[Anlatım] Ubuntu nedir?

Ubuntu nedir?





Ubuntu masaüstü

Ubuntu, Linux çekirdeğini temel alarak geliştirilen açık kaynak kodlu, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Masaüstü, sunucu ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilen türevleri bulunur. İlk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmış olup günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünya çapında en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.(kaynak) Akıllı telefon ve tabletlere yönelik Ubuntu Touch türevi ise ilk kez Şubat 2015'te piyasaya sürülmüştür. Masaüstü ve sunucular için Ubuntu'nun altı ayda bir yeni sürümünü yayınlanmaktadır. Ubuntu sözcüğü, Zulu dilinde "insanlık" anlamına gelir.


Kimler tarafından geliştiriliyor?

Ubuntu projesi, Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla(kaynak) Güney Afrikalı girişimci Mark Shuttleworth öncülüğünde, bu amaç için kurduğu Canonical Ltd. firması bünyesinde 2004 yılında başlatılmıştır. Ubuntu günümüzde yine Mark Shuttleworth öncülüğünde Canonical ve gönüllü Ubuntu topluluğu tarafından geliştirilmektedir.

Ücretli midir?

Hayır, Ubuntu hem ev hem de işyerinde kullanım için tamamen ücretsiz olarak indirilebilir ve kullanılabilir. Ubuntu'yu, bir lisans kısıtlaması olmaksızın dilediğiniz sayıda bilgisayara kurabilir ve kullanabilirsiniz. Ayrıca yayınlanan güncellemeler için ve sürüm yükseltmek için hiçbir ücret ödemezsiniz. Canonical Limited, Ubuntu'yu daima ücretsiz tutacağına dair söz vermektedir.(kaynak) Ubuntu bünyesinde geliştirilen kodlar GNU Genel Kamu Lisansı isimli bir özgür yazılım lisansı ile lisanslanmıştır. Bu lisans Ubuntu'nun ücretli olmasına bir engel değildir ancak lisans gereğince söz konusu kodlar kamu malıdır yani herkese aittir. Canonical, Ubuntu'nun yalnızca marka haklarına sahiptir. Beklemedik bir şekilde Ubuntu, ücretli hale gelse bile kaynak kodları kamu malı olduğu için, herhangi bir özgür yazılım topluluğu Ubuntu’nun mevcut kodlarını kopyalayarak farklı bir isim altında yayınlayıp sürdürebilir, ücretsiz dağıtabilir. Lisans konusunda detaylı bilgi için aşağıdaki Lisans başlığına bakabilirsiniz.

Türkçe desteği var mıdır?

Ubuntu'nun %99'luk kısmı Türkçe dil desteğine sahiptir. Ubuntu ile gelen uygulamaların da birçoğu Türkçe dil desteğine sahiptir. Ubuntu kurulumu sırasında internet bağlantınız olursa Türkçe dil paketleri otomatikman İnternetten indirilerek kurulacaktır. Ubuntu kurulumu sırasında dil paketlerini kurmasanız bile kurulım sonrasında Sistem Ayarları > Dil Desteği (İngilizce: System Settings > Language Support) yolunu izleyerek Türkçe dil paketlerini yükleyebilirsiniz.

Ubuntu benim bilgisayarım için uygun mudur?

Ubuntu için tavsiye edilen minimum sistem gereksinimleri şöyledir:

2 GHz çift çekirdek işlemci
2 GB RAM bellek
25 GB boş sabit disk alanı
İnternet erişimi tavsiye edilir

Gerekli minimum sistem gereksinimlerini karşılayamayan eski bilgisayarlar için, resmi olarak tanınan Ubuntu türevlerinden Lubuntu ya da Xubuntu'yu kullanılabilir. Bu türevleri, hafif bir masaüstü ortamı (LXDE, Xfce) ile geldiklerinden dolayı epey düşük sistem kaynağı tüketirler.

Nasıl edinebilirim?

Ubuntu'nun son yayınlanan masaüstü sürümünü buradan indirebilirsiniz.

İndirdiğiniz Ubuntu kalıp dosyasını Kurulum sayfasında anlatıldığı şekilde boş bir DVD'ye ya da bir USB belleğe yazdırarak kendi Ubuntu DVD'nizi ya da Ubuntu USB belleğinizi hazırlayabilirsiniz. Ardından yine Kurulum sayfasında anlatılan yönergeleri takip ederek bilgisayarınıza yükleyebilirsiniz.

Windows'un yanına Ubuntu yükleyip her ikisini de kullanabilir miyim?



Ubuntu ve Windows yüklü bir bilgisayarda açılışta işletim sistemi seçme ekranı

Evet. Bilgisayarınızın sabit disk boyutu el verdiği müddetçe iki ya da daha fazla sayda sayıda işletim sistemi kurup kullanmanız mümkündür. Bilgisayarınıza Windows ve Ubuntu kurmanız halinde, bilgisayarı her açtığınızda (ya da yeniden başlattığınızda) yandaki resimde görüldüğü gibi GRUB adı verilen bir önyükleme yazılımı sizi karşılayacak ve bilgisayarı hangi işletim sistemi ile açmak istediğinizi soracaktır. Siz bu menü üzerinden istediğiniz işletim sistemini açıp kullanabilirsiniz.
Bilgisayarınızda iki işletim sisteminin kurulu olması bilgisayarınızı zorlamaz. Çünkü, kurulan işletim sistemleri aynı anda çalışmayacakları için (Sanallaştırma yazılımlarıyla yapılan sanal kurulum durumu hariç) Ubuntu'nun veya Windows'un tekil olarak ihtiyaç duyduğu bellek, ekran kartı, işlemci vb. gereksinimlerinden daha güçlü bir sisteme gerek yoktur.

Ubuntu sürüm numaraları neyi ifade eder?

Sürüm numaraları, sürümün çıktığı yıl ve ayı işaret eder. Örnek olarak Ubuntu 4.10 sürümü, 2004 yılının 10'uncu ayında sunulmuştu. Sürümün kod adları belirlenirken birinci sözcük sıfat, ikinci sözcük de kimi zaman mitolojik özellikler taşıyan bir hayvan adı olarak belirlenmektedir. Ayrıca sıfat ve isim aynı harfle başlamaktadır. Bir kaç örnek: Hoary Hedgehog (Saygıdeğer Kirpi), Breezy Badger (Umursamaz Porsuk), Hardy Heron (Cüretkar Balıkçıl), Natty Narwhal (Zarif Denizgergedanı)

Ubuntu sürümleri kaç yıl desteklenir? LTS sürüm ne demektir?

Ubuntu'nun, hem masaüstü hem de sunucu sistemler için her altı ayda bir yeni sürümü yayınlanır. Her 24 ayda (iki yılda) bir yayınlanan sürümler, LTS sürüm olarak tanımlanır. LTS; (İngilizce açılımı: "Long Term Support") Uzun Süreli Destek sürümlerine verilen addır. LTS sürümlere 5 yıl boyunca güncelleme desteği sunulmaktadır. LTS olmayan yani “ara sürüm” olarak tanımlayabileceğimiz sürümlere ise dokuz ay boyunca güvenlik yamaları, geliştirmeleri ve yazılım güncelleştirmeleri desteği sunulmaktadır.




LTS mi yoksa ara sürüm mü tercih etmeliyim?

Ubuntu'nun resmi sitesindeki Download sayfasında bazı dönemlerde iki çeşit sürümle karşılaşabilirsiniz. Bunlardan birinin yanında "LTS" yazar, diğer ise ara sürümdür. Bir önceki başlıkta belirttiğimiz üzere LTS sürümler 5 yıl boyunca sürüm yükseltme gerektirmeksizin desteklenirler. Ara sürümler ise 9 ay desteklenir, bu sürenin sonunda güncelleme almaya devam edebilmesi sürüm yükseltme işlemine tabi tutulması gereklidir.
LTS sürümlerde kararlılığa daha fazla önem verildiği için güncellik olarak uygulamaları geriden takip eder. Eğer beş sene boyunca yükseltme veya yeniden kurulum ihtiyacı hissetmeden kararlı bir sürüm kullanmak istiyorsanız LTS sürümü seçebilirsiniz. Ara sürümler ise mümkün olan en güncel paketleri barındırır, buna bağlı olarak da hata yaşanması ihtimali LTS sürümlere göre biraz daha fazla olabilir. Ara sürümlerin dokuz aydan sonra güncelleme alabilmesi için sürüm yükseltme işlemine tabi tutulması gerekir. Sürüm yükseltme işlemi de sistemin kararlılığını ayrıca olumsuz etkileyebilir. Yenilikleri takip etmek ve uygulamaların en güncel sürümlerini kullanmak istiyorsanız ara sürümü tercih edebilirsiniz.

Türevleri nelerdir?




Canonical Ltd.; Ubuntu Desktop, Ubuntu Server, Ubuntu Cloud, Ubuntu Touch türevlerini resmi olarak geliştirmekte ve kullanıcılarını desteklemektedir. Çin Halk Cumhuriyeti ile 2013 yılında yapılan anlaşma gereğince Çin'e yönelik olarak yerelleştirilmiş "UbuntuKylin" sürümünü yayınlamaktadır.
Canonical ayrıca Ubuntu benzeri Ubuntu GNOME, Ubuntu MATE, Kubuntu, Lubuntu, Xubuntu, Edubuntu, Ubuntu Studio ve Mythbuntu isimli masaüstü türevlerinin de geliştirmektedir. Bu türevler resmi olarak Canonical tarafından yayınlanmakla birlikte kullanıcıları resmi olarak desteklenmez. Bu türevleri kullanan kullanıcılar ilgili gönüllü topluluklardan destek alabilirler. Bu sürümlerden; Ubuntu GNOME, Ubuntu MATE, Kubuntu, Lubuntu, Xubuntu sürümleri'nun Ubuntu'dan farklı, kullanılan masaüstü ortamıdır. Tüm bu sürümler aynı işlemi farklı bir masaüstü deneyimi üzerinden gerçekleştirmenizi sağlar. Lubuntu ve Xubuntu sürümleri, Ubuntu'nun kullandığı Unity arayüzüne göre daha hafif masaüstü ortamlarını kullandıkları için düşük sistem özelliklerine sahip eski bilgisayarlarda bile kullanılabilirler.

Virüs bulaşır mı?

Ubuntu, Linux tabanlı bir işletim sistemidir. Zararlı yazılımların UNIX ve Linux sistemlerin mimarisinden kaynaklanan nedenlere sistemler arasında yayılması bir hayli zor olmakla birlikte imkansız değildir. Ayrıca Linux'ta kullanıcıların kurmak istedikleri programları herhangi bir web sitesinden değil doğrudan dağıtımın resmi paket depoları üzerinden (Ubuntu Software arayüzü gibi) temin etmesi de bu sağlam yapıyı desteklemektedir. Linux, genel olarak diğer işletim sistemlerine nazaran oldukça güvenli bir sistemdir, bu yüzden günümüzde dünya genelinde sunucu sistemlerde en çok tercih edilen işletim sistemi Linux'tur.
Linux işletim sistemi, kullanıcılara genel olarak güvenli bir çalışma ortamı sunuyor olsa da internet dolandırıcıları, örneğin banka hesaplarınızı ele geçirmek için işletim sisteminden bağımsız yöntemler de kullanır. Bu bağlamda diğer işletim sistemlerde çalışırken olduğu gibi; dolandırıcılık amaçlı olarak gelebilecek e-posta iletilerine karşı her zaman dikkatli olmalı, işlem yapmak için girdiğiniz sitenin, sizi aldatmaya yönelik sahte bir site olup olmadığına dikkat etmelisiniz.



Microsoft Office'de üretilmiş ofis belgelerimi Ubuntu'da düzenleyebilir miyim?

Ubuntu, dünya çapında milyonlarca kişi ve sayısız kuruluş tarafından kullanılan özgür ve ücretsiz LibreOffice paketini içermektedir. LibreOffice yazılımlarını kullanarak, Microsoft Office'de hazırlanmış belgeleri açabilir, düzenleyebilir ve isterseniz aynı dosya biçimlerinde kayıt yapabilirsiniz. LibreOffice, The Document Foundation (Belge Vakfı) öncülüğünde geliştirilmekte olup Microsoft Office ile büyük ölçüde uyumluluk göstermekte ve Windows ortamından da kullanılabilmektedir.

Ubuntu üzerinde hangi programlama dillerini kullanabilirim?

Ubuntu pek çok programlama dili ve geliştirme ortamı desteklenmektedir. Ayrıca diğer işletim sistemlerinde kullanmakta olduğunuz, alışık olduğunuz programlama dilleri ve programlama ortamlarının pek çoğunun muadillerini de bulabilirsiniz. Ubuntu üzerinde kullanabileceğiniz programlama dillerinin küçük bir bölümünü şöyle sıralayabiliriz:
C, C++ , Objective-C, Java, Python, Perl, Ruby, Pascal, C#/Mono ...

Ubuntu'nun görsel dosyalarına nasıl ulaşabilirim?

Ubuntu projelerinde kullanılan; logolar, renk paletleri, web sitesi stilleri, Ubuntu Yazı Tipleri gibi görsel dosyalara resmi design.ubuntu.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Ubuntu'nun lisansı nedir? Ne anlama gelir?

Ubuntu projesi bünyesinde geliştirilen kodlar GNU Genel Kamu Lisansı (kısaca GNU GPL) isimli bir özgür yazılım lisansı ile lisanslanmıştır. Özgür yazılım lisansları, yazılımın kullanıcısına ve yazılımın kodlarını kullanmak isteyen kimselere kopyalama, dağıtma, üzerinde çalışma, değiştirme, geliştirme gibi çeşitli hak ve özgürlükler vermektedir. Bu lisans sayesinde, Ubuntu'yu dilediğiniz gibi kopyalayabilir, kodlarını değiştirebilir hatta isterseniz ücretli olarak satabilirsiniz. Yalnız! Yaptığınız değişiklikleri yine açık kaynak olarak olarak özgür yazılım lisansı ile dağıtmalı ve önceki kaynağını belirtmelisiniz. Ubuntu'nun isim ve logosu tescilli bir markadır ve değiştirilen ürünlerin aynı ya da marka tesciline zarar verecek şekilde benzeyen bir isim ve logo ile dağıtılmaması gerekmektedir.

Tamamen özgür müdür?

Ubuntu projesi kapsamında geliştirilen kodlar açık kaynaklıdır ve özgür yazılım lisansları ile lisanslıdır. Bununla birlikte Ubuntu kurulum dosyası bünyesinde az sayıda da olsa özgür olmayan bazı donanım sürücüleri bulunur. Üreticileri tarafından özgür olmayan bir lisansla dağıtılabilen bazı donanım sürücüleri Ubuntu'nun daha çok kullanıcıya ulaşabilmesi amacıyla Ubuntu kurulum dosyası ile birlikte sunulmaktadır.

Canonical'ın bir gün Ubuntu'nun kaynak kodlarını kapatması olası mıdır?

GPL lisansı ile yayınlanmış kaynak kodların kapatılması mümkün değildir. İstisnai olarak, herhangi biri, GPL yazılımını sonraki sürümlerinde, eğer yazılıma dışarıdan bir katkı gelmemiş ise yeni kodları GPL ile dağıtmamayı seçebilir, tabi böyle bir durumda bile o ana kadar üretilen tüm kodlar her zaman GPL lisanslı olarak kalır ve bu kodlar dileyen kişi ya da guruplar tarafından yeni bir isim adı altında geliştrilmeye devam edebilir.

Madde, bilgisayar kullanmaya Windows ile başlamış olan ve uzun süre Windows üzerinde çalışan bilgisayar kullanıcılarının Ubuntu’ya geçişlerine yardımcı olmak amacıyla hazırlandı.
Ubuntu’nun kullanım özelliklerinin yer yer Windows ile kıyaslanarak anlatıldığı “Windows’tan Ubuntu’ya geçiş” maddesi, Ubuntu’yla yeni tanışanlar ya da onu tanımak isteyenler için bir rehber özelliği taşıyor. Ubuntu masaüstünde gördüğümüz Seçke, Başlatıcı gibi Ubuntu’ya özgü bileşenlerden programlara ve kurulumlarına, komut satırından Ubuntu’daki dosya hiyerarşisine kadar pek çok noktaya değinilen maddede yer alan önemli başlıklar şöyle:

Ubuntu masaüstü kavramları
Pencere yönetimi
Dosya sistemi içinde gezinmek
Program kurulumu
Ubuntu ile çalışmak
Donanımlar
Sistem Ayarları
Güvenlik
Disklerin açılışta otomatik bağlanması
Dosya dizin hiyerarşisi
Gizli dosyaların görüntülenmesi
Sistem süreçlerini görüntülemek ve sonlandırmak
Disk birleştirme
Komut satırı kullanımı



Ubuntu masaüstü kavramları

Ubuntu, masaüstü yönetimi konusunda Windows kullanıcılarına ilk bakışta yabancı gelebilir ancak, birkaç püf noktayı anlayan bir kullanıcı için oldukça basit bir kullanımı vardır.


Masaüstü kavramları


Seçke ana sayfası ve mercekler



Seçke

Masaüstünde sol üst köşedeki Ubuntu düğmesi "seçke" olarak adlandırılmaktadır. Seçke menüsündeki arama kutucuğunu ve çeşitli mercekleri kullanarak bilgisayarınızda kurulu bulunan uygulamaları aratabilir, dosya ve dizinlere ulaşabilir, fotoğraf veya müzik koleksiyonunuzda arama yapabilir ve çevirimiçi videolara göz atabilirsiniz. Seçke menüsünü klavyeden "Süper" tuşuna tıklayarak da açabilirsiniz ("Süper" tuşu, üzerinde pencere simgesi bulunan tuştur, "meta tuşu" olarak da adlandırılır).
Seçke menüsünü etkin şekilde kullanmak için sık sık arama kutucuğuna başvurun. Örneğin bir uygulama açmak istiyorsanız uygulama adının aklınıza gelen bir kaç harfini arama kutucuğuna girip sonuçlara bakın.
Seçke menüsünde, bilgisayarınızda son açtığınız dosya ve dizinlerin bir listesi tutulmaktadır. Eğer bu kayıtların tutulmasını istemiyorsanız gerekli ayarlamaları “Sistem Ayarları > Gizlilik” yolu üzerinden yapabilirsiniz.
Gelişmiş arama özelliklerine sahip seçke hakkında ayrıntılı bilgi için Seçke ve başlatıcı kullanımı maddesine bakabilirsiniz.



Başlatıcı çubuk



Başlatıcıya yeni simge eklemek


Ekranın sol kenarında yer alan ve “Başlatıcı” adı verilen bu çubuk, üzerinde kullanıcıların sık kullanandığı çeşitli uygulamalara kısayol tuşları sağlamaktadır. Başlatıcı çubuk aynı zamanda simge durumuna küçültülen pencerelerin de toplandığı yerdir. Bu nedenle başlatıcıyı, Windows'taki masaüstündeki uygulama kısayol simgeleri ile görev çubuğunun bir birleşimi olarak görebilirsiniz.Başlatıcıda, örneğin LibreOffice Writer simgesi; hem Writer'ı başlatmak için hem de açık Writer pencereleri arasında geçiş yapmak için kullanılır. Writer açık iken bu simgeye tıkladığınızda artık yeni bir Writer penceresi açılmaz, bunun yerine açık olan Writer pencereleri listelenir. Peki bir Writer penceresi açıkken yeni bir Writer penceresi açmak istediğinizde bunu başlatıcı üzerinden nasıl yapabilirsiniz? Çok basit, bunun için başlatıcıdaki Writer simgesine sağ tıklayın ve menüdeki “Yeni Belge” seçeneğine tıklayın.
Başlatıcı üzerinde bulunmayan bir uygulamayı seçke menüsü üzerinden bulup çalıştırdığınızda, başlatıcı çubuğa geçici olarak o uygulamanın simgesi eklenir, uygulama kapatıldığında bu simge de ortadan kalkar. İsterseniz geçici olarak ortaya çıkan program simgesine sağ tıklayıp "Başlatıcıya Sabitle seçeneğini kullanarak sabitleyebilirsiniz.
Çalışmakta olan tüm uygulamaların simgelerinin yanında bir ok işaretinin belirdiğini fark edeceksiniz. Sol taraftaki oklar, o uygulamadan bir ya da birden fazla pencerenin açılmış olduğunu gösterir. Sağda yer alan ok işareti ise sadece ön planda olan uygulamanın yanında yer alır yani hangi uygulama penceresinin ön planda olduğunu gösterir. Örneğin yandaki resimde bir adet Firefox penceresi ve birkaç tane LibreOffice Writer penceresinin açık olduğu ve hali hazırda Firefox penceresinin aktif pencere olduğu görülmektedir.
Sık kullanmadığınız bir uygulamanın simgesini başlatıcıdan çıkartmak, yeni bir uygulama simgesi eklemek ve simgelerin sıralamasını değiştirmek gibi konularda ayrıntılı bilgi için bakınız: Seçke ve başlatıcı kullanımı



Evrensel menü

Ubuntu masaüstünde en üstteki yatay çubuk "menü çubuğu" ya da "evrensel menü" olarak adlandırılmaktadır. Evrensel menü ile uyumlu uygulamalarda, uygulamanın Dosya, Düzen, Görünüm... gibi menüleri uygulama arayüzünden bağımsız olarak evrensel menü üzerinde görüntülenir. Örneğin bir LibreOffice penceresi açtığınızda pencere üzerinde Dosya, Düzen, Görünüm... gibi seçenekleri göremezsiniz, bu şeçeneklere ulaşmak için imleci evrensel menü üzerine götürmeniz yeterlidir.



Bir Firefox penceresi açıkken evrensel menü

Eğer Dosya, Düzen, Görünüm... gibi menülerin, evrensel menü üzerinde değil de pencerelerin başlık çubuğu üzeride görüntülenmesini isterseniz bunun için "Sistem Ayarları > Görünüş > Davranış" yolunu izleyip orada yer alan "Pencerenin başlık çubuğunda" seçeneğini işaretleyiniz.

Dosya sistemi içinde gezinmek

Ubuntu'da, klasörler arasında gezinmek için Dosyalar (orijinal adıyla GNOME Files) adında bir dosya yöneticisi kullanılmaktadır. Dosya yöneticisini açmak için başlatıcı çubuktaki dosya dolabı biçimindeki simgeye tıklamanız yeterlidir. Ayrıca bu simgeye Resim 1'deki gibi ters tıklayarak (yani sağ tıklayarak) Resimler, Müzikler, Belgeler gibi sık kullanılan bazı dizinlere kısa yoldan ulaşabilirsiniz.
"C: , D:" gibi sabit disk bölümleri nerede?

Ubuntu masaüstünü ilk açtığınızda Windows'taki gibi bir “Bilgisayarım” bölümünün bulunmadığını fark edecek ve muhtemelen C: , D: gibi yerel disk bölümlerini bulmaya çalışacaksınız. Ubuntu gibi Linux tabanlı işletim sistemlerinde depolama aygıtları; Windows'taki gibi C: , D: gibi harfler ile değil farklı bir şekilde adlandırılırlar.
Ubuntu'da, bilgisayarınızdaki mevcut yerel disk bölümlerine, USB disk-bellek, hafıza kartı, CD/DVD gibi tüm depolama ortamlarına, Resim 2'de göründüğü gibi dosya yönetisi arayüzünde sol kenardaki aygıt listesinden kolayca ulaşabilirsiniz ve sistemden kaldırabilirsiniz.
Ayrıca bilgisayarınıza USB bellek, hafıza kartı, CD/DVD gibi bir ortam yerleştirdiğinizde başlatıcıya otomatik olarak ilgili bir simge yerleşmektedir. Örneğin bilgisayarınıza bir USB bellek taktığınızda başlatıcıda otomatik olarak Resim 3'teki gibi bir simge ortaya çıkar. Bu simgeye tıklayarak USB belleğin içeriğine kolayca ulaşabilir ve ayrıca bu simgeye ters tıklayarak güvenli kaldırma seçeneğine ulaşabilirsiniz.


Resim 1: Dosya yöneticisi simgesine ters tıklama menüsü


Resim 2: Dosya yöneticisinde aygıtlar bölümü


Resim 3: Bir USB bellek güvenli kaldırılırken
Yukarıda belirttiğimiz gibi Windows'taki C: , D: gibi yerel disk bölümlerine dosya yöneticisinde aygıtlar bölümü üzerinden kolayca erişilebileceğiniz gibi isterseniz dizin hiyerarşisinde /media ya da /mnt dizinleri üzerinden de ulaşabilirsiniz. Konu hakkında ayrıntılı bilgi için Linux dosya sistemi hiyerarşisi belgesine bakmanızı tavsiye ederiz.
Ayrıca Ubuntu'da Windows'tan farklı olarak; CD/DVD sürücünüz içinde herhangi bir disk takılı değil iken, dosya yöneticisinde CD/DVD ile ilgili herhangi bir seçenek göremezsiniz.
Program kurma / kaldırma / güncelleme

Programlar nasıl kurulur?





Ubuntu(Linux), Windows ve Mac OS X farklı birer işletim sistemidir. Ubuntu'da, Linux desteği bulunan programlar kurulabilir.
Ubuntu'da bir yazılım kurmak son derece basittir. Windows'ta kullanıcılar, bir program kurmak istediğinde o programı internette arayıp herhangi bir web sitesi üzerinden indirip kurarken Ubuntu'da kullanıcılar kurmak istedikleri programları Ubuntu Software arayüzü aracılığıyla uygulama mağazasından temin edilerek kurarlar.
Ubuntu'nun resmi İnternet depolarında yer alan binlerce program, Ubuntu Software aracılığıyla kolayca temin edilip kurulabilir. Yeni bir programa ihtiyaç duyduğunuzda Ubuntu Software'i açın, istediğiniz programı arama kutucuğunu kullanarak ya da kategoriler (Örn. eğitim, grafik, internet gibi) arasında gezinerek bulun, "Kur" düğmesine tıklayarak yükleyin, hepsi bu kadar. "Kur" düğmesine bastığınızda program İnternet'ten indirilir ve otomatik olarak kurulur. Ubuntu depoları son derece zengindir, 50.000'den fazla paket barındırır. Bununla birlikte Ubuntu kurulduğu anda kullanıcılarına; ofis programlarından medya oynatıcıya, İnternet araçlarından müzik çalara, fotoğraf yönetiminden PDF okuyucuya kadar uzanan çok sayıda paket sunar. Bu yüzden Windows'tan gelen "işletim sistemini kurdum, şimdi programlarımı kurayım" alışkanlığını tekrarlamadan önce kurulu programları incelemenizde fayda vardır...
Ubuntu'da program kurulumu konusunda aklınıza gelebilecek diğer soruların cevapları için Ubuntu'da yazılım kurmak maddesine bakabilirsiniz.
Windows programları (.exe dosyaları) çalıştırılabilir mi?

Hem evet hem de hayır. Önceki başlıkta da belirttiğimiz gibi Ubuntu(Linux), Windows ve Mac OS X farklı mimarilere sahip işletim sistemleridir. Bir işletim sisteminin mimarisine uygun olarak yazılmış programlar, diğer işletim sistemlerinde çalışmazlar. Ubuntu'da program kurulum dosyalarının uzatısı .deb dir.
Bu nedenle, Windows üzerinde kullandığınız bir programın üreticisi eğer programın Linux sürümünü üretmiyor ise, bu program Ubuntu'da normal şartlar altında kuramazsınız. Çünkü setup.exe, install.exe gibi program kurulum dosyaları tamamen Windows platformuna hitaben hazırlandıkları için Ubuntu gibi Linux temelli işletim sistemleri için bir anlam ifade etmezler.
Diğer yandan, .exe uzatılı programların Linux altında kullanılabilmesi için Wine gibi üçüncü parti öykünücü yazılımlar (İng. emulator) geliştirilmiştir. Wine sayesinde pek çok Windows programı (.exe dosyası) Linux altında çalıştırılarak kullanılabilmektedir. Ancak öykünüm yazılımları her yazılımı çalıştıramazlar, çalışan yazılımların da düzgün çalışacağını ve tüm özelliklerinin kullanılabileceğini garanti edemezler.
Windows yazılımlarını Ubuntu üzerinde çalıştırmayı denemek yerine Linux dünyasında yer alan kaliteli muadil özgür yazılımları araştırıpkullanmanız daima en sağlıklı ve verimli çözüm olacaktır.
Windows'taki programlarının eşdeğerleri nelerdir?

Windows'ta sıkça kullanılan programların Ubuntu'daki bazı alternatiflerini Windows programların Ubuntu'daki karşılıkları sayfasından öğrenebilirsiniz.
Programlar nasıl kalıdırılır?

Programlar kaldırma işlemi de yine Ubuntu Software paket yöneticisi üzerinden yapılır. Kaldırmak istediğiniz programı Ubuntu Software arayüzündeki arama kutucuğunu kullanarak bulun ve programın sağında çıkan "Kaldır" düğmesine tıklayarak kaldırın.
Güncellemeler nasıl yapılır?

Windows'ta "Windows Update" isimli güncelleme aracı kullanılarak Windows'un kendisi ve Windows'a ait diğer bazı yazılımlar güncellenebilir. Bu nedenle Windows kullanıcıları, sistemlerine sonradan kurdukları müzik çalar, CD yazıcı, İnternet tarayıcı, Flash Player, Rar/Zip sıkıştırıcı gibi akla gelebilecek her türlü programı tek tek güncellemeleri gereklidir. Linux'ta yani Ubuntu'da ise sisteme sonradan kurulan programlar da dahil olmak üzere her türlü yazılımı denetleyip tek tıkla güncelleyebilen bir paket yönetim sistemi ve güncelleme aracı bulunur. Böylelikle kullanıcılar, sisteme resmi paket depoları üzerinden yükledikleri her türlü yazılımı tek seferde günceleyerek sürümlerini yükseltebilirler.
Ubuntu'da güncellemeler öntanımlı olarak arkaplanda otomatik olarak denetlenir, depolara yeni güncelemeler geldiğinde, Ubuntu size bir bildirimde bulunarak bu güncellemeleri yükleyip isteyip istemediğinizi soracaktır. Güncellemeleri herhangi bir zamanda elle denetlemek isterseniz seçke menüsünda arama kutucuğunda “Yazılım Güncelleştirici” aracını aratarak çalıştırabilirsiniz. Güncelleme ayarlarını değiştirmek isterseniz “Sistem Ayarları > Yazılım ve Güncelleştirmeler > Güncelleştirmeler” yolunu izleyebilirsiniz.

Donanımlar

Donanımlar nasıl tanıtılır?

Ubuntu'da donanım tanıtma işlemleri genellikle otomatik olarak yapılır. Yani Ubuntu'yu kurduğunuzda donanımlarınızın hemen hepsinin otomatik olarak tanınarak kullanıma hazır hale gelmesi beklenir, dolayısıyla elle harhangi bir sürücü yüklemeniz gerekmez. Çünkü binlerce çeşit donanıma ait sürücüler Ubuntu (Linux çekirdeği) ile birlikte yüklü gelmektedir. Sahip olduğunuz bilgisayar ile birlikte verilen CD'lerde genellikle sadece Windows'a yönelik sürücüleri yer alır, dolayısıyla bu sürücüler Ubuntu gibi Linux temelli işletim sistemlerinde genellikle kullanılamazlar. (Bunun bir istisnası kablosuz ağ kartı sürücüleridir. Linux altında kullanılamayan bazı dahili ya da harici kablosuz ağ kartlarının Windows sürücülerinin NDISwrapper yazılımı aracılığıyla Linux altında kullanılabilmesi mümkündür.)
Ubuntu'da donanımlarınız ile ilgili herhangi bir sorun yaşamanız halinde aşağıdaki seçenekleri deneyebilirsiniz.

UbuntuWiki'nin Donanım bölümünde ve Ubuntu-tr Forum sayfasında araştırma yapınız.
Ubuntu Desktop certified hardware sayfalasına gidin. Bu sayfada, Ubuntu altında resmi olarak test edilerek sertifikalandırılmış çeşitli markalardan bilgisayarların Ubuntu altındaki çalışma durumları ve varsa yaşanılan sorunlar, yapılması gereken işlemler hakkında bilgi verilmektedir. Bu sayfada bilgisayarınızı aratın.
Bir arama motoruyla (Google vb.) donanımınızın adının yanına "Linux" yazarak arama yapın. Örneğin Hp 1022 marka yazıcı için Hp 1022 Linux şeklinde arama yapabilirsiniz.
Eğer tüm bunlar sonucunda bulamadıysanız Forumdan (ya da resmi İngilizce destek kanallarından) yardım isteyebilirsiniz.

İnternet'e bağlanma



Ağ bağlantıları

Ubuntu'da yeni bir; kablolu, kablosuz, mobil (3G), VPN ya da DSL ağ bağlantısı tanımlamak ve bağlantıları yönetmek için; masaüstünde sağ üst tarafta yer alan ağ bağantısı ile ilgili simgeye tıklayınır ve açılan menüde ”Bağlantıları Düzenle > Ekle” yolu izlenir.
Kablolu ADSL bağlantısı kullanıyorsanız, ethernet kablosunu bilgisayarınıza taktıktan bir kaç saniye sonra İnternet bağlantınız otomatik olarak kullanıma hazır hale gelecektir. Wi-Fi üzerinden internete bağlanmak isterseniz yine masaüstünde sağ üstteki menüden, yakınlarınızdaki kablosuz modemlerin listesine ulaşabilir ve bağlanabilirsiniz. Eğer dahili ya da harici (USB, PCMSI, PCI) kablosuz ağ kartınız ile ilgili bir sorun yaşarsanız Kablosuz ağ kartları maddesinden yardım alabilirsiniz.
Yazıcılar/Tarayıcılar

Ubuntu kurulumu ile birlikte yüzlerce çeşitli marka/model yazıcının Ubuntu'da çalışabilmesi için gereken sürücü paketleri de sisteme yüklenmektedir. Ubuntu'nun sahip olduğu otomatik yazıcı tanıtma özelliği sayesinde pek çok yerel yazıcı, hiçbir işlem yapılmadan otomatik olarak tanınarak kullanıma hazır hale gelmektedir. Yazıcıyı bilgisayara takıp güç düğmesine bastıktan birkaç saniye sonra herhangi bir belgeyi açıp yazdırmayı deneyebilirsiniz. Ubuntu'ta belge ya da resim taramak için Basit Tarama (Simple Scan) adında bir program hazır yüklü gelmektedir. Bu tarama programını açmak için seçke düğmesine basın ve arama kutucuğuna örneğin “tarama” yazın...
Yazıcı ve tarayıcılar ile ilgili detaylı bilgi edinmek için Yazıcılar/Tarayıcılar maddesine bakabilirsiniz.
Ekran kartları

Ubuntu kurulumu ile beraber ekran kartınız için açık kaynak toplulukları tarafından yazılmış sürücü paketleri kurulur. Ancak bu sürücüler 3 boyutlu oyunların vb. 3B yazılımların çalışabilmesi için yeterli gelmeyebilir.
Ekran kartınız için öntanımlı gelen sürücüyü değiştirmeye ihtiyaç duyarsanız bu konu hakkında Ekran kartları sayfasından bilgi alabilirsiniz.
Diğer donanımlar

Bluetooth aygıtlarından kablosuz ağ kartlarına, web kamerasından, klavyeye kadar her çeşit donanımın kullanılması ya da ayarlanması ile ilgili belgeleri Donanım sayfası içinde bulabilirsiniz.
Ayrıca Ubuntu'yu kurmadan önce, Ubuntu'yu canlı DVD/USB olarak deneyerek bilgisayarınızdaki donanımların Ubuntu üzerindeki çalışma durumlarını önceden test etmeniz de mümkündür.

Pencere yönetimi

Bir pencereyi simge durumuna küçültmek



Kapatma, simge durumuna küçültme ve ekranı kaplama düğmeleri

Açık bir pencerenin kapatılması, simge durumuna küçültmesi ve ekranı kaplamasını sağlayan düğmeler, Microsoft Windows'dakinin aksine pencerenin sol üst köşesinde yer alır.
Bu düğmelerin solda bulunması, simge durumuna küçültülen pencerelerin depolandığı ve geri yüklendiği yer olan başlatıcı çubuğa ulaşmayı kolaylaştırmaktadır. Simge durumuna küçültülen pencerelerin geri yüklenmesi ve açık uygulamalar arasında geçiş yapma konusu hakkında geniş bilgi için alttaki başlığa bakınız.
Pencereler arasında geçiş yapmak

Başlatıcı çubuk üzerinde yer alan her bir uygulama simgesi; hem o uygulamayı çalıştırmak için hem de o uygulamanın açık pencereleri arasında geçiş yapmak için kullanılmaktadır. Ubuntu'da simge durumuna küçültülmüş pencerelere ulaşmak ve açık diğer tüm uygulamalar arasında geçiş yapmak için pek çok pratik yol bulunmaktadır. Şimdi örnek olarak üç adet LibreOffice Writer penceresi, bir adet Firefox penceresi açarak bu farklı yöntemleri inceleyelim.
1. yol: Açık uygulama pencerelerinden herhangi birine geçiş yapmak için ya da bir uygulamanın açık pencereleri arasında (mesela üç adet LibreOffice Writer penceresi arasında) geçiş yapmak için imleci, geçiş yapmak istediğiniz uygulamanın başlatıcı çubuktaki simgesi üzerine götürüp fare tekerlerleğini hafifçe döndürmeniz yeterlidir. Bu şekilde bir fare tıklaması bile yapmadan rahatça geçiş yapabilirsiniz.
2. yol: Başlatıcı çubuk üzerindeki LibreOffice Writer simgesine tıklayarak Writer'a ait tüm açık pencereler önizleme şeklinde görüntüleyebilir ve buradan istediğiniz pencereye tıklayarak açabilirsiniz. (Eğer tıklamadan önce aktif pencere Writer değil de bir başka uygulamanın penceresi aktif pencere ise iki kez tıklamanız gerekir.)
3. yol: Altta soldaki resimdeki gibi başlatıcı çubuk üzerindeki LibreOffice Writer simgesine ters tıklayın. Açılan menüde, açık LibreOffice Writer pencereleri listelenecektir. Bu listede istediğiniz bir pencerenin adına tıklayarak açabilirsiniz.
4. yol: LibreOffice Writer'da çalışırken klavyeden (Alt + “) tuş bileşimini kullanarak sadece o uygulamanın pencereleri arasında geçiş yapabilirsiniz.
5. yol: Sadece bir uygulamanın açık pencereleri arasında değil açık olan tüm uygulamalar arasında geçiş yapmak için ise (Alt + Sekme) tuş bileşimini kullanabilirsiniz.


Başlatıcıdaki bir uygulama simgesine ters tıklama menüsü


(Alt + Sekme) ile açık pencereler arasında geçiş
Pencerelerin taşınması

Herhangi bir pencereyi üst tarafındaki başlık çubuğunda boş bir yere sol tıklayıp basılı tutun ve masaüstünde istediğiniz bir yere doğru sürükleyip bırakın. Ayrca bu işlem için başlık çubuğunda bir yere tıklamak yerine klavyeden Alt tuşuna basılı haldeyken pencerenin içinde herhangi bir yerden tutup taşımanız da mümkündür.
Pencerelerin boyutunu değiştirmek ve döşemek

Bir pencereyi büyütmek ya da küçültmek için pencerenin herhangi bir köşesinden tutup istediğiniz yöne doğru ilerletip bırakabilirsiniz. Eğer pencerenin köşe noktalarıyla uğraşmak istemiyorsanız sizin için daha pratik bir yöntem daha var: Klavyeden Alt tuşuna basılı tutarak farenin orta tekerleği ile pencere üzerinde herhangi bir yere tıklayın. Bunu yaparak pencereyi, içinden herhangi bir yerinde tutarak istediğiniz gibi boyutlandırabilirsiniz.
Bazen masaüstünün yarısını bir pencerenin, diğer yarısını da başka bir pencerenin kaplamasını isteyebilirsiniz. Mesela iki belgeyi aynı anda görüp karşılaştırabilmek için böyle bir pencere yerleşimine ihtyaç duyabilirsiniz. Bunun için iki pencereyi teker teker boyutlandırıp ekranın yarısını kaplayacak hale getirmek sorunda değilsiniz. Bu gibi durumlarda pencerelerden birini başlık çubuğundan tutup ekranın en sağına doğru sürükleyebildiğiniz kadar sürükleyip bırakın, bunu yaptığınızda pencere otomatikman ekranın sağ yarısını kaplayacaktır. Diğer pencereyi de benzer şekilde sol tarafa doğru sürükleyerek ekranın sol tarafını kaplamasını sağlayabilirsiniz.

Klavye kısayolları


Klavyeden "Süper" tuşuna basıp ("Süper" tuşu, klavyenizde üzerinde pencere simgesini barındıran tuştur) elinizi çektiğinizde Seçke menüsü açılır. Bu düğmeye bir saniye kadar basılı tuttuğunuzda ise, Ubuntu masaüstünde kullanabileceğiniz tüm kısayolların bir listesi görüntülenir. Ayrıca bu tuşa basılı tuttuğunuzda başlatıcıdaki simgelerin üzerinde 1, 2, 3, 4, ... 9 numaralarının belirdiğini göreceksiniz. Bu numaralar, üzerinde bulunduğu uygulamanın kısayolunu göstermektedir. Yani klavyeden;(Süper) tuşuna tıklayarak Seçkeyi açabilirsiniz(Süper + 1) yaparak dosya yöneticisini açabilirsiniz(Süper + 2) yaparak Mozilla Firefox'u açabilirsiniz(Süper + 3) yaparak LibreOffice Writer'ı açabilirsiniz(Süper + 4) yaparak dördüncü sıradaki uygulamayı çalıştrabilirsiniz...Ayrıca tüm pencereleri aynı anda simge durumuna küçülterek masaüstünü görüntülemek için (Ctrl+Süper+D) tuş bileşimini kullanabilirsiniz
Ubuntu ile çalışmak

İnternet araçları

İnternet'te gezinmek : İnternette gezinmek için Ubuntu ile birlikte popüler web tarayıcı Mozilla Firefox kurulu gelmektedir. Binlerce eklenti desteğine sahip Firefox'u, eklentiler aracılığıyla ihtiyaçlarınıza göre özelleştirebilirsiniz. Firefox'un yanı sıra başka pek çok alternatif tarayıcı kurmanız da mümkündür, bunlardan birkaçı: Chromium, Google Chrome, Opera)
E-posta okumak : E-postalarınızı indirmek, organize etmek ve ihtiyaç duyabileceğiniz birçok posta hizmeti için, dünya çapında en yaygın kullanılan e-posta istemcilerinden biri olan Mozilla Thunderbird'i kullanabilirsiniz. Ubuntu ile birlikte yüklü gelen Thunderbird'in yanı sıra depolarda Geary, Evolution, KMail-Kontact gibi alternatif uygulamalar bulabilirsiniz.
Sohbet ve iletişim : İnternet üzerinden görüntülü görüşme yapmak için: Skype'ı kurup kullanabilir, web tarayıcı üzerinden Google Hangouts'ı kullanabilir ayrıca WebRTC teknolojisini destekleyen Firefox, Chrome, Opera gibi tarayıcılara gerekli eklentileri yükleyerek kullanabilirsiniz (örnek: Firefox Hello).İnternet üzerinden mesajlaşmak için Telegram ya da Viber'in masaüstü uygulamalarını yükleyip kullanabilir, ayrıca web tarayıcı üzerinden WhatsApp Web'i kullanabilirsiniz.
ICQ, IRC, XMPP, Google Talk, AOL, Yahoo! gibi servisler üzerinden iletişim kurmak için Empathy'yi kullanabilirsiniz.
Çokluortam uygulamaları

Müzik dinlemek : Müzik dinlemek için Ubuntu ile birlikte Rhythmbox yüklü gelmektedir. Her zaman olduğu gibi paket depolarında pek çok alternatif bulmanız mümkündür. Gelişmiş özellikler sunan alternatifler ararsanız Amarok, Clementine, Banshee'yi deneyebilirsiniz. Eğer daha basit ve hafif bir müzik çalar olsun derseniz Audacious, JuK'ı deneyebilirsiniz.


Dosya yöneticisinde CD/DVD yazdırma
Film izlemek : Film izlemek için Ubuntu ile birlikte Totem film oynatıcı yüklü gelmektedir. Elbette Ubuntu Software arayüzü üzerinden pek çok alternatif video oynatıcı bulabilirsiniz. Örneğin, Windows ortamında da yaygın bir şekilde kullanılan VLC, SMPlayer, MPlayer gibi...
CD/DVD yazdırmak : Bilgisayarınıza boş bir CD/DVD taktıktan sonra otomatik olarak gelen penceredeki ilgili seçeneklerini kullanarak ya da yazdırmak istediğiniz verileri dosya yöneticisi üzerinden boş CD/DVD üzerine sürükleyip bırakarak kolayca yazdırabilirsiniz. Ayrıca Ubuntu Software arayüzü üzerinden K3b ya da Brasero CD/DVD yazdırma araçlarından birini yükleyip kullanabilirsiniz. Brasero'yu kullanarak ses CD'si - video diski oluşturma, kalıp dosyası hazırlama gibi sık kullanılan tüm işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Eğer daha gelişmiş ve tam teşekküllü bir CD/DVD yazdırma programı isterseniz K3b'yi kullanabilirsiniz.
Grafik uygulamaları

Resim işlemek : Özgür yazılım dünyasının en önde gelen projelerinden biri olan Gimp, dijital fotoğraflarınız üzerinde işlem yapmak için size tüm olanakları sunmaktadır. Basit resim düzenleme/boyama işlemleri için ise KolourPaint her işinizi görebilecek yeteneklere sahiptir.
Fotoğraf albümü : Shotwell ile fotoğraf arşivinizi albümler halinde düzenleyebilir ve görüntüleyebilirsiniz. Alternatif olarak DigiKam'ı deneyebilirsiniz.
Tarayıcıyı kullanmak : Seçke menüsünde arama kutucuğuna "tarama" gibi bir ifade girerek çalıştırabileceğiniz Basit Tarama (Simple Scan) programı aracılığıyla tarayıcınızı kullanabilir, fotoğraf ve diğer görüntülerinizi kolayca sisteme aktarabilirsiniz.
Ofis uygulamaları

Ubuntu, dünya çapında milyonlarca kişi ve sayısız kuruluş tarafından kullanılan özgür ve ücretsiz LibreOffice paketini içermektedir. The Document Foundation (Belge Vakfı) öncülüğünde geliştirilen LibreOffice, bireysel kullanıcılardan profesyonel ihtiyaçlara kadar geniş bir yelpazede çözümler sunmaktadır. LibreOffice, Microsoft Office ile uyumluluk göstermekte ve Windows ortamından da kullanılabilmektedir.
Microsoft Office ile oluşturulmuş (.doc, .docx, .xls, .xlsx, .ppt, .pptx, .pps, .ppsx) dosyaları Ubuntu'da LibreOffice ile açabilir, düzenleyebilir yine aynı biçimlerde kayıt yapabilirsiniz. LibreOffice uygulamaları asıl olarak OpenDocument adı verilen, kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşan özgür dosya standardını kullanmaktadır. Bunlar;
LibreOffice Writer : .odt - (Microsoft Word biçimleri olan .doc ve .docx'in karşılığı)
LibreOffice Calc : .ods - (Microsoft Excel biçimleri olan .xls ve .xlsx'in karşılığı)
LibreOffice Impress : .odp - (Microsoft PowerPoint biçimleri olan .ppt, .pps, .pptx, .ppsx'in karşılığı)
LibreOffice Base : .odb - (Microsoft Access biçimleri olan .mdb ve .mdpx'in karşılığı)
LibreOffice, Microsoft Office'in dosya biçimlerini desteklerken Microsoft Office ise 2007 SP2 sürümünden itibaren LibreOffice'de kullanılan dosya biçimlerini (OpenDocument biçimlerini) desteklemeye başlamıştır. Bu nedenle LibreOffice'de OpenDocument biçiçmlerinde oluşturduğunuz dosyaları Microsoft Office'in 2007 SP2 sürümü ve sonraki sürümlerinden birinde açıp rahatlıkla kullanabilirsiniz. Eğer LibreOffice'de hazırladığınız belgeleri Microsoft Office'in 2007 SP2 öncesindeki sürümlerinde açmanız gerekiyorsa bunun için çalışmalarınızı LibreOffice'de Microsoft Office'in eski dosya biçimlerinde (.doc, .xls, .ppt gibi) kaydetmeniz yeterlidir.

Sistem Ayarları



Sistem Ayarları

Windows'ta kullanılan Denetim Masası'nın Ubuntu'daki karşılığı Sistem Ayarları'dır. Dil ve erişebilirlik ayarları, kullanıcı hesapları, fare/klavye gibi donanımların ayarlanması, görünüm özelliklerinin değiştirilmesi gibi aklınıza gelebilecek her türlü ayarlama işlemleri buradaki seçenekler üzerinden gerçekleştirilmektedir. Sistem Ayarları'nı açmak için sağ üst köşedeki düğme içindeki Sistem Ayarları seçeneğini kullanabilirsiniz ya da önatınmı olarak başlatıcı çubuk üzerinde bulunan Sistem Ayarları simgesine tıklayabilirsiniz.
Ayrıca Unity masaüstü ortamını daha esnek bir şekilde özelleştirmek için Unity Tweak Toolaracını kurup kullanabilirsiniz.
Güvenlik

Ubuntu hem temel masaüstü kullanıcıları için hem de sistem yöneticileri için son derece güvenli bir ortam sunmaktadır. Ubuntu'ya sonradan yüklenilebilecek binlerce program, Ubuntu'nun kendi İnternet depolarında tutulur. Böylece kullanıcılar İnternet'teki herhangi bir siteden, bilimeyen bir kaynaktan yazılım indirmek zorunda kalmazlar. Böylece sisteme zarar verebilecek hasarlı ya da kötü niyetli yazılımların kurulmasının önüne geçilmektedir. Günümüzde Microsoft Windows'un da benzer bir sistemi kurabilmek için çalışmalar yaptığı bilinmektedir.
Ubuntu ve beraberindeki yazılımlar açık kaynak kodludur. Açık kaynak yapısı sayesinde güvenlik açıkları kolayca tespit edilerek kısa sürede onarılabilmektedir.
Virüsler

Ubuntu, Linux tabanlı bir işletim sistemidir. Zararlı yazılımların UNIX ve Linux sistemlerin mimarisinden kaynaklanan nedenlere sistemler arasında yayılması bir hayli zor olmakla birlikte imkansız değildir. Ayrıca Linux'ta kullanıcıların kurmak istikleri programları herhangi bir web sitesinden değil doğrudan dağıtımın resmi paket depoları üzerinden (Ubuntu Software arayüzü gibi) temin etmesi de bu sağlam yapıyı desteklemektedir. Linux, genel olarak diğer işletim sistemlerine nazaran oldukça güvenli bir sistemdir, bu yüzden günümüzde dünya genelinde sunucu sistemlerde en çok tercih edilen işletim sistemi Linux'tur.
Masaüstü ya da sunucu Linux sistemler üzerinde kullanılabilecek çeşitli bazı anti-virüs programları bulunabilir (örneğin ClamAV gibi). Ancak bu antivirüs yazılımları, Linux virüslerine yönelik değil Windows virüslerini tespit edip temizlemeye yöneliktir. Windows virüsleri Linux sistemlerde çalışamazlar ve sisteme herhangi bir zarar veremezler. Bu antivirüs yazılımlarına özellikle, e-posta sunucusu ya da dosya sunucusu olarak kullanılan Linux sistemlerde ihtiyaç duyulmaktadır.

Güvenlik duvarı

Ubuntu'da varsayılan olarak İnternet portları kapalı olduğundan kullanıcılar genellikle bir güvenlik duvarına ihtiyaç duyulmasalar da çeşitli gereksinimlerden dolayı Ubuntu ile birlikte UFW güvenlik duvarı aracı yüklü gelmektedir. Güvenlik duvarını bir arayüz üzerinden yönetebilmek için Ubuntu Software arayüzü aracılığıyla gufw paketini kurup kullanabilirsiniz.

Erişim hakları

Ubuntu, diğer Linux dağıtımları gibi UNIX sisteminin kullanıcı yetkilendirme standartlarını kullanır, bu standartlar sayesinde büyük sunuculardaki yüksek güvenlik özellikleri masaüstü Linux sistemler için de sıradan bir özellik olur. Linux sistemi, esinlendiği Unix gibi çok kullanıcılı bir sistem olarak geliştirilmiştir. Bir Linux sistemi, aynı anda yüzlerce kullanıcı tarafından kullanılabilir ve bu kullanıcıların hiçbirisi bir diğerinin belge ve ayarlarına ulaşamadığı gibi hiçbir sistem kaynağına da izinsiz erişemez. Masaüstü Linux sistemler her ne kadar bu kadar çok kullanıcıyı hedeflemiyor ve bu imkanları pek kullanmıyor olsa da güvenlik açısından bu erişim güvenlik politikası aynen uygulanmaktadır.
Linux sistemlerde tüm yetkilere sahip bir yönetici hesabı bulunur ve bu hesabın kullanıcı adı "root"'dur. Root hesabı, Windows'taki sistem yöneticisi olan Administrator hesabına benzetilebilir. Ancak aralarındaki yetkilendirme sistemi farklı olduğundan root kullanıcısı ile diğer kullanıcılar arasındaki yetki farkı Windows'dakinden daha büyüktür. Ubuntu'da yetkili kullanıcı hakları elde etmek için oturumun (root) olarak açılmasına gerek yoktur. Zaten root olarak oturumun açılması, bazı sakıncalar barındırıyor olması nedeniyle varsayılan olarak engellenmiştir. Yetkili kullanıcı hakları gerektiren bir işlemi yapmak istediğinizde (örneğin bir yazılım kurmak istediğinizde), size yetkili kullanıcı şifresini soran bir pencere ile karşılaşırsınız. Bu pencerede yetkili kullanıcı şifresini girerek geçici olarak root yetkisi almış olursunuz.
Dosya dizin hiyerarşisi

Windows sistemlerde, her bir veri depolama aygıtının kendi kök dizinleri vardır (C, D dizinleri gibi), UNIX ve Linux sistemlerde ise tek bir kök dizin vardır. Ubuntu gibi Linux temelli işletim sistemlerinde tüm dosya ve dizinler "/" işaretiyle gösterilen kök dizinden başlayarak dallanıp budaklanır. Sabit disk bölümleri gibi çeşitli depolama ortamlarına yukarıda anlatıldığı gibi dosya yöneticisinde sol kenardaki aygıt listesi üzerinden kolayca erişilebileceği gibi dizin hiyerarşisinde /media ya da /mnt dizinleri üzerinden de ulaşılabilir.
Kök dizin altında bulunan "home" dizini içinde, sistemdeki her bir kullanıcı için kullanıcı adını taşıyan bir dizin bulunur. Örneğin "/home/ali" altında "ali" kullanıcısına ait dosyalar bulunur. Bu dizinlere o kullanıcının "Ev Dizini" denilir. Kullanıcı, parolasıyla sisteme giriş yaptıktan itibaren gerçekleştirdiği her işlemi pratikte bu dizinde gerçekleştirir. Oynanan oyunların puanları, İnternet geçmişi, sohbet kayıtları, kişisel dosyalar ve hatta arka plan resimleri, temalar ve benzeri ayarlar da her kullanıcıya ayrı ayrı ayrılmış bu alanda saklanır. Böylece hiçbir kullanıcı bir diğerinin seçimlerini değiştiremez ve diğer kullanıcıların özel dosyalarına erişemez.
Kullanıcı ev dizininiz içindeki bu türden ayar dosyaları birer gizli dosya olduğu için ilk bakışta göremezsiniz. Gizli dosyaları nasıl görünür hale getirebileceğinizi öğrenmek için alttaki konu başlığın bakınız.

Gizli dosyaların görüntülenmesi


Windows'ta olduğu gibi Ubuntu'da da normal ayarlar ile göremediğimiz gizli dosyalar vardır. Ubuntu'da gizli dosyaları geçici olarak görünür hale getirmek isterseniz bunun için Dosyalar dosya yöneticisini açıp imleci ekranın üstündeki çubuğa götürün (menüler görünür hale gelecektir). Ardından menü çubuğunda "Görünüm > Gizli dosyaları göster" düğmesine tıklamanız yeterlidir. Aynı iş için klavyeden sadece (Ctrl + H) tuş bileşimini de kullanabilirsiniz.
Eğer gizli dosyaları kalıcı olarak görünür hale getirmek istiyorsanız bunun için menü çubuğunda "Değiştir” menüsüne girin ve "Tercihler > Gizli ve yedek dosyaları göster” yolunu izleyin.
Ubuntu'da (Linux'ta) tüm gizli dosyaların dosya adının başında nokta karakteri bulunur, dolayısıyla adının başına nokta bırakılan herhangi bir dosya otomatikman gizli dosya haline gelir.
Disk yönetimi

Windows'ta Bilgisayar Yönetimi arayüzü içinde yer alan disk yönetim aracının Ubuntu'daki karşılığı Diskler (orijinal adıyla GNOME Disks) aracıdır. Ubuntu ile kurulu gelen bu araca ulaşmak için seçke menüsünde arama kutucuğuna diskler yazabilirsiniz. Bu program aracılığıyla bilgisayarınıza bağlı tüm disk bölümlerini görüntüleyebilir, disk bölümlerini silebilir, biçimlendirebilir, bağlama-ayırma işlemleri yapabilir ve ayrıca disk kalıp dosyalarını (.iso, .img) sisteme bağlayabilirsiniz. Eğer disk yönetimi ile ilgili çok daha gelişmiş bir araç kullanmak isterseniz GParted uygulamasını yükleyebilirsiniz.
Disklerin açılışta otomatik bağlanması



Bağlanan aygıtların yanında resimdeki gibi ok işaretleri ortaya çıkar.

"Bağlamak" (İng. mount) demek, bir disk bölümünün kullanıma hazır hâle gelmesi demektir. Windows, bilgisayardaki disk bölümlerinin hepsinin açılışta otomatik olarak bağlayarak kullanılmasını sağlarken Linux dağıtımlarında ise bu durum seçimliktir, istenirse bazı disk bölümleri kullanıcı ilk erişimi sağlayana kadar çalıştırılmaz.
Ubuntu'da da durum böyledir. Ubuntu'da sistemi kurulu olduğu disk bölümü ile kullanıcı ev dizininin bulunduğu disk bölümleri dışındaki diğer tüm disk bölümleri, sistem açılışında otomatik olarak bağlanmazlar. Bilgisayarı çalıştırıp Ubuntu masaüstüne ulaştığınızda bu disk bölümleriniz aslında henüz sisteme bağlanmamış olur. Dosya yöneticisi üzerinden bu disk bölümlerine tıkladığınız anda o disk bölümü anında otomatik olarak sisteme bağlanır. Bu açıdan baktığımızda kullanıcıların bu konuda yapması gereken herhangi bir işlem yoktur. Ancak dosyalarınızı, açılışta otomatik olarak bağlanmayan bir disk bölümü içinde bulunduruyorsanız (yani kullanıcı ev dizini ya da sistemin kurulu olduğu disk bölümü dışında bir yerde bulunduruyorsanız), bu durumda ilk anda bazı küçük sıkıntılarla karşılaşabilirsiniz. Bu küçük sıkıntılara iki örnek verip ardından sorunu kalıcı olarak nasıl ortadan kaldırabileceğinizi anlatalım.
Örnek 1: Masaüstü duvar kağıdı olarak kullandığınız resim dosyası, açılışta otomatik olarak bağlanmayan bir disk bölümü içinde ise, bilgisayarı her yeniden başlattığınızda bu duvar kağıdının masaüstünden kaybolduğunu görürsünüz.
Örnek 2: Mesela müzik dosyalarınız kullanıcı ev dizini ya da sistem dosyalarının bulunduğu disk bölümü dışında başka bir disk bölümü içinde tuttuğunuzu ve müzik çalar uygulaması olarak örneğin Rhytmbox'ı kullandığınızı farz edelim. Bu durumda bilgisayarı her yeniden başlattığınızda Rhytmbox'ı açıp mevcut şarkı listenizdeki bir şarkıya tıklayarak çalmak istediğinizde şarkı çalmayacaktır, ancak dosya yöneticisi üzerinden o disk bölümüne bir kez tıklandıktan sonra şarkıların artık çalınabildiğini görürsünüz.
Bu gibi sıkıntıları kalıcı olarak ortadan kaldırmak için, belgelerinizi bulundurduğunuz disk bölümünü açılışta otomatik olarak bağlanacak şekilde ayarlamanız gereklidir. Bilgisayarınızdaki herhangi bir disk bölümünün açlışta otomatik olarak bağlanmasını sağlamak için Ubuntu ile kurulu gelen "Diskler" programını kullanabilirsiniz. Programa ulaşmak için seçke menüsünde arama kutucuğuna "diskler" yazınız.


resim 1


resim 2
Programı açıp resim 1'de mavi çerçeve içinde gösterilen alandan, başlangıçta otomatik bağlamak istediğiniz disk bölümlerinden birinin üzerine tıklayın arından yine resim1'de kırmızı çerçeve ile gösterilen ayar düğmesine tıklayın ve açılan menüdeki "Bağlama Seçeneklerini Düzenle" seçeneğini kullanın. Bu işlemi yaptığınızda resim 2'deki pencere karşınıza gelecektir. Burada bağlanma seçeneklerini şekildeki gibi açık hale getirip Tamam düğmesine basın.
Disk birleştirme

Ubuntu'da Windows'taki gibi bir disk birleştirme aracı bulunmamaktadır, çünkü disk birleştirmeye Windows'taki gibi ihtiyaç duyulmaz. Ubuntu ve diğer pek çok Linux dağıtımı Ext dosya sistemini kullanmaktadır. Ext biçimli bölümlerdeki dosyalar Windows'ta kullanılan NTFS ya da FAT gibi dosya sistemlerinde farklı bir dağılımla kaydedildiğinden parçalanma daha kayıt sırasında önlenmiş veya en aza indirilmiştir.
Sistem süreçlerini görüntülemek ve sonlandırmak

Windows'da, çalışmakta olan programların listelenmesi, istenilen bir programın sonlandırılıması gibi amaçlar için kullanılan Görev Yöneticisi'nin Ubuntu'daki karşılığı Sistem Gözlemcisi'dir. Seçke menüsünde arama kutucuğunu kullanarak Sistem Gözlemcisi'ni açabilirsiniz. Cevap vermeyen bir programı Sistem Gözlemcisi arayüzünü açarak sonlandırabileceğiniz gibi bunun yerine xkill komutuna önceden bir kısayol tanımlayarak, çok daha pratik bir şekilde programları sonlandırabilirsiniz.
Komut satırı kullanımı

Ubuntu'da günlük kullanım için komut satırı araçlarının kullanılmasına genel olarak gerek yoktur. Ancak bazı durumlarda komut satırı kullanmaya zorunlu olarak ihtiyaç duyulabilir. Örneğin bir hatanın tespiti için ve çözümlenmesi için komut satırı kullanmak zorunlu olabilir.
Ubuntu'da Uçbirim adı verilen komut satırı penceresine ulaşmak için seçke menüsünde arama kutucuğuna uçbirim yazabilirsiniz ya da klavyeden Ctrl+Alt+T kısayolunu kullanabilirsiniz.

Canonical, dünyanın en popüler açık kaynaklı işletim sisteminin (Ubuntu) bir sonraki sürümünün son beta sürümünü yayımladı. Zesty Zapus, Ubuntu 17.04 stabil sürümünün 13 Nisan 2017’de gelmesi bekleniyor. Bu sürüm kısa süreli yayınlanacak ve Ocak 2018’de yeni bir sürüme geçmeniz gerekecek.
İşte Ubuntu 17.04 Zesty Zapus’un tam sürüm programı:

29 Aralık – Alpha 1
26 Ocak – Alpha 2
16 Şubat – Feature Freeze
23 Şubat – Beta 1
9 Mart – UI Freeze
23 Mart – Final Beta
30 Mart – Kernel Freeze
9 Nisan – Deneme Sürümü
13 Nisan – Stabil Sürüm

Unity’yi kullanan amiral gemisi Ubuntu Masaüstünün yanı sıra Kubuntu, Ubuntu GNOME, Lubuntu, Ubuntu Kylin, Ubuntu MATE, Ubuntu Studio, Ubuntu Budgie ve Xubuntu gibi diğer çeşitler de Final Beta sürümünde yer alıyor.

Ubuntu 17.04 özellikleri

Öncelikle Ubuntu 17.04 sürümünün uzun vadeli bir desteğe sahip olmadığını belirtelim. Verilecek destek süresiyse 9 ay olarak belirlenmiş durumda. Ayrıca, geçtiğimiz günlerde duyurusu gerçekleştirilen GNOME’un varsayılan masaüstü ortamı olarak kullanılması durumu da bu sürümde gerçekleşmiş değil ve halen Unity kullanılıyor.
Canonical, yeni sürümde daha çok bulut bileşenlerine odaklı güncellemeler gerçekleştirdiklerini belirtirken bazı dikkat çeken yeniliklerde mevcut. Ubuntu 17.04 artık takas bölümüne ihtiyaç duymuyor ve takas dosyasını varsayılan olarak kullanarak, takas bölümleri için daha az alan kullanıyor. Bu değişiklik günümüz bilgisayarlarının daha fazla RAM miktarı ile gelmesi sayesinde hayata geçirilmiş.








Linux Kernel 4.10 ile birlikte gelen sürüm, AMD Ryzen ve Intel Kaby Lake sistemler için destek sunuyor. Ayrıca oyuncular, MESA 17.0.2 ve X.Org Server 1.19.2’nin dahil edilmesiyle elde edilecek kazanımları fark edecekler.
Ubuntu 17.04 ile birlikte GNOME uygulamaları GNOME 3.24 sürümüne güncellenirken LibreOffice ise şerit arayüzüne sahip 5.3 sürümüne yükseltiliyor. Ayrıca Firefox 52 ve Thunbderbird 45 sürümleri de beraber geliyor. Nautilus dosya yöneticisi ve Terminal emülatör ise 3.20 sürümünde kalmış durumda.


Ubuntu 17.04′ deki Yeni Özellikler

Bir sürü düzeltme ve patch
Yeni yüklemelerde, swap bölümü yerine bir swap dosyası kullanıyor.
Linux Kernel 4.10
Gconf artık varsayılan olarak yüklenmiyor.
Geliştirilmiş donanım uyumluluğu
Firefox, Thunderbird ve LibreOffice gibi varsayılan uygulamalar güncellendi.
32-bit PowerPC desteği
Sürücüsiz yazdırma
Mesa 17 ve X.org Server 1.19




Birlik 8 eylemUbuntu kullanıcıları çok birlik hakkında işitme edilmiştir 8 son birkaç yıldır defa birlik ama 8 hiçbir yerde resmi olarak görüldü. Elbette, var alışkanlıklar sen-ebilmek birlik çalıştırmak8 ubuntu zaten serbest bırakır ama deneysel böyle.




Birlik 8 Birlik masaüstü Ubuntu en yeni sürümüdür ve Ubuntu ile'nın kendi birleştiğinde Mir ekran sunucu . Birlik 8 onun getirdiği önemli çünkü yakınsanma Ubuntu masaüstü tarafına.






Daha fazla enstantane

Ubuntu'nun yeni dağıtım agnostik ek paketler yeni sürümde daha belirgin olacak. Apt yakın zamanda eski yerine koymak o değil, Yine de




Daha?

Bu yazı yazma zamanda, orada değil birçok yeni Ubuntu 17.04 özellikleri görüşmek üzere. Ancak, Daha fazla yeni özellik günlük yapılarında gelmesi Başlarken ben bu makale güncelleme olacak.









Download ya da terfi ettirmek Ubuntu için 17.04

Sen Ubuntu yüklemek için devam tavsiye etmem 17.04 Sadece henüz. Bir geliştirici iseniz ya da yakında çıkacak test Ubuntu yardım etmek istiyorsanız, sen-ebilmek almak belgili tanımlık Ubuntu 17.04 günlük aşağıdaki linkten oluşturur:
Ubuntu 17.04 Günlük yapılar
Hasta'göstermek sen nasıl Ubuntu için yükseltme 17.04 --dan Ubuntu 16.10 Ne zaman belgili tanımlık ilk beta çıktı. Geçerli Ubuntu yükleme şu anda berbat istemiyorum.
Bir şey eklemek?

Ben zaman zaman bu makale güncelleme olacak iken, Yeni rastlamak ne varsa bana hatırlatmak için tereddüt etmeyin Ubuntu 17.04 özellikleri. Şu an için, takviminizi senkronize ile kurulum Ubuntu 17.04 sürüm takvimi

Canonical, en son sürüm olan Ubuntu 17.04 Zesty Zapus’u duyurdu. İndirme linklerini yazının sonunda bulabilirsiniz.

Not: Bilgisayarımdaki MATE sürümünden yeni sürüme yükseltme yapma işlemi uzun sürdü.
Ubuntu 16.10'dan Ubuntu 17.04'e yükseltme yapacaksanız işlem biraz zaman alabilir.








Ubuntu 17.04 Zesty Zapus’taki Yeniliklerden Bazıları:


Kurulum yaparken istenen takas alanı artık gerekmiyor. Bunun yerine varsayılan olarak swap dosyası kullanılıyor.
Linux Kernel 4.10 - AMD Ryzen veya Intel Kaby Lake sistem kullanmak isteyen, ayrıca oyuncular için de MESA 17.0.2 ve X.Org Server 1.19.2 de varsayılan olarak geliyor.
Varsayılan uygulamalar güncellendi. Firefox 52, Thunderbird 45, LibreOffice 5.3, Nautilus 3.20.4, Rhythmbox 3.4.1...
Deneme amaçlı Unity 8 Önizleme (geliştirilmesi durduğu için kararlı değil)
Yapılan değişikliker ve hata düzeltmeleri



Ubuntu 17.04 Zesty Zapus
32bit - Ubuntu-17.04-desktop-i386.iso (torrent)
64bit - Ubuntu-17.04-desktop-amd64.iso (torrent)

Kubuntu 17.04 Zesty Zapus
32bit - Kubuntu-17.04-desktop-i386.iso (torrent)
64bit - Kubuntu-17.04-desktop-amd64.iso (torrent)

Ubuntu Mate 17.04 Zesty Zapus
32bit - Ubuntu-Mate-17.04-desktop-i386.iso (torrent)
64bit - Ubuntu-Mate-17.04-desktop-amd64.iso (torrent)

Lubuntu 17.04 Zesty Zapus
32bit - Lubuntu-17.04-desktop-i386.iso (torrent)
64bit - Lubuntu-17.04-desktop-amd64.iso (torrent)

Xubuntu 17.04 Zesty Zapus
32bit - Xubuntu-17.04-desktop-i386.iso (torrent)
64bit - Xubuntu-17.04-desktop-amd64.iso (torrent)

Linux Mint ekibi Linux Mint 18.1 "Serena" KDE BETA sürümünü yayınladı.

Linux Mint 18.1 LTS desteğine sahip olan sürüm 2021'e kadar desteklenecek. Güncellenmiş yazılımları ve yeni özellikleri içerisinde barındıran bu sürüm, kullanımınızı daha rahat hale getiriyor.

Bu yeni sürümde birçok geliştirme mevcut. Bunların neler olduğunu şu adresten öğrenebilirsiniz.

Linux Mint 18.1 "Serena" KDE BETA Sistem Gereksinimleri:


2GB Ram
10GB Disk Alanı (20 GB tavsiye edilir)
1024x768 çözünürlük (Daha az çözünürlükler için ekrana sığmıyorsa, ALT tuşuna basıp pencereyi sürükleyebilirsiniz)

Notlar:


64-bit ISO, BIOS ve UEFI desteğine sahip.
32-bit ISO, sadece BIOS desteğine sahip.
Modern bilgisayarlar için 64-bit ISO tavsiye edilir.

Güncelleme Talimatları:


BETA sürümü, içerisinde kritik bazı hatalar barındırabilir. Lütfen, Linux Mint ekibinin hataları düzeltmek ve kararlı sürümü hazırlayabilmesi için sadece test amaçlı olarak kullanın.
Bu BETA sürümünden kararlı sürüme yükseltme mümkün olacak.
Ayrıca Linux Mint 18'den yükseltme de mümkün olacak. Güncelleme talimatları Linux Mint 18.1 kararlı sürüm çıktıktan 1 ay sonra yayınlanacak.

Siz değerli makale okurlarımızla bu yazımızda Linux Kabuk Betiğin Avantajları ve Dezavantajları ile ilgili birkaç bilgi paylaşacağız.
Avantajları:

Kabuk komut dosyaları, yorumlanmış bir dil olarak yazıldığı için neredeyse tüm modem UNIX / Linux / BSD / Mac OS X işletim sistemi üzerinde herhangi bir ek çaba sarf etmeden çalıştırılabilir.
Kullanımı kolay
Hızlı başlatma ve etkileşimli hata ayıklayabilmektedir.
Zaman tasarrufunu sağlamaktadır.
Sistem yöneticisi görev otomasyonu sağlamaktadır.

Dezavantajları:

Farklı platformlar arasındaki uyumluluk sorunları
Yavaş çalışma hızı
Zamanla değişen kabuk komutları ve süreçler

Peki ‘Shell Script’ öğrenmek için hangi kabuğu kullanacağız?
Bash kabuğu en uygunu olacaktır.
BeğenBeğen

Linux işletim sisteminde kabuk (shell) erişimi elden etmenin çeşitli yöntemleri bulunmaktadır. Bunların en başında gelenlerden bir tanesinde Shell (Prompt) istemidir .
Shell İstemi (Prompt)

Terminal: Linux masaüstü için GUI tabanlı oturum açma sistemidir. Oturum açtıktan sonra, X Terminal (XTerm), GNOME Terminali (GTerm) veya KDE Terminali (KTerm) uygulamasını çalıştırarak bir kabuğa erişebilirsiniz.
Güvenli kabuk(SSH) üzerinden bağlanma: Uzak sunucuya veya iş istasyonuna bağlanmanızı ve oturum açmanızı sağlar.
Konsul: Birkaç Linux sisteminde metin tabanlı oturum açma sistemi sağlar. Genellikle, sisteme giriş yapmaz, oturum açmış olursunuz.

Mevcut kabuğumun adını nasıl öğrenebilirim?
Bu işlem için ise sisteminizdeki tüm kabukları bulmanız adına aşağıdaki komutu yazmanız yeterli olacaktır.
$ cat /etc/shells

Uyarı: İhtiyacınız yoksa, yani kullanmak zorunda değilseniz Oracle Java 9’u kurmayın. Çünkü erken erişim sürümüdür. Hatalar barındırabilir ve güvenlik yamalarını içinde barındırmıyor olabilir. Ayrıca Oracle Java 9’u indireceğiniz serverlar yavaş, internet bağlantınız hızlı bile olsa indirme işlemi zaman alabilir veya hata verebilir.


Linux’te Oracle Java 7 Kurulumu Nasıl Yapılır?


PPA ile Oracle JDK7 paketi (Java JDK, JRE ve Java tarayıcı eklentisi) kurulur. Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla yazarak Oracle Java 7’yi kurabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/java
sudo apt-get update
sudo apt-get install oracle-java7-installer


Linux’te Oracle Java 8 Kurulumu Nasıl Yapılır?


PPA ile Oracle JDK8 paketi (Java JDK, JRE ve Java tarayıcı eklentisi) kurulur. Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla yazarak Oracle Java 8’i kurabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/java
sudo apt-get update
sudo apt-get install oracle-java8-installer


Linux’te Oracle Java 9 Kurulumu Nasıl Yapılır?


Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla yazarak Oracle Java 9’u kurabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/java
sudo apt-get update
sudo apt-get install oracle-java9-installer


Bilgisayarınıza her kurduğunuz yeni Java sürümü kendini varsayılan olarak ayarlar. Yani Java 8 bilgisayarınızda kuruluysa ve siz Java 9’u kurarsanız varsayılan olarak Java 9 ayarlanır. Kendi istediğiniz sürüm hangisiyse onu varsayılan olarak ayarlamak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.


Oracle Java 7’i varsayılan olarak ayarlamak için;


sudo apt-get install oracle-java7-set-default


Oracle Java 8’i varsayılan olarak ayarlamak için;


sudo apt-get install oracle-java8-set-default


Oracle Java 9’i varsayılan olarak ayarlamak için;


sudo apt-get install oracle-java9-set-default


Linux'te Oracle Java 7 / 8 / 9 Nasıl Kaldırılır?


Hangi sürümü kaldırmak istiyorsanız aşağıdaki komutlardan size uygun olanı terminalde çalıştırıp Java’yı bilgisayarınızdan kaldırabilirsiniz.


sudo apt-get remove oracle-java7-installer


sudo apt-get remove oracle-java8-installer


sudo apt-get remove oracle-java9-installer

OpenJDK, Sun Microsystems tarafından 2006’da başlatılmıştır. Özgür ve açık kaynak kodludur. Genel Kamu Lisansı (GPL) ile lisanslanmıştır.


Uyarı: Java programı geliştirecek kişiler JDK’yı, geliştirme yapmayacak kişilerse JRE’yi kurmalı.


Kuruluma geçmeden önce bilgisayarınızda kullandığınız Linux dağıtımında hangi OpenJDK sürümlerini kurabileceğinizi görmek için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.


OpenSUSE: zypper search java | grep openjdk


ArchLinux/Manjaro: pacman -Ss java | grep openjdk


Ubuntu/Mint/Debian: apt-cache search java | grep openjdk


RHEL/CentOS/Fedora 21 ve Öncesi: yum search java | grep openjdk


Fedora 22 ve Sonrası: dnf search java | grep openjdk


Yukarıdaki komutlardan birini çalıştırdıktan sonra kurmayı istediğiniz Java sürümü hangisiyse aşağıdaki kurulum komutlarında kendinize göre sürümleri değiştirebilirsiniz.


Linux’te OpenJDK Kurulumu Nasıl Yapılır?


OpenSUSE OpenJDK Kurulumu


[JRE] sudo zypper install java-1_8_0-openjdk
[JDK] sudo zypper install java-1_8_0-openjdk-devel


Ubuntu/Mint/Debian OpenJDK Kurulumu


[JRE] sudo apt-get install openjdk-8-jre
[JDK] sudo apt-get install openjdk-8-jdk


RHEL/CentOS/Fedora OpenJDK Kurulumu


[JRE 1.7] sudo yum install java-1.7.0-openjdk.x86_64
[JRE 1.8] sudo dnf install java-1.8.0-openjdk.x86_64
[JDK] sudo yum install java-1.7.0-openjdk-devel.x86_64


Arch Tabanlı Sistemlerde OpenJDK Kurulumu


[JRE] sudo pacman -Syu jre8-openjdk
[JDK] sudo pacman -Syu jdk8-openjdk

GScan2PDF, tarayıcıyla taradığınız bir veya birden fazla sayfayı PDF olarak kaydedebilmenizi sağlayan bir yazılım.


GScan2PDF Kurulumu Nasıl Yapılır?


Ubuntu deposunda yazılımın eski sürümü mevcut. Yeni sürümünü kurmak için geliştiricinin PPA’sını kullanacağınız. Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla çalıştırarak GScan2PDF’in en son sürümünü kullanabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:jeffreyratcliffe/ppa
sudo apt-get update
sudo apt-get install gscan2pdf


Eğer GScan2PDF’i stok sürüme geri döndürmek istiyorsanız aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.


sudo apt-get install ppa-purge && sudo ppa-purge ppa:jeffreyratcliffe/ppa

OpenJDK, Sun Microsystems tarafından 2006’da başlatılmıştır. Özgür ve açık kaynak kodludur. Genel Kamu Lisansı (GPL) ile lisanslanmıştır.


Uyarı: Java programı geliştirecek kişiler JDK’yı, geliştirme yapmayacak kişilerse JRE’yi kurmalı.


Kuruluma geçmeden önce bilgisayarınızda kullandığınız Linux dağıtımında hangi OpenJDK sürümlerini kurabileceğinizi görmek için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.


OpenSUSE: zypper search java | grep openjdk


ArchLinux/Manjaro: pacman -Ss java | grep openjdk


Ubuntu/Mint/Debian: apt-cache search java | grep openjdk


RHEL/CentOS/Fedora 21 ve Öncesi: yum search java | grep openjdk


Fedora 22 ve Sonrası: dnf search java | grep openjdk


Yukarıdaki komutlardan birini çalıştırdıktan sonra kurmayı istediğiniz Java sürümü hangisiyse aşağıdaki kurulum komutlarında kendinize göre sürümleri değiştirebilirsiniz.


Linux’te OpenJDK Kurulumu Nasıl Yapılır?


OpenSUSE OpenJDK Kurulumu


[JRE] sudo zypper install java-1_8_0-openjdk
[JDK] sudo zypper install java-1_8_0-openjdk-devel


Ubuntu/Mint/Debian OpenJDK Kurulumu


[JRE] sudo apt-get install openjdk-8-jre
[JDK] sudo apt-get install openjdk-8-jdk


RHEL/CentOS/Fedora OpenJDK Kurulumu


[JRE 1.7] sudo yum install java-1.7.0-openjdk.x86_64
[JRE 1.8] sudo dnf install java-1.8.0-openjdk.x86_64
[JDK] sudo yum install java-1.7.0-openjdk-devel.x86_64


Arch Tabanlı Sistemlerde OpenJDK Kurulumu


[JRE] sudo pacman -Syu jre8-openjdk
[JDK] sudo pacman -Syu jdk8-openjdk

Uyarı: İhtiyacınız yoksa, yani kullanmak zorunda değilseniz Oracle Java 9’u kurmayın. Çünkü erken erişim sürümüdür. Hatalar barındırabilir ve güvenlik yamalarını içinde barındırmıyor olabilir. Ayrıca Oracle Java 9’u indireceğiniz serverlar yavaş, internet bağlantınız hızlı bile olsa indirme işlemi zaman alabilir veya hata verebilir.


Linux’te Oracle Java 7 Kurulumu Nasıl Yapılır?


PPA ile Oracle JDK7 paketi (Java JDK, JRE ve Java tarayıcı eklentisi) kurulur. Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla yazarak Oracle Java 7’yi kurabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/java
sudo apt-get update
sudo apt-get install oracle-java7-installer


Linux’te Oracle Java 8 Kurulumu Nasıl Yapılır?


PPA ile Oracle JDK8 paketi (Java JDK, JRE ve Java tarayıcı eklentisi) kurulur. Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla yazarak Oracle Java 8’i kurabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/java
sudo apt-get update
sudo apt-get install oracle-java8-installer


Linux’te Oracle Java 9 Kurulumu Nasıl Yapılır?


Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla yazarak Oracle Java 9’u kurabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/java
sudo apt-get update
sudo apt-get install oracle-java9-installer


Bilgisayarınıza her kurduğunuz yeni Java sürümü kendini varsayılan olarak ayarlar. Yani Java 8 bilgisayarınızda kuruluysa ve siz Java 9’u kurarsanız varsayılan olarak Java 9 ayarlanır. Kendi istediğiniz sürüm hangisiyse onu varsayılan olarak ayarlamak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.


Oracle Java 7’i varsayılan olarak ayarlamak için;


sudo apt-get install oracle-java7-set-default


Oracle Java 8’i varsayılan olarak ayarlamak için;


sudo apt-get install oracle-java8-set-default


Oracle Java 9’i varsayılan olarak ayarlamak için;


sudo apt-get install oracle-java9-set-default


Linux'te Oracle Java 7 / 8 / 9 Nasıl Kaldırılır?


Hangi sürümü kaldırmak istiyorsanız aşağıdaki komutlardan size uygun olanı terminalde çalıştırıp Java’yı bilgisayarınızdan kaldırabilirsiniz.


sudo apt-get remove oracle-java7-installer


sudo apt-get remove oracle-java8-installer


sudo apt-get remove oracle-java9-installer

GScan2PDF, tarayıcıyla taradığınız bir veya birden fazla sayfayı PDF olarak kaydedebilmenizi sağlayan bir yazılım.


GScan2PDF Kurulumu Nasıl Yapılır?


Ubuntu deposunda yazılımın eski sürümü mevcut. Yeni sürümünü kurmak için geliştiricinin PPA’sını kullanacağınız. Aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla çalıştırarak GScan2PDF’in en son sürümünü kullanabilirsiniz.


sudo add-apt-repository ppa:jeffreyratcliffe/ppa
sudo apt-get update
sudo apt-get install gscan2pdf


Eğer GScan2PDF’i stok sürüme geri döndürmek istiyorsanız aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.


sudo apt-get install ppa-purge && sudo ppa-purge ppa:jeffreyratcliffe/ppa

Ubuntu 17.10 final sürümü 19 Ekim 2017‘de yayınlanacak. Ubuntu 17.10‘un yeni özellikleri hakkında fazla birşey söyleyemesek de GNOME masaüstünü (muhtemelen GNOME 3.26) varsayılan Wayland‘ı (masaüstü ortamı), Linux 4.13‘ü veya Linux 4.14‘ü bekleyebilirsiniz.
Canonical, bir sonraki Ubuntu kısa süreli yayınının, yani Ubuntu 17.10‘un kesin yayınlanma tarihini açıkladı. Ubuntu 17.10‘un kod adı Artful Aardvark olacak.

Ubuntu 17.10 Yayınlama Planı

Alfa 1 – 29 Haziran
Alfa 2 – 27 Temmuz


Feature Freeze & Debian Import Feature – 24 Ağustos
Beta 1 – 31 Ağustos
Final Beta – 28 Eylül
Kernel Freeze – 5 Ekim
Final Freeze, Release Candidate – 12 Ekim
Final Release Ubuntu 17.10 – 19 Ekim



Bilmeyenler için Ubuntu, özellik odaklı bir döngü yerine, zamana dayalı bir döngüyü takip eder. Bu, Ubuntu‘nun belirli bir tarihte sürüm yayınlamayı önceden planladığı ve geliştirme sürecinin bunu akılda tutarak gerçekleştirildiği anlamına geliyor. Genel olarak, Ekim sürümleri 25 haftalık bir program izler.

Ubuntu 17.10 Yeni Özellikler

Ubuntu 17.10 Artful Aardvark sürümündeki nihai özelliklerin listesi hakkında yazmak için çok erken. Yine de büyük değişiklikler hakkında kabaca bir fikrimiz var.

GNOME varsayılan masaüstü olacak (muhtemelen GNOME 3.26)
Ubuntu GNOME ayrı kullanım ve masaüstü deneyimi olmayacak.
Wayland ekran sunucusu varsayılan olacak
İsteğe bağlı org sunucu oturumu
Mesa 17.2 veya Mesa 17.3
Linux 4.13 veya Linux 4.14 çekirdeği
Mozilla Thunderbird varsayılan e-posta istemcisi olmayabilir
Daha iyi donanım desteği
Yeni Ubuntu Sunucu yükleyicisi



Kullanıcılar Ubuntu‘nun varsayılan Alpha GNOME masaüstüyle gelmesini beklemeliler
Sıraladığımız bu muhtemel özellikler, Ubuntu 17.10 geliştirme sürecinde geçici özellikler. Size son güncellemeleri anlatmak için Ubuntu 17.10 geliştirme döngüsünü yakından takip edeceğim.

Youtube Viewer ile Youtube’dan video aratabilir, videoları oynatabilir ve indirebilirsiniz. Perl ile yazılmıştır.

Youtube Viewer’ın Özellikleri:
GTK2 ve komut satırı arayüzü.
Youtube’dan video arama, oynatma ve indirme.
Desteklenen oynatıcılar: mplayer (ve mplayer2), mpv, VLC ve SMPlayer. Konfigürasyon dosyasına daha fazlasını ekleyebilirsiniz.
Video bilgisi (videonun uzunluğu, yükleyen kişi, videonun kategorisi, yüklenme tarihi, görüntüleme sayısı, beğenme ve beğenmeme sayıları) gösterir.
Video yorumlarını görebilir, yorum ekleyebilir, favorilerinize ekleyebilirsiniz.
Youtube hesabınıza bağlanarak abone olduğunuz kanalları, favorilerinizi, tavsiye edilen videoları ve izleme geçmişini görebilirsiniz.
Video arama, kanallar ve oynatma listeleri, arama sonuçlarını kendi isteğinize göre ayarlamak gibi gelişmiş özelliklere sahip.
Not: Youtube hesabınıza giriş yaparken uygulamaya izin vermeniz gerekiyor. Bunun için de doğrulama kodu almanız gerekiyor. Giriş yap penceresini açtığınızda zaten kodu almanız için gereken link var. Yöntemi denedim. Giriş yapılabiliyor. Fakat her ne kadar doğrulama koduyla giriş yapılıyor olsa da nedense ben pek güvenemiyorum.

Youtube Viewer Kurulumu Nasıl Yapılır?

Youtube Viewer’ı kurmak için aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla çalıştırın.

sudo add-apt-repository ppa:nilarimogard/webupd8
sudo apt-get update
sudo apt-get install youtube-viewer


[Çakıyla Aslan Öldüren Ziya :D]

Youtube Viewer Nasıl Kullanılır?

- Youtube’dan film aratıyorsanız ya da süresi uzun olan bir video arıyorsanız, daha kolay bulabilmek için Duration kısmından medium ya da long’u seçebilirsiniz.

- Resolution kısmından izlemek istediğiniz videonun çözünürlüğünü (1080p, 720p, 480p vb.) seçebilirsiniz.

- İndirmeyi istediğiniz videonun üzerinde sağ tıklayıp Video > Download’ı seçerek videouyu indirebilirsiniz.

- Sisteminizde kurulu olan video oynatıcı çalışmazsa ve video izleme konusunda sıkıntı yaşarsanız, aşağıdaki komutu kullanarak terminalden MPV’yi kurabilirsiniz.

sudo apt-get install mpv

Not: 1080p videoları izleyebiliyorsunuz. Fakat sanırım indirmek isterseniz 720p olarak indirebiliyorsunuz. İndirmeye çalıştırdığım bir videoyu 720p olarak indirdi. Video indirme işlemini terminal penceresi açarak yapıyor.

Yakında, Windows 10’da Ubuntu Windows Store’dan kurulabilecek. Microsoft’un planları arasında Ubuntu ile birlikte Fedora ve SUSE de var.

Windows 10 kullanan geliştiriciler, Windows Store’dan Linux dağıtımlarını kurabilecek ve birden fazla dağıtımı aynı anda çalıştırabilecekler.

Microsoft’un yaptığı duyuruda;
Ubuntu’yu Windows Store’a getirmek için Canonical ile olan partnerlik devam ediyor.
Aynı zamanda SUSE ve Fedora takımlarıyla birlikte Linux dağıtımlarını Windows Store ve Windows Subsystem for Linux (WSL) getirmek için çalışıyorlar.
Windows Store’dan bu dağıtımları indirip kurabileceksiniz.
Eğer isterseniz bir veya birden fazla dağıtımı aynı anda çalıştırabileceksiniz.
Bu yeni özellikler Windows Insider ile birlikte gelecek. Bunu ilk deneyen siz olmak istiyorsanız Windows Insider programına üye olabilirsiniz.

Duyurunun detaylarını Microsoft’un sayfasından okuyabilirsiniz.

I-Nex, donanımınızla ilgili bilgileri detaylı bir şekilde görebilmenizi sağlayan ücretsiz bir yazılımdır. Windows’ta kullanılan CPU-Z’in Linux’teki alternatifi diyebiliriz.

I-Nex, donanım bilgisini gösteren diğer yazılımlarla karşılaştırıldığında daha iyi organize edilmiştir ve bilgileri daha hızlı görüntüler. Sekmeler sayesinde anlaşılması daha kolaydır.

Not: Ubuntu/Linux Mint haricinde başka bir Linux dağıtımı kullanıyorsanız, I-Nex’in internet sitesinde desteklenen dağıtımlarla ilgili kurulumların nasıl yapıldığı güzel bir şekilde hazırlanmış. Yazı çok fazla uzamasın diye diğer dağıtımların kurulumlarını buraya eklemedim.

Linux’te I-Nex Kurulumu Nasıl Yapılır?

I-Nex’i kurmak için aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla çalıştırın.

sudo add-apt-repository ppa:i-nex-development-team/stable
sudo add-apt-repository ppa:gambas-team/gambas3
sudo apt-get update
sudo apt-get install i-nex

Linux, Mac, FreeBSD ve Solaris kullanıcıları, Windows uygulamalarını Microsoft Windows olmadan Wine ile çalıştırabilirler.


Wine’ın aşağı yukarı yarısının kaynak kodu gönüllüler tarafından yazıldı. Kalan kısımsa Wine’ın satışını yapan, özellikle CodeWeavers gibi sponsorlar tarafından yapılıyor.


Uyarı: Kuruluma başlamadan önce, başka bir depodan Wine’ı kurduysanız ilk önce onu kaldırmanız gerekiyor.


Linux’te WineHQ Kurulumu Nasıl Yapılır?

Eğer 64-bit kullanıyorsanız, 32biti aktif etmek için aşağıdaki komutu terminalde çalıştırın.

sudo dpkg --add-architecture i386

Aşağıdaki komutları kullanarak depoyu ekleyin.

wget -nc Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
sudo apt-*** add Release.***
sudo apt-add-repository Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.


Linux Mint 17.x sürümünü kullanıyorsanız aşağıdaki komutu çalıştırın.

sudo apt-add-repository 'deb Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. trusty main'

Linux Mint 18.x sürümünü kullanıyorsanız aşağıdaki komutu çalıştırın.

sudo apt-add-repository 'deb Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. xenial main'


Paketleri aşağıdaki komut ile güncelleyin.

sudo apt-get update

Son olarak WineHQ’nun hangi sürümünü kurmak istiyorsanız onu kurun.

Stable sudo apt-get install --install-recommends winehq-stable
Development sudo apt-get install --install-recommends winehq-devel
Staging sudo apt-get install --install-recommends winehq-staging

GLXOSD ile oyunlar için yapılan Benchmark testlerindeki gibi FPS’yi, CPU ve GPU sıcaklığı gibi bilgileri görebilirsiniz. MSI Afterburner/RivaTuner OSD’ye benzer özellikleri sunmayı amaçlamaktadır.

Linux’te GLXOSD Kurulumu Nasıl Yapılır?

GLXOSD'yi 64-bit için kurmak istiyorsanız aşağıdaki komutları kullanın.

Multiarch: 32-bit ve 64-bitlik paketlerin aynı sistemde kullanılmasını sağlayan çoklu mimari (multiarch) desteği

GLXOSD’yi multiarch desteğiyle kurmak istiyorsanız aşağıdaki komutu terminalde çalıştırın.

sudo apt-add-repository -y ppa:nickguletskii200/glxosd
sudo apt-get update
sudo apt-get install -y glxosd glxosd-libs-amd64 glxosd-libs-i386:i386

GLXOSD’yi multiarch desteği olmadan kurmak istiyorsanız aşağıdaki komutu terminalde çalıştırın.

sudo apt-add-repository -y ppa:nickguletskii200/glxosd
sudo apt-get update
sudo apt-get install -y glxosd glxosd-libs-amd64

GLXOSD’yi 32-bit için kurmak istiyorsanız aşağıdaki komutu kullanın.

sudo apt-add-repository -y ppa:nickguletskii200/glxosd
sudo apt-get update
sudo apt-get install -y glxosd glxosd-libs-i386

Not: GLXOSD’yi Steam’e eklemek istiyorsanız şu sayfada resimlerle nasıl yapıldığı anlatılmış.

Sayonara, basit, hafif ve oldukça hızlı bir ses oynatıcısıdır. Qt destekli ve C++ ile sadece Linux için yazılmıştır.

Büyük ses koleksiyonlarını yönetebilmeniz için birçok özelliği içinde barındırır. Program geliştirilirken performansa odaklanılmış. Çok az CPU ve bellek tüketir.

Not: Çok gerekli olduğunu düşünmesem de Sayonara’nın belki de tek eksiği Türkçe dil desteğinin olmaması. Aranızda Türkçe’ye çevirmek isteyenler olursa şu sayfada ne yapmanız gerektiği anlatılmış.

Linux’te Sayonara Kurulumu Nasıl Yapılır?
Sayonara
’yı kurmak için aşağıdaki komutları terminalde sırasıyla çalıştırın.

sudo apt-add-repository ppa:lucioc/sayonara
sudo apt-get update
sudo apt-get install sayonara

Eğer fazla dalgın veya yorgunsanız, Linux işletim sisteminde kesinlikle uzak durmanız gereken bazı komutlar mevcut. Bu komutlardan bazılarını sizin için derledik.L
inux bazı programcılar ve bilgisayar korsanları için açık ara en kıymetli işletim sistemini unvanını taşıyor zira bu işletim sisteminde yapılabilen şeyler,
Mac OS X ve Windows işletim sistemi sahiplerinin ancak ve ancak hayal kurabileceği ögeler. Grafik arayüzünü de ekleyince, penguen dostumuz akıl almaz başarılara imza atabiliyor

.

00Yine de her şey güllük gülistanlık değil. Linux’ta işlenen bazı komutların geri dönüşü yok zira Mac OS X veya Windows’un aksine “bir onay ekranı” ile karşılaşmıyorsunuz. Kafanızın aşırı dalgın olduğu bazı durumlarda yanlarından bile geçmemeniz gereken bazı kodları yazımızda belirtmek istiyoruz

.En ölümcül kodlar

rm -rf /

Bu komut Bilgisayarınızdaki her şeyi silecektir. Komut, üç anahtar kelimenin birleşimi konynybda. Rm, komutu takiben tüm dosyaları kaldıracaktır. -rf rm komutu ise daha da ölümcüldür kullanıcının onaylamasını istemeden belirtilen klasörün içindeki tüm dosyaları ve klasörleri hiçliğe yollar. “/”, Verileri kök dizinden kaldırmaya başlar ve çıkarılabilir medya verileri dahil olmak üzere her şeyi bilgisayardan siler.

mkfs.ext4 /dev/sda1

Söz konusu komut, sabit diski biçimlendirir. Bu komut, iki çeşit anahtardan oluşuyor. Mkfs.Ext4 komutu, bu komutun çalıştırılacağı ygıtta yeni bir ext4 dosya sistemi oluşturur / Dev / sda1, muhtemelen kullanıcı tarafından kullanılan sabit diskteki ilk bölümü belirtir. Benzer şekilde, söz konusu komut> mkfs.ext3 / dev / sdb2, ikinci sabit diskteki ikinci bölümü ext3 gibi biçimlere devşirilebilir.

/dev/sda

Bu komut herhangi bir içeriği bir sabit sürücüye doğrudan yazar. Bu komut, Linux’ta diğer komutlara benzer şekilde çalışabilir ama temel bir fark mevcut. Söz konusu komutun çıktısı doğrudan Sabit Sürücünün dosya sistemine (NTFS veya FAT) gönderilir. Bu da bilgisayarın işletim sistemine ciddi zarar verebilir.

Çoğu zaman Linux ve GNU/Linux kavramlarının birbirleriyle karıştırıldığını görüyoruz. Peki bu iki öge arasındaki farklar nelerdir?

Linux Nedir?

Linux Ailesi


Linux, aklınıza gelebilecek herhangi bir bilgisayarı veya akıllı cihazı yönetmek için kullanılan bir işletim sistemidir. Çoğu insan Linux’u düşündüklerinde akıllarında şu ibare beliriyor: Linux, mühendisler veya yazılımcılar gibi profesyoneller tarafından kullanılan bir masaüstü işletim sistemi.Oysa ki olay hiç de böyle değil: Linux aklınıza gelecek her yerde karşınıza çıkar. Çoğu akıllı cihazın işletim sisteminin arkasındaki çekirdek Linux’tur. Kullanmakta olduğunuz Android telefonunda bir Linux çekirdeği var; bir akıllı buzdolabı da aynı çekirdek ile çalışır. Söz konusu mimari yardımıyla birbirleriyle iletişim kurabilen akıllı ampuller mevcut. Hatta Amerikan ordusunda kullanılan bazı tüfekler bile söz konusu yapı ile çalışıyor.

GNU / Linux Nedir?

Her an kulağınıza çalınan diğer bir terim de GNU / Linux’dur. Bir masaüstü kullanıcısı için aralarında bir fark yoktur. Oysa ki işler epey farklı. Linux, bilgisayarınızın donanımıyla etkileşime giren ana yapıdır. GNU araçları, Linux çekirdeğiyle etkileşim kurmak için bir yöntem sunar.

GNU Araçları Nedir?

Araçlar listesini sağlamadan önce, Linux çekirdeğiyle etkileşim kurabilmeniz için ihtiyaç duyacağınız araç türlerine göz atalım.Bir masaüstü konseptini düşünmeden önce temel seviyede bir terminale ihtiyacınız var. Kısacası Linux temelle işletim sisteminin görevleri yerine getirmek için kullanacağı komutları kabul etmesi gerekiyor.Bir terminalde Linux ile etkileşim kurmak için kullanılan ortak çekirdek, BASH adlı bir araçtır.. BASH’ı bilgisayar için düzenlemek şart: Böylece GNU araçları olan bir mimari ortaya çıkar.Aslında yapı, Linux için programlar ve uygulamalar geliştirmeyi mümkün kılan bütün bir takım mimarilerden de sorumludur. En popüler masaüstü ortamlarından birine GNU Ağ Nesnesi Modeli Ortamı’nı temsil eder ve karşımıza “GNOME” çıkar.En popüler grafik editörüne GIMP adı verilir ve bu uygulama da, işletim sisteminin Görüntü İşleme Programı’nı temsil eder.

Linux karmaşıktır ve programlama dillerine yabancı kişiler tarafından kavranmasının zor olduğu bir işletim sistemi çekirdeğidir. Windows gibi birkaç dakika süren güncellemeler ile ne yazık ki korunamaz. Bu yüzden Dirty COW olarak 9 yaşındaki Linux güvenlik açığının 20 Ekim 2016’ya kadar düzeltilmemiş olması şaşırtıcı değil.Linux, GNU / Linux işletim sisteminin sadece bir parçasıdır. GNU/Linux işletim sisteminde Linux çekirdek konumundayken; GNU araç seti ise işletim sisteminin diğer önemli kısmıdır. Bununla birlikte; çekirdek, yazılım ve donanımla etkileşime girilmesine izin veren, işletim sisteminin anahtarlarından biri konumunda

.

Çekirdek içindeki hatalar göz ardı edilebilir. Hatta Dirty COW’un gösterdiği gibi, bazı hatalar doğru koşullar altında avantaja bile çevrilebilir. Peki, işletim sisteminizi nasıl güvende tutarsınız?

Güncellemeleri kontrol edin

Evet, Dirty Cow hiç fark edilmeden 9 yıl boyunca hüküm sürmüş olabilir ama fark edildiği anda önü kesildi. Güncellemeleri sürekli kontrol etmeniz ve çekirdeği sürekli güncel tutmanız yararınıza olacaktır. Basit bir örnek vermemiz gerekirse 4.8.4 çekirdeği Dirty Cow’a karşı tam korumalı bir mimariye sahip.Hangi çekirdeği kullandığından emin değilseniz, terminal penceresine uname -r yazın. “Arch” ve “Ubuntu” sözcüklerini temel almayın zira bu ibareler çekirdeğin sadece hangi özel dağıtım için geliştirildiğini gösterir.

Güvenliğiniz için aşağıdaki çekirdeklerden en az birinin veya daha yenisinin kurulu olduğundan emin olun

.4,8: 4,8.3
4.4 (LTS): 4.4.26
4.1 (LTS): 4.1.35
3.18 (LTS): 3.18.44
3.16 (LTS): 3.16.38
3.12 (LTS): 3.12.66
3.10 (LTS): 3.10.104
3.2 (LTS): 3.2.83

Windows işletim sisteminin aksine Linux çekirdeği sizi güncellemeler konusunda uyarmaz ve kesinlikle zorlamaz.
Güncellemeyi, kendinizin talep etmesi gerekir. Elbette otomatik güncellemeyi sağlayacak kodlar yazabilirsiniz.Nasıl güncelleme yaparsınız?

Ubuntu/Ubuntu Gnome/Kubuntu/Mint

Ubuntu altyapılı işletim siseminizde terminal satırına şu kodları yazın:$ sudo apt-get update
$ sudo apt-get dist-upgradeSadece ilk komutu yazarsanız çekirdek güncellemesi edinemezsiniz, bu nedenle ikinci komutu kesinlikle boş geçmeyin.

Red Hat/Fedora/CentOS

Bu sistemlerde çekirdek güncellemesi yapmak için tek bir kod satırı yeterli:$ sudo yum -y update kernelTam sistem güncellemesi yapmak içinse şu komutu kullanın:$ sudo yum update

Arch/Manjaro

Çekirdeği güncellemek için $ sudo pacman -Sy linux linux-firmware ibaresini, tam sistem güncellemesi yapmak içinse $ sudo pacman -Syu komutunu kullanabilirsiniz.

Gerek Ubuntu gerekse Windows temelli bilgisayarların en büyük sorunlarından biri önüne geçilemeyen veri kayıplarıdır. Neyse ki bu sorunun üstesinden gelmek için, açık kaynaklı ve ücretsiz “Testdisk” uygulaması var.
PC kullanıcıların en büyük korkularından biri veri kayıplarıdır. Maalesef gerek güncelleme, gerek elektrik kesintileri, gerekse zararlı yazılımlar nedeniyle bu tür kayıplar gerçekleşebilir.
Geçtiğimiz günlerde, sizinle yedekleme yöntemlerini paylaşmıştık. Peki yedekleme yapmadıysanız verilerinizi nasıl geri getirirsiniz? Karşınızda sorunuzun cevabı:
TestDisk. TestDisk ücretsiz olmasına rağmen gerek Ubuntu işletim sisteminde gerekse Windows’da müthiş başarılara imza atabiliyor.



Uygulamanın kayda değer nitelikleri

TestDisk’in web sitesinde, programın “hasarlı bölümlerin kurtarılmasına veya bu belirtilerin ön yüklenemeyen diskleri yeniden ön yüklenebilir hale getirmeye yardımcı olmak için tasarlandığını” belirtti: Bazı sorunlar virüslerden, bazı sorunlar ise yanlışlıkla “Bölme tablosunu” silmek gibi insani hatalardan kaynaklanıyor.Depolama yapıları hakkında anlaşılması gereken şey, bir dosyayı veya bölüm tablosunu sildiğinizde verinin hala diskte olmasıdır. Silme, sadece verilerin işaretleme tablosunu ortadan kaldırır ve veriyi gerçek anlamda silmez. Bu verileri tamamen yok etmek için üstüne veri yazmak zorundasınız.TestDisk’i Windows veya Linux için bir kurtarma aracı olarak kullanabilirsiniz, ancak PC’nizde ayrı bir ortamda ön yükleme yapmak için canlı USB sürücüsüne ihtiyaç duyarsınız ve kayıp dosyaları geri alabilirsiniz. Ubuntu çalışırken, sudo apt-get install testdisk komutunu kullanarak TestDisk’i kurabilirsiniz. Uygulamayı yönetici ayrıcalıklarıyla çalıştırmanız gerekecek, yani sudo testdisk komutunu kullanmalısınız.

Gerekli komutlar

Testdisk menüsü TestDisk bir konsol programı sayesinde; menüleri ve komutları, komut satırı sihirbazları olmayan kişiler için bile kolayca gezilebilir. İlk kurulumda, TestDisk yeni bir günlük dosyası başlatmak isteyip istemediğinizi soracaktır Bu noktada, program herhangi bir sürücüyü otomatik olarak arayacaktır. Hiçbir sürücü bulunamazsa, engelleme aygıtını TestDisk altında toplamanız gerekir: sudo testdisk / dev / sda seçeneğini tercih etmek için “lsblk” komutunu kullanın. Sürücüleri çalıştırdıktan sonra, TestDisk silinenler de dahil olmak üzere bölümleri otomatik olarak algılamaya çalışacaktır.Hasarlı veya silinmiş bölümler daha derin bir tarama gerektirse de, TestDisk otomatik olarak tüm dosya girdileri arar. Daha derinlemesine tarama biraz zaman alacaktır, çünkü TestDisk tüm bölümleri blokla bloktan okuyacaktır. Tarama yapıldıktan ve tüm dosyaları gördüğünüzde dosyaları yedekleme ortamına kopyalayabilirsiniz. Dosyalarınız uygulama tarafından kurtarıldıktan sonra bunları yedekleme ortamına kopyalayabilirsiniz. Yazılımın bir sürücünün verilerinde yalnızca yazılım hatalarına dikkat ettiğini ve fiziksel arıza durumunda sizi kurtarmayacağını belirtmemiz şart. Her zaman olduğu gibi, verilerinizi verimle yedekleyebilirsiniz.

Tam ve güncel bir yedekleme mevcutsa ve herhangi bir sorun ortaya çıkarsa bir sürücüyü silebilirsiniz.

Uygulamayı şu bağlantıdan indirebilirsiniz//www.cgsecurity.org/wiki/TestDisk

Pek çok kullanışlı özelliğine, açık kaynak kodlu olmasına ve kesinlikle ücretsiz olmasına karşın, Linux’de işler Windows’daki gibi yürümüyor. Programcılık dillerinin öne çıktığı Linux’da, SD kartı formatlamak biraz daha karışık bir eylem.
Özellikle RaspBerry Pi 3’ün ortaya çıkmasından sonra Linux hakkında daha çok soru sorulmaya başladı. Ne de olsa çok satan cihaz, Linux mimarisinden faydalanıyor.
RaspBerry Pi 3, geleneksel sabit diskle donatılmamış zira boyutları bunun için elverişli değil.
Bu nedenle SD veya MicroSD teknolojilerinden yararlanmalısınız. SD kartınıza nasıl format atacağınızı adım adım açıklıyoruz.



Flash sürücünüzü cihaza takın ve komut girin

Flash sürücünüzü cihaza takın ve komut satırında ‘lsblk’ yazın. Şuna benzer bir tablo ile karşılaşacaksınız(elbette flash sürücü ismi değişik olabilir, lütfen buna dikkat edin)

AME MAJ:MIN RM SIZE RO TYPE MOUNTPOINT

sdb 8:16 1 3.8G 0 disk
├─sdb2 8:18 1 2.4M 0 part
└─sdb1 8:17 1 1.5G 0 part /media/sandiskŞu komutla cihazın ismini değiştirebilirsiniz: Aşağıdaki komutla blok cihazınızın adıyla değiştirin: sudo parted /dev/sdb

Partition(Bölümleme) Tablosu yaratın

Diski kullanabilmeniz için bir çeşit tablo yaratmanız şart. Şu komutu girin: (parted) mklabel msdosBir bölümleme tablosu oluşturduysanız, birden çok da oluşturabilirsiniz. Ya da tek parça tercih edebilirsiniz. Size kalmış. (parted) mkpart primary fat32 1MiB 100% komutu işinizi görecektir.

Hangi diske yükleme yapılacağını belirtin

(parted) set 1 boot on komutu ile işlemi gerçekleştirebilirsiniz.

Çıkış yapın

(parted) quit ile çıkın.

Formatlama işlemi

SD kartınızı biçimlendirmek için önce “lsblk” komutunu girin ve sudo mkfs.vfat /dev/sdb1 komutunu kullanın. ‘sdb1’ ile sürücünün bölümünü değiştirdiğinizden emin olun. ‘Sdb’ bölümünün kendisini değil “sdb1” biçimlendireceksiniz, lütfen bunu unutmayın. Yeni diskinizi keyifle kullanabilirsiniz.

Açık kaynak kodlu, ücretsiz Linux inanılmaz avantajlarına rağmen, bazı dezavantajlara da sahip. Neyse ki Linux, yeni bir artı özellikle cephanesine yeni bir mühimmat yükledi. Wi-Fi artık Linux kullanıcıları için kolayca erişilebilecek seviyede. Peki Wi-Fi bağlantıları sen sağlıklı biçimde nasıl yönetirsiniz?Wi-Fi üzerinden internet ve Linux her zaman anlaşamadı. Linux platformunda faydalandığınız Wi-Fi ağı pek çok sorun yarattı. Ne var ki artık tüm optimizasyon sorunları aşıldı. Artık akıllı telefonunuzda Wi-Fi’dan nasıl rahatça yararlanıyorsanız, Linux temelli cihazlarda da Wi-Fi ağından kolayca faydalanabiliyorsunuz.Wi-Fi standartları ve Linux arasındaki ilişki her zaman böyle değildi. Linux üzerinde Wi-Fi temelli bağlantılar kurmak bazen azap haline geliyordu. Pek çok kullanıcı, bu yüzden Linux’u bilgisayarlarından kaldırdı ve diğer işletim sistemlerini tercih etti. Bunun arkasında yatan sebep yazılım desteğiydi. Basit bir örnek vermemiz gerekirse bir süre önce Asus bile gerekli yazılımları sunmuyordu.Peki yeni kazanılan bu lüksü nasıl tam anlamıyla kullanabilirsiniz? Cevabını yazımızda bulacaksınız.



Network Manager’in nimetlerinden faydalanın

En önemli özellikler NetworkManager’ın bağlantılar uygulamasında bulunabilir. Gnome veya Unity’nin (Ubuntu) birçok kullanıcısı için, ekranların sağ üst köşesindeki Kablosuz veya ağ simgesini tıklamak yeterli. Menüdeki “Bağlantıları Düzenle’yi” seçin. Bu seçeneği görmüyorsanız veya doğru pencere görünmezse, terminal penceresini açıp nm-connection-editor yazdıktan sonra, işlemi başlatabilirsiniz.

Otomatik VPN uygulamalarını aktif hale getirin

Bir VPN’i kullanmak mahremiyetinizi korumanız için en kolay ve etkili yollardan biridir. Herkesin evde bir VPN kullanması şart olmasa da, özellikle de çevrimiçi bankacılık gibi uygulamaları gerçekleştirirken VPN kullanmanızı öneriyoruz. Bir kafedeki veya havalimanındaki her bağlantıda da VPN’den faydalanın. Network Manager size ayarlama ve düzenleme alanlarında ciddi yardımlarda bulunacaktır

.En iyi sinyale kilitlenin

Doğal olarak, PC’niz belirli bir SSID ile yayınlanan en güçlü sinyale kilitlenmeye çalışır. Bir ağ yöneticisi, kullanıcıların bağlantı kurmayı denediği her an AP için Wi-Fi kimlik bilgilerini tekrar girer. Bunun yerine çeşitli kablosuz erişim noktaları için tek bir SSID oluşturursanız işlerinizi kolaylaşır (ör. Office_floor1 ve Office_floor2). Bir kullanıcı bir konumdan diğerine geçtiğinde, cihazlarının en yakın erişim noktasına kilitlenmesi gerekir. Peki arada kaldıysanız ne olur?Bir SSID’de farklı sinyaller içeren birden fazla AP varsa, PC en iyi ağ yığınını seçmeye çalışır. Bunu durdurmak için, BSSID adresini belirterek bir erişim noktasına kilitlenebilirsiniz. Daha sonraysa, en iyi bağlantıyı “varsayılan” haline getirebilirsiniz.