Alfanýn dünyasý youtube kanalýna bu güzel video için teþekkurler

Astronotlar, insanlý uzay programlarýnda uzay araçlarýný komuta eden, pilotluk yapan ya da sadece ekip üyesi olan kiþilere denir. Astro gezegen yýldýz ve uzay gibi anlamlara sahip, naut ise denizci anlamýna geliyor.

Kasým 2016 itibariyle 36 ülkeden toplamda 552 kiþi 100 km ve daha ötesine çýkmýþtý. Uzaya çýkmak nasýl bir þeydi ? Þüphesiz; uzay tehlikeli ve hata affetmeyen bir yer. Yerçekimsiz bir ortamda zaman geçirmek tuhaf bir his olsa gerek, bunu deneyimleyen astronotlar Dünya'ya döndüklerinde uzayýn bedenlerine verdiði zarar daha iyi görebiliyorlar.

Japon astronot Norishige Uluslararasý Uzay Ýstasyonu'nda sadece 3 hafta geçirmiþti, dünyaya döndüðünde 9 cm uzamýþ olduðunu açýkladý bu çok yüksek bir sayýydý. Norishige daha sonra yanlýþ bir hesaplama yaptýðýný sadece 2 cm uzadýðýný itiraf etti.

Yerçekimi yoksa, omurganýn üstündeki yükün yok olmasý nedeniyle omurga düzleþir ve üst gövde uzayabilir. Uzayda 6 ay veya daha fazla zaman geçiren astronlar 5 cm'ye kadar uzayabiliyorlar. Ancak Dünya'ya geldikten sonra eski fiziksel özelliklerine geri dönüyorlar.

Dünya'nýn atmosferi tarafýndan korunmaya alýþýk olan bedenlerimiz, uzayda büyük tehlikelerle baþ baþa kalýyor. Yerçekiminin olmayýþý, radyasyona maruz kalma, ya da hapsolma hepsi birer iþkence gibidi. Bu yüzden astronotlar en iyi fiziksel durumda olmalýdýr. Bir uzay gemisi veya uzay giysisindeki teknolojiler sizi koruyabilir, size solunabilir hava, içileilir su ya da acil ihtiyaçlarýnýzý sunabilir. Ayrýca sýcaklýðý ve basýncý normal düzeylerde tutabilir ve vücudun atýk ürünleriyle de ilgilenir. Ufak meteorlar ve radyasyon bu giysinin içindeyken size zarar vermez. Ancak o olmadýðýnda iþler deðilir. Mikro yerçekiminin olduðu bu tür bir çevre vücudu 3 þekilde etkiler, propriyosepsiyon kaybý, sývý daðýlýmýndaki deðiþiklikler ve kas-iskelet sisteminin bozulmasý.

Uzay beyninizde bile deðiþiklikler yapar. 2017'de yapýlan bir çalýþmada uzay yolcularýnýn beyinlerinin konumu ve yapýsýnda deðiþimler yaþandýðý saptandý. Daha uzun uzay yolculuklarý yapanlarýn beyinlerinde ise daha büyük deðiþimler yaþanmýþtý. Yer çekimsiz ortama uyum saðlamaya çalýþan beyindeki gri madde, duruma göre ya artýyordu ya da azalýyordu. Bu uzayda omurilik sývýsýnýn yer deðiþtirmesiyle ilgili olabilirdi. Vücuttaki sývýyý aþaðýya çekecek yerçekimi olmadýðýnda yüz þiþer, bu da beynin konumunun deðiþmesine ya da sýkýþmasýna neden olur.