Tarihte bugün Bu Başlıkta

[@DrAgOn]

Tarihte Bugün 9 Haziran

1617. Sultan I. Ahmet tarafından İstanbul'da adıyla anılan meydanda 1609–1616 arasında Mimar Sedefkâr Mehmet Ağa'ya yaptırılan Sultanahmet Camii ibadete açıldı. Mavi, yeşil ve beyaz renkli çok güzel çinilerle bezendiği için Avrupalılarca "Mavi Cami" olarak adlandırılır.

Türkiye'nin altı minareli tek camisi olan Sultanahmet'in ibadethane bölümü 64 x 72 m. boyutlanandadır. 43 m. yüksekliğindeki merkezî kubbesinin çapı 33,4 m. olup Ayasofya'nın kubbesinden 2,6 m. daha büyüktür. Caminin içi 260 pencereyle aydınlatılmıştır. Yazıları Diyarbakırlı Seyyid Kasım Gubarî tarafından yazılmıştır. Çevresindeki yapılarla birlikte bir külliye oluşturur.

1923. Bulgaristan'da faşist askeri darbe.
1942. Anıtkabir proje yarışmasını Emin Onat ve Orhan Ada'nın kazandığı açıklandı.

1947. Türkiye, Dünya Sağlık Teşkilatı'na üye oldu.

1950. Adnan Menderes Demokrat Parti genel başkanlığına seçildi.

1951. Demokrat Parti Ankara İl Kongresi toplandı. Bazı delegeler, partiye kesecilerle midecilere değil, içtenlikle bağlı insanların gerekli olduğunu belirtti.

1955. Türk bayrağını yırtmaktan sanık 4 Amerikalı yapılan yargılamada beraat etti.

1956. Basına baskılar sürüyor; Halk gazetesi toplatıldı.

Aynı gün, Amerika Birleşik Devletleri'nde nükleer denizaltı George Washington suya indirildi.

1967. Parti Meclisi'nden güven isteme amacıyla istifa eden Bülent Ecevit oybirliğiyle yeniden Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreteri seçildi.

1969. İstanbul Üniversitesi'nde polis, öğrencilere müdahale etti. 29 öğrenci gözaltına alındı, 19 polis yaralandı. Üniversite kapatıldı ve sınavlar eylül ayına ertelendi. Danıştay, Üniversitenin kapatılma kararını 14 Haziran günü durdurdu.

1977. Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alpaslan Türkeş "Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit, sömürgecilerin yetişmesi, komünistlerin beslemesi, bölücülerin yardakçısı ve Demirperde’nin baykuşudur" dedi.

Aynı gün, Türkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım Roma'da uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü. Saldırıyı "Ermeni Soykırımı" ve "Ermeni Jenosit Örgütü" üstlendi.

1980. Altı ay içinde sekizinci kez devalüasyon yapıldı; Türk lirasının değeri yüzde 5,5-8,8 arasında düşürüldü. Aynı gün yapılan açıklamaya göre; 203 işyerinde 48 bin işçi grevde.

1981. Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğu'nda görevli Mehmet Yergüz bir Ermeni militan tarafından öldürüldü.

1985. Yönetmenliğini Ali Özgentürk'ün yaptığı At filmi Tokyo Film Şenliği'nde büyük ödülü iki filmle paylaştı.

1993. Tahsin Yücel, Peygamberin Son Beş Günü adlı yapıtıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı kazandı.

1996 . Habitat II, Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Zirvesi kapsamında düzenlenen Sivil Toplum Kuruluşları Forumu'na katılan yabancı delegeler, polisin memurları ve gazetecileri coplamasını ağızlarına siyah bant takarak protesto ettiler.

Bugün Doğanlar:

1893. Öp beni Kate (Kiss Me Kate) adlı müzikaliyle ünlü Amerikalı besteci ve söz yazarı Cole Porter.

Bugün Ölenler:

68. Roma İmparatoru Neron, intihar ederek.

1870. Modern İngiliz edebiyatının en önemli yazarlarından, Sanayi Devrimi'nin ve kapitalizmin yarattığı toplumsal eşitsizlik, yoksulluk ve sefaleti konu alan romanlarıyla tanınan Charles Dickens.

1992. Şair, eleştirmen Enver Tunçalp.

[bulletfromhell]

Tarihte Bugün 9 Haziran

1955. Türk bayrağını yırtmaktan sanık 4 Amerikalı yapılan yargılamada beraat etti.

adam gibi bi devlet olmadığımız o günlerden belliymiş....

[SABRİOK]

--------------------------------------------------------------------------------

Tarihte Bugün
14 Haziran

1909. Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin ilk yasa olan "İçtimaatı Umumiye Kanunu" kabul edildi.

1923. Kadınlar Halk Fırkası kuruldu.

1926. İzmir'de Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'yı hedef alan bir suikast girişimi ortaya çıkarıldı. Suikastla ilgili olarak eski Lazistan Milletvekili Ziya Hurşit ve arkadaşları yakalandı.

1930. Basına baskılar sürüyor; yılın ilk aylarında, çeşitli nedenlerle pek çok gazeteci mahkemeye verilmişti. Gazetecilerin Bursa'da toplu olarak görülen davaları beraatla sonuçlandı.

Aynı gün Jandarma teşkilatı kuruldu.

1935. Ankara'da Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi kurulması hakkında kanun Türkiye Büyük Millet Meclis'inde kabul edildi.

Aynı gün Maden Tetkik ve Araştırma Enstitüsü ve Etibank'ın kurulmasına ilişkin kanunular da kabul edildi.

1937. Meclis'te "Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kuruluş Kanunu" çıkarıldı.

1940. II. Dünya Savaşı'nda Fransa bütünüyle Alman işgali altına düştü. Alman askerleri Paris'e girdi ve geçit töreni düzenledi.

1951. Dünyanın ilk ticari bilgisayarı UNIVAC ABD'de tescil edildi. İlk genel maksatlı elektronik dijital bilgisayar, ENIAC'ın da yapımcıları olan J. Presper Eckert ve John Mauchly'nin yaptıkları devasa büyüklükteki bu aygıt hesaplama için bugünkü silikon çipler yerine binlerce vakum tüpü kullanıyordu.
1953. .Milli Prodüktivite Merkezi kuruldu.

1954. Sakarya ve Adıyaman illeri kuruldu.

1956. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Kasım Gülek, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin manevi şahsına hakaret ettiği gerekçesiyle 1 yıl hapse ve 4 ay Bursa'da ikamete mahkum oldu.

1961. Demokrat Parti'lilerin avukatı Hüsamettin Cindoruk 6 ay hapse mahkum edildi.

1962. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nden ayrılan Osman Bölükbaşı ve arkadaşları Millet Partisi'ni kurdu.

1964. Güney Afrika hükümetini devirmek için gizli plan yaptığı gerekçesiyle yargılanan Nelson Mandela ömür boyu hapse mahkum oldu.

1967. Oraloğlu Tiyatrosu'nda sahnelenen "Kadınlar I-ıh Derse" adlı oyunun müstehcen olduğu iddiasıyla açılan davada sanıklar beraat etti.

1972. "Umut" filmini gizlice yurtdışına çıkardığı iddiasıyla Yılmaz Güney'in 7 yıl hapsi istendi.

Aynı gün Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay Çıraklık, Kalfalık ve Ustalık Kanunu'nu veto etti.

1982. Falkland Adalarını işgal eden Arjantin birlikleri teslim oldu.

1984. Bir tutukluyu döverek öldürdüğü gerekçesiyle yargılanan İzmit Cezaevi müdürü Saim Şener idam cezasına çarptırıldı.

1987. Türkiye'de 2294 kişiye 1 hekim düşerken, 642 kişiye 1 polis düştüğü açıklandı.

Türkiye Birleşik Komünist Partisi 4 Haziran 1990 günü resmen kurulmuştu. On gün sonra, adında yer alan "komünist" sözcüğü sebebiyle kapatılma istemiyle dava açıldı.

1993. 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller'i hükümeti kurmakla görevlendirdi.

Aynı gün Kaynanalar Şenliği yapıldı. Çolpan İlhan yılın kaynanası seçildi.

1994. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kuzey Irak'ta 36. paralelin kuzeyinde Bağdat'ın egemenliğini sınırlayan "Çekiç Güç"'ün görevini 7. kez 6 ay uzattı.



Bugün Doğanlar:

1736. Charles-Augustin de Coulomb. Atom reaksiyonlarındaki temel kuvvetlerden biri olan Coulomb kuvvetini formüle edişiyle bilinen Fransız fizikçinin buluşu kendi adıyla anılır.

1823. Pyotr Lavrov (Lavroviç). Rus sosyalist düşünür Lavrov'un düşünceleri 19. yüzyılın ikinci yarısı boyunca Rus devrimci hareketlerine teorik temel sağlamıştı.

1895. José Carlos Mariátegui. Perulu siyasal önder ve yazar Mariategui, Marksist tarihsel maddeciliği Peru'nun toplumsal çözümlemesine uygulayan ilk aydındı.

1928. Ernesto Che Guevara. Küba devriminin gerçekleşmesinde öncü bir rol oynadıktan sonra Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki devrimci kurtuluş hareketlerinin birleştirilmesi için çaba gösterdi. Bolivya'da başlattığı gerilla savaşında esir düştü ve kurşuna dizilerek öldürüldü.

Bugün Ölenler:

1928. Ünlü süfrajet Emmeline Pankhurst,

1936. Rus yazar Maksim Gorki

1986. Arjantinli yazar Jorge Lois Borges.