ŞOKKK! Elektriğe yüzde 12,5 indirim geliyor

[MUTAF]

Zaman'ın enerji çevrelerinden edindiği bilgilere göre 1 Ocak'tan itibaren elektrik satış fiyatları yüzde 12 indiriliyor. Aynı oranda abonelere yansıması beklenen indirim kararında Devlet Planlama Teşkilatı'nın önümüzdeki yıl ham petrol ve döviz fiyatlarında düşüş öngörüsü etkili oldu. Elektrik birim fiyatları bu yıl 3 kere zamlanmış, dokuz aylık artış yüzde 56'ya çıkmıştı.
Kamunun toptan elektrik satış şirketi Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ'nin fiyatlarda yüzde 12 oranında indirimi konu alan yazısı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na (EPDK) ulaştı. Kurumun, yarın yapacağı toplantıda konuyu görüşerek indirimi onaylaması bekleniyor. Elektriğin toptan satışına yapılacak indirimi Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ'nin de aynı oranda abonelerine yansıtması bekleniyor. Devlet Planlama Teşkilatı her ay döviz, ham petrol ve enflasyondaki değişimi belirleyerek enerji KİT'lerine bildiriyor. KİT'ler de bu durumu dikkate alarak fiyatları belirliyor. Elektrik fiyatları EPDK onayından sonra yürürlüğe giriyor.
Bu yılın başından itibaren elektrik ve dogalgaza peş peşe yapılan zamlar tepkilere sebep oldu. Geçtiğimiz hafta doğalgaza yüzde 22 oranında yapılan zam reel sektör temsilcileri ve ücretliler tarafından eleştirilmeye devam ediyor. İş dünyası, maliyetleri artıracağı gerekçesiyle zammın geri alınmasını istiyor. Enerji yönetiminin, "Zamların nedeni petrol ve dolardaki artış. Fiyatlar düşünce, elektrik ve doğalgaz da ucuzlayacak." açıklamaları da tepkileri azaltmadı. Dogalgaz zammının geri alınmasıyla ilgili taleplerin arttığı bir dönemde elektrik fiyatlarıyla ilgili vatandaşı sevindirecek bir adım atılıyor.
Zaman'ın, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ve Devlet Planlama Teşkilatı'ndan edindiği bilgilere göre, kamunun toptan elektrik satış şirketi olan Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ (TETAŞ)'nin fiyatlarda yüzde 12 oranında indirimi konu alan yazısı EPDK'ya ulaştı. EPDK'nın, yarın yapacağı toplantıda konuyu görüşerek indirimi onaylaması bekleniyor. Elektriğin toptan satışına yapılacak indirimi Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ)'nin de aynı oranda abonelerine yansıtması bekleniyor. Halen ihtiyacının yaklaşık yüzde 50'sini TETAŞ'dan alan TEDAŞ, diğer elektrik alım maliyetlerini de dikkate alarak ortalama birim satış fiyatını belirliyor. Söz konusu indirimin ardından TEDAŞ'ın girdilerinde de benzer oranlarda düşüş olması bekleniyor. İndirim, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)'nın ham petrol ve döviz fiyatlarında 2009 yılı için düşüş öngörüsü üzerine yapıldı. Enerji KİT'leri, gaz ve elektriğin fiyatlarını Yüksek Planlama Kurulu kararıyla 1 Temmuz'dan itibaren döviz, faiz, ham petrol ve enflasyondaki değişimleri dikkate alarak belirlemeye başladı. Karar gereği, doğalgaz fiyatları her ay, elektrik fiyatları ise yılda üç kez tespit ediliyor. Aynı kararla otomatik fiyat sisteminde koordinatörlük görevi Hazine'ye verildi. Devlet Planlama Teşkilatı her ay döviz, ham petrol ve enflasyondaki değişimi belirleyerek enerji KİT'lerine bildiriyor. Enerji KİT'leri de rakamlardaki artış ve azalışı dikkate alarak fiyatları belirliyor. Doğalgazın fiyatlarını BOTAŞ açıklıyor. Elektrik fiyatları ise EPDK onayından sonra yürürlüğe giriyor.
Doğalgazda ilk indirim martta
DPT'nin öngörüsüne göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarında asıl indirim Mart 2009'da başlayacak. DPT hesaplamalarına göre gelecek yıl için ortalama döviz kuru 1,49 civarında olacak. Bu yıl için Enerji KİT'lerine bin metreküpü 500 dolara yakın bir rakama satılan doğalgazın fiyatları, yılbaşından itibaren düşüşe geçecek ve Mart 2009'da rakam 380 dolar seviyelerine gerileyecek. Rakamların gerçekleşmesi halinde enerji yönetiminin bahsettiği önemli indirimler de bu tarihten sonra başlayacak.

ZAMAN...

[MUTAF]

TÜRKİYENİN enerji piyasası tam bir bilmece durumuna döndü. Doğalgaza yapılan yüzde 22 zamdan sonra elektrikte şimdi ne olacak? Elektriğinin büyük kısmını doğalgaz çevrim santrallerinden karşılayan bir ülke olarak elektriğe zam mı yapılacak yoksa indirim mi? Zaman gazetesinde yer alan habere göre elektrik fiyatları yılbaşında yüzde 12,5 indirilecek. Bu haber bir bilgiye dayalı olmalı ki dün itibari ile kamu kesimi tarafından yalanlanmadı. Bu dikkat çekicidir. Yalanlanmayan haberi doğru kabul edebiliriz.
Elektrik üretiminde kullanılan doğalgaza zam yapılıyor ama elektriğe zam yapılmıyor. Bu çok önemlidir ve enerjide serbest piyasanın işlemediğinin göstergesidir. O zaman neden doğalgaz zammında serbest piyasa işleyişi gerekçe gösteriliyor? İşine geldi mi piyasa serbest ama işine gelmedi mi kamu serbest olabiliyormuş!
Aslında olayın bir başka boyutu daha var. Elektrik zammı beklenirken kamuoyunu yumuşatmak için elektrik fiyatları düşecek haberleri mi (serbest) piyasaya pompalandı? Bir başka açıdan piyasanın doğalgaz zammından sonra gazı mı alınmak istendi?
Yeni Şafak Gazetesi bugün önemli bir konuya daha imza atıyor. Elektrik fiyatlarının ne olacağını Ankara'nın nabzını tutarak ortaya çıkarmaya çalışıyor. Çünkü ortada büyük bir çelişki var. Elektrik üretiminin ana kaynağı olan doğalgaz fiyatı artıyor ama elektrik fiyatı düşüyor, diyebilmek gerçekten çok zor.
Bu gerçekleşirse ortaya iki ihtimalli bir durum çıkıyor. Doğalgaz zammı ile konutlarda tüketilen bölüme zam yapılmış olacak. Ama sanayiciyi korumak için zam yerine indirim yapılacak. Diğer ihtimal ise şu: doğalgaz zammı gereksizdi! Geri dönülemediği için elektrik fiyatları indirilecek�
Bu fiyat karmaşası çok karmaşık hale geldi. BOTAŞ'ın doğalgaz zammından sonra elektrik üretiminin maliyeti daha da artıyor. Doğalgaz santralleri sadece devlette değil hatta önemli bir kısmı özel sektörün elinde. Maliyeti artan elektrik de zamlanması gerekiyor. Oysa TETAŞ indirim için başvurmuş. EPDK bu indirime bu şartlarda (aslında normal şartlarda) izin veremez. Peki, ne olacak?
Aslında kimse bilmiyor� Bir bilen varsa da açıklama yapmıyor. Vatandaş ise bekliyor. Ne olacak?
1-Doğalgaz zammı geri alınacak mı?
2-Elektriğe zam yapılacak mı?
3-Elektriğe indirim mi yapılacak?
(Yeni Şafak)