi görüntü sağlar.
AD/DA Çevirici
Analog ses işaretlerini sayısal işaretlere ya da tersi işlemi aynı şekilde hazırlayan devrelerdir.
Adapter (Adaptör)
Direkt olarak birbirlerine uyum sağlamayan iki konnektörün veya cihazın bağlanmasını sağlayan bir aracı cihaz.
Adaptör
Uygunlaştırıcı, çevirici, güçkaynağı.
ADC
Analog sinyalleri karşılığı olan dijital sinyallere dönüştüren bir cihaz.
Address
Verinin saklandığı bellek bölgesi.
Address
Bir kayıdı, bölümü veya bilginin saklı olduğu kısımı ifade eden isim, etiket veya rakamdır.Address (Adres)İnternet'te kullanılan üç tip adres vardır. Bunlar e-posta adresi; IP, internet ya da Internet adresi; ve donanım ya da MAC adresidir.
Address resolution
Alfasayısal bir İnternet adresine karşılık gelen sayısal fiziksel adrese çevirme işlemi.
Add-in
Ana programa eklenebilen ek yardımcı yazılımlar için kullanılır.
Administrative Domain
Yönetsel Alan. Tek yönetim birimi tarafindan idare edilen ana sistemler, yönelticiler, ve birbirine bağlı iletişim ağlarının bütünü.
Add-on
Bir bilgisiyarın kapasitesini artırmak için takılan bir donanım birimi olabileceği gibi,ana yazılımın özelliklerini artıran yardımcı yardımcı bir yazılım da olabilir.
ADSL(Asymmetric DigitalSubscriber Line)
Asimetrik Sayısal Abone Hattı.Varolan telefon hatları üzerinden yüksek bant gelişliğinde sayısal verilerin iletilmesini sağlayan teknoloji.Çevirmeli telefon servislerinden farklı olarak sürekli bir bağlantı sağlar.
Agent
Internet'te bilgi toplayan bir program. Sizin olmadığınız zamanlarda da bazı servisleri periyodik olarak yerine getirebilir. Verdiğiniz parametrelere göre ilgilendiğiniz bilgileri toplar,bunları günlük veya belirlediğiniz periyotlarda size sunar.
AGP (accelerated Graphics Port)
Intel tarafından geliştirilen üç boyutlu grafiklerin sıradan PC'lerde gösterilmesini sağlayan bir arabirim spesifikasyonu.
Ağ
Bilgisayar ağı değişik yerlerdeki bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan bir veri iletişim sistemidir. Bir ağ WAN ve LAN'ların değişik birleşimlerinden oluşabilir. Yerel Alan Ağı (Local Area Network), Genis Alan Ağı (Wide Area Network), ağlararası ağ (internet). Ağ-Ağ Arabirimi: (Network-to-Network Interface/NNI) Frame Relay Servisi veren ağlar arasındaki bağlantıları tanımlar. Bu tanım Frame Relay Servisinin dünya çapında verilmesine olanak sağlar.Frame Relay yüksek hız ihtiyacından dolayi öncelikle LAN-WAN-LAN bağlantısında uygulama alanı bulduğu için LAN bağlantılarına uygun PVC desteğine dayalıdır.Uzlaşmaya varılan bu iki uygulama dışında şu konular üzerinde çalışmalar devam etmektedir
AIX
IBM tarafindan geliştirilen UNIX tabanlı işletim sistemi.
Aldus Freehand
Programın modüler çalışma özelliği ileri düzeyde. Font menüsünden Windows altında kullandığınız tüm fontları kullanmanız mümkün. Değişik ortamlarda sunum ve grafik özelliği de ileri düzeyde bir program.
Aldus PageMaker
PC'lerde en yaygın kullanılan masaüstü yayıncılık programı olan Aldus PageMaker, grafik yazılımları ve tarayıcıları ile oluşturduğunuz grafikleri kolayca yerleştirip formatlamanıza imkan veren masaüstü yayıncılık programı.
Alfa kanalları
Photoshop'da, dökümanı oluşturan kanalların haricindeki her yeni kanala verilen isim. Seçili alan, Save Selection ile kaydedildiğinde bir alfa kanalı oluşur. Ayrıca Channels paletinde New Channel ile oluşturulan her yeni kanal, aynı zamanda alfa kanalıdır.
Aliasing
Bilgisayar grafik şekilerinin kenarlarında bulunan, bazin jaggies diye de adlandırılan bir efekt.
Alphanumeric
Alfabetik ve nümerik karakterlerden oluşmuş kelime. Rakam, kelime ve özel semboller ihtiva eden karakter seti.
Analog Monitor
Analog bir sinyal kullanan ve birincil renkleri sonsuz sayıda gölgeler ya da gri bir skala halinde gösteren bir ünite. Voltajı devamlı değişir.
Analog
İşlemden geçirilen yada yeniden orjinal bir görüntü veya sesi temsil eden bir elektirk sinyalinin varyasyonu.
Anchor
HTML dosyalarında kullanılan "anchor" aktif döküman içinde baska bir bölgeye gitmek veya bambaşka bir sayfaya dallanmak için kullanılır. (Genellikle altı çizili mavi bir metin şeklindedir.)
Animasyon
Animasyon; grafiklerin belli bir senaryo doğrultusunda canlandırılması işlemidir.Hareket her zaman insanların ilgisini çeker ve eğlendirir fakat animasyon işlevi eğlendirmekten ibaret değildir. içinde yoğun mesajlar taşıyabilir, tasarımı ilginç kılar ve özgün bir nitelik kazandırır. Animasyonun tüm bu görevleri yerine getirebilmesi kullanıldığı yere, miktara ve en önemlisi kalitesine bağlıdır.Teknik BilgiMultimedya uygulamalarının içinde animasyonlar teknik olarak ikiye ayrılır.Nesne animasyonu herhangi bir değişime uğrayan nesne ve yazıların ekran üzerinde hareketlenmeleri veya yer değiştirmeleridir.Kare animasyonu nesnelere değişik karelerin birbirleri ardına oynatılmaları suretiyle hareket verilmesidir. Bu animasyonlar mevcut filmlerle oynama (kare boyama, morfoz vs.) veya yeni baştan film yapma yoluyla gerçekleştirilebilir.Kare animasyonları iki veya üç boyutlu olabilirler.
Animatic
Videoteyp'de ya da bilgisayar ekranında gösterilen bir video programının görüntüsel dış çizgisi.
Anonim FTP
Anonim FTP kulllanıcıların kullanıcı adı ve şifre belirtmeden İnternet üzerindeki herhangi bir yerdeki dökümanlar, dosyalar, programlar ve bunun gibi bir çok arşivlenmiş veriyi bilgisayarınıza aktarmanıza izin verir. Ağ üzerindeki bir kullanıcı "anonymous" kullanıcı adını vererek güvenlik önlemlerini aşar ve sistemdeki genel erişime açık dosyalara erişir. Arşiv makinesi (archive site), Dosya Aktarma Protokolü (File Transfer Protocol).
Anonymous FTP (Anonim)
Genel İnternet kullanımına sunulan dosyalara kullanıcıların ulaşmalarını sağlayan yöntem.
ANSI
Amerika Birlesik Devletleri menseli audio visüel (visual) ve bilgisayar cihazlarinda kullanilan standartlardan sorumlu olan organizasyon.
Anti Aliasing
Photoshop'un alanlarin egilimli hatlarini olusturmak için kullandigi, alan rengi ile alan kenarindaki renk arasinda geçisi saglayan farkli tonlarda pikseller.
Anti-Alising
Grafik görüntüde alising ortaya çikmasini azaltan bir görüntü-islem teknigi. Köselerin keskinligini azaltarak, daha yumusak görünmelerini saglar.
Antialias
Bilgisayarlardaki her resim piksellerden olustugu için, egik kenarlarda genellikle çirkin sivri uçlu merdiven basamaklari olusur. Antialias bu kenarlari güzlestirmek için kullanilan bir metoddur.Bu esnada kenarlar biraz silinmesine ragmen, göze subjektif olarak daha keskin ve düz görünür. Ayrica bu düzlestirme islemi de daha çok hesaplama süresi gerektirir.
Anti-Virus
Zararlı yazılımlar olan virüsleri diskinizde bulup imha eden programlar.
Applet
Bağlanılan internet adresinde hazır olarak duran Java dilinde yazılmış programların derlenmiş biçimi.
API (Application Programming Interface)
Uygulama Programlama Arayüzü. Diğer programlarla bilgi alışverişinde bulunan programları yazan programlarcılar tarafından kullanılır.
Appletalk
Apple bilgisayar ürünleri ve diğer bilgisayarlar arasında iletişimi sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir iletişim protokolüdür. Şu anda 235Kb/s hızında çalışan Localtalk ve 10Mb/s hızında çalışan Ethertalk gibi uygulamaları vardır.
Application
Uygulama doğrudan kullanıcı için bir işlevi yerine getiren program. FTP, mail ve telnet kullanıcı programları iletişim ağı uygulamalarına örnek oluştururlar.
Arayüz
Bilgisayarda bir yazılımı kullanabilmeniz için oluşturulan menüler, butonlar ve grafik ortamı.
Archie
İnternet üzerindeki bilgileri otomatik olarak derleyen, düzenleyen ve kullanıma sunan bir sistem. Archie'nin ilk uygulamaları sadece İnternet üzerindeki tüm FTP arşivlerini tarayıp index oluşturmakta, aradığınız dosyaların İnternet üzerindeki hangi makine ve dizinlerde olduğunu listelemekteydi. Daha sonraki uyarlamaları diğer bilgi türlerini de sağlamaktadır. Arşiv makinesi (archive site), Gopher, Geniş Alan Bilgi Hizmet Birimleri (Wide Area Information Servers).
ASCII
Metin dosyalarında en çok kullanılan formattır. Birçok bilgisayarın kullandığı standart 8 bitlik haberleşme kodudur.
Aspect Ratio
Bilgisayarlı grafik işlemlerinde, bir çerçevenin veya bir görüntünün yatay ölçülerinin, dikey ölçülerine göre oranı. Bu oranın korunması veya kontrol edilmesi, bir görüntünün sağlanması veya baskıya geçirilmesi için önemlidir.
Assembler
Makine dilinde program üreterek bilgisayar tarafindan doğrudan işletilebilmesini sağlayan bilgisayar programıdır.
Assembly language
Assembler dili.
Attachment (Eklenmis Dosya)
Normal e-postalara dosya ekleyerek gönderme işlemidir.
ATM (Asynchronous Transfer mode)
Veriyi 53 byte'lık hücrelere bölen ve onları sayısal işaret teknolojisini kullanarak fiziksel bir ortam üzerinden ileten bir anahtarlama teknolojisi.Yüksek hızlı iletimin avantajını kullanmak için tasarlanmıştır.
Attribute
HTML sayfalarında kullanılan kontrollerin (TAG) aldığı parametrelerdir. Herbir parametre kontrole yeni bir özellik ekler. Bazı parametreler değer alır, bazıları ise olduğu gibi kullanılır.
Audio Track
Audio sinyallerini taşıyan video teybin bir bölümü.
Audiospace (Audio alan)
Sesin özel bir etki yapabilmesi için çesitlendirilmesi. Authentication: Doğrulama
Authentication
Onaylama. Özel veya herkese açık ağlarda,ağa bağlanan kişinin kimliğinin tespiti için gereklidir.İşlem şifre girilerek gerçekleştirilir.
Authorization
İzin. sisteme giriş izni vermek. Çok kullanıcılı sistemlerde sistem yöneticisi, sisteme girebilecek kişilere giriş izni ve kişilere bağlı olarak da sistemde yapabileceği işlemler için belirli izinler verir.
Authorware
Çok medyalı gösteriler yaratmak için kullanılanı ortaya çıkaran ve dahil edilmesi gereken video ve audio elemanlarının belirten geliştirilmiş yazılım programları. AutoCAD 12-13: Çizim ve tasarım işlerinin ana kaynağı olma özelliğini bu yeni versiyonunda da koruyor. İşlevselliği daha da artırılarak, kullanım kolaylığında önemli mesafe alınmıştır. Autorec sonser: Ses kaydını en doğru seviyesinde gerçekleştiren algılayıcı. Bu düğmeye basıldığında müzik kaynağı 7 saniye kadar incelenir ve en doğru kayıt seviyesi belirlenir. Aux: Yardımcı elemanlar; müzik setine TV, kompackt disk, video ya da bir başka müzik kaynağının bağlanabildiği soket.
Avi
Ses ve Video özelliklerinin bir arada kullanilabildiği dosyalar. Window's un Medya Aygıtı öğesi üzerinden ulaşılabilir.
Awk
Unix'in özelliklerini de taşıyan oldukça güçlü bir "yığın dilidir." Awk, Unix kabuğunun dosya işleme arabirimlerine, "C" benzeri yapısal programlama gibi bir çok ilave getirir.
Axis
Uzunluğu ölçümü veya konumların tesbiti için başvurulan sabit bir hat.
Backbone
Büyük veri kapasitesine sahip bir ağı besleyen hızlı bir hat veya bir seri bağlantıdır. Omurga
Backplane
Bir şasi içindeki arabirim kartı ile veri yolları ve güç dağıtım yolları arasındaki fiziksel bağlantılar.
Backup
1- Data disketlerinin 2. kopyası veya tahrip olma, kaybolma olasılıklarına karşı yapılan yedekleme işlemi.2- Esas elemanın işlemi tamamlayamaması halinde işlemi tamamlamak için kullanılan yedekleme.
Background
Fon, zemin, geri plan, görüntünün arka planı.
Backlight Correction
Video kamerada arkadan gelen ışığı ayarlayacak objenin karanlık görünmesini önleyen sistem.
Backlinking
Backlinking, Lycos tarama servisi tarafindan düşünülmüş zekice bir özelliktir. Hiçbir Web servisi sizi başka servislere bağlayıp sonra unutulmak istemez. Bu yüzden Lycos, sizi baska bir servise bağladıktan sonra geri dönebilmenizi sağlayan bir sistem geliştirmiştir.
Bağlantı noktası
Sisteme dışarıdan gelen bilgi paketlerinin her birinde hangi bağlanti noktasına gideceği bilgisi vardir. Sistem dahilindeki bağlantı noktalarının herbirinde bir iletişim yazılımı çalışmaktadır. Gelen paket işlem yapılmak üzere bu bağlantı noktasına, dolayısıyla ilgili uygulamaya aktarılır. Aktarma Kontrol Protokolü (Transmission Control Protocol).
Bandwidth
Bant genişliği. Bandwidth bir aygıtın algılayabileceği elektrik frekans alanıdır. Bu terim, iletişim teknolojisinde bir taşıma ölçüsü olarak kullanılır. Bu terim İnternet'teki anlamı ise, belirli bir sürede ne kadar bilgi akışı sağlandığıyla ilgilidir.
Bant genişliği
Belli aralıklardaki en büyük ve en küçük değer arasındaki fark.
Barcode
Barkod. Belirli bir ürünü, şahsı veya yeri temsil edecek şekilde çizgi ve boşluklarından oluşturulmuş görüntü. Kod, sayıları ve diğer işaretleri göstermek için dikey çubuk ve ve boşluk dizilerini kullanır.Kodları okumak için bir barkod okuyucu kullanılır.
Barkovizyon
Video dahil, bilgisayardan aldığı tüm sinyalleri perdeye yansıtabilen bir projeksiyon sistemidir. Görüntü kalitesi LCD'lere oranla daha yüksektir. Prezantasyon büyük bir salonda geniş bir kitleye verilecekse kullanılır. Tasarımın içinde video yer alıyorsa ve büyük perdede kaliteli bir görüntü isteniyorsa barkovizyon kullanmak gereklidir.
Baseband
Temel bant. Tek taşıyıcı frekansın kullanıldığı klasik bir ağ teknolojisi .Ethernet buna iyi bir örnektir.
Basic
Kelimelerinin ilk harflerinden olusan, ilk defa DARMOUNTH kolejinde gelistirilen en basit bilgisayar programlama dili.
Baud Rate
Bilgisayar kontrollü sistemlerde seri hatlar üzerindeki bilgi akış hızı birimi.
Baud
Bilgi işleme hızı birimi. Bir saniyede gelen bilgi sinyallerinin değeri baud olarak hızı verir. Tipik baud değerleri 110, 300, 1.200, 2.400, 4.800, 9.600, 14.400, 28.800, 36.600.
BBS
Kullanıcıların mesaj bırakabildikleri elektronik bülten panosu. Modem aracılığıyla bağlanılarak bilgi alışverişinde bulunulan on-line sistemlerin genel adı. Bilgisayarlı Bilgi Servisi olarak Türkçeleştirilmiştir. Bazı BBS'ler üyelik üzerine kurulmuşlardır.
Beta
1.Bilgisayar dünyasındaki programların geliştirilme ve test aşamasında olduklarını belirten sıfat. 2.A 1/2 inçlik video kaset ölçüsü. VHS'ye uymamaktadır.
Beyaz sayfalar
İnternet kullanıcılar hakkında temel bilgiler içeren bazı veri tabanlarını desteklemektedir. Bu veritabanlarında kişiler hakkında sorgulama yapmak mümkündür. Telefon defterine benzer bir işlev yerine getirdikleri için bunlara "beyaz sayfalar" (white pages) adı da verilmektedir. Knowbot, WHOIS.Bezier curvesManuel ortamda pistole cetveli ile oluşturabileceğiniz düzgün eğilimli hatların, bilgisayar ortamında olusturulmasını sağlayan ve eğilimli noktalardan meydana gelen çizgiler.
Bezier Curves
Manuel ortamda pistole cetveli ile oluşturabileceğiniz düzgün eğimli hatların, bilgisayar ortamında oluşturulmasını sağlayan ve eğimli noktalardan meydana gelen çizgiler.
Binary
Bilgisayarların verileri gösterirken kullandıkları ikili sayı sistemi. Sadece 0 ve 2 sayılarını içerir.
Binary File
(*.BIN) Makina koduna dönüstürülmüs dosya. Bir kaynak dosyanın, bir yüksek düzeyli dil derleyicisi (PMA, COBOL, FTN, PRG gibi) tarafindan makina koduna dönüştürülmüş biçimi. Bu tip dosyalar, yükleyicinin giriş formatına uygun olarak düzenlenirler. Makina koduna dönüştürülmüş dosyalar olarak da isimlendirilirler.
Binary system
2 tabanına göre sayı sistemi veya ikili sayı sistemi.
Bit Map
Bir video ekranındaki her pixel, yoğunluk ve rengi oluşturan bit'leri tarafindan kontrol edilir Pixel'ler girdi ile tam bir video ekranına bir bit map denilebilir.
Bit
Binary rakamlardan biri. Bir bit, sıfir ya da bir değerini taşır. Bilgisayarın tanıdığı en küçük haberleşme birimidir.
Bitmap
Sadece Siyah ve Beyaz'in bulunduğu renk modu olan Bitmap'de, ara tonlar (%42 Siyah) olmaz. Bitmap modda kaydedilen dökümanlarda, beyaz piksel bilgisi kaydedilmediği için hem az yer kaplar, hem de resmin çağrıldığı programda beyazlar şeffaftır.
Bios (Basic input output system)
Bilgisayar ilk açıldığında anakart ve üzerindeki kartaları tanıyan ve bunlar hakkında işlemciye bilgi veren küçük programcık. Anakart üzerindeki ROM adındaki silinmeyen hafıza üzerinde bulunur.
Bit Rate
Bit hızı . Sayısal iletişimde , bir iletişimde,bir iletişim ağının belirli bir noktasından saniyede geçen bit sayısını gösterir. Veri transfer hızıda denir.
Blend
Geçişme. Bir renkten diğerine, bir efektten diğerine, bir şekilden bir baska şekle vb. çesitli geçis metodlardır.
Bluetooth
Mobil telefonların, bilgisayarların ve diğer mobil cihazların birbirleriyle , ev ve işyerlerindeki kısa dalga kablosuz bağlantıları kullanan telefon ve bilgisayarlarla kolaylıkla bağlantı kurabilmelerini sağlayan spesifikasyon.
Blur
Netsizlik.
BMP
MS-DOS, Windows vr OS/2 işletim sistemlerinin kullanıldığı bilgisayarlara, Photoshop’dan doküman aktarma formatı.Eğer sevdiğiniz bir resmi masaüstünde görmek istiyorsanız format BMP olmalıdır.
Body
HTML sayfalarında kullanılır. HTML sayfalarını oluşturan kodları barındıran "Başlık" ile "Son" arasındakı bölümdür.
Boot
Sistemin istenilen seviyeden işleme başlamasını sağlayan makine prosedürü. İlk birkaç talimat, bir giriş cihazından gelir ve bunlarla sistemin tamamının yüklenebilmesi sağlanır.
Bounce
Geri dönme teslimattaki bir hata yüzünden gönderilen postanın bir kısmının geri dönmesi.
BPS
Bit per second (saniyedeki bit sayısı)
Bridge
Köprü.İletişim ağlarında ,aynı protokolu (örneğin Ethernet veya Token Ring) kullanan yerel alan ağlarını birbirine bağlamak için kulanılan ürün.
Broadcast
Radyo ve TV yayınları (Yayın kalitesi).
Browser
Bir ağ üzerinde, bilgiyi aramak, bulmak, görmek ve işlemek için grafik etkileşimli arabirime sahip uygulama yazılımı. Tarayıcı. Örnek: Microsoft Internet Explorer, Netscape.
Bug
Bir program üzerinde yazım hatasından kaynaklanan sistem açığı, hata.
Built-in
Cihazın içine yerleştirilmiş olan sistem veya başka bir cihaz.
Bus
Bir bilgisayar parçasından diğerlerine gönderilen işaretlerin üzerinden geçtiği, kablolardan veya diğer ortamlardan oluşan fiziksel işaret yolu.
Bus Hızı(Bus Speed)
Anakart üzerindeki işlem akış hızı. İşlemci yüksek hızlarda çalışsa da anakartın yavaşlağı hızı etkiler.
Bytes
Genelde 8'bit'ten oluşan dikey ve yatay olarak ekranda gösterilen pixel'lerin sayısının temsil eden bir bit grubu. Data'resolution'u ile bu iki faktör görüntünün kalitesini tesbit ederler. Daha çok sayıda pixel'i görüntülemek için, daha fazla hafıza ve fazladan 'peripheral'lar gerekir.
Cable
Kablo. Koruyucu bir kılıf içinde bakır kablonun veya optik fiberin oluşturduğu veri iletim ortamı.
Cache
Bir şeyin geçici bir süre saklandığı yer. Web sayfalarını, diskinizdeki browser 'in cache dizininde saklayabilirsiniz. O sayfaya tekrar dönmek istediğinizde, browser sayfayı gidip sunucudan almak yerine cache 'den alır ve size zaman kazandırır. Bilgisayarlar çeşitli seviyelerde cache içerirler, bunların arasında bellek cache 'i (ön bellek) ve disk cache 'i vardır.
CAD( Computer Aided Design)
Mimarlar, mühendisler, tasarımcılar, sanatçılar ve teknik çizimle uğraşan kişiler tarafından kullanılan bir yazılım tipi. CAD yazılımları iki veya üç boyutlu modeller yaratmak için de kullanılabilir.
Calculations
Alfa kanallarını çarpıştırarak yeni ve özel efektlerin bulunduğu alfa kanalları elde etmemizi sağlayan tablo.
Calibrations
Ayarlamak. Üç ayrı kalibrasyon vardır. Scanner kalibrasyonu, monitör kalibrasyonu ve imagesetter(film çıkış) kalibrasyonu.
CAM
Bilgisayar Destekli Üretim.
Camcorder
Camera+recorder.
Capacity
Bir iletişim kanalı, devresi ya da donanımı üzerinde mümkün olan en yüksek iletim hızı.
Carrier
Ağ anahtarlama araçlarına sahip bir iletişim sağlayıcı.
Category 5 cabling
Kategori 5 kablolaması. Standart UTP kablolamanın beş derecesinden biri. Veriyi 100 Mbps hızda iletir.
CD-ROM (Compact Disc- Read Domain Name System)
Yüksek kapasiteli bilgi saklama aracıdır. Yalnızca bilgi okunması içindir.
Cell
Hücre. Ağ alanında ATP tipi anahtarlamada temel veri birimi olarak kullanılır.
Channel (Kanal)
Bir ağdaki iki yer arasında, belirli iletim hızına sahip bir iletişim hattı.
Checksum
TCP/IP paketleri veya diğer paketlerde paketin doğruluğunu kontrol eden matematiksel işlem.
CGI (Common Gateway Interface)
Bir web hizmet birimi üzerinde arka planda çalışan uygulamalar yazan programcılar için bir arabirim.
Chat
Sanal muhabbet.
Chipset
Anakart üzerinde bulunan ve veri akışını kontrol eden eşlemcilere ve markalarına verilen ad.
Client
Bir ağ servisini kullanan kullanıcı veya kullanıcıya hizmet eden program.
Clock Speed
Saat hızı. Bir bilgisayarda , işlemcinin çalışma temposunu ayarlayan bir osilatör tarafından saniyede üretilen darbe sayısı. Genellikle MHz (megahertz veya saniyede milyon darbe) olarak ölçülür.
Collision
Çarpışma . Bir ethernet ağında, aynı anda veri iletmek isteyen iki cihazın yol açtığı sonuç. Veri paketlerinin çarpıştığını tespiteden ağ her ikisini de iptal eder. Çarpışma, Ethernet ağının doğal bir sonucudur.
Command
Komut. Kullanıcılın bilgisayarın işletim sistemine veya bir uygulama programına, bir servisi uygulaması için verdiği özel emir.
Communication Link (iletişim Hattı)
İki kullanıcıyı birbirine bağlayan donanım ve yazılımdan oluşan sistem.
Compiler (Derleyici)
Herhangi bir programlama dili ile yazılmış bir bilgisayar programını, bilgisayarın kendi diline çeviren program.
COM port
İletişim yuvası .Bilgisayarlarda dışarıdan modem gibi cihazların takıldığı yuva.
Compression/Decompression
Depolama ve iletişim araçlarının taşıyabileceğinden daha fazla bilgiyi saklamamızı ya da iletmemizi sağlayan sıkıştırma ve açma yöntemi.
Concentrator
Veri iletim işaretlerini ileriye doğru aktaran cihaz. Bazen uzak erişim hub' ları içinde aynı terim kullanıllır.
Connection (Bağlantı)
Bir noktadan diğer bir noktaya atanmış ve anahtarlanmış iletişim yolu.
Cookie
Browser tarafindan kullanıcıya gönderilen ve kullanıcının hard diskine yerleşen küçük dosyacık. Bu dosya ziyaret edilen site hakkında tarih, kullanıcı adı, ziyaret saati gibi bilgileri içerir. Aynı sitenin bir sonraki ziyaretinde kontrol edilir.
Cpi ( characters per inch)
İnç başına karakter sayısı .Sabit genişlikteki fontlar için kullanılır. Değişiken genişlikteki fontlar ortalama bir cpi değerine sahiptir.
Cps (characters per second)
Nokta vuruşlu yazıcıların saniyede bastıkları karakter sayısı.
CPU (Central Processing Unit)
Bilgisayarın hesaplamalarını yaptığı ana chip'e verilen isim.
*****er
Sisteme giriş yetkisi olmayan sistem kırıcı kişilere verilen isim. Hacker'larin tersine kötü niyetli kişiler olup, menfaat elde etme amacı güderler.
CRT (Cathode Ray Tube)
Görüntülerin elektron ışınlarının fosforlu yüzeyine düşmesi ile oluştuğu özel bir tüp. Pek çok bilgisayar monitöründe kullanılır.
CTI (Computer Telephony Integration)
Bilgisayar ve telefon ağlarının bir arada çalışmalarını sağlayan yazılım. Çağrıya özel verileri sağlamak için daha çok çağrı merkezlerinde kullanılır.
Cursor
İmleç. Kullanıcının metni gireceği yeri ekranda gösteren işaret.
DA (Display Adapter)
Görüntü adaptörü.
DA/Converter
Bilgisayar tarafindan kullanılan dijital sinyalleri, analog sinyallere çeviren bir cihaz
DAC
Dijital ses kasedi
Darpa
Savunma Bakanlığı İleri Araştırma Projeleri Ajansı (Defense Advanced Research Projects Agency)
Dat (Digital Audio Tape)
Sayısal ses bantı. Profesyonel çalışmalarda sesin sayısal olarak kaydedilmesi için kullanılan teknik ve kayıt ortamı.
Data (Bilgi-veri)
Bilgisayar tarafindan üretilen ve işlenebilen bilgi elemanı için kullanılan genel terim.
Database (Veri tabanı)
Bir bilgisayar sistemi içinde saklı ve erişilebilir verilerin tümü. Bunlar değişik kullanıcıların aynı bilgilere erişebilmesi ve gereksiz tekrar ve fazlalıkları önlemek amacıyla büyük bir kütük şeklinde hazırlanabilir. Bu düzen veri saklama alanında daha az yer kapladığı gibi erişim süresini de hızlandırır. İzni olmayan kişilerin kullanmasını ve başkalarına ait verilerle karışımı veya bunların bozulmasını önlemek için bu kütüğe parolalar ve kullanıcı alanları konulabilir.
Data bus
Veri hattı.
Data Rate
Veri hızı .Belirli sürede bir yerden başka bir yere iletilen sayısal veri miktarı.
DBS
Uydu televizyon yayınları televizyon sinyallerini uydulardan direkt olarak evlerdeki antenlere gönderen uydu yayın sistemi.
Dcd (Data Carier Detect)
Haberleşmede, özel bir frekans üzerinden bilgilerin taşındığı yol/iz.
Decimal
Onlu.
Decoder
Kod çözücü. Bazı uydu yayınları elektronik olarak kodlanmakta ve kod çözücü olmadan izlenmemektedir. Sadece abonelere dağıtılan bu kod çözücüler, sinyalleri izlenebilir hale getirir.
Decoder / Encoder
Bir decoder kompozit bir video sinyalini ayrı ayrı RGB sinyallerine çevirir. Bir encoder ise, bu RGB sinyallerini tek bir kompozit sinyale çevirir.
DDE(Dynamic Data Exchange)
Microsoft işletim sistemlerinde birden fazla uygulamanın aynı bilgileri, dataları kullanması işlemidir.
Bilgisayarın otomatik olarak geçerli saydığı ve aksi belirtilene kadar geçerliliğini koruyan işlem veya değer.
Definiton
Bir görüntünün kesinlikliği veya ayrışımı.
Defringe
Photoshop'da, A zeminindeki bir B alanını kopyalayıp, bir C alanı üzerine yapıştırdığınızda, B alanın kenarlarında oluşan ve A zeminine ait olan pikseller.
Degrade
Bir rengin bir başka renge dönüşmesi esnasında oluşan renk geçisi.
Dekuplaj
İstenmeyen sinyallerin şaseye iletilmesi.
Dekuple
Bir sonraki kata iletilmeyen, şaseye aktarılan
Delay
1) Kullanıcının başlattığı bir işleme karşılık aldığı ilk yanıt arasında geçen süre.2) Belirli bir kaynaktan gönderilen bir veri paketinin belirli bir yol üzerinden hedefe ulaşması gereken süre .
Delete
CD playerde diskin istenmeyen bölümlerinin çalınmamasını sağlayan özellik (veya silme tusu).
Delimiter
Bir depolama bölgesinde bilginin baslangıç ve bitişini işaretleyen karakter.Bu işlem için genellikle virgül, iki nokta üst üste, space kullanılır.
Desaturate
Solgunluk. Bir rengin veya bir alandaki renklerin, olduğundan daha cansız, tram değeri düşük görünmesi.
Device
Özel bir işlem yapabilen hardware parçası.
Device driver
Cihaz sürücü . Bilgisayara takılmış belirli tipteki bir cihazı kontrol eden program. Cihaz sürücüler, yazıcılar, ekranlar,CD-ROM okuyucular ve disket sürücü gibi cihazlar için kullanılırlar.
DIMM(Dual Inline Memory Modules)
Yeni model anakartlar üzerinde 12 nsec altında erişim hızı sağlayan 168 pinlik Ram modelleri.
Diagnose
Diagnostic yazılımları, bilgisayalarda meydana gelebilecek problemlerin teshisi için kullanılırlar. Bu programlar çok çeşitlidir. Sadece donanımı veya sadece yazılımı kontrol eden programlar mevcuttur. Örneğin "Scandisk" hard diski kontrol eden ve bulduğu problemleri düzelten bir teşhis yazılımıdır.
Dial-up
İki makine arasında telefon hattı üzerinden arama yapılarak sağlanan geçici bağlantıya verilen isim.
Difüzyon
Dagılma, yayılma, püskürtme.
Digital (Sayısal)
Ses, görüntü, bilgisayar verisi ya da diğer bilgiler için işlemleri yapmak veya ikilik (sıfir veya bir) sinyalleri iletmek için voltaj, frekans, genlik, zaman vb. ayrık değişkenleri kullanan bir yöntem.
Digital Analog Converter
Sayısal analog dönüştürücü.
Digital Audio
Sesi daha yüksek kalite sağlamak amacıyla bir sayisal dizi seklinde kodlayarak saklanan bir ses alma tekniği.
Digital Computer
Sayısal bilgisayar.
Digital Date
Bilgisayarda kullanılan ve işlemi yapılan sayısal bilgiler.
Digital
Sayısal.
Digitize
Bir audio veya video sinyalini analog halinde, bilgisayar cinsi dijital kod numaralarına dönüştürmek.
Digitizer
Analog bir video görüntüsünü dijital bilgisayar grafiğine dönüştüren bir cihaz.
Directory (dizin)
Depolama bölümü için her dosyaya ait adı, yeri, boyutu, yazılım veya son düzeltme tarihini veren tablo.
Disket
Software veya data kaydetmeye yarayan, düz, eğilebilir, magnetik materyal ile kaplı ve koruyucu zarf içindeki çevre birimi.
Display size
Bir monitörde, kullanıcının çalışabileceği gerçek ekran alanı.
Display
Bir görüntünün elektriksel işaretlerden optik işaretlere çevrildiği düzen.
Distorsiyon
Bozulma, değişikliğe uğrama, girişe uygulanan ya da üretilen sinyalin orijinal dalga şeklinde bulunmayan özelliklerin çıkışta meydana gelmesi. Distorsiyon, haberleşme sistemlerinde önemli bir problemdir.
Distortion
Bir devrede giriş karakteristiğinin çıkışta tam olarak yeniden elde edilmemesi, şekil bozukluğu, deformasyon, distorsiyon, sesin güçlendirilmesi sırasında oluşan bozulma miktarı. Oran, yüzde 1'den küçük olmalıdır. Müzik seti alırken broşüründe bu oranin düsük olmasina dikkat etmek gerekir.
Distributed database
Dağıtılmış veritabanı kullanıcıya tek bir veritabanı gibi gözüken fakat ayrı yerlerdeki veritabanlarından oluşan veritabanı. Buna iyi bir örnek olarak Alan Adı Sistemi'ni (DNS-Domain Name System) verebiliriz.
Dizüstü bilgisayarlar
Multimedya tasarımı bir dizüstü bilgisayarın sabit diskine kopyalanır ve mevcut ekranından gösterilir.
DLL (Dynamic Link Library)
Programların çalıştırılması sırasında gerek duyduğu harici fonksiyonların tutulduğu ve gerektiğinde alt program olarak devreye giren sonu *.dll uzantılı dosyalardır.
DNS
1.Alan ismi sistemi (Domain Name Server). 2.Bağlanılan sunucu ismini açık internet adresine çevirmek için kullanılan bir mekanizmadır. İnternet üzerinde aynı adlı iki veya daha fazla sunucu isminin olmaması da yine DNS sistemi sayesinde gerçekleşmiştir. 3.Internet alfanümerik adreslerini sayisal adreslere (IP numarasi) çeviren yöntem.
Document
Bir HTML dosyasının tüm içeriğine birden döküman denir.
Domain
Alan terimi Internet'te oldukça fazla kullanılmaktadır. Bu terim Yönetimsel Alan mevzusunda ve Alan ismi mevzusunda geçmektedir. Yönetsel Alan (Administrative Domain), Alan Ismi Sistemi (Domain Name System).
Domain Name
İnternet sitesini tanımlayan isimdir. Bir "Domain Name" noktalarla ayrılan iki ya da daha çok parçadan oluşmak zorundadir. Bir makinenin birden çok ismi olabilir, fakat bu adreslerin hepsi aynı makineyi isaret eder. Ortada, gerçek bir bilgisayar olmamasına karşın bir "domain name" olabilir. Web sayfasına gelen postalar öncelikle ana makina tarafindan alınıp, sonradan sanal "domain name"e sahip makinaya iletilir.
Domain Name System (DNS)
Alan Adı Sistemi DNS genel amaçlı dağıtılmış (distributed), kopyalanmış (replicated) veri sorgulama (data query) hizmetidir. Temel kullanımı bir sistem ismi vererek bu sistemin IP adresini bulmaktır. İnternet üzerinde kulllanılan sistem isimleri alan adı (domain name) olarak anılmaktadır, çünkü yazım şekilleri DNS tarzına uygundur. Bazı önemli alanlar arasında .COM (ticari-commercial), .EDU (eğitim-educational), .NET (ağ işletimi-network commercial), .GOV (hükümet), ve .MIL (askeri-military) alanlarını sayabiliriz. Ayrıca bir çok ülkenin kendine ait alan adı vardır; .TR Türkiye, .AU Avustralya gibi.
DOS
Bilgisayarın bilgi girişi ve depolama işlemleri için hazır hale gelmesini sağlayan işlemler topluluğu. Dos İşletim Sistemi.
Doskey
Komut isteminde girilen komutları tekrar kullanmak için bazı klavye kısa yol tuşlarını kullanır. Yukarı ok tuşunu kullanarak bilgisayarı açtıktan sonra girdiğiniz komutları yeniden çağırabilirsiniz.
DOT Pitch
Monitör ekranında beliren beneklerin arasındaki mesafenin ölçüsü.
Double density
Standart tek yoğunluklu disketlere göre iki katı depolama kapasitesi olan disket çeşidi.
Double precission
Her sayıyı ifade etmek için iki bilgisayar kelimesi kullanma işlemi. Hesaplama işlemlerinde fazladan hassasiyet gerektiğinde bu teknik normal durumun iki katı hane sayısı kullanılır.
Double sided
Her iki yüzüne de bilgi yazılabilen disket çeşidi.
Docking station
Taşınabilir bilgisayarların masaüstü bilgisayar gibi çalışmalarına izin verecek şekilde bağlantılar sağlayan bir donanım parçası. Docking station'lar ağ kartıda içerirler, böylece taşınabilir bilgisayarları ağa bağlarlar.
Dove
DOS ve WINDOWS ortamları için harici ve dahili faks/modem cihazları.
Downlink
Uydudan dünyaya sinyal nakli
Download
Program ve / veya bilgilerin dosyalarını bir bilgisayardan bir başka cihaz veya bilgisayara geçirmek.
Downsampling
Photoshop'da, bir resmin boyutlarının, piksel atılarak küçültülmesi.
DPI
Dot per Inches. Film çıkış cihazlarının, bir inç karelik alana (2.5 cm x 2.5 cm.) pozlayabildiği nokta sayısını belirtir. Bir döküman çıkışa gönderilirken, Dpi değeri, Lpi değerinin en az 16 katı olmalıdır. Daha fazla da olabilir. Bir inçhteki nokta sayısı.
Drag and Drop
Bir ekran nesnesini (ikon) seçip işaretleyerek, bir baska ekran nesnesinin içine koymak anlamında kullanılan bir GUI deyimi.
Drain (dreyn)
FET transistörün taşıyıcıları toplayan, bipolar transistördeki kollektör elektrodunun karsılığıdır.
Drift
Sürüklenmek, yığılmak, birikmek, tıkanmak.
Drive
Magnetik elemanları yazıp okuyabilen ve CPU'nun işlem yapabilmesini sağlayan araç. (sürücü)
Driver
Harici teçhizatı kontrol etmek veya diğer programları yürütmek için kullanılan bilgisayar programı.
DSL (Digital Subscribe Line)
Normal telefon hatları üzerinden verilerin yüksek bant genişliklerinde iletilmesini sağlayan teknoloji.
Düğüm
Bilgisayar ağına bağlı, ve adresi verilerek erişilebilen cihaza verilen isim. anasistem (host), yöneltici (router).
Dump
Bir bilgisayarın hafizasının içeriğini görüntülemek, yazmak veya depolamak
Duotone
Bir resmin, bir veya dört ayrı spot renk ile basılmasını sağlayan, eskinin dubleks tekniğinde efekt üretmemizi sağlayan mod.
DVD(Digital Video Disc)
Fiziksel olarak CD ile aynı boyutlarda olan ancak çift katlı ve çift taraflı olan disktir. Tamamına 17 Gb veri depolanabilen DVD'ler, MPEG-2 kalitesinde film seyredilmesine imkan tanıyor.
E-mail (E-posta)
Elektronik mektup. İnternet üzerinde kişisel mektupların bir noktadan bir diğerine yollanması için kullanılan yöntem.
E-posta adresi
Belirli bir hedefe elektronik posta göndermek için kullanılan alan adı tabanlı adres ya da UUCP adresi. Örneğin: Ilhami net. com.com gibi.ünlemli makine adresi (bang path), Unix'ten Unix'e Kopya (UNIX-to-UNIX CoPy).
E-zine (Electronic magazine)
internet üzerinde periyodik sürelerle yayınlanan dergiler. Bazıları ücretli olup değişik ilgi alanlarında çıkar.
EARN
Avrupa Akademi ve Araştırma Kurumları Arası Bilgisayar Ağı (European Academic and Research Network)
EDO(Extended Data Output)
Eski model Pentium anakartalar üzerinde yer alan 72 pinlik 60 nsec hıza sahip ram tipi.
Effect Processor
Stüdyoda eko, derinlik ve değişik dinleme hacimlerinin etkilerini yaratan sistemler.
EHT
Ekstra (fazladan) yüksek gerilim.
Elapsed time
CD'de çalınan bölümlerin süresine gösteren hane.
Electronic Editing
Program bölümlerini video bandına fiziki anlamda kesilmeden yerleştirmek ya da monte etmek.
EFF
Bilgisayar kullanımının, dolayısıyla iletişim ve bilgi dağılımının gitgide artmasının toplumda yarattığı sosyal ve hukuksal etkileri saptamak için oluşturulmuş bir kurum.
Emisyon
Katı, sıvı yüzeyden ya da genellikle bir metalden elektronların elektromanyetik radyasyon yoluyla veya elektronların ısı yoluyla açığa çıkarılması.
Encoder
Kodlayıcı.
Enhance
Temel bir imgeyi, daha iyi dizayn standartlarına ve görüntüsel anlatma ulaştırma için yapılan işlemler.
Entegre devre
Bir çok devrenin veya devre kısımlarının bir muhafaza içinde bir araya getirilmesi (toplayıcı).
EP
Video veya kamerada hızın düşürülerek bant kapasitesinin iki misline çıkarılması.
EPROM
Sadece okunabilen, ancak üzerindeki bilgiler silinip yeniden yüklenebilen bir bellek türü.
EPS(Encapsulated PostScript)
Sınırlandırılmış PostScript diyebiliriz. Bir dökümanın PostScript dilinde kaydedilmesi.
qualization
Ton kontrol (Bas-orta-Tiz) seslerin işlenmesi, düzeylendirilmesi ve bu prensiplere verilen isim.
Ethernet
Başlangıçta Xerox tarafından geliştirilen, daha sonra Digital, Intel ve Xerox (DIX) tarafından düzenlenen 10Mb/s iletişim ağı standardı.
Extension (Uzantı)
Dosya adından sonra yazılan ek. Extension, dosya adının belirleyicisi olarak görev yapar. Dosya adından (.) ile ayrılır. .TIFF, .AVI, .TXT, .HTML gibi.
Exterpolation
Bilinen iki noktanın dışındaki bilinmeyen üçüncü noktanın bulunmasına dayalı matematiksel işlem türü. Tersi interpolasyon’dur.
Extract
Sıkıştırılmış bir dosyayı açmak veya genişletmek. Winzip veya diğer sıkıştırma programları dosyayı açmak için bu terimi kullanır.
Fade in/out
Görüntünün yavaş yavaş açılması/kararması.
FAQ
Sıkça Sorulan Sorular (SSS).
Fast motion
Hızlı hareket.
FAT (File Allocation Table)
İşletim sistemlerinin disk üzerinde dosyaları tuttukları yerlerin başlangıç ve bitiş adreslerinin saklandığı bölümdür.
FDDI (Fiber Distributed Data Interface)
Fiber optik kablolar üzerinden veri alışverişi standartı. Ortalama hızı 100.000.000 bps'dir.
Feasibility Study
Olurluk incelemesi (Fizibilite etüdü)Bu terimin bir başka söylenişi de ön-incelemedir ve asağıdaki üç alan ile ilgilidir:1- Mevcut sistemin veya sistemin içinde işlediği çevrenin karakteristikleri ve özellikleri,2- Yeni bir sistemin geliştirilmesinin mi yoksa mevcut sistemin gözden geçirilerek düzenlenmesinin mi uygun olacağının incelenmesi,3- Önerilen sistemın, incelemeyi yaptıran kuruluş veya organizasyon için gerçeklestirilebilir olup olmadığının incelenmesi.
Feather
Erime. Select, Feather.
FCC
İletişim ve yayıncılıkta hava dalgalarının kullanılmasını kontrol eden hükümet dairesi.
Feding
Alıcıda ses dalgalarının hava ve coğrafi şartalara göre değişmesi olayı.
Feedbck
Bir mikrofonun kendi Hoparlörlerinden çıkan ses vasıtasıyla yeniden ses yaratma işlemi. Zil sesi ya da diğer tiz sesleri gibi.
Fetch
Bilgisayarda emirlerin getirilmesi.
Fiber Optic
Cam plastik kablo veya fiber üzerinde iletişimin ışık darbeleri ile yapılmasını sağlayan teknoloji ve ortam .
Fidelite
Kalite
Field
Belirli kategorideki datalar için ayrılmış kayıt bölümleri.
Filcker
Televizyon ekranında ışık kırpışması.
File extensions
Dosya ekleri. Bir dosyanın formatını gösteren, dosya isminin devamında yer alan ekler.
File protection
Depolama cihazında, mesela diskette; beklenmedik data silinmelerini önlemek için kullanılan işlem veya cihaz.
File Server (Dosya Hizmet Birimi)
Uzaktaki kullanıcılar (istek birimleri) için dosyalara erişim sağlayan bilgisayar.
File system
Dosya sistemi.
File transfer
Dosya aktarma bir bilgisayardan diğer bir bilgisayara dosya aktarma işlemi Dosya Aktarma Protokolü (File Transfer Protocol), Kermit.
File Transfer Protocol (FTP)
Dosya Aktarma Protokolü.Bir sistemdeki kullanıcının iletişim ağı üzerinden diğer bir sisteme erişmesini ve oradaki dosyaları kendine veya kendi dosyalarını oraya aktarmasını sağlayan protokol. Ayrıca, FTP kullanıcıların bu protokolü kullanmalarını sağlayan programa verilen isimdir. Protokolün tanımı STD 9 ve RFC 959'da yapılmıştır. anonim FTP (anonymous FTP).
File
Bilgisayar tarafindan bir bütün olarak kabul edilen, birbirleri ile ilgili data gruplarının toplandığı program.Filtre: Süzgeç, süzme.
Fill Pattern
Yazılımda bulunan esas renk ve dizayn. Bir tablo ya da çizimin bölümlerine biçim vermek için kullanılır.
Finger
Sizin bağlı bulunduğunuz ağdaki kullanıcılar hakkında bilgileri bulmanızı sağlayan bir protokol. Bazı ağlar dışardaki sistemlerden arama yapılmasına izin vermez, bazıları ağ içinden de izin vermez.
Firewall(Güvenlik Sistemleri)
Firewalı, İnternet üzerinden bağlanan kişilerin bir sisteme girişini kısıtlayan, yasaklayan bir bilgisayar ve üzerindeki yazılıma verilen genel addır. Bu sistem sayesinde özel bilgiler baskalarından saklanabilir ve kişisel güvenlik sağlanabilir. Firewall'a verilen tanımlar sayesinde kişisel bilgilere sadece izin verildiği ölçüde ulaşılabilir.
Flash Memory
Flash bellek . Cep telefonlarında , sayısl kamerelarda , ağ anahtarlarında ve taşınabilir bilgisayarlardaki pc card' larda kulanıllan bir bellek türü.
Flow
Akış. Bir ağdaki iki nokta arasında ver akışı.
Font
Belirli bir tipte ve büyüklükteki yazı karakteri seti.
Freeware
Ücretsiz kullanılabilen yazılım. Bu programları hiçbir ödeme yapmadan kullanmak mümkündür. Programın satılması ise ancak izin verilmiş ise mümkündür. Dağıtılması ise serbesttir.
Format
Dilimizde biçim denilen bu sözcük aynı zamanda bilgilerinizi depoladığımız bir sabit sürücüdeki bilgilerin silinerek sıfirda kullanılması anlamına da gelir.
FPU (Floating Point Unit)
Kayan Nokta Ünitesi.CPU üzerinde bulunan ve çok hassas işlemlerin yapılamasında görev alan ünite.
Frame Relay
Yerel ağlarla geniş alan üzerindeki uç noktalar arasında , aralıklı olarak sağlanan veri iletişimi için tasarlanmış iletişim servisi.
FTP (File Transfer Protocol)
Çeşitli sistemler arasında dosya aktarımı yapılmasını sağlamak için kullanılan bir protokol. Ayrıca, FTP kullanıcıların bu protokolü kullanmalırını sağlayan programa verilen isimdir.
Gamma (Düzeltme)
Dijital resimlerin kaydedilmesi sırasında (256 renkten daha az içeren resimler dışında) resmin aydınlığı 256 basamakta kaydedilir. 255 maksimum aydınlık, 0 ise minimum aydınlığa karşılık gelir (siyah). Aydınlık ='dan 255'e doğru doğrusal olarak artar.Bilgisayar monitörü, renkleri, elektronlar tarafından uyarılan ve böylece aydınlanan fosforlarla gösterir. İdeal duruma karşılık fosforun aydınlatma eğilimi doğrusal değildir. Piksel değerinin monitördeki gerçek aydınlıktan sapan faktörü de hesaba katılmalıdır. Bu değere Gamma değeri denir.
Gamma
Orta tonlar. Ekranınızın Gamma ayarını, Photoshop klasöründeki Goodies'de bulunan Calibration'daki Gamma'yı Sistem Klasörü'ne atarak yapabilirsiniz. Standardı 1.8'dir. Renk sapmalarını Balance'daki RGB sürgülerle giderebilirsiniz.
Gamut
Tarayıcıların, film çıkış cihazlarının vb. kabul ettiği renk sınırlama, tanıma limiti.
Gateway
Geçit aynı işlevlere sahip fakat farklı yapılardaki ağlar arasında verileri aktaran cihaz ya da programlara verilen isim.
GB (Gigabyte)
1 milyar byte civarında bir depolama alanını gösterir. 1.024 MegaByte = 230 byte.
GCR (Gray Component Replacement)
Orta tonlardan faydalanarak Siyah’ın üretilmesini sağlayan bir teknik. GCR’de koyu bölgelerde, her renkte tram vardır.
GHz
1 milyar herzt. Altarnetif akım veya elektromanyetik dalga frekans ölçüsü. Bilgisayarlarda işlemcinin saat hızını gösterir.
GIF (Graphics Interchange Format)
Grafik dosyalarını sıkıştırmak ve böylece veri aktarma zamanından tasarruf etmek amacıyla Compuserve tarafından geliştirilen bir grafik formatıdır. Web dokümanlarında sık sık kullanılır. GIF dosya formatı, dosya büyüklüğünü azaltan bir sıkıştırma yöntemi kullandığı için oldukça popülerdir.
Gigabit
1 milyar bit İki iliteşim noktası arasıonda saniyede iletilen bit sayısının ölçüsü olarak kullanılır.
Gopher
Internet üzerinde hypertext kullanmadan değişik menülerdeki materyallere ulaşmayı sağlar. Gopher kullanıcının bir kullanıcı programı (client) kullanarak tüm gopher dağıtıcılarındaki (server) bilgilere ulaşmasını sağlar.
Guest
Kullanıcının kayıt zorunluluğu bulunan bir sitede sınırlı biçimde gezebildiği konum.
GUI (Graphical User Interface)
Grafik Kullanıcı Arabirimi.
Hacker
Bilgisayar sistemleri ve iletişim ağlarının yapısını derinlemesine anlamaktan zevk duyan kişi.
Hardware
Bilgisayar sisteminin sahip olduğu cihazların tümü (Donanımı).
Head
Kafa, video cihazında bandı okuyan ya da kayıt yapan ve bir tambur içine gizlenmiş hareketli parça iki üç ya da dört adet olur.
Heading (Başlık)
HTML dökümanlarında genellikle yazının başlığının ve genel tanımların bulunduğu bölgedir.
Hertz (Hz)
Saniyedeki çevrim sayısını gösteren frekans birimidir. Evlerde kullandığımız elektrik 50 Hz'dir. Ancak iletişim daha yüksek frekanslarda yapıldığından kilohertz (KHz) veya megahertz (MHz) mertebesinde değerler kullanılır.
Hexadecimal
16 tabanlı sayı sistemi. Her hanede 16 rakamın kullanılabildiği (0 'da dahil) sayı sistemi. Normalde kullandığımız 10 tabanlı sayı sisteminde ise her hanede 10 rakam kullanılır. Bu sistemde sayı hanelerinde kullanılan 0-9 arası sayılar rakamla, daha üst sayılar ise A-F arasındaki harflerle gösterilir. Örneğin 10 tabanlı sistemde kullandığımız 10 sayısının karşılığı 16 tabanlı sistemde A'dır. Bu sayı sistemi iki tabanlı sayılarla çalışan bilgisayarlarda sayıların gösterimini kolaylaştırır. İki hexademical sayı hanesi ile sekiz haneli ikili tabandaki sayı veya bir byte gösterilebilir.
Hidden file
Normal directory araştırmasında görülemeyen dosyalar. Normal DOS komutları ile bu tür dosyalar üzerinde işlem yapılamaz.
High grade
Yüksek manyetik özelliğe sahip video bant.
Hiss
Teypte band hışırtısı.
Histem adı
Bir bilgisayara verilen isim. Tam Tanımlı Alan İsmi (Fully Qualified Domain Name).
Home network
Ev içinde iki veya daha fazla bilgisayarın yerel alan ağı biçiminde birbirine bağlanmasıdır. Evde birden fazla bilgisayar varsa, bu şekilde dosyalar, programlar, yazıcılar, diğer çevre birimleri ve Internet erişimi paylaşılabilir.
Homepage
Anasayfa. Bir web sitesinin ana sayfası, bir ziyaretçi siteye bağlandığında göreceği ilk ekran; genellikle hem o sitedeki hem de diğer sitelerdeki diğer sayfalara bağlantılar içerir.
Hook
Çengel. Programcılıkta, bir paket programa programcının kendi kodunu girmesine izin veren bir arayüzün kullanıldığı yer. Bazen içine kod girilen böyle bir program için de kullanılır.
Host
Kullanıcıların, diğer iletişim ana sistemleriyle haberleşmesini sağlayan bilgisayar. Kişiler haberleşmeyi elektronik posta, telnet ve FTP gibi programlar vasıtasıyla yaparlar.
Hosting
Bir veya daha fazla web sitesine hizmet vermek ve bakımını yapmak. Bilgisayarda yer ayırmanın ötesinde bir web sitesi için daha da önemlisi, Internet 'e hızlı bağlantı olanağının sağlanmasıdır.
hot swap
Bilgisayar çalışmaya devam ederken, sabit disk, CD-ROM sürücü, güç kaynağı veya bir bilgisayar parçasının değiştirilebilmesi.
HSSI(High Speed ****** Interface)
Yüksek Hızlı Seri Arabirim. Kısa mesafeli iletişim arabirimi.Çoğunlukla yerel veya geniş alan ağlarında yönlendirme ve anahtarlama cihazlarının birbirine bağlanması için kullanılır.
HTML (Hyper Text Markup Language)
Web sayfalarının düzenlendiği ve Web bilgilerinin dağıtıldığı ortam için kullanılan bir kısaltma. Bir birleşik doküman formatı.
HTTP (HyperText Transfer Protocol)
İnternet üzerinde HTML sayfalarının aktarılması için kullanılan protokoldür. HTTP web, üzerinde en çok kullanılan protokoldür.
Hub
Bir grup ağ noktası için merkezi bağlantı noktası; merkezi yönetim için yararlıdır, ağ noktalarını aksaklıklardan izole etmek ve Lan alanını genişletmek için kullanılır.
Hyperlink
Bir bilgi parçası ile diğeri arasındaki bağlantı.
Hypermedia
Metin, grafik, ses, hareketli görüntü gibi internet üzerinde iletişimi mümkün olan her türlü medyayı ifade eder.
Hypertext
HyperText, dökümanları biçimlendirmek, resim ekleme, bağlantılar oluşturmak için kullanılan metotdur.
I/O (Input/Output)
Bir bilgisayarla veri alışverişinde kullanılan herhangi bir işlemi, programı veya cihazı tanımlar. Tipik I/O cihazları arasında yazıcılar, sabit diskler, klavyeler ve mouse'lar yer alır.
Icon
Kullanıcının istediği fonksiyonu yerine getirebilmesi için seçtiği yazılım işlemlerinin sembolik imgeleri.
Ide
Hard disklerin bilgi transfer etmekte kullandıkları protokol ve veri yolu adı.
Identification
Program kullanırken veya internet'te gezinirken kullanıcının kendini tanıtması.
IFF
Standard dosyalama formatları.
İletim Kontrol Protokolü
Gönderilen paketlerin hedefe eksiksiz varmasını sağlayan bir protokol.
İmagemap
Imagemap birçok baglantı barındıran bir grafiktir. Bu grafik değişik yerlerine basıldığında sizi farklı URL adreslerine götürür.
Infrastructure
Altyapı. Bilgisayarları ve kullanıcıları birbirine bağlamak için kullanılan donanımlar. Telefon hatları, kablolu televizyon hatları, uydular ve antenler dahil olmak üzere tüm iletim ortamı, router 'lar, tekrarlayıcılar ve iletim yollarını kontrol eden diğer cihazlar altyapıyı oluşturur. Ayrıca iletilen işaretlerin alınması, gönderilmesi ve yönetilmesi için kullanılan yazılımlar da altyapı elemanı sayılırlar.
Install
Herhangi bir yazılımın bilgisayara yüklenmesi.
Interface
Arabirim, arayüz. 1) Kullanıcı arayüzü, kullanıcının bir program veya bilgisayarı kullanması için çeşitli araçlar sağlayan bir programdır. Grafik kullanıcıarabirimi bu iletişimi sağlamak için resimlere dayalı bir yapı sunar. 2) Programlama arayüzü, programcının kullanması için bir program veya programlama dili tarafından sağlanan komutlar ve veriler. 3) Bir cihazın başka bir cihaza veya bir konnektöre bağlanmasını sağlayan donanım parçası.
Internet
İnternet, dünya üzerindeki bilgisayar ağlarının birbirleri ile bağlanması sonucu ortaya çıkmış olan,herhangi bir sınırlaması ve yöneticisi olmayan "international" bir bilgisayar ve bilgi iletişim ağıdır.
Interpolation
Bilinen iki nokta arasındaki bilinmeyen üçüncü noktanın bulunması tekniği, matematiksel işlem türü.
Intranet
Bir kuruluşun bilgisayarlarını kendi içinde birbirine bağlayan çoğunlukla TCP/IP tabanlı bir ağ. Böylece yerel ağlar(LAN) ve geniş ağlar (WAN) birbirine bağlanabilir. Temel oluşturulma amaçları, kuruluş bünyesindeki bilgileri ve bilgi işlem kapasitesinin paylaşmaktır.
IP (Internet Protocol)
Sistemler arasında bilgi birimleri geçisini tanımlayan internet protokolü.
IP Adress (IP Adresi)
Bir hizmet birimine atanmış 32 bit'lik internet protokol adresi. IP adresi bir ağ bileşeni ve bir servis birimi bileşenine sahiptir.
IP multicast
Bir kaynaktan pek çok hedefe veya birden fazla kaynaktan pek çok hedefe yayınlanan IP trafiğinin yönlendirilme tekniği.
IRC (Internet Relay Chat)
Kişilerin gerçek zamanda birbiriyle konuşmasını sağlayan, dünya çapında bir sohbet hattı protokolü.
ISA
Anakartlar üzerinde 16 bitlik veri akışının yapılabildiği kapılar.
ISDN (Integrated Services Digital Network)
Eşzamanlı ses, veri ve görüntü bilgisinin birkaç kanal üzerinden yüksek hızlı iletimi stardardı. Dijital bağlantı imkanı sağlayan telefon şirketiyle sizin aranızdaki bağlantıya verilen isimdir.
ISP (Internet Service Provider)ISS (Internet Servis sağlayıcısı)
Bilgisayar kullanıcılarını internete bağlayan şirket ya da kurumlar.
Jaggies
Şekillerin bilgisayar grafiğindeki köşeleri. Aynı zamanda "Alasing" diye de adlandırılır.
Jamming
Bir işletim sistemini istenemeyen sinyallerle kasten bozma.
Java
Sun Microsystems'in oluşturduğu kolay kullanılır, güvenli, nesneye yönelik güçlü bir programlama dilidir. HTML dilinin eksiklerini kapamaya yöneliktir. Bu dil Netscape Navigator, Internet Explorer veya Sun Microsystems'in HotJava web tarayıcısıyla görüntülenebilir.
JavaScript
Netscape 'in programlama dili Microsoft'un visual Basic'ine , Sun'ıntel'ine, Unix'deki Perle'e ve IBM'in REXX 'ine benzer özelliklere sahiptir. Genellikle script dillerinin kullanımı ve kod üretimi , yapısal veya C++ gibi derlenen dillere göre daha kolaydır.
JPEG (Joint Photographic Experts Group)
Fotoğrafik görüntüleri sıkıştırmada kullanılan yaygın bir yöntem. Web üzerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Web tarayıcılarının ve grafik programlarının çoğu bu formatı destekler.
Kamera
Görüntüyü elektriksel işaretlere çeviren sistem.
Kb (Kilobyte)
Bilgisayar belleği veya depolama alanı için ölçü birimi . 1KB yaklaşık bin byte'dır (1.024 byte).
Kbps (Kilobits per second)
Veri iletim ortamında bant genişliği ölçüsü, saniyede geçen kilobit sayısı. Daha yüksek bant genişlikleri megabit 'lerle ve gigabit'lerle ölçülür.
Kermit
Kolombiya Üniversitesi tarafindan geliştirilmiş popüler bir dosya aktarma protokolü. Kermit bir çok işletim sisteminde çalıştığı ve kullanımı kolay olduğu için oldukça yaygınlaşmıştır. Kermit FTP ile aynı değildir. Dosya Aktarma Protokolü (File Transfer Protocol).
Kernel
İşletim sisteminin kalbi olan çekirdek program yapısı.
*** (Anahtar)
Video imgesinde bir delik açarak (elektronik olarak) bir görüntü veya bir renk eklemek suretiyle elde edilen özel bir efekt. Anahtar deligi bir video kameranın veya bir CG'nin sinyalleri ile elde edilebilir. Sonuç süper empozisyona yakın, hatta daha temiz ve parlatılır. Anahtar genellikle "title'ler (jenerik) için kullanılırlar.
*** Frame
Cel animasyonunda bir sekansın baslangıcını ya da sonunu belirten görüntü.
KHZ (Kilohertz)
1000 hertz. İşaret bant genişliği ölçüsü olarak kullanılır.Analog işaretlerin yanı sıra syısal işaretler içinde kullanılır. KHz'ler mertebesindeki bir sayısal işaret bant genişliği bps mertebesinde veri hızlarına karşrışıklık düşer.
Kilobit
1.000 bit . Veri iletişiminde , iki iletişim noktası arasında saniyede iletilen veri miktarını gösterir , kbps.
Kodlama
Gizleme işlemini yapma.
Kullanıcı - Ağ Arabirimi
(User-to-Network Interface/UNI) fiziksel bağlantı tanımları, veri transferi, tıkanıklık yönetimi ile PVC'lerin (kalıcı sanal devre) yönetimini kapsamaktadır.
Kurta
CAD/CAM kullanıcıları veya yoğun olarak grafik ağırlıklı uygulamaları kullananlar için digizer tabletler.
Lab Color
Donanımdan bağımsız renk dünyası. Bütün renk modlarının sahip olduğu renk özelliğinden daha fazla bir skalaya sahip.
LAN (Local Area Network)
1.PC'lerin terminallerin, ara Frame'lerin ve periferal cihazların enterkonekte edip bilgi dosyaları alışverişinde kullanımlarını sağlayan bir cihaz.2. Yerel bilgisayar ağı.
LAN Switch
Yerel alan ağı anahtarı . Ağ bölümleri arasında veri paketlerini ileten yüksek hızlı anahtar. Pek çok LAN anahtarı, MAC (Media Access Control) adreslerine dayanan trafiği iletirler
Laser (Light Amplification by Stimulated Emission Radiation )
Uyarılmış radtasyon yayımı ile artırılmış ışık. Veriyi taşımak için, modüle edilmiş darbeler üreten dar bir ışık hüzmesi yaratabilen cihaz.
L2 cache
İşlemcinin içindeki ön belleğe ek olarak anakart üzerinde bulunan hızlı hafiza modüllerinden oluşan ön bellek.
LCD
1.Sıvı kristal ekran. Kristal uygulanan elektrik akımında değişme prensibine göre çalışır. Akım görme kristal açık veya opak olabilir. Kendi kendine ışık üretmediğinden iyi aydınlatılmış bir ortamda kullanılabilir. Dizi ekranlı (Fat screen) göstergesidir. Her ekran noktası bir matriksle yöneltir. Kesişme noktalarında piksel aydınlanır. 2.Bilgisayara kablo ile baglanarak aldığı görüntüyü perdeye yansıtan bir projeksiyon aletidir. Bilgisayardan gelen video sinyalini sağlıklı bir şekilde yansıtamaz. Geniş bir topluluğa yapılacak, içinde video bulunmayan basit prezantasyonlar bir LCD yardimiyla perdeye yansıtılabilir.
LCD Paneli
Bir PC'den alınan metin veya grafik bilgilerini, ışık kaynağı olarak standart bir transmissif tipi projeksiyon cihazı kullanarak büyük bir ekrana veya duvara yansıtmayı yaratan bir panel. Büyük insan gruplarının bilgisayar gösterimi ve imgelerini bir karede izlemelerini sağlar.
LD-ROM
Bilgisayardan alınan talimatların, 12 inçlik diske video ve audio trackleri olarak kayıt edilmelerini sağlayan yeni bir kompact disk.
Leased Line
Kiralık hat. Telekom taşıyıcı şirket tarafından bir müşteri için ayrılmış özel hat. Anahtarlamalı hat veya dial-up hattın karşıtı olarak kullanılır.
Link (Bağlantı)
HTML sayfaları içinde sizi başka bir konuma, bir dosyaya veya bambaşka bir HTML sayfasına yollayan bağlantı.
Linux
PC kullanıcılarına ücretsiz ve ucuz bir işletim sistemi sağlamayı hedefleyen Unix benzeri bir işletim sistemi. Çekirdeği, Finlandiya'da Helsinki Üniversitesi 'nde Linus Torvalds tarafından geliştirildi.
Logon ve login
Genel olarak bilgisayar kullanıımında , genellikle uzaktaki bir bilgisayarda işletim sistemine veya uygulamaya erişmek için kullanılan işlem. Unix işletim sisteminde login olarak kullanılır.
Loop
Çevrim. Bilgisayar programlanmasında , belirli şartlar sağlanana kadar sürekli tekrarlanan komut dizisidir.
LPI (Line Per inches)
Çıkış cihazındaki laser ışınının, film pozlanmaya başladığı sırada bir inç yüksekliğindeki alana attığı satır sayısı. Lpi değerinin yüksek olması, noktanın küçük olmasını sağlar.
MAC address
Bir ağa bağlı her bir port veya cihaza verilen adres . Ağdaki diğer cihazlar, yönlendirme tablolarını ve veri yapılarını yenilemek için bu adresleri kullanırlar.
Machine language
Makine dili.
Mailing List
Elektronik mektuplaşma listesi. Ayni ilgi alanındaki kişilerin bilgisayar ağı üzerinden mektuplaştıkları ortak tartışma listesi servisleri.
Mainboard (Anakart)
Bilgisayarın bazını oluşturan diğer birimlerin çalışmaşını sağlayan en önemli elektronik devre.
Mainframe (Ana Frame)
Ölçüleri ve kapasitesi itibari ile büyük bir bilgisayar.
Majordomo
En çok kullanilan listeleme ve e-mail programidir. Kullanicilara posta listelerine abone olma, katkida bulunma ve çikma sansi verir.
MAN (Metropolitan Area Network )
Yerel alan ağından daha geniş bir bölgedeki bilgisayar kaynakları ile kullanıcıları birbirine bağlayan ağ. Geniş alan ağından (WAN) daha dar bir bölgeyi kapsar.
MAP
Web tasarımında kullanılan, yüklenen grafiğin belirli bölgelerine basıldığında değişik bağlantıları çağırmak için kullanılan sistemdir.
Map Chart (Harita)
Belirli bir coğrafi bölgenin yerlerini gösteren bir grafik.
Markers Window
Performer programının en kullanışlı pencerelerinden biri de Markers Windowdur. Burada parça üzerinde sık dönüş yapılacak ya da defalarca dinlenip karşılaştırma yapılacaksa, üzeri belli ölçüde ya da yerlere etiket konulup listelenir. Liste yanında bulunan sürgülü işaret, önüne getirildiği yerden çalmaya devam eder.
Markup Language
İnternet üzerinde dökümanlara biçim kazandırmak üzere hazırlanmış mark-up karakterlerini deşifre eden dile denir. Bilgisayara okunan dosyanın ekranda nasıl biçim alması gerektiğini anlatır. HTML Web sayfalari hazirlamak için gelistirilmis bir mark-up dildir.
Mass memory
Yığın bellek.
Mass Storage
Büyük kapasiteli (megabayt, gigabayt) ikinci depolama sistemleri. Tipik büyük depolama cihazları ise kayıt bantları ve manyetik disklerdir.
Master Keyboard
Bilgisayar tabanlı sequencer programlarında step ya da realtime olarak müzikal icraların girilmesi için kullanılan klavyeli ve MIDI OUT portu olan enstürman.
Master
Bir kayıt işlemindeki esas kopya. (ana kayıt)
Mbps (megabits per second)
Veri iletiminde bant genişliği ölçüsü.
MBS
Karşılıklı radyo yayın sistemi.
MCGA
Çok renkli grafik adaptörü.
MDS (Microprocesor Devellopment System)
Mikro İşlem Birimi, mikro işlem birimi sistemleri için program geliştirme ve donanım arızalarını bulma işlemlerini sağlayan donanım ve yazılımı araçları ile donatılmış bir mikrobilgisayar.
Megabit
Veri iletişiminde 1 milyon bit'tir.
Megabyte (MB)
Bir milyon bayt.
Megahertz (MHz)
Bilgisayar işlemcileri nin saat hızı ölçüsü olarak kullanılır.
Memory scan
Tunerlerde hafiza taraması, önceden seçilip hafizaya alınmış istasyonların bir buçuk saniye süreyle dinlenmesine imkan veren sistem.
Memory Window
Kullanılmakta olan ve kalan belleği gösterir.
Memory
Bilgisayarda, bilginin depo edildiği, kopyalandığı ve yeniden kullanıldığı yüksek erişim hızına sahip bölüm.
Menu (Menü)
Programlanmış bir seçenekler listesi. Genelde ekranda görüntülenir. Kullanıcı bilgisayarın yapmasını istediği işlemleri bu listeden seçebilir.
Microprocessor
Bir bilgisayarın ana işlemcisi.
MIDI ( Musical Instrument Digital Interface)
Kişisel bilgisayar ses kartları tarafından desteklenen sayısal bir sentezleyici ile müzikleri kaydetmek ve yeniden çalmak için tasarlanmış protokol.
MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions)
Internet üzerinde postalara grafik, sıkıştırılmış dosya gibi dökümanların iliştirilmesini sağlayan standarda verilen isimdir. MIME sayesinde bir postaya eklenen metin tabanlı olmayan, örneğin sıkıştırılmış bir dosya, ilişkisi bulunan program vasıtasıyla görüntülenir.
MIPS ( Millions of Instructions Per Second)
Bir işlemcinin bir saniyede işlediği komut sayısı.
Mirror Site
Bir internet kaynağının değişik bir adresde aynen barındırılması.
Modem (modulator -demodulator )
Bir bilgisayardan başka bir bilgisayar veya sayısal cihaza gidecek olan sayısal işaretleri telefon kablosundan gidecek şekilde analog işaret haline getiren, genel analog işaretleri de sayısal işarete çeviren cihaz.
MP3 (MPEG-1 Audio Layer-3)
Orijinal ses kalitesini koruyarak, bir ses dizisini küçük bir dosyaya sıkıştırmak için geliştirilen standart bir teknoloji ve format.
MPEG (Moving Pictures Expert Group)
Hareketli görüntüleri sıkıştırmada kullanılan standart bir yöntem. Bu yöntemle oluşturulan video dosyalarına da mpeg denir.
Multiaccess Network
Çok erişimli ağ. Birden fazla cihazın aynı anda bağlanmasına ve iletişim kurmasına izin veren ağ.
Multicast
Bir gönderici ile ağ üzerinde birden fazla alıcı arasında kurulan iletişim.
Multichannel
RGB, CMYK, Duotune ve ya Lab color modlarındaki dokumanlardan kanal silmek için geçiş yapılan mod.
Multimedia
Ses, görüntü ve verileri birleştiren bilgisayar sistemleri.
Multiprocessing
Bir programın işlemlerinin birden fazla işlemci tarafından koordine edilmesi.
Name server
İsim sunucusu .Ağ adreslerine ağ isimleri atayan, ağa bağlı sunucu.
Net BIOS (Network Basic Input / Output System )
Farklı bilgisayarlardaki uygulamaların bir yerel alan ağı ile iletişim kurabilmelerini sağlayan program.
Netiket
Internet üzerinde kullanılması gereken genel ahlak kuralları.
Netscape
Netscape firmasının bir ürünü olan Netscape Navigator NCSA tarafindan gelistirilen Mosaic'in temeleri üzerine kurulmustur. Şu günlerde 32 Bit sürümündeki Java eklemesiyle ve her sürümünde gelen yeniliklerle en çok aranan Web tarayıcısı durumuna gelmiştir. Mosiac'in asıl yaratıcısı olan Mark Andreessen NCSA firması tarafindan kiralanarak Netscape'i yarattı. Firma ismini Netscape Communications Co. olarak değiştirip halka açıldı ve her biri milyarder oldu. Firma aynı zamanda Web sunucusu olmak isteyenler için de yazılım pazarlıyor. NCSA'ya bağlanıp Netscape'in son sürümünü edinmek için Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
adresine bağlanın.
NetWare
Novell tarafından geliştirilmiş, yaygın olarak kullanılan dağınık ağ işletim sistemi .
Network
Bilgisayar ağı. Birçok bilgisayarın çeşitli yöntemlerle birbirine bağlanarak bilgi ve donanım (yazıcı, CD sürücü vb.) paylaşabilmelerini sağlar.
NFS(Network File System)
Bilgisayarlarda kullanılan programların network makinelerinde kullanılmasını sağlar.
NIC (Network Interface Card)
Ağ arabirim kartı. Ağa bağlanması için bilgisayara takılan kart.
NNTP
Ağ Haberleri Aktarma Protokolü ağ haberlerinin dağıtılması, incelenmesi, elde edilmesi, postalanması işlemleri için oluşturulmuş protokole verilen isim.
Node
Bilgisayar ağına bağlı ve adresi verilerek erişilebilen cihazlara verilen isim. Düğüm
OCR (Optical Character Recognition)
Optik karakter tanıma. Basılı veya yazılı metinlerin bilgisayar tarafından tanınması. Metnin taranmasını, taranan görüntünün analizini ve karakter görüntülerinin, çoğunlukla veri işlemede kullanılan ASCII gibi karakter kodlarına dönüştürülmesini kapsar.
ODBC ( Open Database Connectivity)
Bir veritabanına erişmek için, açık uygulama programlama arayüzü (API). ODBC komutlarını kullanarak, pek çok farklı veritabanındaki dosyalara erişebilirsiniz.
OEM
Az da olsa, yeniden dizayn edilmiş teçhizatı satan bir üretici. Her alıcı bu teçhizata kendi adını koyarak, kendi markası gibi satar.
Offline
Aktif sisteme bağlı olmama durumu.
On-Screen Silde
Direkt olarak bilgisayar terminalinden projeksiyonu yapılan bir grafik imgesi.
On
Kapalı devre.(Anahtar olarak), ışık olarak açık.
Online
Aktif sisteme bağlı olma durumu.
Online Editing
Master bandın orijinal yapımdan monte edildiği on edit safhası
Opcode
İşlem kodu.
OpenGL (open Graphics Library )
Açık grafik kütüphanesi . Bilgisayar endüstirisinin , iki ve üç boyutlu görüntüleri belirlemek için kullanıldığı uygulama program arabirimi (API).
Open Look (Açık Bakış)
Çok hedefli ve çok açılım sağlayan bir grafik 'interface'i.
Operand
Bir işleme katılan data çesidi veya büyüklük, çokluk anlamına kullanılır. Operand genellikle bir instructionun adres bölümü için kullanılır. Fakat bir sonuç veya parametre, işletilecek bir sonraki instruction için adres veya isim göstergesi olabilir.
Operasyonel
İşlemsel.
Operate
Çalıştırma tuşu (=on)
Operating System
Bir bilgisayarın yeteneklerini yöneten bir yazılım. İşlem tablosu, dosyalama ve hafiza yönetimi ve kumanda yorumu gibi fonksiyonları vardır.
Operator
Bir işlemi gösteren semboldür ve kendisi, işlemin nesnesidir, yapılan işlemi gösterir. Örneğin (+), toplama; (-), çıkarma operatörüdür.
Opsionel
İsteğe bağlı
Optical Disc
Laser işini kullanarak dijital bilgi kaydeden ve tekrar üreten bir video disk kopyalama cihazı.
OS (Operatig System )
İşletim sistemi . Bilgisayarın açılması ile bilgisayar belleğine yüklenen ve bilgisayardaki tüm programları yöneten program. Diğer programlara uygulama adı verilir.
OSD (On Screen display)
Televizyon veya video ile ilgili komutların ekranda belirmesi. Ses, ışık, kontrast ve ışık ayarları bir grafik halinde ekranda gösterilebilir.
OSF/MOTIF
Geniş bir bilgisayar çerçevesi içinde standartlar sağlayan bir grafik kullanıcı 'interface'. X Windows sistemi ile uyusan herhangi bir platforma taşınabilir.
OTR
Tek tuşla kayıt yapan sistem.
Output
Bilgisayar sonucu veya işlenmiş data.
Overclock
Bilgisayarın anakart üzerindeki ayarlarının değiştirilerek hızlandırılması.
Overload
Aşırı yüklenme.
Packet
PaketIi iletişim ağı üzerinden gönderilen veri birimi.
Page View
Nota yazımında sayfa düzeninin görülmesi.
Page
Web'teki hypertext dökümanları.
Pan
Yatay x-aksi boyunca uzanan bir kamera hareketi.
Parametre
Özel bir program için verilmiş değeri gösteren değişken. Bir sistem, araç veya birimin sonradan belirlenebilen değişkeni.
Parity
Hafizadaki data errorlarını tespit etmek için kullanılan fazladan bir bitlik kod. Data içerisindeki aktif bitlerin toplamının tek veya çift olduğunu sayarak kontrol işlemini gerçekleştirir.
Partition
Bölümleme. Kişisel bilgisayarlarda sabit diski mantıksal bölümlere ayırma işlemi. Böylece aynı sabit diske farklı işletim sistemleri yükleyebilir veya dosya yönetimi, çoklu kullanım veya diğer amaçlarla kullanılmak üzere birden fazla disk yaratmış olursunuz.
Password
Şifre. Bir bilgisayar sistemine erişmeye çalışan kişinin gerçekten o kişi olup olmadığını belirlemeye yarayan ve bir dizi karakterden oluşan şifre.
Path (Yol, iz)
Bir bilgisayar grafik nesnesinin izlediği yol.
Path
Yol. 1) Bilgisayar işletim sistemlerinde, bir dosyaya erişmek için dosya sistemi tarafından çizilmiş olan yoldur. Her işletim sisteminin kendine özel bir yol ismi formatı vardır. 2) Ağ üzerindeki iki nokta arasında yönlendirme yapılan yol.
Pause
Videoda kısa durdurma tuşu. Banda zarar vermemesi için belli bir süre sonra otomatik olarak playbach konumuna dönüşür (=still).
PC (Personel Computer)
Kişisel Bilgisayar.
PCI(Perpheral Component Interconnect)
Anakart üzerinde 64 bit'lik veri akışının yapılabildiği kapılar. Bilgisayarın işlemcisi ile, genişleme yuvalarına takılmış olan kartlar arsındaki bir bağlantı sistemi.
PCM (Pulse Code Modulation)
Ses renklerinin örneklenebilmesinde kullanılan bir teknik.
PD
Genel kullanıma açık Public Domain Ücretsiz olarak kopyalayıp kullanabileceğiniz programlara verilen isim.
Peripheral
Dışarıdan bağlanarak kullanılan I/O veya depolama (kayıt) cihazları. Bilgisayarın ana parçalarından olmayan, ancak bilgisayara takılarak kullanılan cihazlar. Bunlardan bazıları bilgisayara takılarak kullanılan cihazlar . Bunlardan bazıları bilgisayara takılrak kullanılan cihazlar.Bunlardan bazıları bilgisayarın içi,ne takılır. Sabit , disk , CD - ROM sürücü ve ağ adaptörü gibi . Bazıları ise bilgisayara dışardan bağlanırlar. Yazıcı ve tarayıcı gibi.
PERL
Unix altında CGI programlarına alternatif olarak çıkan güçlü bir programlama dilidir.
Perspective Interpolation
Perspektif bir alan içindeki hatalı yüzeyleri düzgün bir duruma getirir. Örneğin, uzun bir mesafeye doğru giden bir demiryolu görüntüsü daralır ve renk değiştirir. Bu renkler bir bilgisayar ekranında 'Perspektive Inetrpolation' kullanılarak görüntülenebilir.
Petabyte
Bellek veya depolama cihazları için kullanılan ölçül birimi. Terabyte' bin katı.
PGA
Profesyonel Grafik Adaptörü
Picture search (PS)
Resim arama. Görüntü geçisini on kat hızlandırabilir.
Pie Chart (Pasta tablosu)
Bölümlerin bir bütün ile büyüklük veya fazlalık bakımından mukayese edildikleri bir grafik yorumu.
Pinch-off
Daraltma, sıkma, kıstırma.
Ping
İnternet üzerindeki bir adrese ulaşılıp ulaşılmadığını kontrol eden bir yardımcı program.
PIP (Picture in Picture)
Resim içinde resim. Aynı ekran içinde televizyonun birkaç kanalının ve video görüntüsünün izlenmesine imkan verir. Görüntü kaydırılabilir veya dondurulabilir.
Pipeline
İşlemcinin bir komutu uygulamak için attığı aritmatik adımlar. Pipeline kullanılmadan, işlemci önce bellekteki komutu alır, onu uygular ve bellekte ondan sonra gelen komutu geçer. Pipeline ile, işlemci aritmetik işlemleri yaparken bir sonraki komutlar alınır ve işlemciye yakın bir tampon bellekte tutulur.Böylece belirli bir sürede işlenen komut sayısı artar.
Pirate
Korsan. Bir yazılımı illegal bir şekilde kopyalayan, dağıtan veya kullanan kişi.
Pixel
Resim elemanı için kullanılan kısaltma. Tek bir bitlik bilgi ile monitör üzerinde adreslenebilen tek bir noktadır.
Pixelization
Devamlı bir imgeyi bloklara ayırıp dijital bir görüntü vermek için, imgesel yapabilen yazılım kullanımı.
Pkzip
PC'ler için paylaşımı ve kullanımı ücretsiz olan bir sıkıştırma yardımci programı.Pkunzip adındaki bir diğer program da bu sıkıştırma dosyaları açar.
Plug-and-play (PnP)
Tak çalıştır. Bilgisayar bir cihaz taktığınızda, bilgisayarın o cihazı otomatik olarak tanımasını sağlayan standart.
PNG
Gif formatından daha küçük, Jpeg'den daha büyük bir grafik formatı.
POP (Post Office Protocol)
1. Herhangi bir SLIP, PPP baglantı sağladığınızda genellikle bir POP hesabınız olur. Bu hesap postanızı atmak için e-mail programınızı kullanmanızı sağlar. Kısaltmanın diğer bir açılımı ise Point of Presence'dir. 2.Posta Ofisi Protokolü.
Port Adress
TCP/IP tabanlı uygulamalar hattın diğer ucundaki bilgisayarla konuşmak için belirli bir port adresi kullanırlar. Port adresi, içinde verilerin nereden alınıp nereye verileceğini kesin olarak saptayan bir mekanizma barındırır.
Port
Diğer çevre birim elemanları ile haberleşmeyi sağlamak için kullanılan giriş-çıkış bağlantı noktası (kanalı)'dır. (seri veya paralel port)
Presentation Software
Sunu yazılımı. Bir hikayeyi anlatmak için kullanılan resim ve kelime dizilerini oluşturan veya seyircilere karşı yapılan sunu ve konuşmalara yardımcı olan uygulama programı.
Print Server
Yazıcı sunucusu. Diğer ağ cihazlarından gelen baskı taleplerini, yöneten ve uygulayan ağa bağlı bilgisayar sistemi.
Portal
Liman. Kullanıcıların Internet 'e erişmek için kullandıkları ana siteyi belirten belirten terim.
Postmaster
Bir ağ üzerindeki E-posta problemleri ile ilgilenen personel.
PostScript
Çıkış cihazlarında kullanılan sayfa tanımlama dili. Vektörel bir dil olduğu için çıkışlar hızlı ve sağlıklı olmaktadır.
Potentiometer
Ses düğmesi. (potansiyometre)
Power supply
Güç kaynağı.
Power
Güç, enerjinin harcandığı ya da işin yapıldığı değer.
PPI (Piksel Per inches)
Bir inç karedeki piksel sayısı. Taranan imgenin kalitesi Ppi değeri ile belirlenir.
PPP (Point-to-Point Protocol)
Modem aracılığıyla seri bağlantılar gerçeklestirmede kullanılan yeni bir protokoldür. SLIP protokolüne göre hatta düzeltme ve sıkıştırma özellikleri daha gelişmiş olduğundan bu protokolden % 5-10 daha hızlıdır. Çoğu Web tarayıcısı PPP veya SLIP bağlantısı istemektedir.
Prob
Frekans ve benzeri etkenlerde empedans uygunluğu sağlayan araç ya da baglantı kablosu.
Program
1.Bilgisayara özel islemler veya hedefler için verilen talimatlar dizisi. Programlara ayni zamanda 'software-yazilim' adi verilir. 2.Bilgisayarların çalışmasını kontrol eden komutlar grubu.
Prompt
Ekranda görünerek, kullanıcıdan komut beklendiğini ifade eden bir karakter veya karakter dizisi. >: a veya c >:
Protocol
Protokol, iki bilgisayarın birbirlerine veri yollarken izledikleri biçim, veri aktarma formudur. Protokoller bilgisayara alt düzey kodlar yollayarak iki makina arasındaki iletişimi sağlar.
Proxy
Internet üzerindeki yerel bir ağ (ya da internet erişimi olan bir bilgisayar) ile dış dünya arasındaki ilişkiyi sağlayan bir yardımcı geçiş sistemi.
Proxy server
Proxy sunucu. Internet kullanan bir kurumda, iş istasyonu kullanıcıları ile Internet arasında aracılık yapan sunucu. Böylece güvenlik sağlanır. ve yönetim kontrolü elde tutulur.
Public Domain Software
Telif hakkı olmayan ve serbestçe el değiştirilen ve kopya edilen yazılım.
RAM (Random-Access Memory)
Rasgele Erişim. RAM (Silinebilen Bellek) olarak bilinen bu elemanlar oku/yaz belleği olarak da adlandırılır. RAM, gelişi güzel geçişi olan bellek demektir. RAM'lar her türlü sayısal devrede ve özellikle bilgisayarlarda geçici veri ve program saklanmasında kullanılır.Bilgisayar programı işleme girdikçe, RAM bölgelerinin çoğunun içindekiler de sürekli olarak değişecektir. Bu nedenle bilgisayar hızının düşmemesi için okuma ve yazmayı tamamlama süreleri RAM'da hızlı olması istenir. RAM'ların en büyük sorunu geçici bellek olmasıdır, yani RAM'in elektrik enerjisi kesildiğinde saklı olan bilgi de kaybedilir. Bazı devrelerde elektrik kesildiği anlarda saklanan bilginin silinmemesi için batarya ile besleme sağlanır.
Rar
Dosya sıkıştırmakta kullanılan bir format.
Raster
Bir ekranın, görüntüyü oluşturma özelliğine sahip olan bölgesi. 1.İmgenin görüntülendiği monitör ekranındaki taranmış olan ışıklı ekran. 2.Yüksek çözünürlüklü monitör ve kartlar, dye-sublimation yazıcı, multimedya ürünleri renk kalibratör sistemleri
Raster Graphics
Belirli bir alanda oluşturulmuş sayısal görüntü. Raster, ekranın görüntü alanının x ve y koordinatlarının oluşturduğu ızgara tipi yapıdır. Bir raster görüntü dosyası, tek renkli veya renkli noktaları göstermek için bu koordinatları kullanır.
Raster Image Processor (RIP)
Vektör ifadeleri şeklinde tanımlanmış görüntüyü oluşturan donanım /yazılım kombinasyonu. Örneğin lazer yazıcılar, vektör formunda gelen görüntüyü basılı hale getirmek için RIP 'leri kullanırlar.
Record
Kayıt. Veri işlemede, bir program tarafından işlenmek üzere biraraya getirilmiş veri parçaları topluluğu. Bir dosyada bir çok kayıt yer alır.
Referans
Yansıma.
Reflection
Yansıtıcı eleman.
Reflector
Ani tepki geriye çekmek.
Register
AC ya da DC gerilim değerini kararlı tutmaya çalışan devre.
Registry
Windows 95/98 'de kullanılan her türlü programın çalışmasıyla ilgili tüm bilgilerin saklandığı dosyadır.
Relay play
CD'de kalan sürenin gösterildiği hane.
Remote Access Server
Uzaktan erişim sunucusu. Uzaktan erişim, uzak bir noktadan bir bilgisayara veya bir ağa erişimdir. Büyük kurumlarda, şubelerde çalışan veya seyyar çalışan insanların merkezdeki ağa bağlanma bağlanma ihtiyaçları olur. Ev kullanıcıları da Internet 'e, uzaktan erişim yoluyla bağlanırlar. Uzaktan erişim sunucusu da, kurumun ağına uzaktan erişmek isteyenleri yöneten bir yazılım ve bunu çalıştıran bilgisayardır.
Remote Controls Windows
Uzak giris uzak bir bilgisayarda sanki o bilgisayara doğrudan bağlıymış gibi işlem yapmak, bu işlem genelde iletişim ağı üzerinde bir protokol kullanılarak yapılır. Telnet.
Remote login
Uzaktan kumanda cihazından gelecek sinyalleri alan küçük pencere. Bu bölümün temiz olmasına dikkat etmek gerekir. Aksi halde sinyal almayabilir.
Render
CD player'da bir şarkının devamlı olarak tekrar edilmesini sağlayan özellik.
Resolution
Çözünürlük. Bir monitörün içerdiği piksel sayısı. Bir görüntünün keskinliği, ekranın çözünürlüğüne bağlıdır.
Reverberation
Karanlık bir geri planda aydınlık görünümden çok, aydınlık geri planda karanlık görünümler.
RFC
Elektronik posta basliklarinin biçimi için Internet standardi. Elektronik Posta (Electronic Mail).
Ring counter
Bilgisayarlar için çalışma yeri.
ROM (Read Only Memory)
Sadece okunabilen bellek. İşlemci tarafından okunabilir, ancak üzerine yazılamaz.
Router
Yönlendirici. Bir ağ ile diğeri arasındaki iletişimi sağlayan cihaz.
SAN (Storage Area Network)
Depolama alanı ağı. Büyük ağ kullanıcılarına hizmet vermek üzere veri sunucuları ile birlikte farklı tipte veri depolama cihazını birbirine bağlayan, özel amaçlı, yüksek hızlı bir ağ.
Scanner
Tarayıcı. Basılı dokümanlardaki resimleri, bilgisayarda işleyebilmek ve ekranda gösterebilmek amacıyla tarayan cihaz.
SCSI (Small Computer ****** Interface)
Macintosh bilgisayarların da kullandığı bu standartta saniyede 30 MB'a kadar bilgi transfer edilebilir. Normal PC'ler de bulunmamasına rağmen daha sonra bir kart olarak satın alınabilir. Bu şekilde yüksek hard disk hızları gereken işlerde sistemin hızı artırılabilir.
Script
Basit ve kısa yazılım. Yaptığınız işleri otomatik hale donüştüren, kullanıcıların da yazabilecekleri yazılımlar.
Security (Güvenlik)
Kaynakların yetkisiz kullanımını önleyen kontrol mekanizmaları.
Se desimal
Ekran, değişik boyutlarda yapılır. Büyüklüğü diyagonal (çarprazlama) ölçü ile belirtilir. Ekran yüksekliğinin enine oranı da bir ölçüdür. Bu ölçü genellikle 4:3 olur. EDTV ve HDTV'de bu oran 16:9'dur.
Search
Arama
Search Engine
Arama motoru. Internet 'te istenen bilgileri aramak için kullanılan arama motorunun üç bölümü vardır. Örümcek denen bölümü, aramak için girdiği web sitesinin diğer sayfalarını da bulmak ve okumak için linkleri kullanır. Bir başkası, okunabilen sayfalardan oluşturulan büyük bir indeks yaratır. Üçüncüsü ise, sizin talep ettiğiniz bilgiyi alır, indeksle karşılaştırır ve bulduğu sonuçları size sunar.
Segment
Bölüm. 1) Köprüler, router 'lar veya anahtarlarla sınırlanmış olan ağın bir bölümü. 2) Bir veri yolu topolojisi kullanlan LAN'da, tekrarlayıcılarla diğer bölümlere sık sık bağlanan sürekli bir elektronik devre. 3) TCP spesifikasyonunda, tek bir iletim katman birimini tanımlamak için kullanılır.
Self Extractor
Sıkıştırılmış bir dosyanın açıcı porgrama ihtiyaç duymadan açılmasını sağlayan modül.
Senkronizasyon
İki sinyali faz ve frekans bakımından uyumlu hale getirme olayı.
Senkronize
Peryodik olarak değişen iki sinyal arasındaki faz ve frekans bakımından uyum.
****** Line IP (SLIP)
Seri Hat Internet ProtokolüServer:Hizmet birimi, dağıtıcı program. Kaynak sağlayıcı kullanıcı (client), kullanıcı-dağıtıcı modeli (client-server model).
Server
Sunucu.1) Aynı veya farklı bilgisayarlarda bulunan uygulamalara servis sunan bir bilgisayar programı. 2) Sunucu programının çalıştığı bilgisayar. 3) İstemci/sunucu yapıda, istemci PC 'lere dosya erişimi, baskı kuyruğu veya uzaktan uygulama çalıştırma gibi servisler sunan bir ağ noktası.
Set-top box
TV cihazının Internette kullanılması ve sayısal TV yayınlarını alabilmesini sağlayan cihaz.
SGML
Diğer yapısal döküman dillerinin tanımlanmasında kullanılan bir dil. Mesela; HTML, SGML kullanılarak tanımlanmıştır.
Shareware
Belirli bir süre ücretsiz kullanılan, ancak yazilimin deneme süresi bitince yazilimin sahibine ücret ödenmesini gerektiren türden yazilimlara verilen isim.
Sharpen
Netleştirmek, keskinleştirmek. Photoshop dökümanlarında daha net bir görüntü demek, tam beyaza yakın renkteki piksellerin tam beyaza, koyuya yakın piksellerin daha koyuya çevrilmesi demektir. Netlik, kontrastlık ile sağlanır. Piksellerin netleşmesi diye birşey sözkonusu değildir.
Shell
Bir kullanıcının işletim sistemi aracılığıyla diğer programları yönlendirdiği arabirim.
Signature
İmza
Site
Internet üzerindeki bir hizmet biriminin adresi.
SLIP
TCP/IP'ye göre modası geçmiş bir iletişim protokolüdür. Protokolün amacı modem aracılığıyla, bir ağ ortamına tıpkı ağ'da bir kullanıcıymış gibi bağlanmaktadır. Bu protokolün yerini fonksiyonları bakımından bir farkı olmayan fakat daha hızlı olan PPP protokolü almıştır.
Smartdrv
Sabit diskinizin hızını artırmak için kullanılır.
SNMP (Simple Network Management Protocol)
Network'ü oluşturan router, HUB gibi cihazların bir merkezden yazılım kullanılarak kontrol edilmesine, yönetilmesine olanak veren protokoldür.
SMDS (Switched Multimegabit Data Service)
Çok yüksek data transferleri için geliştirilen bir standart.
SMTP(Simple Mail Transfer Protocol)
E-mail göndermek için yapılmış bir protokol.
SNMP (Simple Network Management Protocol)
Özellikle TCP/IP ağlarında kullanılan ağ yönetim protokolu. Ağ cihazlarının izlenmesi ve kontrolünü , konfigürasyonların, istatistik işlemlerinin , performansın ve güvenliğinin yönetimimini sağlar.
Socket
Yuva. 1)Bir ağ cihazında , uç nokta ile iletişim için çalıştırılan yazılım yapısı.
Software
Yazılım donanımı, bilgisayarın çalışmasını kontrol eden programlar.
Speaker
Hoparlör.
Spider
Web tarama servislerinin veritabanlarını büyütmek için bıkmadan, usanmadan yeni Web sayfaları ve onlara ait bağlantıları bulan programlara "örümcek" ismi verilir.
Splitter
Ayırıcı. Dağıtıcı. Bir işareti iki veya daha fazla yola ayırmak veya dağıtmak için kullanılan alet veya sistem.
SQL(Structed Query Language)
İlişkisel veri tabanlarını sorgulamak, güncellemek ve yönetmek için bir programlama dilidir.
SSL (Secure Sockets Layer)
Ağ üzerindeki mesaj iletişiminin güvenliğinin yönetimi için nestscape tarafından oluşturulmuş bir program katmanı.
Stack
Yığın. 1) TCP/IP, sıkça bir 'yığın' olarak gösterilir. Veri değiş tokuşunda hem istemci hem de sunucu tarafında bütün veri geçişlerinin yapıldığı katmanlar (TCP; IP ve diğerleri). 2) Programcılıkta, yönetilmesi gereken ihtiyaçların saklandığı veri alanı veya tampon bellektir. 3.CD player'a birden fazla disk alınmasını sağlayan ve çalma kapasitesini artıran katlı tepsi.
Sörf. Internet 'te belirli bir plana bağlı olmadan serbest bir biçimde gezinmek.
System
Hardware, software ve diğer yardımcı birimlerden oluşan ve bir ünite olarak çalışan grup.
Tag (Takı)
HTML'de dökümana biçim vermek için kullanılan etiketlerdir. Kaynak içinde kolayca fark edilirler çünkü her zaman "<" ve ">" işaretleri arasına yazılırlar.İki bilgisayar arasındaki kişilerin gerçek zamanda konusmalarına izin veren bir protokol.
TCP (Transmission Control Protocol)
Internet üzerinde bilgisayarlar arsında mesaj birimleri biçiminde veri göndermek için, Internet Protokol (IP) ile birlikte kullanılan bir protokol.
TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol)
İnternet üzerindeki bilgisayar sistemlerinin birbirlerine bağlanması için kullanılan standart ağ iletişim protokolüdür. İnternet Protokolü (IP) üzerinde çalışan Transfer Kontrol Protokolü (TCP) ve bunlara bağlı çalışan diger protokollerin oluşturduğu aile. IP, TCP, FTP, Telnet.
TCP/IP
Transmission Control Protocol/Internet Protocol cümlelerinin kısaltılmış halidir. İnternet'i oluşturan protokollerdir. Baslangıçta Unix işletim sistemi için tasarlanmış olup günümüzde birçok işletim sistemini desteklemektedir.
Telephony
Telefona bağlı cihazlar kullanan farklı taraflar arsında ses, faks veya diğer bilgilerin elektronik iletişimle birleştirildiği teknoloji.
Telnet
1.Telnet uzak terminal bağlantısı için internet standart protokolüdür. 2.Bir bilgisayarın diğer bir bilgisayara uzaktan terminal bağlantısı yapmasını sağlayan standart internet protokol programıdır.
Terabit
Veri iletişim hızı ölçü birimi, 1 trilyon bit.
Terabyte (Tera)
Bir Terabyte= Bin Gigabyte. Birkaç sene sonraki yeni hardisk standardı diyebiliriz (1.1012 byte).
Terminal
1) Veri iletişiminde, iletilen bir işareti bir uçta (alıcı veya verici) sona erdiren cihaz. 2) Telefonda, bilgisayar ve modem arasında DTE-to DCE ( Data Communications Equipment) iletişimdeki bilgisayar ucunu tanımlayan DTE (Data Terminal Equipment) terimi. 3) Bilgisayarda, bir ana bilgisayarın veya başka bir bilgisayarın aklını kullanan, üzerinde hiç yazılım olmayan veya küçük bir yazılım bulunan, çoğunlukla bir klavye ve monitörden oluşan cihaz. Aptal terminal de denir. 4) Bazen, bir ağa bağlanan herhangi bir kişisel bilgisayar ve iş istasyonu için de kullanılır.
Terminal Emulator
Bilgisayarın terminal taklidi yapmasını sağlayan program. Bu programı kullanan bir bilgisayar, uzaktaki başka bir sisteme ait bir terminal gibi görünür.
Text-To-Speech
Text-to-Speech (TTS) sistemleri yazili metni karşı tarafa ses olarak iletmekte kullanılan sistem.
Texture
Desen, zemin, düzensiz ve belirsiz şekillerin oluşturduğu arka plan.
Thumbnail
Grafik tasarımcılar ve fotoğrafçılar tarafından büyük bir resmin küçültülmüş haline denir.
TIFF (Tag Image File Format)
Taranmış imgelerin dijitaleştirilmiş versiyonlarını nakletmek için kullanılan format.
Timeout
Başka bir ağ cihazından belirli bir sürede cevap bekleyen ağ cihazının bu cevabı alamaması durumunda oluşan olay. Sonunda ya bilgi yeniden gönderilmeye çalışılır, ya da iki cihaz arasındaki bağlantı koparılır.
Tint
Koyulaşma (Saturation) bir rengin içindeki beyazın miktarı.
Toolbar
Genellikle yazılımların üst kısımlarında bulunan çubuk biçimindeki menüler.
Track (sector)
Hareketli depolama aygıtlarından olan drive, disket veya teyp kartuşunda sürücü kafasının ulaşabildiği özel bir bölüm.
Tray
CD player'da diskin alındığı tepsi.
Tree Topology
Veri yolu topolojisine benzer bir topoloji. Yalnız ağaç topolojisi birden fazla ağ noktasını taşıyan dalları içerir.
Trojan
Bilgisayarınızda arka planda çalışan ve zamanı geldiğinde aktif hale gelerek sisteminize zarar veren yazılım.
Truncation
Hesaplamanın özel bir kural tarafindan durdurulması.
TTL
Transistör-Transistör Lojik.
UDP(User Datagram Protocol)
Internet protokollerinden biri.
Uninstall
Install edilen herhangi bir yazılımın sistemden silinmesi.
Unix
Çok kullanıcılı, çok hedefli bir operasyon sistemi. Genellikle çalışma hayatında kullanılan bir işletim sistemi. 1969 'da Bell laboratuvarlarında geliştirilmiş bir işletim sistemi.
Unzip
sıkıştırılmış bir dosyayı açmak.
Upgrade
Daha yüksek performans veya ilerlemiş özellikler gösteren parçalarının eksiklerini yerlerine yerleştirilmesi.
Upload
1.Direk interface ya da bir modem yolu ile diğer bir bilgisayardan data almak.2.Bir sistemden diğerine yapılan dosya transferi.
UPS ( Uninterruptible Power Supply)
Kesintisiz Güç Kaynağı - KGK. Elektrik enerjisi kesildiğinde sisteminizin en azından kısa bir süre de olsa çalışmasını sağlayan cihaz. Ayrıca sisteminizi güç dalgalanmalarına karşı da korur.
URL(Uniform Resource Locator)
Web üzerinde ulaştığınız yerin kimliğini belirler. Bağlanılmak istenen sunucunun internet üzerindeki ismidir.
USB (Universal ****** Bus)
Bilgisayar harici cihaz (modem, mouse vb.) takılmasını sağlayan yeni bir donanım standartıdır. Tak ve kullan (plug and play) özelliği sayesinde kolayca kurulum, kart takılmaksızın ve bilgisayarı kapatıp açmadan kullanım imkanı vermektedir.
User Interface
Program içinde ilgili alanı bulması için kullanılan ekrandaki menü.
Utilities
Yardımcı yazılımlar.
Vektör
Koordinat düzleminde iki nokta arasındaki yönlü doğru.
Virüs
Zarar vermek amacıyla kendini programlara kopyalayan, bu programlarla ilişki kuran, sistemdeki diğer programlara da yamanarak yayılan program.
Visual Basic
Bir çeşit programlama dilidir.
VLAN (Virtual LAN)
Sanal yerel ağ. Birçok farklı ağ bölümüne dağılmış olan, ancak aynı kabloya bağlıymışlar gibi birbiri ile iletişim kurmaları sağlanan, bir veya birkaç yerel ağ üzerindeki cihazlar grubu.
Volatile memory
Geçici bellek.
VPN (Virtual Private Network)
Sanal özel ağ. Herkese açık olan iletişim altyapısını kullanan özel bir veri ağıdır. Tünel protokolu ve çeşitli güvenlik prosedürleri ile izinsiz girişlere karşı korunur.
VRML (Virtual Reality Modelling Language)
3 boyutlu görüntüleri taşıyabilecek şekilde web sayfaları olusturabilen bir dil.
VSAFE
Bilgisayarınızdaki virüs hareketlerini izler.
WWW (World Wide Web)
Dünya Çapında Ağ
WAIS(Wide Area Information Servers)
İnternet üzerinde basit ve doğal bir dilde sorgulama girişlerini tanıyan, bilgilere hızlı erişim için indeksler kullanan, önceki aramaların sonuçlarının sonraki aramaları etkilememesini sağlayan bir mekanizması olan dağıtılmış bilgi hizmet birimidir.
WAN (Wide Area Network )
Geniş alan ağı. Birbirleri arasında oldukça uzak mesafe olan ve genelde TT altyapısı kullanılarak oluşturulan bilgisayar ağı.Ses dosya tiplerinden bazılarının kullandığı dosya uzantısı.
WAP (Wireless Application Protocol)
Kablosuz uygulama protokolu. Internet erişiminde kullanılan cep telefonu ve telsiz alıcısı gibi kablosuz cihazların kullanımını standartlaştırmak için bir dizi iletişim protokolunu içeren spesifikasyon.
WAV
Windows'un standart ses dosyası.
Webmaster
Bir web sitesinin editörlüğünü üstlenen kişiye "Webmaster" adı verilir. Webmaster'in görevi, Web sitesinin tasarımını yapmak ve "çarpıcılığını" korumaktır.
White Paper
Beyaz sayfa. Bir kurumun durumunu, felsefesini, ürünlerinde kullandığı teknolojileri açıklayan makale türü yazılar.
WinSock (Windows Socket Interface)
Pek çok uygulamanın Internet bağlantısını kullanmasına ve paylaşmasına izin veren bir yazılım arayüzü.
Wireless
Kablosuz. Bir işareti kablo yerine atmosfer ortamını kullanarak taşıyan elektromanyetik dalgalarla yapılan iletişim.
Word processing
Kelime işleme.
Word
Bilgisayarda bilgi. Bir yapımın ham kopyası Offline edit işleminde kulanılır.
Workgroup
Çalışma grubu. Birbirleri ile veri alışverişi ve iletişim için tasarlanmış olan yerel bir ağdaki iş istasyonları ve sunucular topluluğu.
WORM (Write Once Read Many)
Daha sonra kopyaları almak üzere, bir kere yazım yapılabilen CD-ROM diski.
Write protect
Disket üzerindeki bir tırnak. Kapatıldığı zaman diskete birşey yazılamıyor ve silinemiyor.
WWW (Word Wide Web)
Dünya çapında ağ. Hypertext tabanlı, dağıtılmış İnternet bilgi sistemi. Kullanıcılar hypertext dökümanları olusturabilir, daha önce oluşturulan dökümanları düzenleyebilir, gözden geçirebilir. İstek birimi ve hizmet birimi programlarını ücretsiz olarak temin edebilir. Kullanıcı (client) ve dağıtıcı (server) programalarını ücretsiz olarak temin etmek mümkündür.
