Çanakkale Müzesi


Tarihi


Çanakkale'de müzecilik çalýþmalarý, 1936 yýlýnda bölgeden toplanan eski eserlerin Zafer Meydaný'ndaki eski bir kilise binasýnda depolanmasý ile baþlamýþtýr. Daha sonra bu bina düzenlenerek müdürlük haline getirilmiþ ve 1960 yýlýnda ziyarete açýlmýþtýr. 1984 yýlýnda ise Atatürk Caddesi üzerinde inþa edilen yeni müze binasýnda hizmet verilmeye baþlanmýþtýr.

Müze Teþhir Salonu


Giriþte yer alan 1. Salon: Bu bölümde Çanakkale yöresinde bulunan antik yerleþim yerlerini gösteren büyük boy duvar panosu ile Troia antik kentinin yerleþim katlarýný gösterir ýþýklý pano bulunmaktadýr. Ayrýca Çanakkale yöresinde 17. yüzyýl sonlarýyla 20. yüzyýl baþlarý arasýnda üretilmiþ olan Çanakkale seramiklerinden, geç döneme giren 19. ve 20. yüzyýl seramik örnekleri sergilenmektedir. Osmanlý devletinin en önemli bir seramik üretim merkezi olan Çanakkale ismini de burada üretilen ve dýþarýya satýlan çanak çömleklerinden almýþtýr. Seramiklerde iri gözenekli kýrmýzý, nadiren de bej renkli hamur kullanýlmýþtýr. Form olarak testi, kâse, tabak, þekerlik gibi örnekler bu bölümde sergilenmekte olup bezeme tarzý olarak koyu kahverengi, yeþil sýrlý monokrom örnekler yanýnda sarý, yeþil, kahverengi renklerin karýþtýrýlmasý ile elde edilmiþ sýraltý teknikli örnekler de mevcuttur.

Salonun bir köþesinde Çanakkale'de eski bir konakta kullanýlmýþ olan ve 19. yüzyýlýn ahþap iþçiliðinin en güzel örneklerinden olan konsollar bulunmaktadýr. Konsollardaki insan figürleri ayný zamanda yüzyýlýnýn plastik sanatýný da yansýtmaktadýr.

Salonda ayrýca Troas bölgesi antik kentlerinden ve Mysia bölgesindeki Kyzikos'tan gelmiþ mezar stelleri ve ostothekler sergilenmektedir. Steller Hellenistik ve Roma dönemlerine ait olup konu olarak cenaze ziyafetli, veda sahneli, at üzerinde heros ve at yanýnda heros gibi döneminin sevilen konularý betimlenmiþtir. Antik Dönem ölü gömme geleneklerinden biri olan bu gömme biçimi, ölünün kremasyon sonrasýnda arta kalan kemiklerinin ve ölü hediyelerinin ostothek denilen küçük taþ lahitlere konulmasýyla oluyordu.


2. Salon: Çanakkale Müzesi'nin en eski koleksiyonlarýnýn ve Troia eserlerinin sergilendiði salondur. Salonda bulunan vitrinlerde fosiller, Yontma Taþ Çaðý baltalarý, Beþige Tepe prehistorik buluntularý ile Troia tabakalarýna ait eserler sergilenmektedir. Troia kazýsý 1870'te baþlamýþ ve zaman zaman kesintiye uðramasýna karþýn halen devam eden bir kazýdýr. Höyük M.Ö.3000- M.S.500 yýllarý arasýna tarihlenen 9 yerleþim katýndan oluþur. Salonda Troia yerleþim katlarýna ait buluntular Troia-I, Troia-II, Troia-III-IV-V, Troia-VI-VII, Troia- VIII-IX vitrinlerinde sergilenmektedir. Bu tabakalardan çýkarýlmýþ günlük kullaným kaplarý, gri monokrom kaplar, Myken seramikleri, Depas amphikypelon'lar, Buckel seramik olarak adlandýrýlan seramikler, kaya kristalinden aslanbaþý, amulet, idoller yanýnda, bronz ve fildiþi eserler Troia kentinin antik dönemlerdeki sanat ürünlerini yansýttýðý gibi, günlük hayat ve dinsel yaþantýlarý hakkýnda da bilgi vermektedir.


3. Salon: Bu salonda bulunan vitrinlerde Çan ve Yenice tümülüslerinde bulunan Hellenistik Dönem eserleri ile M.Ö.7-2. yüzyýla ait Bozcaada nekropol buluntularý sergilenmektedir. Bozcaada (Tenedos) nekropol kazýlarý 1959, 1969, 1990, 1991, 1992 yýllarýnda yapýlmýþtýr. Ve bu kazýlarda 51 mezar ve konteksler içindeki tek renkli gri ve Korinth seramiklerinin bir arada bulunduðu konteksler ayrý bir önem taþýmaktadýr. Çoðunlukla Attika ve Korinth ithal keramiklerinin yaný sýra, Aiolis bölgesinin kendine özgü gri monokrom renkli seramikleri türünün en güzel örnekleridir. Mezarlarda ithal keramiklerin yoðunluðu adanýn antik dönemde deniz ticaretinde önemli limanlardan biri olduðunun kanýtýdýr. Bunlarýn yaný sýra zengin terracotta figürinler, Attika keramiklerinin çeþitliliði ve kalitesi bakýmýndan ayrýca önem taþýmaktadýr. Teþhirde bunlardan örnekler bulunmaktadýr.


4.Salon: Bu salonda bulunan vitrinler Dardanos tümülüsü (M.Ö.6-2.yy.) buluntularýna ayrýlmýþtýr. Dardanos tümülüsü Çanakkale'nin 11 km güney batýsýnda bir sýrt üzerinde kurulu olduðu bilinen antik Dardanos þehrinin kuzeyindeki bir tepededir. Tepenin 1959 yýlýnda kazýlmasýyla mezara girilmiþtir. Mezar anýtý salonun duvarlarýnda bulunan ýþýklý panolarda da görüleceði üzere koridor, ön oda, esas mezar odasýndan ibarettir. Mezar bir aile mezarýdýr, bunun Kla**** Hellenistik ve Roma dönemlerinde kullanýldýðý buluntulardan anlaþýlmaktadýr. Buluntular arasýnda sergilenmekte olan yazýlý bronz kremasyon kaplarý, takýlar, gemmalar, altýn yüzükler, çelenk ve diademler, kandiller, tekstil parçalarý, sandaletler, ahþap eþyalar ve kline parçalarý bulunmaktadýr. Bu salonun en güzel eseri dönem Knidos Aphrodite'sinin bir taþra kopyasý olan piþmiþ toprak Aphrodite heykelciðidir. Dünya arkeoloji literatürüne Dardanos Aphrodite'si olarak girmiþ olan bu heykelcik orijinaline en çok benzeyen kopyalardan biridir. Ayrýca Aphrodite'nin dýþýnda benzerleri Myrina'da bulunmuþ olan M.Ö. 2. yüzyýl Eros figürinlerinden oluþan bir grup da bu tümülüsün buluntularý arasýndadýr.


5.Salon: Assos (Behramkale) ve Gülpýnar (Apollon Smintheion Kutsal Alaný) kazýlarýndan gelen eserler ile, seçkin sikke örnekleri ve cam eserler sergilenmektedir.


Ayvacýk'a 17 km. uzaklýktaki Behramkale Köyü son yýllarda artan turizm hareketliliðinin yaný sýra, M.Ö. 8. yüzyýldan Osmanlý Dönemine kadar kesintisiz bir yerleþim gösteren Assos antik kentiyle de tanýnmaktadýr. Antik kentte 1881-1883 yýllarý arasýnda yapýlan ilk çalýþmalardan sonra, kazýlar 1980'den beri kesintisiz olarak sürmektedir. Assos'un M.Ö.6. yüzyýla tarihlenen Athena tapýnaðý ve M.Ö.4. yüzyýla tarihlenen surlarý dýþýnda son yýllarda kazýlarda ortaya çýkartýlmýþ antik nekropolü de ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir. Nekropol kazýlarýndan yoðun olarak arkeolojik buluntular gelmektedir. Assos teþhirimizde bu nekropol'den gelmiþ aðýzlarý küçük keselerle kapatýlmýþ kremasyon kaplarý, çok deðiþik pozisyonlarla hareketlendirilmiþ olan terracotta figürinler Çanakkale Arkeoloji Müzesi'nin en ilgi çekici eserleri arasýndadýr. Assos vitrinlerinde bu orijinal figürinlerin yaný sýra Attika ve Korinth seramikleri, Fenike camlarý da sergilenmektedir.


Gülpýnar- Smintheion teþhirinde ise Ayvacýk Ýlçesi, Gülpýnar Köyü sýnýrlarý içerisinde bulunan Apollon Smintheion kutsal alanýnýn çevresinde yapýlan kazýlardan çýkarýlmýþ cam unguentariumlar ile Dardanos nekropol kazýsýnda bulunan altýn boncuk ve çiçek aplikler, terracotta figürinler ve kemik aletler sergilenmektedir. Roma Dönemi Aleksandria Troas Kenti'nin kehanet ve kül merkezi olan Apollon-Smintheion Tapýnaðý ayný zamanda kutsal bir taþ yolla bu kente baðlanýyordu. Troas bölgesinin tek kült merkezi olan bu tapýnakta bölgenin birçok antik kentinin ve insanýnýn kaderi tespit edilmiþtir. Kazýlarda tapýnaðý ait kehanet buluntularý henüz bulunmamýþsa da, çýkan küçük buluntularýn çeþitliliði ve zenginliði tapýnaðýn Troas bölgesinden birçok insan tarafýndan ziyaret edilmiþ olduðunun kanýtlarýdýr.

Vitrinlerde, Çanakkale civarýndan müzemize gelen çeþitli heykeltraþlýk ve mimarî buluntularýna, amphoralara da yer verilmektedir.


Ýzmir Caddesi

Tel : (0286) 217 65 65

Faks : (0286) 217 11 05

Pazartesi dýþýnda her gün 08.30-12.30/13.30-17.30 saatlerinde ziyarete açýktýr.