Eriþkinlerde çok iyi bilinen sinüzit hastalýðýnýn çocuklarda da sýk rastlanýlan önemli bir saðlýk sorunu olduðunu, fakat çoðu kez gözden kaçýrýlarak ihmal edildiðini belirten Doç. Dr. Erhun Þerbetçi, "Sinüzit ihmale gelmez. Ýþitme kaybý ile sonlanabilecek orta kulak iltihaplanmalarý ya da kronik akciðer sorunlarýna yol açabilir" diyerek aileleri uyardý.

Çocuklarda, 10 günden fazla süren üst solunum yolu enfeksiyonlarýnda hemen sinüslerinin hastalandýðý söyleyen Niþantaþý KBB Grubu Uzmaný Doç. Dr. Erhun Þerbetçi, "Çocuk sinüslerinin geliþimleri 20 yaþýna kadar sürüyor. Eriþkinlerdekinin aksine, çocuk sinüzitlerinin belirtileri ve nedenleri daha belirsiz ve karýþýk olabilir. Sadece taný ve tedavisindeki güçlükler nedeniyle deðil fakat göz ve kafa içi yayýlmalarýna yol açma riski nedeniylede eriþkin sinüzitlerinden farklýlýk gösterirler" dedi.

Çocuk sinüzitlerinin inatçý ve sýk sýk tekrarlayabilen bir hastalýk olduðunu vurgulayan KBB ve Baþ Boyun Cerrahisi Uzmaný Doç. Dr. Erhun Þerbetçi, sinüzitin yazýn iyileþtiðini ancak kýþýn yeniden tekrarladýðýný da sözlerine ekledi.

Doç. Dr. Þerbetçi, çocuklarýn sinüzit olup olmadýðýný anlayabilmek ailelerin için bazý belirtilere dikkat etmesi gerektiðini söyleyerek, þu önerilerde bulundu:

-10–14 günden fazla süren soðuk algýnlýðý (nezle/grip), bazen hafif ateþ yükselmesi ile birlikte olabilir.
-Burun týkanýklýðý, horlama,
-Koyu kývamlý, sarý-yeþil renkli burun akýntýsý,
-Geniz akýntýsý, bazen boðazda yanma ile kendini belli edebilir.
-Nefeste kötü koku, mide bulantýsý ve/veya kusma,
-Ýnatçý öksürükler,
-Baþ aðrýsý (genelde 6 yaþýndan büyüklerde),
-Huzursuzluk, bitkinlik, kiþilik deðiþimleri,
-Gözlerin çevresinde þiþme, gözaltlarýnda morluk.

Küçük çocuklarýn baðýþýklýk sistemleri henüz tam geliþmemiþ olduðundan, özellikle 7 yaþýna kadar çocuklar burun, sinüs ve kulak enfeksiyonlarýna daha yatkýndýrlar. Çoðunlukla nezle gibi virüslerle olan, sýradan üst solunum yolu enfeksiyonlarýný takiben baþlar. Eðer çocukta burun içerisinde geniz eti ve bazý yapýsal baþka etkenler de varsa sinüzit daha inatçý hale gelir. Üst solunum yolu alerjileri de sinüzite eðilim yaratan etkenlerin baþýnda gelir. Çoðu üst solunum yolu ilaç kullanýlmasa bile kendiliðinden iyileþir ama eðer çocuk bir hafta-on günlük bir süre sonrasýnda da halen hasta ise sinüzit açýsýndan mutlaka deðerlendirmek gerekir. Çocuðun bilinen çevresel alerjenlerden ve sigara dumaný gibi kirliliðe yol açan maddelerden uzak tutulmasý, varsa reflü hastalýðýnýn tedavi edilmesi ile sinüs enfeksiyonu riski azaltýlabilir.

Sinüzitin Tanýsý

KBB Uzmaný tarafýndan çocuðun kulaklarý, burnu ve boðazý muayene edilir. Olasý tanýya götürebilecek þekilde hastalýðý hakkýnda aileden bilgi alýnýr. Muayene esnasýnda burnun içerisini ve geniz bölgesini görebilmek için özel ince endoskoplarýn kullanýlmasý ile kesin taný konulabilir. Bu endoskopik muayene; çocukla güvene dayanan, bir iletiþim kurabilen her deneyimli uzman tarafýndan muayenehane koþullarýnda ve her yaþta çocuða rahatlýkla yapýlabilir. Sýk olmayarak sinüslerin durumunu deðerlendirebilmek amacýyla 'Bilgisayarlý Tomografi' de istenebilir.

SÝNÜZÝT NASIL TEDAVÝ EDÝLÝR?

Akut Sinüzit
Bir üst solunum yolu enfeksiyonu gibi henüz baþlamýþ sinüzitlerde çoðu çocuk antibiyotik tedavisine oldukça iyi yanýt verir. Akýntý kesici ilaçlar ve burun açýcý spreylerin kýsa dönem kullanýmý ile burun açýklýðý saðlanabilir. Tuzlu su damlalarý veya spreyleri ile akýntýlarýn kývamý yumuþatýlabilir ve mukozanýn iyileþmesi hýzlandýrýlabilir. Eðer çocukta akut sinüzit varsa, bu tedavi ile belirtilerde birkaç gün içinde düzelme baþlar. Ancak burada belirgin düzelme olsa da, özellikle antibiyotik tedavisini sonuna kadar tamamlamak çok önemlidir. Bu aþamada ayrýca sinüzitin aðýrlaþmasýna katkýda bulunabilecek alerji veya diðer hastalýklar da tedavi ve takip edilmelidir.

Kronik Sinüzit

Eðer çocuðun sinüzit belirtileri 2–3 ay kadar sürüyorsa bu duruma kronik yani 'müzmin sinüzit' diyoruz. Eðer çocukta kronik sinüzit varsa veya senede 4–6 defa tekrarlayan akut sinüzit ataklarý yaþýyorsa mutlaka bir Kulak Burun Boðaz Uzmaný tarafýndan deðerlendirilmelidir. Bu durumda, kronik sinüzite neden olabilecek altta yatan sebepler belirlenir ve ancak bu sebeplerin doðru saptanmasý halinde bu inatçý hastalýðýn uygun tedavisi yapýlabilir.

Çocuklara sinüzit ameliyatý yapýlýr mý?

Ancak bilinçli ilaç tedavileri ile düzelmeyen, ciddi ve inatçý sinüziti olan çocuklarda ameliyat gündeme gelebilir. Burada bir sinüzit ameliyatý deðil; örneðin sebep olarak sorumlu tutulabilecek bir geniz eti saptanmýþsa öncelikle bir geniz eti ameliyatý yapýlýr. Eðer geniz eti sinüslerin temizlenme yolunu týkýyor ise ya da mikroplarý barýndýrarak sinüzit oluþumuna sebep veriyor ise ameliyatla çýkarýlmasý gerekebilir. Geniz eti ameliyatý çoðu çocukta sinüslerin rahatlamasýna yardýmcý olmaktadýr. Ancak bu ameliyat, sinüziti tamamen iyileþtirir demek doðru deðildir. Bununla birlikte bu çocuklarýn çoðu da artýk daha az sýklýkta hastalanmaktadýrlar. Çocuklarda doðrudan sinüs ameliyatýna baþvurulmaz, aylarca hatta yýllarca çocuðun büyümesi beklenilir. Çok zorunlu kalýnan bazý çok az sayýda çocuða sinüzit ameliyatý yapýlabilir. Genelleme gerekirse çocuklarda sinüzit ameliyatý yapýlmaz. Çocuk hastalar çok uzun sürebilecek izlemelerde bile kolay kolay sinüzit ameliyatýna alýnmazlar.