Garanti Bankasn Mailime Cevab
Sayn Seluk Baktr,
Bankalarca uygulanan Kart yelik creti/Kart Aidat yrrlkte bulunan mevzuata, bankaclk uygulamalarna uygun bulunmaktadr. yle ki;
1. Bankalar, mterilerinden talep ettikleri cretleri, komisyonlar tamamen kendilerine tannan yasal imkanlar dahilinde belirlemektedirler.Konu hakkndaki yasal dzenlemelerden ilki; T.C. Merkez Bankasnn 2006/1 sayl €œMevduat ve Kredi Faiz Oranlar ve Katilma Hesaplar Kar ve Zarara Katilma Oranlari ile Kredi ilemlerinde Faiz Dnda SaŸlanacak DiŸer Menfaatler Hakkında TebliŸ olup, bu tebliŸin 4€™üncü maddesinde
€œBankalarca, reeskont kaynaklı krediler dıŸındaki kredilere uygulanacak faiz oranları ile faiz dıŸında saŸlanacak diŸer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırları serbestçe belirlenir.€
denmek suretiyle Banka€™lara, tahsil edilecek menfaat ve masrafların niteliŸi ve azami miktarlarını belirleme hususunda serbesti tanınmıŸtır. DiŸer bir ifadeyle Banka€™lar, anılan düzenleme ile müŸterilerinden diledikleri menfaati saŸlamakta serbest kılınmıŸlardır.
Dolayısı ile; kart aidatı uygulaması da söz konusu serbesti dahilinde ve tamamen iyi niyet kurallarına uygun olarak ve hiçbir Ÿekilde tüketici aleyhine dengesizlik getirmeden kullanılmıŸ bir hak niteliŸindedir.
DiŸer taraftan kart çıkaran kuruluŸların kart hamillerinden yıllık ücret alabilecekleri hususu; 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununda da yer almakta olup bu hususa iliŸkin 13€™üncü maddenin ikinci fıkrası,
€œKart çıkaran kuruluŸlar, kredi kartlarına uyguladıkları faiz, gecikme faizi, yıllık ücret ve her türlü komisyon oranları ile istenilen diŸer bilgileri kamuoyuna yayınlanmak üzere aylık olarak Kuruma iletir. Yayınlanacak bilgi ve belgelerin içeriŸi ve yayınlama usûl ve esasları Kurulca belirlenir.€
Ÿeklindedir.
Bu konuda adı geçen Kanunda yer alan kısıtlama, €œkart çıkaran kuruluŸlar kart hamillerinden, sözleŸmelerinde yer almayan herhangi bir ücret ya da komisyonu talep edemezler€ yönündedir.
2. Kart aidatı bedeli; Banka ile müŸteri arasında imzalanmıŸ olan SözleŸmeler içerisinde yer almakta olup;
€œYıllık œyelik Bedeli:Yıllık kart ücreti ...........YTL (............ Yeni Türk Lirası) ile .............. YTL (...............Yeni Türk Lirası) arasında olup kart sınıfına göre belirlenir. Kart€™ların verildiŸi yılı izleyen her yıl asıl ve ek kart sayısına göre alınır. Yıl içerisinde kartların yeniden basılmasını gerektiren hallerde basılacak kart sayısına göre kart yenileme ücreti alınır.€
Ÿeklinde düzenlenmiŸ olup, kart hamillerinin ekstrelerinde yılda bir defaya mahsus olmak üzere tahakkuk ettirilmektedir.
Sonuç İtibariyle;
Yukarıda açıklandıŸı üzere anılan ücretin talep edilmesine iliŸkin olarak Banka€™ların yasal dayanakları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası€™nca yayımlanan tebliŸler, 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu ile taraflar arasında serbest iradeleri ile imzalanmıŸ bulunan sözleŸmelerdir.
3. Bankalar ile Kart hamilleri arasında imzalanan sözleŸmelerde yer alan ve kart aidatı ödenmesine iliŸkin hükümlerin haksız Ÿart olduŸu yolundaki iddialarda gerçeŸi yansıtmamaktadır. žöyle ki;
Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun€™un (TKHK) haksız Ÿartın tanımının
€œSatıcı veya saŸlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleŸmeye koyduŸu, tarafların sözleŸmeden doŸan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düŸecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliŸe neden olan sözleŸme koŸulları haksız Ÿarttır.€
Ÿeklinde yapıldıŸı 6/1. maddesinde belirtilen haksız Ÿartın unsurları;
Söz konusu hükmün tüketici ile müzakere edilmeden koyulmuŸ olması,
Tarafların edimlerinde tüketici aleyhine dengesizliŸe neden olunması,
Söz konusu dengesizliŸin iyi niyet kurallarına aykırı olmasıdır.
Madde metninden de anlaŸılacaŸı üzere, bir sözleŸme hükmünün, akit taraflardan birince tek taraflı olarak sözleŸmeye konulması, tek baŸına o madde hükmünün haksız Ÿart sayılması için yeterli olmayıp o madde hükmünün tüketici aleyhine bir dengesizlik yaratması ve bu dengesizliŸin aynı zamanda iyi niyet kurallarına aykırı olması yani sunulan hizmetin karŸılıŸı ile baŸdaŸmayacak ölçüde olması gerekmektedir.
TKHK, bir sözleŸme hükmünün haksız Ÿart sayılması için, o hükmün müzakere edilmemiŸ olmasını tek baŸına yeterli görmemiŸ, müzakere edilmemiŸ olan sözleŸme hükmüyle tüketici aleyhine, iyi niyete aykırı olarak dengesizliŸe yol açılması Ÿartlarının birlikte bulunmasını aramıŸtır.
Ancak Bankalar ile kart hamilleri arasındaki kredi kartı iliŸkisinin hukuki niteliŸi ve bu iliŸki neticesinde Bankalar tarafından kart hamillerine saŸlanan hizmetin çeŸitliliŸi ve kalitesi göz önüne alındıŸı vakit, kart aidatı uygulamasının haksız Ÿart sayılamayacaŸı net bir Ÿekilde ortaya çıkacaktır. žöyle ki;
Kredi kartı, sadece bir plastikten ibaret olmayıp,
kartın üzerindeki ileri teknoloji ürünü çip,
kart hamillerine güvenli alıŸveriŸ imkanı saŸlamak amacıyla yapılan ve geliŸen teknolojiye göre sürekli yenilenen milyonlarca dolarlık teknoloji yatırımı,
teknolojiyi kullanacak olan yüzlerce vasıflı insan gücü,
müŸteri iliŸkileri ve memnuniyeti yönetimi,
her ay kart hamillerine gönderilen ekstreler,
uluslararası kredi kartı kuruluŸlarına ödenen lisans bedelleri,
her biri ortalama 300 USD civarında olan POS terminali yatırımı,
müŸteri hizmetleri birimleri,
çaŸrı merkezi hizmetleri,
ATM maliyetleri,
araŸtırma ve geliŸtirme faaliyetleri vb. gibi
saymakla bitmeyecek birçok maliyet ve yatırım kalemlerinden oluŸan bir yüksek teknoloji ürünü ve bir hizmet türüdür. Bu hizmetler Banka'lar tarafından kart hamillerine, kartın olaŸan kullanımı nedeniyle, söz konusu maliyet ve külfetlerle kıyaslanmayacak nitelikteki bir aidat karŸılıŸı verilmektedir.
Banka€™ların bir ticari kurum olduŸu dikkate alınırsa kart hamillerinden cüz€™i bir bedel talep etmesinin de son derece doŸal olduŸu ortaya çıkacaktır.
Kart aidatının alınma amacı, Banka€™nın verdiŸi ileri teknoloji ürünü olan kredi kartı hizmetine iliŸkin maliyetin bir kısmını cüz€™i bir miktarda kart hamillerinden karŸılamak ve her ticari kurum gibi kazanç saŸlamaktır. Bu nedenle kart aidatının ihdas amacının iyi niyete aykırı olduŸundan söz etmek mümkün bulunmadıŸı gibi, alınan aidatın cüz€™i ve Banka€™ca verilen hizmetle karŸılaŸtırılamayacak kadar az olduŸu (her ay itibariyle gönderilen hesap ekstrelerinin sırf posta gideri dahi yıllık yaklaŸık 10-15 YTL arasında deŸiŸmekte olduŸu dikkate alınır ve bu rakamın ek kart sayısı ile doŸru orantılı olmak üzere arttıŸı) göz önünde bulundurulursa bir dengesizliŸin söz konusu olmadıŸı açıkça ortaya çıkacaktır.
Bu nedenlerden ötürü, kart aidatına iliŸkin SözleŸmelerde yer alan benzer nitelikteki hükümlerin, haksız Ÿartın unsurlarından €œiyi niyete aykırılık ve tüketici aleyhine dengesizlik€ unsurlarını taŸımadıŸı son derece aŸikardır.
Sonuç olarak; Bankalarca uygulanan kart üyelik ücreti uygulamasının;
yasal dayanaŸının Kanunlar, bu kanunlar kapsamında çıkartılmıŸ yönetmelikler ve taraflar arasında imzalanmıŸ olan sözleŸmeler olduŸu,
taraflar arasında imzalanan sözleŸmelerde yer alan konuya iliŸkin düzenlemelerin bir haksız Ÿart niteliŸinde olmaması ve hukuken geçerli olduŸu
hususlarının dikkate alındıŸında anılan uygulamanın yasalara uygun olduŸu açıkça ortaya çıkmaktadır.
Saygılarımızla,
T.GARANTİ BANKASI A.ž.
HAKLI MœžTERİ HATTI
444 0 338