FAR YAPILARI
Parabolic (desenli camlý) : Otomobil farlarýnýn atasý olan bu tip farlar artýk kullanýlmamaktadýr.
Ampulün ürettiði ýþýk parabolic reflektörden ileriye yansýtýlýr. Farýn önündeki desenli ön cam ýþýðý kýrarak istenen yönlerde (üst karanlýk-alt aydýnlýk, asimetrik desen) düzgün daðýlýmýný saðlar.
Optik mesafe 15-40 mm. arasýnda deðiþmektedir. Bu uzaklýk azaldýkça üretilen ýþýk geniþler. Far reflektörü ne kadar büyük olursa verdiði ýþýk ta o kadar fazla olur.
Ýki reflektörlü versiyonda genellikle H7 veya H1, tek reflektörlü versiyonda H4 ampul kullanýlarak kýsa ve uzun far ýþýðý elde edilir.
Free form (þeffaf camlý) : 1990'lý yýllarýn sonlarýndan itibaren kullanýlmaya baþlanan bu tip farlar günümüzde üretilen otomobillerin yaklaþýk hepsinde bulunmaktadýr.
Güçlü bilgisayarlar ve özel optik yazýlýmlarý ile reflektör üzerinde optik mesafeden baðýmsýz onbinlerce farklý yansýma noktasý oluþturulur. Iþýðýn daðýlýmý bu yansýma noktalarýnda þekillendiðinden þeffaf ön cam kullanýlabilmektedir.
Bu sayede performans %50 kadar artýrýlmýþ, farklý far dizaynlarý geliþtirilebilmesine olanak tanýnmýþtýr.

Ýki reflektörlü versiyonda genellikle H7 veya H1, bir reflektörlü versiyonda H4 ampul kullanýlarak kýsa ve uzun far ýþýðý elde edilir.

Elipsoidal (mercekli) : Bu tip farlarýn kullanýmý gün geçtikçe yaygýnlaþmakta, teknolojinin geliþmesine paralel olarak farklý alanlarda kullanýlabilmesi için (bi-xenon far, dönen far vb.) sürekli geliþtirilmektedir.
Güçlü bilgisayarlar ve özel optik yazýlýmlarý ile reflektör üzerinde eliptik bir yansýma yüzeyi oluþturulur. Reflektörün önündeki siper üretilen ýþýðýn istenmeyen kýsmýný keser. Öndeki mercek te kalan ýþýðý toplayarak ileri yansýtýr.
Bu sayede daha küçük ve etkili yansýma yüzeyleri oluþturulabilmekte, farklý desenlerde ýþýk daðýlýmý elde edilebilmektedir. Genellikle 60-70 mm. çapýnda mercekler kullanýlmaktadýr. Merceðin çapý büyüdükçe ýþýk deseni geniþler.
Genellikle kýsa far elipsoidal projektörlü, uzun far ise free from reflektörlü olarak tasarlanýr. Elipsoidal projektörde H7 veya Xenon, free form reflektörde H7 veya H1 ampul kullanýlarak kýsa ve uzun far ýþýðý elde edilir.
Renk sýcaklýðý nedir ?
Renk sýcaklýðý ýþýðýn rengidir, ýþýðýn miktarý ile bir ilgisi yoktur. Renk sýcaklýðý artýrýldýðýnda ýþýktaki mavinin payý artar, kýrmýzýnýn payý azalýr.
Birim : Kelvin (K)
Beyaz ýþýk üç temel sýcaklýk grubuna ayrýlmýþtýr :
5000 K ve üstü günýþýðý beyazý daha fazla mavi azalan göz hassasiyeti
5000 K - 3300 K doðal beyaz daha fazla beyaz optimum göz hassasiyeti
3300 K ve altý sýcak beyaz daha fazla kýrmýzý artan göz hassasiyeti

Iþýk miktarý nedir ?
Iþýk kaynaðýndan tüm yönlere doðru yayýlan ve göz hassasiyeti ile deðerlendirilebilen ýþýðýn gücüdür.
Birim : Lümen (lm)
Halojen far : Günümüz otomobillerinde yaygýn olarak halojen farlar kullanýlmaktadýr. Tercih edilmesinin birinci nedeni pahalý bileþenler gerektirmediði için maliyetinin düþük olmasýdýr.
Çoðunlukla free form reflektörler kullanýlan halojen farlarda nadiren elipsoidal projektör tercih eden üreticiler de bulunmaktadýr.
Bundan dolayý farklý tiplerde halojen ampul çeþitleri üretilmektedir.
Halojen ampul : Ampulün içine halojen, iodin, bromine ve diðer gaz karýþýmlarý doldurulmuþtur.
Tungsten tel, üzerinden akým geçmesi sonucunda ýsýnarak ýþýk verir. Bu esnada telin ýsýsý 3000 ºC, ampulün metal soketinin ýsýsý 500 ºC civarýna kadar yükselmektedir.
Xenon far : Genellikle kýsa far olarak kullanýlan Xenon farlarda ýþýk daðýlýmýnýn düzgün ve keskin olmasý için mercekli elipsoidal projektörler kullanýlýr. Az da olsa reflektör tabanlý Xenon far kullanan üreticiler de bulunmaktadýr.
Kullanýlan projektör/reflektör Xenon ampulünün optiðine göre tasarlanmýþtýr.
Xenon ampulun uzun ýsýnma süresi nedeni ile uzun farda halojen far reflektörü ve ampulü kullanýlmaktadýr.
Bi-Xenon far : Xenon fardan farký, uzun far ýþýðýný da Xenon ampulden üretebilmesidir.
Elipsodial projektörün önündeki hareketli siper küçük bir motor ile yukarý-aþaðý hareket ettirilerek kýsa-uzun far geçiþi saðlanýr.
Sadece kýsa far açýkken Bi-Xenon özelliði çalýþýr, kýsa far kapalýyken sellektör yapýlabilmesi için ayrý bir halojen far reflektörü ve ampulü kullanýlmaktadýr.
FARLARIN GÜÇLENDÝRÝLMESÝ
Etkenler : Gece görüþüne etki eden bir çok faktör vardýr.
Sürücünün yaþý ve göz saðlýðý : Sürücünün yaþý arttýkça görmek için duyduðu ýþýk ihtiyacý da artmaktadýr. 10 yýl yaþlanan bir insanýn gözleri %25 daha fazla ýþýða ihtiyaç duyar.
Farýn kalitesi : Modern farlar çok güçlü bilgisayarlar tarafýndan hesaplanarak dizayn edilmektedir. Daha çok görünüþ amaçlý üretilen uzakdoðu veya yan sanayi üretimi farlar orjinal farýn kalitesine eriþemeyebilir.
Far camý ve reflektörlerinin durumu : Ýçine toz girmiþ, kararmýþ, kirlenmiþ far camlarý ve reflektörleri farýn iyi aydýnlatma saðlamasýný engeller. Uzun süre kullanýlmaktan dolayý reflektörleri kararmýþ bir far düzeltilemez, yenisi ile deðiþtirmeniz gerekir.
Farýn yükseklik seviyesi : Normalden daha yukarýya ya da aþaðýya ayarlanmýþ farlar iyi aydýnlatma saðlayamaz ve karþýdan gelen sürücüleri de rahatsýz eder.
Far ampulünün kalitesi ve kullanýlma süresi : Üreticiler her 3 yýlda bir eski far ampullerinin kaliteli ve standartlara uygun ampullerle deðiþtirilmesini önermektedirler.
Hava ve çevre þartlarý : Yaðmur ve sisli hava koþullarý kýsa far ýþýðýnýn düzgün yayýlmasýný engellemekte ve sürücüye geri yansýmasýna neden olmaktadýr. Islak bir yol yüzeyinin ýþýðýn %85'ini yuttuðu tespit edilmiþtir.
Hangi marka ? Otomobil üreticilerinin orjinal olarak kullandýðý ve kalitesi bilinen ampul markalarýný tercih etmeniz önerilmektedir.
Auto Express ampul testleri H7 +%50 , H1 +%50
H7 +%30 , H1 +%30
Auto Bild ampul testleri H4
Avrupa standartlarýna (ECE) uygun üretilmemiþ ucuz ampuller geometrileri bozuk olduðundan düzgün aydýnlatma saðlayamaz.

Yüksek watt'lý ampuller : Otomobilinizin far tesisatý 55W standart halojen ampuller için tasarlanmýþtýr. Daha fazla akým çeken ampullerin kullanýlmasý elektrik tesisatýna, far camý veya reflektörlerine zarar verebilir.
Bir çok oto elektrikçisi yüksek watt (ör:100W) çeken markasýz ampulleri röle gibi cihazlarla taktýðýnda farlarýnýzýn daha iyi ýþýk vereceðini iddia edebilir. Genellikle uzakdoðu üretimi olan bu ampuller geometrileri bozuk olduðundan ýþýðý düzgün bir þekilde yayamaz, yanlýþ noktalara kümeleyebilir, yasal deðildir, fazla güç çektiðinden ömrü de kýsa olacaktýr.

Beyaz-mavi ýþýk veren ampuller : Xenon gibi beyaz ýþýk verdiði söylenen, kutusunda blue, xenon, hid, 5000K, 6000K gibi yazýlar bulunan bir çok ampul satýlmaktadýr.
Daha çok tuning sektörü için üretilen ve görünüþe hitap eden bu ampuller, üzerine sürülmüþ mavi boya kaplamasý ile beyaza benzeyen aldatýcý bir dýþ görüntüye sahiptir.
Xenon fara uzaktan bakýldýðýnda görünen mavi-mor efektler ampulden deðil, projektörden daðýlan ýþýðýn mercekte kýrýlmasýndan oluþan prizmatik efektlerden kaynaklanmaktadýr. Hiçbir standart halojen ampulün Xenon ampulün performansýna veya rengine yaklaþabilmesi mümkün deðildir.
Mavi ýþýk düþük dalgaboyuna sahip olduðundan cisimler tarafýndan kolay soðurulamaz. Gözlerimiz düþük dalgaboyuna sahip renkteki ýþýða karþý çok duyarlý deðildir. Iþýðýn içindeki mavi rengin miktarý arttýðý için özellikle yaðmurda ve siste bu ampuller aydýnlatma etkisini iyice kaybetmektedirler.
Yasal olan ve Avrupa standartlarýna uygun üretilen markalar için de yukarýda belirtilen dezavantajlar geçerlidir.
AMPULLERÝN DEÐÝTÝRÝLMESÝ
Farlarýnýzdaki ampulleri aþaðýdaki açýklamalardan yararlanarak siz de deðiþtirebilirsiniz. Hangi tip ampul kullanmanýz gerektiðini Farlarýn kullandýðý ampul tipleri kýsmýndan tespit edebilirsiniz. Daha detaylý bilgi için aracýnýzýn kullaným kýlavuzuna baþvurunuz.
Xenon farlý araçlarda bu tür iþlemlerin deneyimli bir oto elektrikçisi tarafýndan yapýlmasý gereklidir !

1. Gündüz saatlerini tercih etmeniz deðiþtirme iþlemini kolaylaþtýracaktýr, farda ampulu tutan klips ve diðer ayrýntýlarý görmeniz için aydýnlýk bir ortamý tercih ediniz.
2. En az yarým saat öncesine kadar farlarýnýzý kullanmamýþ olmanýz deðiþtirme iþlemini kolaylaþtýracaktýr, aksi taktirde farýn içindeki ampul çok sýcak olacaðýndan ellerinize zarar verebilir.
3. Deðiþtirme iþlemine baþlamadan önce motoru durdurup, farlarýnýzý kapatýnýz.
4. Motor kapaðýný açarak farýn arkasýnda bulunan plastik kapaklarý çýkarýnýz.
5. Ampulun metal ayaklarýna takýlý olan elektrik soketini çýkarýnýz.
6. Ampulu tutan metal klipsi açarak eski ampulu metal ayaklarýndan tutarak yuvasýndan çýkarýnýz. Ampullerin cam kýsmýna dokunmamalýsýnýz.
7. Yeni ampulu gövde çýkýntýlarý doðru oturacak þekilde takýnýz, elektrik soketini ve metal klipsi ayný þekilde tutturarak ampulu sabitleyiniz.
8. Farlarýnýzý açarak çalýþtýðýný kontrol ediniz.
9. Plastik kapaklarý

YÜKSEKLÝÐÝN AYARLANMASI
Farlarýnýzýn yükseklik seviyesinin doðru ayarlanmasý gece görüþünüzün daha iyi olmasýný saðlayacak ve karþýdan gelen sürücülerin far ýþýklarýnýzdan rahatsýz olmasýný engelleyecektir. Aþaðýdaki metodla kesin sonuç olmamakla birlikte farlarýnýzýn bozuk olan yükseklik ayarlarýný düzeltebilirsiniz.
Kýsa farýn yükseklik seviyesini ayarlama :
Gerekenler :
- Þerit metre
- Kurþunkalem ve not kaðýdý
- Yýldýz veya düz tornavida
1. Ayarlama iþlemine baþlamadan önce benzin deponuzun en az yarý yarýya dolu olduðuna emin olun.
2. Mümkünse beyaz bir duvar karþýsýnda düz bir yüzey bulun.
3. Otomobilinizin burnunu duvara sýfýrlayacak þekilde yaklaþtýrýp otomobilin dikey merkezine karþý gelen noktayý duvarda yukardan aþaðýya doðru kalemle çizin.(M çizgisi)
4. Sað ve sol kýsa farlarýnýzýn orta merkez noktasýný duvar üzerinde kalemle nokta koyarak iþaretleyin.(B çizgisi ile A çizgisinin kesiþme noktasý)
5. Bu noktanýn yerden yüksekliðini cm olarak ölçün, not edin. Bu deðere A (A çizgisinin uzunluðu) diyelim. A deðeri kýsa farýnýzýn yerden yüksekliðini gösterir.
6. Bu noktanýn otomobilinizin merkezine (M çizgisine) olan uzaklýðýný cm olarak ölçün, not edin. Bu deðere B (B çizgisinin uzunluðu) diyelim. B deðeri kýsa farlarýnýzýn orta merkezden uzaklýðýný gösterir.
7. A deðerinden 7 cm çýkarýn, elde ettiðiniz rakam yüksekliðinde duvar üzerinde yatay bir çizgi çizin. (Kýrmýzý çizgi)
8. Sol ve sað farýnýzýn duvara iþaretlenen orta merkez noktalarýndan yatay çizgiye dik inerek çizin.
9. Otomobilinizi 7.5 metre (25 ayak) kadar geriye dümdüz çekin.
10. Kýsa farlarýnýzý yakýn.
11. Sol ve sað farlarýn ýþýk demeti duvara çizdiðiniz far dikey çizgileri ortalamalý , ýþýk demetinin kesilme çizgisi kýrmýzý çizginin hemen altýnda ve paralel olmalýdýr.
12. Þimdi, konsoldaki far seviye ayarlama düðmesi ile yükseklik ayarlamasýný yapabilirsiniz.
Ayrýca farlarýn arkasýnda bulunan vidalarý tornavida ile saða sola oynatarak yukarýya-aþaðýya veya saða-sola daha hassas ayarlamalar yapýlmasý mümkündür.
Uzun farýn yükseklik seviyesini ayarlama : Uzun far reflektörü genellikle kýsa far ile birleþiktir. Kýsa farlarýnýzýn yükseklik seviyesini ayarladýysanýz uzun farlarýnýz için ayrý bir ayarlama yapmanýz gerekmez.

Sis farýnýn yükseklik seviyesini ayarlama : Kýsa far için kullanýlan metodun aynýsýný sis farlarýnýza uygulayabilirsiniz.