SAÐLIK BAKANLIÐI
Temel Saðlýk Hizmetleri Genel Müdürlüðü

SAÐLIK KURULLARINCA VERÝLECEK SÜRÜCÜ OLUR RAPORLARININ DÜZENLENMESÝNE ESAS OLAN SAÐLIK MUAYENESÝNDE SÜRÜCÜ ADAYLARINDA ARANILACAK SAÐLIK ÞARTLARI ÝLE MUAYENELERÝNE ÝLÝÞKÝN ESASLAR
GÖZ MUAYENESÝ
1)
Göz muayenesi açýsýndan sürücü belgeleri aþaðýda belirtildiði þekilde iki gruba ayrýlýr:
Birinci grup: A1, A2, B, F, H
Ýkinci grup: C, D, E, G
2) Görme Derecesi
a) Birinci grup sürücülerde düzeltmeli veya düzeltmesiz olarak bir gözün görmesi 2/10 dan aþaðý olmamak þartýyla her iki gözün görme toplamý 12/20 olmalýdýr.
ÖRNEK:
1 nci Göz 2 nci Göz
2/10 10/10
3/10 9/10
4/10 8/10
5/10 7/10
6/10 6/10
b) Ýkinci grup sürücülerde düzeltmeli veya düzeltmesiz olarak bir gözün görmesi 6/10 ' dan aþaðý olmamak þartýyla her iki gözün görme toplamý 16/20 olmalýdýr.
3) Görme Düzeltmesi
a) Gözlükle düzeltme kabul edilir. Ancak araç kullanýrken sürücü gözlüðünü takmak zorundadýr.
b) Kontakt lens ile düzeltme kabul edilir. Ancak araç kullanýrken kontakt lensin takýlmasý zorunlu- dur.
4) Görme Alaný
a) Santral skotom olmamalýdýr.
b) Her iki gözün periferik görme alanlarý toplamý 140 derece olmalýdýr.
5) Derinlik Duyusu
Normal olmalýdýr.
6) Renk Duyusu
Renk duyusu ölçme muayeneleri renkli yün yumaklar veya renkli fener testleri ile yapýlýr. Bu testlerde renkleri ayýrt edemeyenler mutlak renk körü kabul edilir. Renk körlüðü olan kiþilere sürücü belgesi verilmez.
7) Görme derecesi ne olursa olsun bir gözü olmayanlara sürücü belgesi verilmez.
8) Görme derecesý ne olursa oIsun gece körlüðü olanlara sürücü belgesi verilmez.
9) Ptozis- Hemiptozis
a) Görme derecesi ne olursa olsun bir veya iki gözünde tam ptozisi olanlara sürücü belgesi verilmez.
b) Ameliyatla düzeltilmiþ veya ameliyatsýz olarak hemiptozisi olanlarda; üst kapak kenarý primer pozisyonda iken pupillanýn üst kenarýna kadar iniyor, fakat pupilla alanýný engellemiyorsa ve görme dereceleri ikinci maddeye uygun ise sürücü belgesi verilir.
10)Diplopi ve paralitik þaþýlýðý olanlara görme dereceleri ne olursa olsun sürücü belgesi verilmez.
11) Þaþýlýðý mevcut olup da binoküler görmesi olan ve görme dereceleri göz muayenesinin 2 nci maddesindeki þartlara uygun olanlara sürücü belgesi verilebilir.
12)Afaki
a) Tek veya iki taraflý afak olanlara ikinci grup sürücü belgesi verilmez.
b)Tek veya iki taraflý afak olanlar ameliyattan 6 ay sonra göz muayenesinin 2/a bölümündeki görme þartlarýna sahip iseler birinci grup sürücü belgesi verilir.
c) Psödoafaklar,görme dereceleri göz muayenesinin 2 nci bölümündeki þartlara uygun ise ehliyet alabilirler.
13) Progresif Hastalýklar
Görmeyi zamanla azaltabilecek (katarakt, makula dejenerasyonu, retinopatiler gibi) hastalýklarda görme durumu göz muayenesinin 2 nci bölümündeki þartlara uysa dahi bu sürücülerin muayeneleri yýlda 1 kez tekrarlanmalýdýr.

ÝÇ HASTALIKLARI MUAYENESÝ
1) DÝABETES MELLÝTUS

a) Aðýr diabetes mellitus vakalarýna (diabetik kronik komplikasyonlarý örneðin; retinopati nefropati, nöropati gibi geliþmiþ olanlara) sürücü belgesi verilmez
b) Kontrollü diabetlilere, belirli aralýklarla muayene ve tettik edilmek üzere sürücü belgesi verilebilir
2) GÖÐÜS-KALP ve DAMAR HASTALlKLARI
a) Aðýr koroner yetmezliði olanlara sürücü belgesi verilmez.
b) Daha önce miyokard enfarktüsü geçirenlere C, D, E, ve G Sýnýfý Sürücü Belgesi verilmez. B Sýnýfý Sürücü Belgesi alanlarýn da ticari araç kullanamayacaðý belgesine iþlenir. Miyokard enfarktüsü geçirenlere diðer sýnýf sürücü belgeleri ise, belirli aralýklarla kontrol edilmek þartýyla verilebilir.
c) Kan basýncý maksimasý 250 mmHg ve daha yüksek olanlar ile malign hipertansiyonlulara kalp atým sayýsý çok düþük (dakikada 40'ýn altýnda), atrioventriküler bloku bulunan ve Hasta Sinüs Sendromu bulunan ve kalýcý "pacemaker" takýlmamýþ olanlara sürücü belgesi verilmez.
3) ORGAN YETMEZLÝKLERÝ
a)Hayati öneme haiz organlarýnda dekompanse yetmezliði olanlara sürücü belgesi verilmez.
b) Büyük organ nakli geçirmiþ olanlara veya kronik böbrek yetmezliði olup diyaliz tedavisi görenlere, ilgili uzmanýnýn görüþü alýnmak suretiyle sürücü belgesi verilir.
4)LABORATUAR TESTLERÝ
Sürücü adaylarýnca yapýlacak laboratuar testleri doktorun takdirine baðlýdýr.

KULAK- BURUN -BOÐAZ MUAYENESÝ
1) Ýþitme normal olmalýdýr. Normal bir kulak, fýsýltýyý en az 5 metreden duyar. Bir kulak normal iþitiyorsa, diðer kulak fýsýltýyý en az 2,5 metreden duymalýdýr. (Odyometri ile ölçüm yapýlmasý durumunda, normal kulak hava yolu eþiði 20 dB'den iyi iþitmek üzere, diðer kulaktaki kayýp en fazla 40 dB olmalýdýr.)
2) Bir kulaðý normal olup, diðer kulaðý iþitme cihazýndan istifade edenler, B ve F Sýnýfý Sürücü Belgesi alabilirler. Bu durumda fýsýltý en az 1 metreden duyulmalýdýr.
3) Ýþitme cihazý kullananlar, A1, A2, C, D, E, G Sýnýfý Sürücü Belgesi alamazlar. Ýþitme cihazý kullandýklarý halde, B Sýnýfý Sürücü Belgesi alanlarýn ticari araç kullanamayacaklarý belgelerine iþlenir.
4) Labirent fonksiyonunu bozacak kulak-burun-boðaz hastalýðý bulunanlara, sürücü belgesi verilmez. Bu tip hastalýklara yakalanan veya kalýcý tipte iþitme kaybý tesbit edilen sürücülerin, sürücü belgesi iptal edilir.
5) B Sýnýfý Sürücü Belgesi alýp da ticari araç kullanacaklarda, C, D, E, G Sýnýfý Sürücü Belgesi alacak olanlarda iþitrne tam olmalý, ileri derecede ses kýsýklýðý, solunum bozukluðu ve ileri derecede konuþma bozukluðu olmamalýdýr.
6) Hiçbir sýnýf sürücüde habis ur bulunmamalýdýr.
7) E Sýnýfý Sürücü Belgesi alacak olanlar ile B Sýnýfý Sürücü Belgesi alacaklardan ticari taþýt kullanacak olanlarda, doðuþtan veya sonradan meydana gelen ileri derecede þekil bozukluðu ve harabiyet olmamalýdýr. B Sýnýfý Sürücü Belgesi alýp da bu durumda olanlarýn ticari araç kullanamayacak- larý belgelerine iþlenir.
8) Rudimental auricula ve dýþ kulak yolu atrezisi olmamalý, eðer 2 ve tek taraflý rudimental auricula ve dýþ kulak yolu atrezisi bulunanlarda iletim tip iþitme kaybý varsa, ikinci madde ile deðerlendirilir.
9) Bedenen ve ruhen saðlam, görme derecesi sürücü belgesi almaya elveriþli olan saðýr ve dilsizlere sadece otomobil kullanmak üzere H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilebilir. Bunlarýn kullanacaðý araçlara, saðýr ve dilsiz olduklarýný belirleyen özel iþaretler konulmasý ve yeterince dikiz aynalarý ile araçlarýn donatýlmasý gereklidir.
10) Hastalýk tesbit edilenlerin durumu hastalýk iyileþinceye kadar ertelenir. Osteitik ve Kolesteatonlu akýntýsý olanlarda durum tedaviden sonra deðerlendirilir.

HARÝCÝYE MUAYENESÝ
1 ) Eklem Hareketleri
a) Vertebra (boyun ve bel) hareketleri:Kiþinin baþ ve boynunu arkaya döndürmesini ve bakmasýný % 50'den fazla engelleyen boyun vertebra ve boyun bölgesi hastalýklarýnda sürücü belgesi verilmez. Lumbal vertebra eðilme ve dönme hareketlerini % 75'den fazla engelleyen durumlarda da sürücü belgesi verilmez.
b) Diðer eklem hareketleri: Her iki omuz, dirsek, kalça ve diz artrodezinde veya fonksiyonel olmayan ankilozlarýnda sürücü belgesi verilmez. Ancak simetrik büyük eklemlerin ve ayný taraf diz, kalça, omuz, dirsek eklemlerinin fonksiyonel ankiloz ve artrodezlerinde ortopedi uzmanýnýn kanaatý ile H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilebilir.
c) El eklemleri: Her iki elin baþ ve iþaret parmaklarýnýn hareketlerinin % 75'ten fazla kaybýnda Ortopedi uzmaný kanaatý ile F ve H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilebilir. Bundan daha az hareket sýnýrlýlýðý yapan el parmaklarýnda fonksiyonel durumdaki ankiloz ve artrodezlerde ortopedi uzmaný kanaatý ile A1, A2, B, F ve H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilebilir.
Bir eldeki baþ ve iþaret parmaðý dýþýndaki iki parmaktaki ankilozlarda C, D, E, G sýnýfý dýþýnda sürücü belgesi verilebilir.
2) Ekstremite noksanlýðý
a) Bir elin baþparmak veya baþparmak dýþýnda iki parmak noksanlýðý veya noksan sayýlacak þekilde fonksiyon kaybý olanlarda, Ortopedi uzmanýnýn kanaatý uyarýnca A, B ve H sýnýfý, her iki el baþparmak noksanlýðý veya ileri derecede fonksiyon kaybý olanlara F Sýnýfý Sürücü Belgesi verilir.
b) Üst ekstremitenin dýþýnda ekstremite noksanlýðý (doðuþtan veya sonradan) halinde Ortopedi uzmanýnýn kanaati uyarýnca H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilir. Ancak, üst ekstremitenýn tek taraflý noksanlýðýnda da Ortopedi uzmanýnýn kanaatiyle, H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilebilir.
c) Alt ekstremite diz altý amputasyonlarýnda protezle fonksiyon kazananlara B, F, G sýnýfý, protezle fonksiyon uyumu iyi olmadýðý, Ortopedi veya Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmaný tarafýndan özel tertibatlý araç kullanabilecek durumda olduðu bildirilenlere, H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilir.
Bunun dýþýndaki alt ekstremite noksanlýk veya amputasyonlarýnda, Ortopedi uzmaný kanaatý uyarýnca H Sýnýfý Sürücü Belgesi verlir.
3) Kas, Tendon ve Bað Lezyonlarý
Kas, tendon ve bað lezyonlarý kalça, diz, omuz, diz ve ayak bileði eklemlerini veya bu eklemleri oluþturan kemik hareketlerini % 50'den az bozduðu Ortopedi veya Nöroloji uzmanýnca belirlenenlere F ve H Sýnýfý Sürücü Belgesi, daha fazla bozukluklarda H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilir.
a) Bu maddelere uymayan durumlar için, Ortopedi veya Nöroloji uzmanýnýn vereceði rapora göre iþlem yapýlýr.
b) Her özürlü için kullanýlacak özel tertibatlý araç, Ortopedi ile Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanýnýn bulunduðu heyetçe tanýmlanýr.

RUH ve SÝNÝR HASTALIKLARI MUAYENESÝ

A) Sinir Hastalýklarý
1) Santral Sinir Sistemi Hastalýklarý
Santral Sinir Sistemi ile ilgili geçirilmiþ hastalýklara baðlý olarak ortaya çýkan uzuvlarýn parezi ve paralizileri (kontrol, koordinasyon ve denge açýsýndan), araç kullanmasýný ve trafik güvenliðini engelleyecek þekilde ileri derecede bozuk olanlara, sürücü belgesi verilmez Hafif derecede bozukluðu mevcut olanlara, Nöroloji uzmanýnýn kanaatine göre sürücü belgesiverilebilir.
2) Periferik Sinir Sistemi Hastalýklarý
Periferik Sinir Sisteminin etkilenmesi sonucu ortaya çýkan uzuvlarda parezi ve paraliziler araç kullanmayý ve trafik güvenliðini engelleyecek þekilde ileri derecede ise sürücü belgesi verilmez. Hafif derecede güçsüzlüðü varsa, Nöroloji uzmanýnýn kanaatine göre sürücü belgesi verilebilir.
Ýki ayaðý felçli (parapleji), diðer vücut fonksiyonlarý normal olan þahýslara H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilebilir.
3) Epilepsi tesbitinde sürücü belgesi verilmez. Þüpheli durumlarda klinik gözlem ve EEG tetkiki dikkate alýnýr.

B) Kas Hastalýklarý
Myopati ve progresif muskuler distrofisi olan þahýslara sürücü belgesi verilmez. Nöroloji uzmanýnýn kanaatine göre hafif vakalara yýlda 1 kez muayene olmak kaydýyla A1, A2, B, F ve H Sýnýfý Sürücü Belgesi verilebilir.

C) Ruh Hastalýklarý
1) Mental Retardasyon tanýsý olanlara sürücü belgesi verilmez.
2) Her türlü demansý (bunamasý) olanlara sürücü belgesi verilmez.
3) Halen akut yada kronik her türlü psikotik bozukluðu olanlara sürücü belgesi verilmez
4) Halen aktif olarak baðýmlýlýk düzeyinde alkol kullananlarla uyuþturucu madde kullananlara sürücü belgesi verilmez.
5) Aðýr derecede davranýþ bozukluklarý ya da dürtü kontrol bozukluðu olan her türlü nevrotik yada kiþilik bozukluðu olanlara sürücü belgesi verilmez

KONTROL MUAYENESÝ
Bu Cetvelin saðlýk muayenesinde sürücü adaylarýnda aranýlacak saðlýk þartlarý ile ilgili hükümlerinde belirtilen sürelerde kontrol muayenesinin yanýsýra, ilgili uzman sürücü adayýnýn saðlýk durumunu dikkate alarak sýklýðý 2 ila 10 yýl arasýnda olma ve aþaðýda belirtilen yaþa özel genel kontrol muayenesinden uzun olmamak üzere ek kontrol muayenesi yükümlülüðü getirebilir. Bu durum, saðlýk kurulu raporunda gerekçesi ile birikte belirtilir.
Sürücü adayýnýn saðlýk durumundan kaynaklanan ve yukarýda belirtilen kontrol muayenelerinin yanýsýra, saðlýk durumu kontrol muayenesi gerektirmeyen sürücülerin;
a) Sürücü belgesi alýnan yaþtan 50 yaþa kadar 10 yýlda bir,
b) 50 yaþtan 65 yaþa kadar 5 yýlda bir,
c) 65 yaþtan sonra her 3 yýlda bir,
genel kontrol rnuayenesi yaptýrmalarý gerekir.
Kontrol muayenesinde sürücü belgesi almaya engel bir hastalýk veya durum tesbit edildiðinde sürücü belgesi iptal edilir.