Prostatit, erkeklerin sikça karsilastigi bir prostat problemidir. Bazi tahminlere göre genital veya üriner problemlerle doktora giden erkeklerin 1/4'ünde neden prostatittir
Bu durum sadece sik olmayip ayni zamanda tanisi ve tedavisi zordur. Hattat Hastanesi Üroloji Bölüm Baskani Cerrahpasa Tip Fak. Androloji Bilim Dali Baskani Prof. Dr. Halim Hattat, Mynet okurlari için yazdi.
Prostatit, prostat bezi inflamasyonu için kullanilan genel bir terimdir. Inflamasyon enfeksiyon veya bezi irrite eden baska bir faktöre bagli olabilir. Hastalik hakkinda çogu sey açik olmamakla birlikte kesin tedavi için dogru taninin gerekliligi açiktir. Çünkü prostatit en az üç formla ortaya çikabilir:
Akut bakteriyel prostatit
Hastaligin en az yaygin fakat en ciddi formudur. Ciddi ve siklikla ani semptomlara neden olan prostat bezi enfeksiyonu nedeniyle olusur. Bu semptomlar sunlardir.
- Ates
- Üsüme
- Grip benzeri durum
- Sirtin alt kesimi ve genital bölgede agri
- Idrar yaparken agri ve yanma
- Idrar yapma esnasinda mesaneyi tam bosaltmam hissi
- Sik ve acil idrar yapma ihtiyaci
- Kanli idrar
- Agrili ejekülasyon
Üriner trakt veya kalin barsaklarda sik bulunan bakteriler prostatitin bu tipinden siklikla sorumludur. Eger semptomlariniz ciddiyse iyilese dek birkaç gün hastanede kalmanizi gerektirebilir. Çünkü akut bakteriyel prostatit idrar yapamama ve kan dolasimina enfeksiyon yayilmasi (bakteriyemi) gibi ciddi problemleri içerebilir, bir doktora görünmenizi gerektirecek kadar önemlidir.
Kronik bakteriyel prostatit
Bu durum da bir bakteriyel enfeksiyon nedeniyle olur. Her ne kadar akut prostatin aksine semptomlar tipik olarak yavas gelisse ve daha az olsada sunlari içerebilir.
-Sik idrara çikma
-Ani veya zorlu idrar yapma durmu
-Idrar yaparken agri yanma
- Nictüri
- Sirtin alt kismi ve genital bölgede agri
- Azalmis idrar akimi
- Ara ara semende kan görülmesi
- Agrili ejekülasyon Hafif ates
- Rekürren mesane enfeksiyonu
Kronik bakteriyel enfeksiyona neyin neden oldugu açik degildir. Akut bir enfeksiyon gibi üriner traktinizdaki bakterilere bagli olabilir. Diger nedenler mesane veya kan enfeksiyonuna bagli olabilir. Enfeksiyon travmayi veya genellikle katater gibi bir enstrümanin üriner traktiniza sokulmasini takip edebilir. Doktorlarin üriner katater sonrasi rutin olarak antibiyotik yazmalarini sebebi budur.
Bazen prostat bezinde kalsifiye taslar olusup bakterileri çekebilir. Nadire enfeksiyon bakterilerin toplanacagi bir alana neden olan altta yatan bir prostat strüktürel defektine bagli olabilir.
Prostatin bu formu genellikle kroniktir çünkü enfeksiyonun temizlenmesi güçtür. Alinan antibiyotiklerin prostat dokularina yayilmasi uzun zaman gerektirir.
Kronik non-bakteriyel prostatit
Çogu erkekteki görülen prostatit tipi budur. Ne yazik ki tani ve tedavisi en zor prostatit tipi budur. Hastaligi tamamen ortadan kaldirmaktan ziyade semptomlarin rahatlatilmasi ana amaç olmalidir. Kronik Non-bakteriyel prostatitteki semptomlar kronik bakteriyel prostatitle hemen hemen aynidir. Fakat bu tipte doktorunuz idrarinizdaki veya prostat bezi sivinizda bakteri tespit edemez. Ancak idrar örneklerindeki lökositler inflamasyon varligini isaret eder. Nedeninin bilinmiyor olmasi tani ve tedavisinin zor olmasina yol açmaktadir. Inflamasyonu tetikleyen bir takim teoriler de ileri sürülmüstür.
Bunlardan bazilari:
****üel aktivite: Üretrit veya cinsel yolla geçen gonore, klamidya gibi bir enfeksiyonu olan ****üel olarak aktif genç erkeklerde kronik nonbakteriyel prostatit daha sik gelisir. Bazi erkeklerde cinsel iliski sikliginin azalmasi iyilestirici bir faktör olabilir.
Diger enfeksiyöz ajanlar: Inflamasyon, günümüz teknikleriyle saptanamayan diger ajanlara bagli olabilir.
Anksiyete veya stres: Bu durum idrar akimini kontrol eden üriner sfinter kasinin kasilmasina neden olur. Bu kaslar mesane ve rektumu destekleyen pelvik taban kaslaridir. Kasilmalar, kaslarin düzemli gevsemelerini önler ve üretradaki idrarin prostata geri dönüp bez dokusunu irrite etmesine neden olur.
Idrarini bitirme ve yeniden baslama: Bazi erkekler idrar yaparken sik sik durup tekrar baslarlar. Idrar akimini durdurmak üretradan prostat eri idrar kaçisina neden olur ve buda prostati irrite eder.
Agir kaldirma: Mesane doluyken agir kaldirma idrarin prostata geri kaçisina neden olur.
Meslek: Kamyon soförlügü gibi meslekler kronik non bakteriyel enfeksiyonla iliskili olabilir.
Bazi aktiviteler: Bisiklete binme veya jogging gibi aktiviteler bezi irrite edebilir.
Sizinki hangi tip ?
Prostatit tanisindaki en önemli iki adim benzer semptomlara neden olan diger durumlarin ekarte edilmesi ve hangi tip prostatitiniz oldugunun saptanmasidir.
Bunu anlamak için doktorunuz bazi sorular soracaktir: Sikayetiniz nedir ? Ne zaman ortaya çikar veya devamli midir ? Ilk kez ne zaman oldu ? Rutin hayatinizi etkiliyor mu ? Doktorunuz ayrica size geçmis medikal tedaviler, geçirilmis enfeksiyonlar, cinsel yasamizin, mesleginiz ve aile hikayenizle ilgili sorular soracaktir.
Ardindan yapilan fizik muayene karin ve pelvik bölge hassasiyetinin arastirilmasi ve rektal digital muayeneyi içerir. Inflame bir prostat büyük ve dokunmakal hassatir.
Digital muayane esnasinda doktorunuz prostat bezinden sivi alabilir. Bunun için bezinizi güçlü bir sekilde ovacaktir ve sivinizin retraya akmasini saglayacaktir. Bu sivi enfeksiyon veya inflamasyon bulgulari açisindan mikroskop altinda incelenecektir. Bu prosedür prostat masaji veya stripping olarak adlandirilir.
Bakteri ve lokosit arastirmasi için bir idrar örnegi ayrica gereklidir. Lokositler inflamasyonu, bakteriler enfeksiyonu gösterir. Idrar testiniz ikisi için de pozitif ise bakteriyel enfeksiyonu gösterir. Idrar testiniz ikisi için de pozitif ise bakteriyel prostatiniz vardir. Eger lokosit var ve bakteri yoksa bu nonbakteriyel formdur. Bakteri veya lokosit yoksa semptomlariniz baska rahatsizliklarla ilgilidir. Bu durum prostatodini ile ilgili olabilir ki bu ileride tartisilacaktir.
Tedavi planin düzenlenmesi
Kronik nonbakteriyel prostatitin nedeni genelde bilinmez. Ancak bazi erkekler durumu idare edecek ve günlük yasamlarini etkileyecek çözümleri deneyimleriyle üretirler.
Medikal tedaviler
Asagidaki ilaçlar semptomlarinizi gidermede veya kontrol altina almada yardimci olabilir:
Antibiyotikler: Tüm prostatit tiplerinde antibiyotikler geleneksel olarak ilk tercih ajanlaridir. Enfeksiyona neden olan spesifik bakteri tipi saptanana kadar doktorunuz size genis spektrumlu bir antibiyotik baslayacaktir. Antibiyotigin kullanim süresi enfeksiyonun ilaca verdigi yanita göre degisir. Akut prostatitte birkaç haftalik bir tedavi yeterlidir. Diger yanda kronik nonbakteriyel form dirençli olup tedavi süresi uzundur, bazen tedavi edilemeyebilir. Ek olarak ilaç kesilince relapslar görülebilir. Relaps olursa enfeksiyonu kontrol edebilmek için günlük düsük doz antibiyotik kullanimi gerekebilir.
Alfa blokörler: Zor idrar yapma sikayetiniz varsa bu durum üriner sistemdeki bir obstrüksiyona bagli olabilecegi için doktorunuz alfa bloker baslayabilir. Bu ajanlar mesane boynu ve prostati rahatlatabilir ve idrar akimini saglar.
Agri kesiciler: NSAID ajanlar veya asetaminofen agri ve rahatsizligi azaltabilir. Ancak yan etkiler açisindan doz ayarlamasi doktorunuz tarafindan yapilmalidir.
Önemli olan bu inatçi hastaligin doktorunuz tarafindan dikkatli takibidir, bu takiplerle tedavinin dogru sekilde ayarlanmasi saglanacaktir.
Yer imleri