Tarihi Asansör | İzmir - Karataş - Mithatpaşa Caddesi İle Halil Rıfat Paşa Arasında Ulaşımı Kolaylaştırmak İçin 1907 Yılında İnşaa Edildi, Asansörün Türkçe bilgi kitabesi - Seyir Kulesi

Tarihi Asansör | İzmir - Karataş










Mithatpaşa Caddesi ile Halil Rıfat Paşa semti arasındaki yükselti farkından dolayı, iki semt arasındaki ulaşımı kolaylaştırmak amacı ile 1907 yılında bir asansör inşa edilmiştir.







50 m. ‘ lik yükseklikte yer alan Halil Rıfat Paşa semtine 155 basamaklı merdivenle çıkılıyordu. Buraya inşa edilen asansör kulesi ile, iki semt arası birleştirilmiştir. Bu kulede iki asansör bulunmakta, bunlardan soldaki buharla, sağdaki ise elektrik ile çalışmaktaydı.







1985 yılında gerçekleştirilen restorasyonla her iki asansör de elektirikle çalışır duruma getirilmiştir. 1994 yılında yapılan ikinci restorasyonda Asansör Sokağının çevre düzenlemesi yapılarak, hizmete sokulmuştur.








1900 lü yıllarda Museviler'in yoğun olarak yaşadığı semt olan Karataş'da bulunan Asansör, Musevi vatandaşlarımızdan Nesim Levi ismindeki kişi tarafından yaptırılmıştır.





Aynı zamanda Vilayet İdare Meclisi üyesi de olan Nesim Levi, Bayraklı mazalarının sahibi oluğu için Nesim Levi Bayraklı olarak da bilininen bu kişi İzmir'de bir çok bina sinagog yaptırmış aynı zamanda da Karataş Hastanesi'nin yapımı için üç evini bağışlayarak bu hastanenin kurulmasına ön ayak olmuştur.







Nesim Levi'nin Fransa ve İtalya'dan getirttiği mühendislerin çizdiği plana göre yapılan asansör önceleri su gücüyle çalışıyordu. Asansörün yapıldığı yerde daha önceleri taş ocağı bulunuyor ve Karataş ile Halil Rifat Paşa'yı birleştiren merdivenlerin kışın özellikle geceleri yaşlı kişiler tarafından çıkılması çok güç oluyordu.








Asansörün giriş kısmının üzerindeki Plakette Fransızca ve İbranice olarak kulenin hizmete açılış yılı olan 1907 ve yaptıran kişinin ismi olan Nesim Levi yazmaktadır.


1942 yılında Şerif Remzi Reyent'e satılıncaya kadar Asansör, Musevi Hastanesi'nin (Karataş Hastanesi) mülklerindendi ve geliri hastanenin giderlerini karşılamakta kullanılıyordu.







1970'li yılların ortalarına kadar su gücüyle çalışan Asansör, 1980 li yıllarda restore edilerek elektrik ile çalışır hale getirildi.


1907 yılında inşa edilen asansörün kabinleri bugün belki eski teknoloji ile çalışmıyor ama kütlesi ve düşüncesiyle yüzüncü yaşıyanı kutlayan bir izmir klasiği artık.



Asansörün Türkçe bilgi kitabesi





Asansörün orjinal kitabesi. Semtin kuruluş yıllarındaki sakinleri hakkında bilgi verir mahiyette: Fransızca ve musevice. Yani levantenler ve günün geçerli ticari dillerini konuşan Museviler.







Seyir Kulesi








Dario Moreno Sakağı