20/09 Dünya'da Neler oluyor

[muzo]

Tayland: tıpkı diğer ihtilaller gibi
Tayland'da darbenin lideri olan Kara Kuvvetleri Komutanı General Boonyaratglin, tv'den açıklama yaptı, sıkıyönetim ilan etti, anayasayı yürürlükten kaldırdı ve uyarı geldi.



Tayland'da darbenin lideri olan Kara Kuvvetleri Komutanı General Sonthi Boonyaratglin, televizyonda yayınlanan açıklamasında, ülke çapında sıkıyönetim ilan edildiğini ve anayasanın yürürlükten kaldırıldığını belirterek, tüm askerlerden komutanlarının izni olmadan kışlalarını terketmemelerini istedi.

Açıklamada Yönetim Reform Konseyi'nin, devletin başı olarak Kral Bhumibol Adulyadej ile Bangkok ve diğer vilayetlerde herhangi bir direnişle karşılaşmaksızın iktidarı ele geçirdiği belirtilerek, silahlı kuvvetler ve polisin barış ve düzenin sürdürülmesi için sözü edilen eyaletlerde başarıyla kontrolü ele aldığı, herhangi bir müdaheleyle karşılaşmadığı ifade edildi. Açıklamada, halktan orduyla işbirliği yapması da istenerek, verilen rahatsızlık nedeniyle af dilendi.

Ordu, hükümet ve anayasanın ardından meclisi de feshetti. Ordudan bir üste düzey general, durumun hassasiyeti yüzünden kara, hava ve deniz kuvvetleri komutanlarının kralla biraraya gelerek geçici hükümetin kurulmasıyla ilgili görüşmeler yaptıklarını, yeni hükümetin büyük olasılıkla siviller tarafından oluşturulacağını söyledi.

General Sonthi'nin, Başbakan Thaksin Shinawatra'yı görevden uzaklaştırmak için orduyu kallandığını belirterek, darbeyi yapan askeri birliklerin batı vilayeti Kanchanaburi'den geldiğini ifade etti. Tayland'daki kaynaklar, çoğunluğu Budist olan ülkenin Müslüman Kara Kuvvetleri Komutanı Sonthi'nin anayasal monarşiye yakınlık duyduğunu bildiriyor.

Bu arada yüzlerce askerin Bangkok'un önemli noktalarına yerleştirildiği belirtiliyor. Eski başbakanlardan ve Demokrat Parti üyesi Chuan Leekpai ise, Başbakanın orduyu harekete geçmeye zorladığını ileri sürdü. Siyasetçiler olarak darbeleri destek vermediklerini söyleyen Chuan, son 5 yıl içinde hükümetin orduya darbe yapması için çok sayıda bahane yarattığını, ülkeyi krizlere sürüklediğini kaydetti.

Öte yandan Amerikan Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Kenneth Bailes, Tayland'dan çeşitli haberler geldiğini belirterek, gelişmeleri yakından izlediklerini, ancak durumun hala açıklığa kavuşmadığını söyledi. Bailes, Tayland halkından kendi siyasi farklılıklarını barışçıl biçimde demokrasi kuralları ve yasalar çerçevesinde çözmelerini beklediklerini kaydetti.

[muzo]

Çin Lübnan'a niye asker gönderiyor
Aralarındaki Türkiye'de olmak üzere pek çok ülke siyasi hesap veya kaygılarla Lübnan'a asker gönderiyor. Peki bu ülkeler arasında olan süper güç Çin'in hesabı ve çıkarı ne?



Lübnan’a gönderilecek BM barış gücünü 1000 askere çıkartan Çin, Ortadoğu’daki profilini kuvvetlendirmek istiyor.

BBC yorumcularından Dan Griffiths, Çin’in Lübnan’a barış gücü askeri göndermesinin nedenlerini şöyle anlatıyor:

Çin, daha önce belirlediği asker sayısına, mayın temizleme operasyonunu yapacak 180 uzman asker daha ilave ederek 1000 askere çıkardı.

Çin, hızla büyüyen ekonomisine gerekli enerjiyi sağlayacak imkanları araştırdığı için bölgedeki petrol zengini ülkelerle iyi ilişkileri geliştirmek istiyor. Hali hazırda Suudi Arabistan gibi ülkelerle enerji anlaşmaları yapmış durumda ve İran’dan çok büyük miktarda doğal gaz almaktadır.

Elbette Lübnan bu kategoriye girmiyor- zengin doğal kaynakları bulunmuyor. Fakat BM barış gücüne gönderilen asker ile diğer Ortadoğu ülkelerine olumlu bir mesaj göndermek ve Çin’in bölgede ciddiye alınmasını istiyor.

Fakat Çin sadece Ortadoğu ile iyi ilişkiler kurmakla yetinmek istemiyor, daha fazla beklentileri var.

Son yirmi yılda Çin, uluslar arası barış operasyonlarındaki rolünü gittikçe genişletmekte. 1990’ların başında BM barış gücü operasyonlarında aktif rol almaya başladığından beri, Çin dünyanın her tarafına asker göndermekte- Haiti, Afganistan, Kamboçya ve Bosna gibi.

Pekin, ekonomide süper güç olma yolunda. Aynı zamanda uluslar arası barış gücü görevlerine katılmakla diplomatik ilişkilerde de önemli bir rol oynamak istiyor.

Çin, büyüyen gücünün ABD ve diğer Asya ülkeleri tarafından endişeyle karşılandığının farkında. Bu yüzden de dünya ülkelerine, yükselişinin kendileri için bir tehdit oluşturmayacağı mesajını vermek istiyor.

Çin, BM barış gücü faaliyetlerine katılmakla, sorumluluğunu bilen bir güç olduğunu ve uluslar arası istikrarın barışçı yollarla sağlanmasında sorumluluk almak istediğini göstermek istiyor.

Çin liderleri dünyayı geziyor

Çin aynı zamanda uluslar arası sistemde yükselen önemli bir oyuncu. 1949’da komünizm iktidara geldikten sonra uzun yıllar dünyaya kapalı kaldı. 1976’da Lider Mao’nun ölümünden sonra ekonomik reformlar uygulanmaya başladı ve yavaş yavaş ülke değişmeye başladı.

Çin’in ekonomi ve siyasi arenada etkisi arttıkça, siyasetçileri de uluslar arası ziyaretleri sıkça yapmaya başladılar. Uluslar arası ilişkilerde etkisi büyüdükçe Cumhurbaşkanı Hu Jintao ve Başbakan Wen Jiabao ülkenin en çok yolculuk yapan kişileri olmaya başladılar. Globalleşme yolunda atılan adımlar Çin’i dünya ekonomisinin entegre bir parçası yaptı.

Çin liderleri, 18. ve 19. yüzyılda hüküm süren Qing hanedanının ülkeyi dış dünyadan soyutlayıp kendi içine kapatmasını da unutmayacaklardır. İmparatorluk Hanedanı bunun bedelini ağır bir şekilde ödedi. 20. yüzyılın başında dış dünyadaki değişimleri kabul etmedeki isteksizlik imparatorluk sisteminin çökmesinde başlıca etken olmuştur. Çin’in şimdiki liderleri ise aynı hatayı bir daha yapmayacaklardır.

(BCC'den çeviri: Cengiz Tanık / Haber7)

[muzo]

Irak'ta bombalı sabah: 7 ölü
Irak'ın başkenti Bağdat'ta bomba yüklü bir kamyonla bir karakola saldırı düzenlendi. Saldırıda 7 polis öldü. Saldırıda biri sivil 14 kişi de yaralandı.


Polis, başkentin güneyindeki Dora Mahallesi'nde düzenlenen saldırıda biri
sivil 14 kişinin de yaralandığını belirtti.

[muzo]

Taylandlılar güne yasaklarla başladı Tayland'da darbeyle iktidarı ele geçiren ordu, siyasi toplantıları yasakladı, medyaya yasaklamalar getirdi, hükümet kadrosunun yakınlarını gözaltına aldı.



Sözcü, ordunun ayrıca anayasada reform çabalarını izlemek üzere öğrencileri davet edeceğini söyledi. "Özgür ve adil" seçimlerin de yapılacağını belirten sözcü, ancak seçim tarihini açıklamadı. Ordunun, yanlış bilgilendirmeyi engellemek için ulusal ve uluslararası medyaya kısıtlama getirdiği de kaydedildi. Bu arada yurt dışında bulunan Başbakan Thaksin Şinavatra'nın yakın çevresinin başkent Bangkok'ta gözaltına alındığı bildirildi. Gözaltına alınanlar arasında Şinavatra'nın yardımcısı Çidçai Vanasatidya ile başdanışmanı Prommin Lertsuridej'in de bulunduğu belirtildi.

SİNGAPUR-JAPONYA

Singapur, darbeden endişe duyduğunu bildirerek taraflara "olumlu bir netice" yönünde çalışma çağrısında bulundu. Singapur Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Tayland'ın bölgede önemli bir ülke olduğu, sürecek belirsizliklerin Tayland için olduğu kadar tüm bölge için gerileme olacağı belirtildi. Bakanlık başka bir açıklamayla da Tayland'daki vatandaşlarına, güvenliklerini sağlamak için gerekli önlemleri almaları çağrısında bulundu.

Açıklamada, Singapurlulara, belirsizlik döneminde, haberleri yakından izlemeleri ve güvenli yerlerde kalmaları tavsiye edildi. Japonya da Tayland'daki darbeden ciddi endişe duyduğunu bildirerek demokrasinin derhal tesisi çağırısını yaptı. Japonya Dışişleri Bakanı Taro Aso, darbeden derin üzüntü duyduğunu söyleyerek durumun en kısa zamanda normale döneceğini umduklarını belirtti. Japonya Dışişleri Bakanlığı da Tayland'daki vatandaşlarına dikkatli olmaları uyarısında bulundu.



AA