Dünya týp literatürüne ''Behçet hastalýðý'' olarak geçen hastalýðýn, Prof. Dr. Hulusi Behçet'ten daha önce Yunan bir göz hekimi tarafýndan bulunduðunu iddia eden bilim adamlarýna, Türk doktordan cevap

Erciyes Üniversitesi Týp Fakültesi Göz Hastalýklarý Ana Bilim Dalý Öðretim Üyesi Doç. Dr. Cem Evereklioðlu, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, dünyada ilk kez Prof. Dr. Hulusi Behçet'in tanýmladýðý hastalýðýn o tarihten itibaren ''Behçet hastalýðý'' veya ''Behçet sendromu'' olarak týp literatürüne geçtiðini hatýrlattý.

Behçet hastalýðýnýn bütün dünyanýn kabul ettiði ve bir Türk adý ile anýlan literatürdeki neredeyse tek hastalýk olduðunu vurgulayan Evereklioðlu, özellikle Yunan meslektaþlarýnýn bu hastalýðý Prof. Dr. Hulusi Behçet'ten daha önce bir Yunan doktorun tanýmladýðýný ileri sürdüðünü bildirdi.

Behçet hastalýðý ile ilgili geçen yýl yazdýðý ve dünyanýn en saygýn bilimsel göz dergilerinden ''Survey of Ophthalmology'' isimli dergide basýlan ''Current Concepts in the Etiology and Treatment of Behçet Disease'' baþlýklý makalesinin, bugüne kadar ayný dergide basýlan 2000'in üzerindeki bilimsel makale arasýnda dünyada en çok okunan yayýnlar sýralamasýnda yaklaþýk bir yýl süreyle 1. sýrada kaldýðýný belirten Evereklioðlu, þunlarý söyledi:

''Sofia Androudi isimli Yunan meslektaþýmýz, týp camiasýnda büyük yanký uyandýran bu makalemiz üzerine, Amerika'daki ayný dergiye bir mektup göndererek, Behçet hastalýðýnýn, Dr. Hulusi Behçet'ten daha önce Benedictos Adamantiades isimli bir Yunan hekimi tarafýndan tanýmlandýðýný ve bu nedenle hastalýðýn adýnýn ''Adamantiades-Behçet'' olarak deðiþtirilmesi gerektiðini iddia etti. Bir Türk hekimi ve bilim adamý olarak gerçeklere tamamen aykýrý olan bu durumla mücadele için özellikle Yunan meslektaþlarýmýza karþý bilimsel kanýtlara dayalý bir savaþ baþlattýk. Ýddialarýn asýlsýz olduðunu ortaya koyan bu yeni yazýmýz da ayný dergide yayýmlandý ve bu makale týp otoritelerinde yine büyük yanký uyandýrdý.''

BÝLÝMSEL SAVAÞ

Yunan hekim Androudi'nin Behçet hastalýðýnýn bazý belirtilerinin Dr. Adamantiades tarafýndan ilk olarak tanýmlandýðýný ileri sürdüðünü ifade eden Evereklioðlu, hastalýðýn bu tipteki belirtilerinin aslýnda yüzyýllar öncesinden beri tanýmlandýðýný bilimsel verilere dayanarak ortaya koyduðunu, ancak bu çok çeþitli belirtilerin bir araya gelerek baþka ve yeni bir hastalýða neden olduðunu bilimsel olarak tanýmlayan ilk kiþinin Prof. Dr. Hulusi Behçet olduðunu da yine bilimsel verilere dayanarak yayýmladýðýný kaydetti.

Tüm dünyada týp otoritelerinin hastalýðýn adýný ''Behçet'' olarak kabul ettiðini hatýrlatan Evereklioðlu, týp literatüründe söz konusu bu hastalýðýn isminin 6000'in üzerinde yayýmlanmýþ bilimsel makalede ''Behçet'' olarak kabul edildiðine, öte yandan sadece 95 kadar makalede hastalýðýn adýnýn ''Adamantiades-Behçet'' olarak geçtiðine ve bu makalelerin tamamýna yakýnýnýn Yunan kökenli meslektaþlarýna ait olduðuna dikkati çekti.

Yunan meslektaþlarýna karþý baþlattýðý bu mücadelede tüm Türk hekimleri ve bilim adamlarýndan destek beklediðini ifade eden Evereklioðlu, þöyle devam etti:


''Týp literatüründe bir Türk'ün adý Dr. Hulusi Behçet'in bulmuþ olduðu bu hastalýkta yaygýn ve yerleþmiþ olarak geçmektedir. Yunanlý meslektaþlarýmýz ise her türlü bilimsel kitaplarda yer almýþ bu Türk ismine dahi tahammül gösterememekte, bu ismi kullanmalarý ve tercih etmeleri yönünde kendilerine dünya da yandaþ aramaktadýrlar. Bu nedenle buna engel olmamýz açýsýndan çok dikkatli olunmalý ve duruma fýrsat verilmemelidir. Behçet ismine sahip çýkmak adýna baþlattýðýmýz bu ''bilimsel Türk-Yunan savaþý'' bizim için çok önemlidir ve zahmetli bir yoldur. Bu bilimsel savaþý ancak bilimsel ortamlarda ve dergilerde yapacaðýmýz yazýlarla kazanmamýz gerekir. Yunan hekimlerin iddiasý doðrultusunda ''Adamantiates-Behçet'' ismini kullanan makalelerin yayýnlandýðý bilimsel yayýnlarýn editörlerine mektup gönderiyor, Yunanlýlarýn iddialarýnýn asýlsýz olduðunu bilimsel verilerle kanýtlýyor ve yazýlarýmýzý o dergilerde yayýmlatýyoruz. Bu mücadelede herkesin desteðini bekliyorum.''

Evereklioðlu, Behçet hastalýðýnýn, aðýzda ve vücudun diðer bölgelerinde geliþen, tekrarlayan yaralar (ülserler), deride sivilce benzeri bulgulara yol açan, eklem aðrýlarýnýn olduðu ve gözde tekrarlayan üveit ataklarý (iltihaplanmalar) sonucu tek ya da çift taraflý olarak görme azlýðý veya körlüðe yol açabilen kronik süreçli sistemik bir hastalýk olduðunu sözlerine ekledi.

Doç. Dr. Evereklioðlu, Erciyes Üniversitesi Týp Fakültesinde en çok uluslararasý bilimsel yayýn yapan öðretim üyeleri arasýnda 2003 yýlýnda 16 makalesiyle birinci, 2004'de 14 makalesiyle ikinci ve geçen yýl 9 makalesiyle birinci olarak Erciyes Üniversitesi Bilimsel Yayýn Onur Ödülü aldý.