İbadet ile ilgili soru ve cevaplar

İBADET Soru 1 : Allah (c.c.)’ın emir ve yasakları karşısında sorumlu olan, akıllı ve bülüğ
çağına eren müslümana ne denir?
Cevap : Mükellef denir.
Soru 2 : Mükellef olan insanın bilmesi gereken fiiller sekiz tanedir. Mükellef olan
kimse bu sekiz fiili, ameli yerine getirmek mecburiyetindedir. Efal-i
Mükellefin de denilen bu sekiz kısım amel ve işler nelerdir?
Cevap : a- Farz b- Vacip c- Sünnet d- Müstehap e- Mübah f- Haram
g- Mekruh h- Müfsit

Soru 3 : Kendisinde şüphe olmayan kati bir delille sabit olan, Allah (c.c.)’ın
işlenmesini kesin olarak emrettiği hükümlere ne ad verilir? bir kaç örnek veriniz.
Cevap : Farz denir. (Beş vakit namaz, Zekat, Oruç, Hac vb.)

Soru 4 : Farzları terk haramdır, inkar etmek küfürdür. Farzlar iki çeşittir. Farzı ayın
ve farzı kifaye. Bu her iki farzı tarif edip misallendiriniz.
Cevap : a- Farzı Ayın: Mükelleflerden her birinin yapması gereken farzlardır.
(Oruç, Hac, vb.) b- Farzı Kifaye: Mükelleflerden bazılarının yapmasıyla
diğerlerinde sorumluluk kalkan farzdır. (Cenaze namazı kılmak, Hafız olmak vb.)

Soru 5 : Yapılması şeran kesin bir delille sabit olmayan ama kuvvetli bir delille sabit
olan ibadettir. İşleyene sevap, özürsüz terk edene günah olan bu amel nedir?
Cevap : Vacip (Vitir ve bayram namazları gibi.)

Soru 6 : Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in farz ve vacipler dışında yaptığı veyapılmasını
istediği ibadetlere ne ad verilir?
Cevap : Sünnet.

Soru 7 : Sünnet iki kısımdır. Sünneti müekkede, sünneti gayri müekkededir. Her iki
sünneti tarif edip misaller veriniz.
Cevap : a- Müekket Sünnet: Rasülullah (s.a.v.)’in devamlı yaptığı ve yapılmasını
teşvik ettiği sünnetlerdir. (Sabah, öğle, akşam namazlarının sünnetleri,
namazları cemaatla kılmak vb.) b- Gayri Müekket Sünnet: Rasülullah (s.a.v.)’in
ara sıra yaptığı ve yapılmasını tavsiye ettiği sünnetlerdir. (Abdesti kıbleye
dönerek almak, Ezanı dinlemek, İşe sağdan başlamak vb.)

Soru 8 : Abdest dinimizde; namaz kılmak, Kur’an’ı Kerim’i elle tutmak, Kabe’yi tavaf
etmek gibi amelleri yapmak için yapılan, belli organları usulüne göre
yıkamaktan ve meshetmekten ibaret bir temizliktir, bir ibadettir ve itaattir.
Abdestin farzları nelerdir? Sayınız.
Cevap : a- Yüzü yıkamak (İki kulak memesi arasındaki yer ile alnının saç biten
yerinden çene altına kadar )
b- İki eli dirseklerle beraber yıkamak
c- Basın dörtte birini meshetmek
d- Her iki ayağı topuklarla beraber yıkamak.

Soru 9 : İşlenmesinde sevap olan, terk edilmesinde günah olmayan, Efal-i Mükellefinden
olup Peygamberimiz (s.a.v.)’in bazen yaptığı bazense terk ettiği ibadete ne denir?
(Kuşluk namazı gibi)
Cevap : Müstehap

Soru 10: Yapılmasında ve yapılmamasında günah olmayan, yapılıp yapılmama hususu
dinde caiz görülen şeylere ne denir? (Helal olan bir meyveyi yiyip yememek gibi.)
Cevap : Mübah

Soru 11: Mükellefin yapmaması istenen ve kesin bir delille işlenmesi yasak olan şeri
hükümlere ne ad verilir? Ki bunların terk edilmesi sevap işlenmesi günahtır.
İnkarı ise günahtır. (Zina yapmak, domuz eti yemek, yalan konuşmak vb.)
Cevap : Haram

Soru 12: Haram iki kısımdır. Haram li aynihi, Haram li gayrihi. Bunların tarifini yapıp misal veriniz.
Cevap : a- Liaynihi Haram: Aslı itibariyle herkese haram olan şeydir.(Şarap, zina vb.)
b- Ligayrihi Haram: Aslında helal olup başkasının hakkından dolayı haram
olan şeydir. Sahibinin izni olmadıkça o şeyden başkaları faydalanamaz.
(Başkasına ait olan bir malı izinsiz almak gibi)

Soru 13: Kelime manası itibariyle; sevilmeyen ve hoş görülmeyen şeyler olup, dindeki
manası da; yasaklığı sabit olmakla beraber,ona aykırı olarakda bir delil ve
işaret bulunup, yapılması doğru olmayıp yapılmaması iyi olan şeylere ne ad
verilir? (Sağ elle sümkürmek, gusül alması gereken bir kimsenin elini ve
ağzını yıkamadan bir şey yiyip içmesi gibi.)
Cevap : Mekruh

Soru 14: Meşru olan bir işi (başlanmış bir ibadeti) bozan, hükümsüz kılan kasten
yapılması azabı gerektiren şeylere ne denir? (Namaz içinde gülmek gibi)
Cevap : Müfsit

Soru 15: Dinimizde namazların camide cemaatle kılınıp eda edilmesi bildirilmiştir.
Namaz ibadetimizi camide kılarken cemaatin önünde namazı kıldıran kişiye
imam denir. İmam efendinin namaz kıldırırken durduğu yere ne ad verilir?
Cevap : Mihrap

Soru 16: Hadesten taharet vücudumuzu cünüplükten ve abdestsizlikten kurtarmaktır.
Cünüplükten kurtulmak Gusül ile olur. Cünüp ise, şehvetle kendisinden
meni dediğimiz su çıktıktan sonra henüz boy abdesti almamış yani
yıkanmamış olan kimsedir. Boy abdesti dediğimiz guslün farzları nelerdir yazınız.
Cevap : a- Mazmaza: Ağza üç defa su alıp gargara yaparak ağzı yıkamak.
b- İstinşak: Burnu üç kere sağ elle su alıp, sol elle sümkürerek yıkamak.
c- Bütün vücudu iyice ovuşturarak yıkamak (Hiç bir kuru yer kalmamak suretiyle.)

Soru 17: Camilerimizde dini ve dünyevi mevzuların anlatılmak ve açıklanmak üzere
Cuma namazından önce ve diğer bazı vakitlerde imamlarımızın çıkıp vaaz ettiği,
talim,irşat ve telkin makamı olan yere ne ad verilir?
Cevap : Kürsü

Soru 18: Camilerimizde beş vakit namazlarımız için Ezan-ı Muhammedi’yi okuyan,
gamet eden, Hz. Bilal Habeşi’nin mesleğini yapan kimselere ne denir?
Cevap : Müezzin

Soru 19: Namazın farzları on ikidir. Bunlar iki kısma ayrılır. Şartlar ve rükünler diye
adlandırılır. Altısı şart diğer altısı ise rükündür. Şartlar daha namaza
başlamadan önce yapılması gereken şeyler olup, rükünler ise başlangıç
tekbiri ile namaza başlayıp namazın içinde yapılması gereken farzlardır.
Namazın farzları dediğimiz şartları ve rükünleri sayıp tarif ediniz.
Cevap : A- Namazın Şartları:
a- Hadesten Taharet; Bedeni cünüp ve abdestsizlikten temizlemek
b- Necasetten Taharet; Elbise ve namaz kılacak yeri temizlemek
c- Setrul Avret; Avret yerlerin örtülmesi
d- İstikbali Kıble; Kıbleye yönelmek
e- Vakit; Vaktinde kılınması
f- Niyet; Niyet etme
B- Namazın Rükünleri:
a- İftidah Tekbiri; Başlangıç tekbiri
b- Kıyam; Ayakta durmak
c- Kıraat; Okumak
d- Ruku; Rukuya eğilmek
e- Sücut; Secdeye eğilmek
f- Kade-i Ahire; Namazda son oturuşu yapmak.

Soru 20: İnsanoğlunun uzuvlarından örtülmesi farz olan, başkalarının da bakması
haram olan yerlere avret mahalli denir. Kadınlar ve erkekler için Setri avret
yerlerini tarif ediniz.
Cevap : Erkeklerde: Göbek ve diz kapakları dahil bu kısmın arasında kalan bölgeler.
Kadınlarda: Yüzleri, elleri ve ayakları dışında kalan bütün bölgeleri
kapatmaları gereklidir.

Soru 21: Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in yaşantısı olarak tarif edilen sünnetin
bölümleri üçtür. Sünnetin çeşitleri diyebileceğimiz bölümlerini söyleyiniz.
Cevap : a- Fiili Sünnet : Yaşantısıdır
b- Kavli Sünnet : Sözleridir
c- Takriri Sünnet : Söz ve olaylara sukutu ile karşılığıdır.

Soru 22: Camilerimizde Cuma günü insanlara dini meseleleri, hükümleri açıklamak
veya Ümmeti Muhammedi ilgilendiren haftalık meseleleri anlatmak için
hutbe okunur. İmamın Cuma günü hutbe okumak için çıktığı, camilerde
kıbleye göre sağ tarafta bulunan basamaklı olan yere ne denir?
Cevap : Mimber

Soru 23: Suyun bulunmadığı zamanlar veya mekanlar olduğunda dinimiz,
ibadetlerimizi aksatmadan yapabilmemiz için abdest yerine yapabileceğimiz
bir ameli bize bildirmiştir. Bu amel toprakla yapılıp su bulununcaya kadar
abdesti bozacak bir iş bir fiil yapılmamış ise abdestle yapılacak bütün
ibadetler ve taatlar yapılır. Çünkü bu amel abdest ve gusül abdestinin
yerine geçer. Su görülünce de bozulur. İki darp (vuruş) bir niyet olmak
üzere iki tane farzı vardır. Niyetin farz olduğu bu ibadetimizin adı nedir?
Cevap : Teyemmüm denir.

Soru 24: Boy abdesti olmayana yapması yasak olan ameller nelerdir?
Cevap : a- Namaz kılamaz
b- Camiye mescide giremez
c- Kur’an’a el süremez ve okuyamaz
d- Kabe’yi tavaf edemez.

Soru 25: Namazlarımızda yapmış olduğumuz secde yedi tane uzvumuzun
(organımızın) beraber yere değerek yapılmasıyla olur. Bu yedi azamızı sayınız.
Cevap : Alnımız ve burnumuz(1), Ellerimiz(2), Dizlerimiz(2), Ayaklarımız(2) toplam
yedidir.