T.B.M.M. (S. Sayýsý : 85): Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adýna 18 Kasým 1999 tarihinde Strazburg'da imzalanan "Ev Hayvanlarýnýn Korunmasýna Dair Avrupa Sözleþmesi"nin onaylanmasý uygun bulunmuþtur.

EV HAYVANLARININ KORUNMASINA DAÝR AVRUPA SÖZLEÞMESÝ

GÝRÝÞ

Ýþbu Sözleþmeyi imzalayan Avrupa Konseyi üyesi devletler, Avrupa Konseyi'nin amacýnýn üyeleri arasýnda daha sýký bir birlik gerçekleþtirmek olduðunu dikkate alarak,
Ýnsanýn yaþayan tüm canlýlara ahlâkî bir yükümlülüðünün olduðunu tanýyarak ve insan ile ev hayvanlarý arasýnda mevcut özel iliþkileri hatýrda tutarak,
Ev hayvanlarýnýn yaþam kalitesine olan katkýlarýný ve bunun sonucu olarak da toplum için taþýdýðý önemi dikkate alarak,
Ýnsan tarafýndan bakýlan hayvanlarýn geniþ çeþitliliðinden kaynaklanan güçlükleri dikkate alarak,
Hayvanlarýn, aþýrý nüfuslarýna baðlý olarak, insan ve diðer hayvanlarýn hijyen, saðlýk ve güvenlikleri açýsýndan taþýdýklarý riskleri dikkate alarak,
Yabanî fauna örneklerinin ev hayvaný olarak muhafaza edilmelerinin desteklenmemesi gerektiðini dikkate alarak,
Ev hayvanlarýnýn elde edilmesi, muhafaza edilmesi, ticarî veya ticarî olmadan üretilmesi, baþkasýna devredilmesi ve ticaretini etkileyen farklý þartlarýn bilincinde olarak,
Ev hayvanlarýnýn muhafaza edilme koþullarýnýn her zaman saðlýklarýný ve refahlarýný geliþtirmeye izin vermediðinin bilincinde olarak,
Bilgi veya bilinç noksanlýðý nedeniyle, bazen, ev hayvanlarýna karþý davranýþlarýn önemli ölçüde deðiþtiðini kaydederek,
Ev hayvanlarý sahiplerinin sorumluluðu sonucunda doðacak temel müþterek davranýþ ve uygulama standardýnýn sadece arzu edilen deðil, ayný zamanda gerçekçi bir hedef olduðunu dikkate alarak,
Aþaðýdaki hususlarda anlaþmýþlardýr :

BÖLÜM I - GENEL HÜKÜMLER

Madde 1

Tanýmlar

1. Ev hayvaný, insan tarafýndan özellikle evde, özel zevk ve refakat amacýyla muhafaza edilen veya edilmesi tasarlanan her türlü hayvaný ifade eder.
2. Ev hayvanlarýnýn ticareti, kâr amacýyla yapýlan, ev hayvanlarýnýn sahipliðinin deðiþmesine yol açan önemli miktarlardaki tüm düzenli ticarî iþlemleri ifade eder.
3. Ticarî üretme ve barýndýrma, kâr amacýyla ve önemli miktarda yapýlan üretme ve barýndýrmayý ifade eder.
4. Hayvan barýnaðý, çok sayýda ev hayvanýnýn muhafaza edilebileceði, kâr amacý gütmeyen bir tesisi ifade eder. Ulusal mevzuat ve/veya idarî tedbirler izin verdiðinde, bu gibi tesisler baþýboþ hayvanlarý da kabul edebilir.
5. Baþýboþ hayvan, evi olmayan veya sahibinin veya bakýcýsýnýn evinin sýnýrlarý dýþýnda bulunan ve herhangi bir sahibin ya da bakýcýnýn kontrolü veya doðrudan denetimi altýnda bulunmayan ev hayvanýný ifade eder.
6. Yetkili makam, üye ülke tarafýndan tayin edilen makamý ifade eder.

Madde 2

Amaç ve Uygulama

1. Taraflarýn herbiri;
a) Bir kiþi veya kurum tarafýndan evde ya da ticarî üretme ve barýndýrma kuruluþlarýnda ve hayvan barýnaklarýnda muhafaza edilen ev hayvanlarý,
b) Uygun hallerde baþýboþ hayvanlar,
konularýnda iþbu Sözleþmenin hükümlerine iþlerlik kazandýrýlmasý için gerekli tedbirleri almayý taahhüt eder.
2. Bu Sözleþmenin hiçbir hükmü hayvanlarýn korunmasý veya tehdit altýndaki yabanî türlerin korunmasý konusundaki belgelerin uygulanmasýný etkilemez.
3. Ýþbu Sözleþmenin hiçbir hükmü, Taraflarýn ev hayvanlarýnýn korunmasýna yönelik daha sýký tedbirleri kabul etme hürriyetine veya bu belgede yer alan hükümlerin iþbu belgede özellikle belirtilmeyen hayvan sýnýflarýna da uygulanmasý hakkýný etkilemez.

BÖLÜM II - EV HAYVANLARININ MUHAFAZA EDÝLMESÝ ÝÇÝN KURALLAR

Madde 3

Hayvanlarýn Refahý Ýçin Temel Kurallar

1. Hiç kimse bir ev hayvanýnýn, gereksiz acý, sýkýntý veya ýzdýrap çekmesine sebep olamaz.
2. Hiç kimse bir ev hayvanýný terk edemez.

Madde 4

Muhafaza Etme

1. Bir ev hayvanýný muhafaza eden veya bakýmýný kabul eden kiþi, hayvanýn saðlýðý ve refahýndan sorumludur.
2. Bir ev hayvanýný muhafaza eden veya onunla ilgilenen kiþi, hayvanýn cinsi ve ýrkýna baðlý olarak davranýþ gereksinimlerini dikkate alan barýnak, dikkat ve ihtimamý saðlayacaktýr. Özellikle;
a) Yeterli ve uygun gýda ve su verecek,
b) Hareketi için uygun imkânlarý saðlayacak,
c) Kaçýþýný önleyecek tüm makul tedbirleri alacaktýr.
3. Bir hayvan;
a) Yukarýdaki 2 nci paragrafta belirtilen þartlar yerine getirilmediði veya
b) Belirtilen þartlar yerine getirilmesine raðmen hayvan esarete alýþamazsa ev hayvaný olarak muhafaza edilemez.

Madde 5

Üretim

Bir ev hayvanýný üretmek için seçen bir kiþi, o hayvanýn, diþinin veya yavrularýn saðlýk ve refahýný risk altýna sokabilecek anatomik, psikolojik ve davranýþ özelliklerini göz önünde bulundurmaktan sorumlu olacaktýr.

Madde 6

Ev Hayvaný Edinmede Yaþ Sýnýrý

Hiçbir ev hayvaný ebeveynlerinin veya ebeveyn sorumluluðu taþýyan diðer þahýslarýn açýk rýzasý olmaksýzýn 16 yaþýn altýndaki kimselere satýlamaz.

Madde 7

Eðitim

Hiçbir ev hayvaný, saðlýðýna ve refahýna zarar verecek þekilde, özellikle doðal gücünü ve kapasitesini aþacak biçimde ya da yaralanmasýna veya gereksiz aðrý, acý, sýkýntý veya ýzdýrap çekmesine yol açacak suni yardýmlar kullanarak eðitilemez.

Madde 8

Ticaret, Ticarî Üretim ve Barýndýrma, Hayvan Barýnaklarý

1. Sözleþme yürürlüðe girdiði tarihte ev hayvanlarýnýn ticaretini, ticarî amaçla üretimini yapan veya barýndýran veya hayvan barýnaðý iþleten her kiþi, her Tarafça belirlenecek uygun süre içerisinde bu faaliyetlerini yetkili makama bildirecektir.
Bu faaliyetlerden herhangi birinde hizmet yapmaya niyetli her kiþi, bu niyetlerini yetkili makama bildireceklerdir.
2. Bu bildirim,
a) Bu faaliyetlere dahil olan veya olacak ev hayvaný türlerini,
b) Sorumlu kiþi ve onun bilgi düzeyini,
c) Kullanýlan veya kullanýlacak mülkün ve ekipmanýn tanýmýný, belirtmelidir.
3. Yukarýda belirtilen faaliyetler ancak;
a) Profesyonel eðitim veya ev hayvanlarý konusunda yeterli deneyim sonucunda sorumlu kiþinin faaliyette bulunmak için gerekli bilgi ve kapasiteye sahip olmasý,
b) Faaliyet için kullanýlacak mülk ve ekipmanýn 4 üncü maddede belirtilen þartlarý yerine getirmesi, durumunda gerçekleþtirilebilir.
4. Yetkili makam, 1 inci paragrafta belirtilen hükümler çerçevesinde yapýlan bildirim temelinde, 3 üncü paragrafta belirtilen þartlarýn yerine getirilip getirilmediðini tespit eder. Þayet þartlar gerektiði þekilde saðlanmamýþsa, tedbirler tavsiye eder ve gerekirse, hayvanlarýn refahý için, faaliyetin baþlatýlmasýný veya devam etmesini yasaklar.
5. Yetkili makam, ulusal mevzuat ile uyumlu olarak, yukarýda belirtilen þartlarýn yerine getirilip getirilmediðini denetler.

Madde 9

Reklam, Eðlence, Sergi, Yarýþma ve Benzeri Faaliyetler

1. Aþaðýdaki þartlar saðlanmadýkça ev hayvanlarý reklam, eðlence, sergi, yarýþma ve benzeri faaliyetlerde kullanýlamaz.
a) Organizatörün bu hayvanlara, 4 üncü maddenin 2 nci fýkrasýndaki koþullara uygun olarak davranýlmasýný saðlayacak gerekli þartlarý oluþturmasý ve
b) Ev hayvanlarýnýn saðlýk ve refahýnýn risk altýna sokulmamasý.
2. a) Yarýþma esnasýnda veya,
b) Hayvanýn saðlýk ve refahýný risk altýna sokabilecek diðer zamanlarda,
ev hayvanýnýn doðal performans düzeyini artýrmak veya azaltmak amacýyla ona hiçbir madde verilemez, tedavi uygulanamaz veya cihaz tatbik edilemez.

Madde 10

Cerrahî Operasyonlar

1. Bir ev hayvanýnýn dýþ görünüþünü deðiþtirmeye yönelik veya diðer tedavi edici olmayan cerrahi müdahaleler yasaktýr. Özellikle;
a) Kuyruðun kesilmesi,
b) Kulaklarýn kesilmesi,
c) Ses tellerinin alýnmasý,
d) Týrnak ve diþlerin sökülmesi.
2. Bu yasaklamalara sadece aþaðýdaki durumlarda müsaade edilecektir;
a) Bir veteriner hekimin, veterinerlikle ilgili týbbî sebepler veya özel bir hayvanýn yararý için gerektiðinde tedavi edici olmayan müdahaleyi gerekli görmesi,
b) Üremenin önlenmesi.
3. a) Hayvanýn þiddetli acý çekeceði veya çekmesi muhtemel operasyonlar sadece anestezi uygulanarak ve bir veteriner hekim tarafýndan veya onun gözetiminde gerçekleþtirilecektir.
b) Anestezi gerektirmeyen operasyonlar, ulusal mevzuata uygun olarak, yetkili bir kiþi tarafýndan gerçekleþtirilebilir.

Madde 11

Öldürme

1. Veteriner hekim veya diðer bir yetkilinin yardýmýnýn hýzlý bir þekilde temin edilemediði veya ulusal mevzuat kapsamýnda bir hayvanýn acýsýný ortadan kaldýrmaya yönelik acil veya ulusal mevzuatla öngörülen diðer tüm acil durumlar dýþýnda, bir ev hayvaný ancak bir veteriner hekim veya diðer bir yetkili tarafýndan öldürülebilir.Tüm öldürmeler þartlarýn gerektirdiði asgarî düzeyde fiziksel ve manevî acý verecek þekilde gerçekleþtirilecektir. Seçilen yöntem, acil durumlar dýþýnda :
a) ani þuur kaybý ve ölümü gerçekleþtirecek ya da
b) derin genel anestezi ile baþlayacak, bunu kesin ve mutlak ölümü saðlayacak iþlem izleyecektir.
Öldürmeden sorumlu kiþi, hayvanýn cesedi yok edilmeden önce o hayvanýn öldüðünden emin olacaktýr.
2. Aþaðýda belirtilen öldürme yöntemleri yasaktýr.
a) 1. b paragrafýnda kaydedilen etkilerin gerçekleþmemesi durumunda, boðma veya nefessiz kalmasýna neden olacak diðer yöntemler,
b) 1 inci paragrafta belirtilen etkileri saðlayacak, dozu ve uygulamasý kontrol edilemeyen herhangi bir zehirli madde veya ilaç kullanýmý,
c) Ani þuur kaybý meydana getirmeden yapýlan elektrikle öldürme.

BÖLÜM III- BAÞIBOÞ HAYVANLAR ÝÇÝN EK TEDBÝRLER

Madde 12

Sayýlarýnýn Azaltýlmasý

Taraflardan biri, baþýboþ hayvan sayýsýnýn sorun yarattýðýný düþünürse, gereksiz aðrý, acý ve ýzdýrap çekmelerine sebep vermeyecek þekilde sayýlarýný azaltmak için uygun yasal ve/veya idarî tedbirleri alacaktýr.
a) Bu tedbirler aþaðýdaki þartlarý kapsayacaktýr;
i. Bu hayvanlar yakalanacak ise, bunun hayvana fiziksel ve manevi olarak en az seviyede acý verecek þekilde gerçekleþtirilmesi,
ii. Yakalanan hayvanlarýn muhafaza edilmesi veya öldürülmesi iþlemlerinin bu Sözleþmede belirtilen prensiplere uygun olarak gerçekleþtirilmesi.
b) Taraflar,
i. Köpek ve kedilere damgalama gibi az acý veren ya da hiç aðrý, acý ve ýzdýrap çektirmeyen uygun bir yöntemle ayný zamanda sahiplerinin isim ve adresleri ile birlikte numaralarý kayda geçirilerek daimi kimlik saðlamayý,
ii. Kedi ve köpeklerin plansýz üremelerini azaltmak için bu hayvanlarýn kýsýrlaþtýrýlmalarýný teþvik etmeyi,
iii. Baþýboþ kedileri ve köpekleri bulan kiþilerin, bu konuda yetkili makama bilgi vermelerini teþvik etmeyi, deðerlendirmeyi taahhüt ederler.

Madde 13

Yakalama, Muhafaza Etme ve Öldürme Ýçin Ýstisnalar

Baþýboþ hayvanlarýn yakalanmalarý, muhafaza edilmeleri ve öldürülmeleri konularýnda bu Sözleþmede yer alan prensiplere sadece hastalýklarýn kontrolüne yönelik Hükümet programlarý kapsamýnda kaçýnýlmaz hallerde istisna getirilebilir.