Adana’nn Kozan ilesine bal Anavarza Antik Kenti’ndeki arkeolojik almalarda, Anadolu’daki ilk caminin bulunmu olmas ihtimali, heyecan yaratt.





Dou Roma mparatorluu’na kar seferler dzenleyen Abbasiler’in Anadolu’da ele geirdikleri Antik Kent Anavarza’daki bir yapy camiye dntrdkleri bulgular elde edildi. Bunun kesinlemesi halinde Anadolu’daki ilk cami ortaya karlm olacak.

stanbul niversitesi () Edebiyat Fakltesi Eskia Tarihi Anabilim Dal retim yesi Prof. Dr. Mustafa Hamdi Sayar, yapt aklamada, stanbul Teknik niversitesi ve Alman Arkeoloji Enstits stanbul ubesi’nden toplam 30 kiilik ekiple Adana’nn Kozan ilesine bal Anavarza Antik Kenti’nde arkeolojik ve belgeleme almalarnn srdrldn syledi.

Antik kentte, Kltr ve Turizm Bakanlnn “Kilikya Blgesi Yzey Aratrmalar Projesi” erevesinde belgeleme almas yaptklarn belirten Prof. Dr. Sayar, yle dedi:
“Yukar ve aa ehir olarak ikiye ayrlan antik kentin, Dou Roma mparatorluk devrinde, yani milattan sonra 1. ve 2. yzyl ile Ge Antik Devir dediimiz 3. ve 4. ve 5. yzyllarda geirdii ehirleme sreci byte altna alarak, inceleme frsat bulduk. Bu almalar 2007 ve 2008’de de srdrerek, kentin arkeolojik haritasn belgeleyeceiz.”


Belgeleme almalar srasnda daha nceden baz Ortaa uzmanlarnn ortaya att “cami kalntlar”yla ilgili alma yaptklarn vurgulayan Prof. Dr. Sayar, bu sorunun gerekliliini aratrmalar srasnda, aa ehirde cami zellikleri tayan bir yapyla karlamay dndklerini syledi.

Yapnn plan ve konumu dolaysyla cami olarak kullanlma ihtimalinin kuvvetli olduunun altn izen Prof. Dr. Sayar, konumasn yle srdrd:
“Antik kentin surlarn yaptran Abbasi Halifesi Mtevekkil zamannda, yani 860 yllarnda burada gl bir Arap unsurunun yerletiini bilmekteyiz. Bu gler Dou Roma mparatorluu’na kar seferler dzenledikleri sralarda ele geirdikleri Anavarza’da bir sre kalmlar. O dnemden kalma bir veya birka caminin ina edilmesi kaynaklara gre kuvvetle muhtemel. Ancak mevcut yaplar genellikle Roma devri yaplar. Fakat bunlardan bazlarnn fonksiyonlar deitirilerek, cami olarak kullanldn dnyoruz. Bunlardan bir tanesi de aa ehirde, yap ierisinde yaplan deiiklikler ve n bulgular cami olarak kullanld ynnde.”

Yapnn cami olarak kullanlp kullanlmad ynndeki arkeolojik almalarn srdn bildiren Prof. Dr. Sayar, bunun netlik kazanmas durumunda blge turizmine katksnn byk olacan szlerine ekledi.

ANAVARZA ANTK KENT
Kozan ilesine 27 kilometre mesafedeki Dilekkaya ky ile i ie olan Anavarza antik kentinin, .. 1. yzylda bir Roma kentleme merkezi olarak kurulduu sanlyor.

Tarihi kaynaklara gre, kent, Kilikya blgesinde dzenlenen enliklerin, olimpiyatlarn merkeziydi. 525 ve 565 tarihindeki depremlerde yklan kent, Bizans mparatoru Justinianus tarafndan onartld. 8. yzyldan itibaren Abbasiler, Seluklular, Bizans ve Hallar arasnda srekli el deitiren Anavarza, bir sre Ermeni Krall’nn merkezi oldu.

Anavarza, ovadaki surlar ve kayalk kesim olmak zere iki blmden oluuyor. Surlarn dou kesiminin uzunluu 1500 metre. Tm kenti iine alan surlarn 20 burcu bulunuyor. Bu surlardan ehre 4 kap ile giriliyor. Kentin sembol Alakap’nn kuzeydousunda tiyatro ve kapnn hemen nnde stadyum kalntlar yer alyor.

Antik kentin yanndaki Anavarza Kalesi ise dik yamal 200 metre yksekliindeki bir tepede bulunuyor. Kalede, 1057 tarihli kk bir kilise bulunuyor. Kilise, zerindeki yazta gre Ermeni Prensi Toras tarafndan yaptrld.