BAKARA SÛRESİ TEFSİRİ


Önce sûrenin nüzulü, fazileti ve ona dair varid olmuş haberler ile ilgili açık*lamalarla başlayacağız. Bu konuda rivayet tesbit etmek şartıyla ondan son*ra bütün sûrelerde de aynı usulü takip edeceğiz. Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.

Sûre'nin Nüzul Zamanı:


Bakara sûresi Medine'de ve değişik sürelerde inmiş bir sûredir. Medine'de nazil olmuş ilk sûre olduğu da söylenmiştir. Ancak yüce Allah'ın: "Kendisin*de Allah'a döndürüleceğiniz bir günden korkunuz." (el-Bakara, 2/281) buy*ruğu semadan son nazil olan âyet-i kerimedir. Bu âyet-i kerime Mina'da, Ve*da Haccında Kurban bayramının birinci gününde nazil olmuştur. Yine faizin yasağını belirten âyet-i kerimeler de (el-Bakara, 2/275, 280) Kur'ân-ı Ke-rim'den son nazil olmuş âyetler arasındadır.
Bu sûrenin fazileti çok, sevabı muazzamdır. Buna Fustatu'l-Kur'ân (Kur'an'ın Otağı) adı verilir. Bu adın verildiğini Halid b. Ma'dan söylemiş*tir. Bu adın veriliş sebebi ise, azameti, gözkamaşürıcı özelliği, çekiciliği, hü*küm ve öğütlerinin çokluğudur. Hz. Ömer bu sûreyi, -daha önceden de be*lirtildiği gibi- ihtiva ettiği fıkhı ve diğer hükümleriyle on iki yılda oğlu Ab*dullah da sekiz yılda öğrenmiştir.
İbnu'l-Arabi der ki: Hocalarımdan birisini şöyle derken dinledim: Bu sûre*de bin tane emir, bin tane nehiy, bin tane hüküm, bin tane haber vardır. /^ Rasûlullah (s.a) belli sayıda askerî birliği belli bir tarafa göndermiş, I ların başına en genç olanını Bakara sûresini ezberlediğinden dolayı komu*ttan tayin etmiş ve ona: "Git, sen onların emirisin" demiştir. Bu hadisi Tirmi-/ zî, Ebu Hureyre'den rivayet etmiş olup sahih olduğunu belirtmiştir. Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Müslim, Ebu Umame el-Balıili'nin şöyle dediğini rivayet etmektedir: Rasûlullah (s.a)'ı şöyle buyururken dinledim: "Bakara sûresini okuyunuz. Onu öğrenmek bereket, onu terketmek bir hasrettir. Batılcılar da onun altından ( kalkamazlar." (Hadisin ravilerinden bir tanesi olan) Muaviye der ki: Bana ulaş*tığına göre burada sözü geçen "batılcılar"dan kasıt sihirbazlardır. Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Yine Müslim'in Ebu Hureyre'den rivayetine göre Rasûlullah (s.a) şöyle buyurmuştur: "Evlerinizi kabirler haline getirmeyiniz. Çünkü şeytan, içerisinde) Bakara sûresinin okunduğu evden kaçar." Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
Darimi, Abdullah'tan şöyle dediğini rivayet etmektedir: Bakara sûresi bir ev*de okundu mu mutlaka şeytan oradan seslice osurarak kaçıp gider. Ayrıca şöy*le demiştir: Herşeyin bir zirvesi vardır. Kur'ân'ın zirvesi de Bakara süresidir. Her-şeyin katıksız bir özü vardır. Kur'ân-ı Kerim'in özü de mufassal sûrelerdir. Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
el-Busti'nin Sahih'mde Sehl b. Sa'd'dan şöyle dediği rivayet edilmektedir: Rasûlullah (s.a) buyurdu ki: "Şüphesiz herşeyin bir zirvesi vardır. Kur'ân'ın zir*vesi de Bakara süresidir. Kim geceleyin evinde okursa, üç gece süre ile şey*tan onun evine girmez. Kim gündüzün onu okursa, şeytan üç gün süre ile evi*ne girmez." Ebu Hatim el-Busti der ki: Peygamber (s.a)'ın: "Şeytan üç gün sü*re ile evine girmez" buyruğu ile kastettiği şeytanların azgın olanlarıdır.
Darimi Müsned'inde eş-Şabi'nin şöyle dediğini rivayet etmektedir: Abdul*lah dedi ki: Her kim bir gecede Bakara sûresinden on âyet-i kerime okur ise sabah olana kadar o gece o eve hiçbir şeytan giremez. Bunlar baştaki ilk dört âyet, Âyetul-Kürsi, ondan sonraki iki âyet ve: "Göklerde ve yerde ne varsa hep*si Allah'ındır" (el-Bakara, 2/284) den itibaren sonundaki üç âyet-i kerimedir. Yine eş-Şabi'nin rivayetine göre Abdullah şöyle demiştir: O gün ona da aile halkına da şeytan yaklaşmaz, hoşuna gitmeyecek birşey de ilişmez. Bunlar bir deliye okundu mu mutlaka kendisine gelir. -Abdullah'ın arkadaşlarından bi*risi olan el-Muğire b. Subey' dedi ki: Kur'ân'ı asla unutmaz. İshak b. İsa der ki: Ezberlemiş olduklarını unutmaz. Ebu Muhammed ed-Darimi der ki: (ravi-lerden) kimisi de el-Muğire b. (Subey' değil de Sumey'dir demiştir. Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.
İbn Abdi'l-Berr'in "el-lstiab" adlı eserinde şöyle denilmektedir: Lebid b. Rabia b. Amir b. Malik b. Cafer b. Kilab b. Rabia b. Âmir b. Sa'saa cahiliyye dönemi şairlerinden birisi idi. İslam'ı da idrak etmiş güzel bir şekilde İslâm'a bağlanmış, müslüman olduktan sonra şiir söylemeye son vermişti. Halifeli*ği döneminde Hz. Ömer ona şiiri hakkında soru sormuş. Şiir okumasını is*temişti. O da Bakara sûresini okumuştu. Hz. Ömer ona: Ben sana kendi şi*irinden okumanı istemiştim. Lebid de: Yüce Allah bana Bakara ve Al-i İm-ran sûrelerini öğrenmeyi nasip ettikten sonra bir beyit olsun şiir söylemedim. Onun bu sözleri Hz. Ömer'in hoşuna gittiğinden dolayı ikibin olan maaşına beşyüz daha ilave etmişti. Haber rivayet edenlerin çoğu şöyle demiştir: Le*bid İslâm'a girdikten sonra şiir söylemedi. Bazıları da: O İslâm'a girdikten son*ra sadece şu beyiti söylemiştir, demektedirler:
"Allah'a hamdolsun çünkü ecelim gelmedi İslâm'dan bir elbiseye bürününceye kadar."
İbn Abdi'1-Berr der ki: Bu beyitin Selul'lu Karade b. Nüfase'ye ait oldu*ğu da söylenmiştir. Bence daha sahih olan görüş budur. Başkası da şöyle der: Hayır, İslâm'a girdikten sonra Lebid'in söylediği beyit şudur:
"Soylu insanı kendi nefsi gibi sigaya çeken olmaz
Kişinin salih arkadaşı kişiyi İslah eder."
Âyetu'l-Kürsi ile Bakara sûresinin sonlarının faziletine dair varid olmuş ha*berler, bunların tefsiri yapılırken gelecektir. Yine Âl-i İmran sûresinin baş ta*raflarında bu sûrenin faziletine dair daha başka açıklamalar da -yüce Allah'ın izniyle- gelecektir. Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir.

"Rahman ve Rahim Allah'ın adı ile"

1. Elif, Lâm, Mîm.
2. İşte bu kitap; Onda hiçbir şüphe yoktur. Takva sahipleri için hidâ*yettir.