Teþekkur: 
Beðeni: 
Kiþilik ve cinsel yapýlanmanýn büyük oranda 0-6 yaþ arasýnda oluþtuðuna iþaret edilerek, sünnetle ilgili yapýlacak bir yanlýþýn, çocuðun gelecekteki kiþiliði, cinsel yaþamý ve cinsel kimlik geliþiminde ciddi bir travma etkisi yapabileceði vurgulandý.
Sünnetin sadece dinsel bir tören olmadýðýný, ayný zamanda “psikoseksüel bir olay” olduðunu belirten Yeditepe Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý Öðretim Üyesi Prof. Dr. Arif Verimli, bu nedenle çocuðun somut olarak cinselliðin farkýna vardýðý ödipal dönemi (2-6 yaþ arasý) sünnet için doðru bulmadýðýný, en doðru yaþýn 0-1 yaþ arasý ve 7-9 yaþ arasý olduðunu söyledi.
Prof. Dr. Arif Verimli, insanýn psikolojik ve cinsel geliþim evrelerinde 0-1 yaþ arasý “aðýzcýl dönem”, 1-3 yaþ arasý “anal dönem” ve 3-6 yaþ arasýnda da “ödipal dönem” olduðunu, ancak bu dönemlerin birbirleriyle kesin sýnýrlarla ayrýlmayýp, birbirlerinin içine geçiþli olduðunu söyledi.
Verimli, kiþilik ve cinsel yapýlanmanýn çok büyük oranda 0-6 yaþ arasýnda oluþtuðuna iþaret ederek, “Sünnetle ilgili yapýlacak bir yanlýþ, çocuðun gelecekteki kiþiliði, cinsel yaþamý ve cinsel kimlik geliþiminde çok ciddi bir travma etkisi yapabilmektedir” dedi.
Ödipal dönemde çocuðun somut olarak cinselliðinin farkýna vardýðýna dikkati çeken Verimli, þu bilgileri verdi:
“Erkek çocuk, cinsel organýný tanýrken, kýz kendisinde neden bir erkeklik organý olmadýðýný sorgular. Saðlýklý bir psikoseksüel geliþim için bu dönemin her iki cinste de travmatize edilmeden atlatýlmasý gerekir. Bu dönemde yapýlacak olan sünnet, travma etkisi yaratabilmektedir. Gerçek ile düþü ayýramayan, somut düþünce özelliklerine sahip çocuðun bilinçaltýnda mantýk dýþý ve ileride yaþamýný etkileyebilecek komplekslerin geliþmesine yol açabileceðinden, 2-6 yaþ arasýný sünnet için doðru bulmuyorum. Sünnet için en doðru yaþ 0-1 yaþ arasý ve 7-9 yaþ arasýdýr.”
STADYUMLARDAKÝ SÜNNET
Prof. Dr. Arif Verimli, sünnet kýyafetlerinin de abartýdan, (kral, prens, padiþah kostümleri gibi) uzak olmasý gerektiðini, þýk ve erkeksi bir takým elbisenin, erkek çocuk için daha yapýcý bir ödül olacaðýný söyledi.
Verimli, sünnet süresince yapýlacak gezi ve eðlencelerin motive edici olduðunu, ancak sünnetin bir saðlýk durumu gibi ele alýnmasý ve çocukla bir yetiþkin gibi konuþulmasýnýn travma etkisi yaratmasýný engelleyeceðini vurguladý.
Arif Verimli, ayrýca herkesin gözü önünde stadyum gibi alanlarda sünnet yapýlmasýnýn da doðru olmadýðýný, bunun çocuklara deðil, ailelerine yapýlan bir yatýrým olduðunu belirterek, “Sünnet bir saðlýk olayýdýr, bir psikoseksüel süreçtir. Ailelerin çocuklarýnýn gelecekteki kiþilik ve cinsel geliþimleri için sünneti çok dikkate almalarý gerekir. Saðlýklý olan, bir belediyenin veya kurumun, bir doktorla sezonluk anlaþýp, randevu alarak bir klinikte, muayenehanede veya hastanede sünnetlerin gerçekleþtirilmesidir” dedi.
Hisar Intercontinental Hospital Üroloji Uzmaný Op. Dr. Basri Çakýroðlu, sünnet olan çocuklarda enfeksiyonlara, cinsel yolla bulaþan hastalýklara ve kansere daha az rastlandýðýný, ancak çocuklarýn saðlýðý için toplu sünnetlerden kaçýnýlmasý gerektiðini belirtiyor.
Sünnet nedir?
Sünnet penis glansýný (uç kýsmýný) saran, týp dilinde prepisyum adý verilen sünnet derisinin belirli þekil ve uzunlukta cerrahi yolla kesilerek alýnmasý ve penis uç kýsmýnýn açýða çýkarýlmasý iþlemidir.
Sünnet, çok uzun zamandýr uygulanan bir gelenek olmasý yanýnda, dünya üzerinde en çok uygulanan cerrahi iþlemdir. Tüm dünyadaki erkeklerin ortalama %25’i dinsel, kültürel, týbbi ya da ailevi seçim dolayýsýyla sünnet edilmektedir. 19. yüzyýlda, yenidoðanda rutin sünnet uygulamasýna hastalýklardan korunmak amaçlý yapýlmaya baþlanmýþ ve kýsa sürede özellikle Ýngilizce konuþan ülkelerde kabul görmüþtür. Bugün Amerika’da yenidoðan sünneti çok yaygýn olarak uygulanan bir operasyondur.
Ülkemizde sünnet dini ve sosyal bir istek olup tüm erkek çocuklarýnda uygulanmaktadýr. Aile için sünnet töreni yapýlmasý zevkli ve gururlu bir olay, manevi bir mutluluk olarak kabul edilmektedir. Çocuk için sünnet ise arkadaþlarý arasýnda prestij kazanmak açýsýndan önemli bir olaydýr.
Sünnet ne zaman yapýlmalýdýr?
Sünnet her yaþta yapýlabilmekle beraber; özellikle 2-6 yaþ arasýnda yapýlmasý çocuktaki psikolojik travmalardan dolayý pek tavsiye edilmemektedir. Son zamanlarda yeni doðan bebeklerde, cerrahi iþlemin kolaylýðý, bebekte yara iyileþmesinin çabuk olmasý, sünnet sonrasý bakýmýn kolaylýðý ve yeni doðanda henüz kiþilik teþekkül etmediði için psikolojik travma oluþturmamasý nedeniyle en ideal yaþ olarak kabul edilmektedir. 2-6 yaþlar arasýndaki çocuklarýn, kimlik geliþimi döneminde ve uyumsuz olmalarý nedeniyle psikolojik etki oluþturmamak için zorunlu olmadýkça sünnet yapýlmasýný tavsiye etmiyoruz. Fakat fimozis dediðimiz sünnet derisinin ucunun dar olmasý nedeniyle sýk idrar yolu enfeksiyonu olursa yaþ aralýðýna bakýlmaksýzýn sünnet yapmak gerekir.
Sünneti yapacaklar kimler olmalýdýr?
Ülkemizde sünnet, en eski hekimlik uygulamalarýný düzenleyen kanunda belirtildiði gibi hekimler, saðlýk memurlarý ve hatta uygun süre bir saðlýk memuru ile çalýþan kiþilerce bile yapýlabilmektedir. Günümüzde en yaygýn olarak üroloji uzmanlarý, çocuk cerrahlarý, ya da genel cerrahlar tarafýndan yapýlmaktadýr. Ancak þartlar uygun olmadýðýnda en azýndan ehil bir doktor tarafýndan yapýlmasý gerekir.
Sünnet nasýl ve nerede yapýlmalýdýr?
Toplum tarafýndan bir hayli önem verilen bir organ için yapýlacak cerrahi iþlemin, hastane koþullarýnda ve hatta ameliyathanede yapýlmasý en doðru seçim olacaktýr. Halen pek çok saðlýk kurumunda lokal ve genel anestezi ile sünnet yapýlmaktadýr. Ancak son yýllarda kullanýlacak anestezi þeklinin de genel anestezi olmasý gerektiði konusunda artýk bir fikir birliði oluþmuþtur. Genel anestezi hem çocuðu ruhsal bakýmdan koruyacak hem de iyileþme süreci kýsalacaktýr. Þüphesiz bu konforlu ve daha insancýl bir yaklaþým olmaktadýr.
Lokal anestezide ise hangi koþullarda ve yaþta yapýlýrsa yapýlsýn çocuk pipisine yapýlacak olan iðne yüzünden büyük korku ve panik yaþamaktadýr. Bu anlar çocuk tarafýndan yaþamý boyunca korkuyla hatýrlanmaktadýr.
Yöntemleri nelerdir?
Her ne kadar sünnet uygulamasý konusunda birkaç deðiþik yöntem mevcut ise de günümüzde uzmanlarýn en sýk uyguladýðý güvenilir, yan etkileri en az olan yöntem cerrahi yöntem olup, klasik olarak sünnet derisinin cerrahi yoldan kesilerek uçlarýn birbirine dikilmesi þeklinde yapýlýr.
Sünnet olacaklar nelere dikkat etmeli?
Halk arasýnda doðuþtan sünnetli ya da peygamber sünnetli olarak bilinen hipospadias durumu varlýðýnda kesinlikle sünnet yaptýrýlmamalýdýr. Çünkü bu hastalarda idrar deliði olmasý gereken yerde deðildir. Bu durumun ameliyatla düzeltilmesi gerekir ve bu tür ameliyatlarda ameliyatlarda genellikle sünnet derisi kullanýlmaktadýr.
Ailede kan hastalýðý ya da kanama hastalýðý varsa çocuk hiç bir yakýnmasý olmasa bile bir doktora baþvurulmadan ve kan tetkikleri yapýlmadan sünnet ettirilmemelidir. Düþme ya da diþ çekimi sonrasý uzun süreli kanama öyküsü olan, iðne yapýldýktan sonra veya bir darbe sonrasý morarma, þiþlik ve çürükleri oluþan çocuklar ile zaman zaman kendiliðinden diþeti ya da burun kanamasý olan çocuklarýn mutlaka kan testleri yapýldýktan sonra sünnet edilmeleri gerekir. Ailede bulunan kronik (müzmin) hastalýklar, önceden geçirilmiþ önemli rahatsýzlýklar (örn. hastanede yatmayý gerektiren) ve ameliyatlar da giriþimi yapacak olan hekim tarafýndan bilinmelidir. Sorunlarý olan hastalarda sünnetten önce gerekli önlemler alýnarak tehlikeli durumlar oluþmasýnýn önüne geçilebilmektedir.
Sünnet'in kesin olarak tespit edilmiþ faydalarý:
- Sünnet derisinin aðzý dar ise (fimozis), buna baðlý idrar yapma güçlüðü ve arkasýndan enfeksiyon, daha ileri dönemlerde ise týkanýklýða baðlý yukarý idrar yollarýnda önemli sorunlar ortaya çýkabilir. Sünnet yapýlarak bu darlýk giderilebilir.
- Sünnet penis kanseri geliþme riskini azaltýr.
- Cinsel yolla bulaþan hastalýklarýn geçiþini önler.(örneðin AIDS gibi)
- Sünnetli kiþilerin partnerlerinde serviks kanseri riskinin azaldýðý ileri sürülmektedir.
- Sünnet idrar yollarý enfeksiyonlarýný 10 kat azaltýr. Çünkü sünnet derisinin altýnda bakteri birikimi ve çoðalmasý varlýðý engellenmiþ olur.
Sünnet’in týbbi endikasyonlarý nelerdir?
Fimozis: Sünnet derisinin geri çekilememesi küçük yaþ gruplarýnda fizyolojiktir. Çoðunlukla hekimlerin yanlýþ yönlendirmeleri ve aile bireylerinin yanlýþ tutumlarýyla sünnet derisinin geriye çekilmeye çalýþýlmasýyla aðrýyla birlikte sünnet derisinde yaralanma, yýrtýlma ve kanamalarla sünnet derisi ucunda aþýrý skarlaþma oluþur. Oluþan bu skarlý doku halkasý fimozis olarak adlandýrýlýr. Diðer edinsel nedenler, enfeksiyonun tekrar etmesi, kötü hijyen ve sünnet sonrasý aþýrý nedbe dokusudur. Fimozisin ancak %5’i doðuþtandýr. Sünnet derisinin uçunun çapý dar olmasý ve iþeme esnasýnda sünnet derisinin þiþmesi taný için anlamlýdýr.
Parafimozis: Sünnet derisi ucunda oluþan ve geri çevirmeyi egelleyen dairesel skar varlýðýnda sünnet derisi zorlanarak geriye çevrilirse fimotik halka penisin baþ kýsmýný boðabilir. Bu durum penisin sekonder ödemine, aðrýya ve idrar yapamamaya neden olarak acil cerrahi müdahale gerektirebilir. Bu durum sýklýkla elle düzeltilir. Daha sonra normal koþullarda sünnet yapýlýr. Elle normal haline döndürülemez ise acil sünnet yapýlýr.
Balanopostit: Penis ucunda glans ve sünnet derisinin birlikte ihtihabi durum göstermesidir. Kýzarýk ödemli prepisyumla birlikte prepisyum orifisinden seropürülan akýntý görülür. Patolojinin akut dönemdeki tedavisinin ardýndan erken dönemde sünnet önerilir.
Travma: Fermuar içine sýkýþma veya sünnet derisinin diðer nedenlerle yaralanmasýnda acil sünnet uygulanýr.
Ürolojik anomali varlýðý: Sýk idrar kültürü alýnmasý gereken veya konservatif takipteki böbreðe idrar kaçýþý olan(vesiküloüreteral reflü) hastalarda sünnet yapýlmasýnda fayda vardýr.
Anatomik bozukluk saptanamayan üriner sistem enfeksiyonlu çocuklarda sünnet önerilmektedir. Sünnetli çocuklarda üriner sistem enfeksiyon oraný %0.1-0.2 iken sünnetsizlerde bu duruma %1.1-4.2 oranýnda rastlanýlmaktadýr.
Komplikasyon ve sakýncalar
Ýþin uzmaný olmayan kiþilerce yapýlan sünnetlerde oluþabilecek sorunlar þunlardýr:
Kanama: Normal veya kan hastalýðý olan çocuklarda uygun olmayan tekniklerle yapýlan sünnetlerde ya da sünnet sonrasý travmayý takiben gözlenir. Normal çocuklarda ikinci bir cerrahi iþlem yeterli iken kan hastalýðý olan çocuklarda bazen çok geç kalýnabilinir.
Þekil bozukluðu: Uygun olmayan teknik ya da iþin uzmaný olmayan kiþilerin yaptýðý sünnetlerde gözlenir. Þekil bozukluðu kabul edilebilir sýnýrlarda ya da aile ve çocuðu rahatsýz etmeyecek düzeylerde ise adolesan çaðýna kadar beklenir. Adolesan çaðý sonrasý þekil bozukluðu azalmamýþ ya da kaybolmamýþsa tekrar sünnet gerekir.
Kalýcý sakatlýk: Aþýrý doku kaybý ya da koter ile aþýrý yanýk olmuþ ise gözlenir. Çeþitli estetik ameliyatlarla kýsmen düzeltilme yapýlabilse de fonksiyon kayýplarý düzelmez.
Kötü nedbe dokusu: Yara uçlarý dikilmeyip kendi kendine iyleþmeye býrakýlmýþ çocuklarda gözlenir.
Enfeksiyon ve bulaþýcý sarýlýk: Gerekli antisepsi koþullarýnýn saðlanamadýðý evde ya da toplu olarak açýk alanda yapýlan sünnetlerde daha sýk görülür. Özellikle toplu sünnetlerde Hepatit B, C ve HIV enfeksiyonu görülebilir.
Peygamber sünneti: Ýdrar deliðinin daha aþaðýda olduðu çocuklarýn sünnet yapýlmasý ile bu çocuklarýn ameliyat þansýný kaybetmesi ya da çok daha ciddi bir kaç ameliyat olmasý gerekebilir.
Glans penis yaralanmasý: Glans penis parsiyel ya da komplet olarak yaralanabilir. Parsiyel kesiler kolay düzeltilebilirken, komplet yaralanmalarda önemli sorunlar yaþanabilir.
Meatal Stenoz: Frenilum arteri kesilmesi ile veya bezli çocuklarda geliþebilen meatal ülserler nedeniyle meatal darlýk geliþebilir.
Üretral Fistül: Sünnet sýrasýnda üretranýn yaralanmasý sonucu üretrokütanöz fistül geliþebilir. Cerrahi olarak düzeltilmesi gerekir.
Sünnet derisinin yetersiz kesilmesi: Bu durumda sünnet ile amaçlanan görünüm saðlanamaz. Ýdrar retansiyonu: Sünnetten sonra yapýlan bandajýn çok sýký olmasý nedeniyle idrar çýkým güçlüðü yaþanabilir ve bu durum idrar yolu enfeksiyonuna ve böbrek hasarýna yol açabilir.
Alýntý
Yer imleri