KURBAN



İslamın fakirle zengin, komşuyla komşu arasındaki dengeyi sağlayan ictimai vecibelerden bir de kurbandır.

Kurban, arabcada udhiyye kelimesinin karşılığıdır. Sözlük olarak; Allah’a yakın olmak niyetiyle boğazlanan hayvan demektir.

Udhiyye; Kurban muayyen üç gün içinde kesilen havyana verilen isimdir. Şerri manası ise; ibadet maksadıyla muayyen bir vakitte kesilen özel bir hayvana udhiyye(kurban) denir.

Kurban, hicretin ikinci yılı meşrû kılınmış, şartlarına haiz olan için mali bir ibadettir.

Kurban iki kısma ayrılır; 1- vacip veya sünnet, 2- nafile kurban

Kurban ibadetinin yerine getirilmesi şartları; 1- Müslüman olmak, 2- Hür olmak, 3- Mukim olmak, 4- Nisab miktarı zenginliğe sahip olmak ve 5- Akil ve baliğ(buluğa) olmak.

Kurban ibadetini eda etme şartı: Kurban bayramı günü fecrin doğuşundan itibaren üçüncü günü akşamına kadar yerine getirilir.

Kurbanın rüknü: kesilmesi caiz olan hayvanı kesmektir. Caiz olan Hayvanlar; koyun, keçi, sığır, manda ve deve cinsinden hayvanlardır.

Koyun ve keçi, 1 yaşında Sığır, 2 yaşında Deve, 5 yaşında ise kurban edilir.



Kurbanda Nisab: Fitre sadakasında itibar edilen zenginlik, kurbanda da geçerlidir. Oturulan ev, evde kullanılan eşyalar, binek vasıtaları(otomobil) iş ve san’atında kullandığı aletler, ) hizmetçi dışında (Havaic-i Asliye, yani asıl ihtiyaçlar) dışında 20 miskal (96 gr.) altın ya da buna eş değerde bir mala sahip olan kişi şer’an zengin sayılır. Asli ihyiyaçlardan biri de yiyecek maddeleridir. Evinde 1 yıllık yiyeceği de olmalı. Kurbanda nisab miktarı üzerinden 1 yıl geçme şartı yoktur.



Kurban kesme muayyen zaman içinde iken kurban yerine başka bir şey ikâme edilemez. Yani kurban yerine sadaka vermek veya o hayvanı diri olarak bağışlamak suretitle kurban mükellefiyeti eda edilmiş olmaz. Kurbanlık hayvan almayıp onun yerine kendisine vacip/sünnet kurbanı ödemek için kıymetini(ederini) fakirlere dağıtır ya da hayır kurumlarına bağışlarsa vacip/sünnet eda edilmiş olmaz. Çünkü kurbanda amaç, Allah rızasını gözeterek kan akıtmaktır. Eda mutlak kesilmek suretiyle olur.



Kurban edilecek hayvanlarda fahiş(aşırı) ayıp ve kusur olmamalı. Kurban sıhhati için şarttır.

Kurban ibadet olduğu için, bu işe ehil olanın kendi kurbanını kendi kesmesi fazilettir. Yapamayan vekalet verir. Vekilin vekili suretiyle icra olmaz.



Kurbanda ortaklık; a) Koyun ve keçi cinsinde ortaklık olmaz. b) Sığır ve deve cinsinde 7’ye kadar ortaklık olur. Burada dikkat edilecek husus; kurbana ortak olanlar içinde et niyetiyle ortaklığa işrirak olursa kurban kurban olmaz.



Bir kimsenin vadesi dolmuş veya dolmamış bir alacağı olsa ve bunu tahsil edemezse, kurban kesmek için ödünç para temin etmesi gerekmez. Elinde belirtilen miktarda ihtiyaç fazlası altın ya da buna eş değer kıymette malı olanın bir miktar da borcu varsa, onu ödediği takdirde nisabdan aza inerse ona kurban gerekmez.



Yazlık ve kışlık evi bulanan kimse, her ikisinide döşeyip kendi ihtiyacında kullanıyorsa başka mal ve parası yoksa zengin sayılmaz.