Matrix Reloaded Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. tıpkı birinci Matrix filmi gibi baştan sona kadar sembollerle donatılmış bir film. Film Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. içinde saklanmış semboller fark edilmeden ve bunların tekabül ettiği şeyler düşünülmeden seyredilirse Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ancak bir sürü saçmalıkla doldurulmuş Hong Kong malı kung-fu filmlerinden bir tanesi daha seyredilmiş olur. Öte yandan semboller tespit edilip Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. üzerlerinde kafa yorulmaya başlanırsa Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. filmin aslında anlatmaya çalıştığı pek çok şey olduğu fark edilecektir.
Filmi ikinci kez seyrettikten ve internetteki tartışma gruplarındaki yazışmaları biraz takip ettikten sonra tespit edebildiğimiz noktaları paylaşmak istiyoruz. Filmi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bu noktaların ışığında tartışmanın Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bizi daha verimli neticelere ulaştıracağını düşünüyoruz.
Filmin daha ilk karelerinde Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. hemen logodan sonra Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Matrix kodunun bir noktaya dönüştüğünü görüyoruz. Aklımıza “Big Bang” teorisi geliyor. Yani kainatın genişlemesine bakarak Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. her şeyin tek bir noktadan (ak delik?) başlayan bir patlama ile vücuda geldiğini ileri süren teori! Daha sonra Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bu noktadan geri doğru çekilmeye başlayan kameranın bize gösterdiği “fraktal” grafikleri görüyoruz.
Fraktallar
Fraktal grafikler Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. matematikçilerin son otuz senedir uğraştıkları bir alan. İnsanların yıllarca çalışsalar yapamayacakları kadar çok sayıda hesaplama gerektiren bu grafikleri görmek ancak bilgisayarların kullanılmaya başlamasıyla mümkün oldu. Bir tarafıyla kaos teorisinin matematiğe yansımalarından biri olan fraktal grafiklerin temel iki hususiyeti şöyle hülasa edilebilir:
1.Fraktal grafikler Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. matematikte “kompleks” denilen sayılarla yapılan bir dizi hesaplamanın sonucunda üretilmiş Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. hiçbir düzen takip etmeyen (kaotik) sayıların bir izdüşümü alınarak elde edilir.
2.Fraktal grafiklerin küçük bir bölümü seçilip büyütülürse Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. asıl resmin çok benzeri olan bir resim elde edilir.
Birinci maddenin filmdeki aksini “determinizm-kaos” ikilemi olarak belirleyebiliriz. Determinizm ilkesi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. aynı sebep (etki) sağlanabilirse her zaman aynı netice (tepki) elde edileceğini söyler. Peki aynı sebebi oluşturmak mümkün müdür? Kaos teorisyenleri göre mümkün değildir. Zira kontrol edilmesi mümkün olmayan sayısız etken Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. başlangıç şartlarında çok küçük farklılıklar meydana getireceklerdir. Bu farklar ise ilk başta olmasa bile belli bir noktadan sonra Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. önceki tecrübeden çok uzaklaşan gelişmeleri müteakip Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. tamamen alâkasız neticeler husule getireceklerdir. Filmde Merovingian karakteri Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. determinizmin müdafii olarak karşımıza çıkacak ama inkar ettiği kaos onu bulmakta gecikmeyecektir.
İkinci madde ise filmde cevabını bulamadığımız Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. “acaba Matrix içinde Matrix mi var?” sualinin cevabına dair ipuçları ihtiva ediyor.
Saat 00:00 – Aynı anda hem başlangıç hem de son…
Kamera geri çekilişini (zoom-out) sürdürüyor. Bir saatin iç aksamı içinde Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. çarklar ve miller arasında biraz dolaştıktan sonra nihayet Matrix’in içine çıkıyoruz. Matrix’de ilk gördüğümüz eşya Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. az önce içinde dolaştığımız saat ve bu saat tam gece yarısını Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yani günün başladığı ve bittiği anı gösteriyor!. Bu sahnenin aslında filmin düğümünün de atıldığı sahne olduğunu düşününce taşlar yerine oturuyor. İleride Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. her şeyin bittiği ve yeniden başlayacağı anın bu an olduğunu göreceğiz. Tıpkı bir gün gibi!
Rüya: Uyanışın uykuda gelen ipuçları…
Bu ana kadar seyrettiklerimizin Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. filmin kadın kahramanı Trinity vurulunca dehşetle uyanan Neo’nun gördüğü bir rüya olduğunu anlıyoruz. Neo aslında herhangi bir rüya görmüyor. Seçilmiş kişi (the one) rüyasında geleceği görüyor. Aslında uyuma Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. uyanma ve rüya argümanlarına ilk filmden de aşinayız. “Uyanan” Neo’nun kendini içinde bulduğu geminin adı “Nebukadnezar” idi. Nebukadnezar Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. eski Babil krallarından biri. Hz. Danyal (Daniel) peygamberin kıssasında ismi geçiyor. Hikayesinin Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Tevrat’ın Danyal bölümünde anlatıldığını okuduk. Rivayete göre Nebukadnezar bir rüya görür ve kahinlerini çağırıp rüyasını tabir ettirmek ister ancak rüyasını hatırlamamaktadır. Kahinler hem ne rüya gördüğünü bilip hem tabir edecekler veya öleceklerdir. Hz. Danyal bu imkansız görünen işi yapar ve kahinleri kurtarır. Bazı kaynaklar Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Hz. Danyal’ın rüya yorumları Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. remil ve kehanetler üzerine “Kitab-ül Cifr” isimli bir kitabının olduğunu söylerler. “Cifir” kelimesinin etimolojik incelemesi de son derece heyecan vericidir. Bu kelimenin Arapça’dan batı dillerine cifreé – cipher diye geçtiğini Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. oradan Türkçe’ye “şifre” olarak geri geldiğini biliyoruz. Hatta bunun Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. İngilizce’deki “cyber” kelimesi ve bizdeki “sıfır” kelimesiyle akrabalığı bulunabileceğine dair Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. gayet akla yatkın iddialar mevcuttur. Birinci filmde mürettebata ihanet eden karakterin ismi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. adeta bu iddialara bakarak konulmuştu: “Cypher”. Yani biraz “cyber” biraz “şifre” Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. biraz “sıfır”…
Rüyalara dönelim… Rüyalar Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. tarih boyunca filozofların zihinlerini meşgul etmişlerdir. Rüya ile gerçeği birbirinden ayıran nedir sualini biraz daha provakatif hale getirmek için hafifçe değiştiren filozofun dediklerini hatırlayalım: “Eğer her gün her uykuya yattığınızda aynı rüyayı görseydiniz ve her rüyanızda kelebek olsaydınız şöyle düşünmez miydiniz: ‘acaba ben rüyasında kelebek olduğunu gören bir insan mı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yoksa rüyasında insan olduğunu gören bir kelebek miyim!’” İşte bu sorunun bir benzerini ilk filmde soran Neo’nun ikinci filmde artık uyuyamadığını görüyoruz? Neo uyuduğunda hep aynı rüyayı görmektedir ve ilk filmde olduğu gibi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. gördüğü rüyaların kendi gerçekliğinin üzerinde bulunan başka bir gerçeklikten “haberler” ihtiva ettiği fikrini aklından çıkaramamaktadır.
Matrix filmi batıda bizde olduğundan çok daha fazla tartışılıyor ve derinlemesine inceleniyor. “Büyük uyanıştan önce görülen rüyalar” argümanının Budizm ve Gnostisizm’den alındığı iddiasını internette okuduk. Farklı kiliselerin gösterdikleri farklı (ve taraflı) tepkileri karşılaştırarak bir neticeye ulaşmaya çalıştık. Gnostisizm kavramı birçok yerde karşımıza çıktı.
Gnostisizm – Bilinircilik
Matrix’im Gnostisizm ile bağı o kadar kuvvetli görünüyor ki Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Gnostisizmin ne olduğunu bilmeden filmin tam olarak anlaşılmayacağı görülüyor. Bilgilenmeler Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. edinilen bilgiyle aydınlanmaya yaklaşmalar Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. rüyaların ve sezginin ehemmiyeti Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ışıklı kapılardan geçerek bilgi kaynağına ulaşmalar ve daha bir çok öğe Gnostik referanslar taşıyor. Bu yazı yazıldığı zaman Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. google arama motoru internette Matrix ve Gnostisizm kelimelerinin geçtiği iki bine yakın web sayfası buluyordu. Şimdi bu malumat deryasından süzebildiklerimizi kısaca sıralayalım:
1.Gnostisizm M.Ö. 5. ve 4. yüzyıllardan itibaren ortaya çıktığı sanılan ve orta doğuda yayılan bir dini Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. felsefi akımdır. Bu akım İsa’dan sonra birinci asırda bazı Hıristiyan toplulukları içinde kendini göstermiş ve beşinci asra kadar etkinliğini devam ettirmiştir.
2.“Gnosis” kelimesinin etimolojisinden yola çıkılarak bu akımın bir “bilgi ile kurtuluş” akımı olduğu söylenmektedir. Ancak “gnosis” kelimesinin bugün İngilizce’de ki “know=bilmek” kelimesinin atası olduğu göz önüne alınarak varılan bu netice yanıltıcı olabilir. Gnostikler peşinde oldukları “kainat bilgisinin” teslimiyet ve ibadetle değil de sezgiyle ve bu bilgiye ulaşmayı sağlayacak bir takım sihirli formülleri bulup öğrenmekle elde edilebileceğine inanırlar.
3.Misallendirmek gerekirse Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. “Maniheizm’in” ve “Sâbiîliğin” tamamıyla gnostik inanç ve öğretileri temsil eden dini gelenekler olduğu ileri sürülürken Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bazı din ve felsefe tarihçilerince “Mandeizm Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Hermetizm” vs. gibi mistik inançlar da Gnostisizm olarak nitelenir. Bu yaklaşıma dayanarak Kabala’yı bir Yahudi Gnostisizm’i Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Batıniliği de bir Müslüman Gnostisizm’i sayanlar vardır.
4.Gnostisizm bir çok araştırmacı tarafından dini sapkınlık olarak görülmektedir.
5.Tarih sahnesine İsa’dan sonra yeniden çıkan Gnostikler Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. eski Yunan Felsefesi’ni esoterizm ve Hıristiyanlıkla kaynaştırıp Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. eklektik bir inanç sitemi kurmaya çalışan dini-mistik düşünürlerdir. Temel olarak mutlak bilgi’nin anlık sezişlerle kavranabileceğine inanırlar. Tüm dinleri mutlak bilgiye ulaştırma noktasında yetersiz bulan Gnostikler Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. mistik tarikat adamlarıdır Özellikle antik Yunan filozoflarından Eflatun’un felsefesini esas aldıkları için Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. mutlak bilgiyi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. dini bilgilerin çok üstünde bulunan kurgusal bir bilgi sayarlar. Hz. İsa’nın Tanrı’nın oğlu olduğunu Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. doğduğunu ve büyüdüğünü Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. çarmıha gerildiğini kabul etmediklerinden Hıristiyanlarca sapkın sayılırlar. Bertrand Russell Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Hz. İsa’yı bir insan saydığı için Hz.Muhammed’i Gnostik saymıştır.
6.Gnostisizmin temel kültleri şöyle sıralanabilir:
a.Zıtlıklar üzerine inşa edilmiş bir düalizm.. Burada bu yazıyı yazarken Gnostisizm konusunda çok kereler başvuru kaynağı olarak kullandığımız Şinasi Gündüz’ün makalesinden bir paragrafı iktibas edeceğiz:
“Gnostik öğretinin arka planında madde-mana Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. aydınlık-karanlık Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ruh-beden ve dünya-öte dünya gibi değerler arasında var olduğuna inanılan katı bir düalizm bulunur. Gnostikler makro planda alemi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ışık alemi ve karanlık alemi şeklinde ikiye ayırırlar. Işık ya da nur alemi iyiliği Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. hakikat ve gerçeği temsil ederken karanlık ve zulmet alemi kötülüğü Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yalanı ve gerçek olmayanı temsil etmektedir. Işık alemiyle karanlık alemi arasında bitmek tükenmek bilmeyen bir mücadele ve çekişme vardır. Madde ve maddi olan her şey Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yani içinde yaşadığımız dünya Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bedenlerimiz ve bu dünyaya ait olan her şey kötülük alemine aittir ve dolayısıyla bizatihi kötüdür. Ruh ve ruhsal olan varlıklar ise ışık alemine aittir ve yapısı gereği iyidir. Kötülük alemiyle iyilik alemi ya da ışık ile karanlık veya nur ile zulmet arasındaki bu mücadelede başarılı olacak olan Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. iyilik Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yani ışık veya nurdur. Makro hayatın sonunda kötülük ve zulmet Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ışık tarafından dizginlenerek tahakküm altına alınacak ve onun emrinde olan madde ve maddi alem yok edilecektir. Mikro hayatı temsil eden insan açısından da aslolan Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. iyilik alemine ait olan ruhsal varlığına değer vermek ve kötülüğe ait olan maddi yapısına Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yani bedenine ve bedenin istek ve arzularına boyun eğmemektir. Varlık itibarıyla kötü olan bu dünya ve dünyevi şeyleri terk etmek Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ışık ve iyiliğin timsali olan ruha ve ruhsal aydınlanmaya kulak vermek gerekir. Böylesi bir düalizm konusunda Gnostisizm diğer düalist geleneklerden ayrılır. Örneğin Zerdüştlükteki düalizm daha ziyade ahlakî bir karakter taşır. Gnostik düalizm adını verdiğimiz gnostiklerin düalizminde ise -etik bir karakter taşımanın yanı sıra- maddi aleme karşı bir tavır söz konusudur. Gnostik düalizmde madde ve maddeden kaynaklanan her şey kötülükle özdeşleştirilir. Gnostik gelenekte hayatî olan bu tasavvur Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. örneğin Zerdüştlükte görülmez.”
Matrix filmlerinin hepsinde sözü edilen düalizmi müşahede etmek mümkündür. Matrix’in içinde (yani karanlık Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. zulmet ve yalanlar aleminde) her yerde yeşilin tonları hakimdir. Zaten başta Matrix’in kodları yeşildir. Eğer film dikkatle izlenirse Matrix’in içinde bulunan hemen her sahnenin yeşil tonlarında görüntülendiği fark edilir. Özellikle zulmün yoğunlaştığı yerlerde yeşil iyice vurgulanmaktadır. Mesela birinci filmde ajanların Neo’yu sorguladıkları sahne Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. tuzağa düştükleri otel odası hep yeşil tonlarda görüntülenmiştir. Aslında yeşil olmaması icap eden kahinin (oracle) odasının neden yeşil olduğu ikinci filmde anlaşılır: Kahin de aslına Matrix’in bir parçasıdır. ******** Matrix’in içindeyken yeşil bir kravat takarken gerçek dünyada kravat takmaz. Gerçek dünya Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. (yani ışık ve hakikat dünyası) genelde mavi tonlarda görüntüleniyor. Bunun mahsus yapıldığını filmin yazarları Wachowski kardeşler bir mülakatlarında kendileri söylüyor.
b.Alâmet-i farikası hayat ve ışık olan tanrı inancı. Gnostik çevrelerde tanrı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. “hayat ağacının” özünde yahut kökünde bulunur Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. onun mahiyetinin tam olarak anlaşılmasına imkan yoktur ve “hayat” Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. “nur” Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. “ışık kralı” gibi isimlerle anılır. Filmin sonuna doğru Neo’yu Matrix’in “kaynağına ulaştıracak olan ışıktan kapıyı hatırlayalım.
c.Yüce varlığın dışında Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. maddî alemi yaratan varlık: demiurg. İnanılan yüce varlığın bütün kötülüklerin tecessüm ettiği “maddenin” yaratıcısı olamayacağına inanan Gnostikler Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bu işi yapan başka bir yaratıcı güce inanırlar. “Demiurg” Yunanca demiourgos (halk için çalışan) kelimesinden üretilmiştir. Kainatı ve insanın maddi varlığını yaratan güçtür. Kimi Gnostik gruplar için Demiurg doğrudan şeytandır. Filmde kendini “mimar” olarak tanıtan şahsın tanrı olduğunu düşünen bazı kimselerin gösterdiği tepki bu bağlamda manasızlaşır. Gnostik teolojide “Matrix’in” mimarı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yani dünyanın yaratıcısı tanrı değil Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. insanlığı hapsetmek isteyen şeytanın ta kendisidir.
7.Gnostikler maddeyi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ruhun bozulmuş bir şekli olarak görürler. Onlara göre insanın varoluş amacı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. maddi varlığından sıyrılıp esas olana Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yani tanrıya dönmektir. Bu Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bizim tarikatlardaki “fenafillah” makamına ulaşmaya benzetilebilir. Gnostiklere göre bu “kurtuluş” Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ancak tanrının göndereceği seçilmiş bir kişi eliyle başlatılabilir ve kolaylaştırılabilir. Filmde Neo işte bu beklenen “mürşit” Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yahut başka bir değişle insanları kurtarmak için tanrının seçtiği kişidir.
8.Gnostikler “bilen” ve bilgileri ile tüm varlıklar arasında üstün hale gelen Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bilgisizlere nispetle geçmiş ve gelecekte bambaşka statüler kazanan kişilerdir.
Özetlemeye çalıştığımız noktalardan çok daha fazlasının internette bulunduğunu belirtmek isteriz. Gnostisizm ile ilgili yazıları okurken Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. filmde ki argümanların hemen hemen tamamının kaynaklarını tespit edebildiğimi gördük. Bundan sonra da yeri geldikçe Gnostisizm ile filmi irtibatlandırdığımız noktaları vurgulamaya çalışacağız.
TOPLANTI
Nebukadnezar ve onun gibi birçok gemi kaptanı karşı karşıya bulundukları tehlikeli vaziyeti tartışmak ve ne yapacaklarına karar vermek üzere Matrix’in içinde buluşuyorlar. Osirus isimli gemiden gelen haber konuşuluyor. Filmde bazı yerler havada kalmış gibi görünse de işin aslı böyle değil. Matrix 2’den kısa süre önce bitirilen Animatrix isimli filmler serisini seyretmiş olanlar Osirus’u ilk defa işitmiyorlar. Dokuz kısa filmden oluşan koleksiyonun birinci filminin adı “Osirus’un son uçuşu” idi. Bu kısa filmde Osirus isimli gemi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. makinelerin saldırısına uğruyor ve kaçarken yeraltından yer yüzüne çıkmaya mecbur oluyor. İşte o anda gemi mürettebatı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. dev bir makinenin Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yeri kazarak Zion’a doğru ilerlediğini görüyor ve bu haberi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. canları pahasına merkeze gönderiyorlar. Gemi kaptanlarını bir araya getiren haber de işte bu haber. Sembolleri ve referansları bulma çabamızı Osirus’un manasını anlamaya çalışarak sürdürelim.
Osirus
Osirus Mısır mitolojisinde yeraltı ve tarım tanrısı olarak biliniyor. Kaynaklarda “Usire” diye de anılıyor. Nephis ve Seth’in kardeşi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Isis’in kocası olarak bilinen Osirus Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. “ölümlü tanrılardan” sayılmakla beraber ölümden sonraki hayatı ve ruhun ölümsüzlüğünü simgeliyor.
İnsanlara tarımı ve medeniyeti öğreten tanrı sayılan ve bir yandan da hayatın ortadan kaldırılamayışını sembolize eden Osirus’u filmde (Animatrix’ten bahsediyoruz) yerine oturtmakta zorluk çekmiyoruz. Osirus gemisi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. filmde “yeraltından” toprak üstüne çıkıyor. Bu çıkış ile de “medeniyetin” (Zion) tehdit altında olduğunu ve sonunun yaklaştığını anlıyoruz. Filmin (Matrix Reloaded) genelini düşündüğümüzde Osirus’un Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Zion’a gönderdiği mesajla yeniden hayata dönüş sürecini sayılabilecek reaksiyonlar zincirini başlatan geminin ismi olduğunu fark ediyoruz.
Osirus’tan gelen haberi alan gemi kaptanları Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. strateji belirlemek üzere bir araya geliyorlar. Aslında ne yapılacağı belli. Komutan “Lock’un” emirleri açık: Bütün gemiler yayın seviyesini terk edip Zion’a dönecekler. Komutanın ismi Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. felsefeye azıcık ilgi duymuş herkesin mutlaka işitmiş olduğu bir ismi çağrıştırıyor: John Locke. Bu filozofun genel çerçeveye nasıl oturduğunu tartışmadan önce Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. hakkında neler biliyoruz bir bakalım:
John Locke
John Locke’un fikirlerinin özü 1690 tarihli “Essay Concerning Human Understanding – İnsanın Anlayışı Hakkında Makale” isimli eserinde bulunabilir. Modern emprisizmin (Amprizm veya Empirizm de deniyor) temelleri bu eserle atılmıştır. John Locke’dan başka Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Francis Bacon Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. David Hume Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Stuart Mill ve Herbert Spencer gibi düşünürler de emprisistlerden sayılırlar. Emprisistlere göre insan beyni doldurulmayı bekleyen bomboş bir kağıda Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. levhaya yahut tabloya (tabula rasa) benzer. Yaşadıkları Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. tecrübeleri ile her geçen gün bu boş tabloyu dolduracak olan insan için Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. tecrübeden başka bir bilgi kaynağı olamaz.
Filmdeki komutan Locke’un Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. filozof John Locke ile bir alakası olabileceği varsayımından yola çıkarak yaptığımız araştırmalar bizi son derece ilginç neticelere ulaştırdı. Amprizm nedir başlıklı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Türkçe muhtevalı bir web sitesinde rastladığımız cümleyi aynen iktibas ediyoruz:
“Emprizmin batı dillerindeki kökü Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. deney ve görgü anlamlarını dile getiren empeiria deyimidir. Bu yunanca deyim Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bilimsel bilgi anlamındaki yunanca episteme deyimle sezgisel ve tinsel bilgi anlamındaki yunanca gnosis deyimine karşıt bir anlam taşır ve görgüsel bilgi (insanın doğrudan doğruya gördüklerinden çıkardığı bilgi) anlamını dile getirir.”
Bu satırları okurken aklımıza Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Kahin’in “Bingo!” deyişi geliyor. Tahmin ettiğimiz gibi Locke ismi öylesine seçilmiş bir isim değil! Bu ismin arkasında bir felsefi okulun görüşleri saklanıyordu.
Filmde ******** ile kumandan John arasında yaşanan çekişme aslında Gnostiklerle Emprisistler arasındaki felsefi çatışmaya işaret ediyor. Sezgisel bilgiye Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. aydınlanmaya Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. kahinin (bilgisiyle yücelen kişinin) ve Neo’nun (seçilmiş kurtarıcının Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. mesihin) yol göstericiliğine iman eden Gnostik kaptan ******** ile Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bilgiye ancak tecrübeyle ulaşılabileceğine iman eden ve her türlü sezgisel (intuitive) bilgiyi saçmalık sayan emprisist komutan Lock çatışıyor. Bu çatışmayı anlaması mümkün olmayan seyirciyi de ihmal etmek doğru olmayacağından senaristlerimiz ortaya Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. herkesin kolayca anlayabileceği bir çatışma unsuru atıyorlar: Kaptan Niobe. Böylece her anlayış seviyesinden seyirci tatmin edilmiş oluyor. Felsefeden uzak olan ve “meseleyi kurcalamaktan” hoşlanmayan herkes için hadise çözülmüştür! Mesele “kız” meselesidir!...
Bu kadarı da fazla denecek biliyoruz ama Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Niobe ismi de öylesine uydurulmuş bir isim değil!
Niobe
Yunan mitolojisinde değişik hikayesiyle öne çıkan Niobe Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Tantalus’un kızı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Thebes kralı Amphion’un karısı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. yani Thebes kraliçesidir. Babası mühim bir kişi olmakla beraber tanrı değildir. Annesi ise bir tanrıçadır. Hikaye Yunan mitolojisinin en değerli kaynaklarından sayılan Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Homeros’un İlyada’sında da anlatılır. Efsaneye göre Niobe Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. kendisi tam bir tanrıça olmadığı halde Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Titan’ın kızı tanrıça Latona’yı (kaynaklarda Leto diye de geçiyor) küçümser. Latona’nın iki çocuğuna karşılık kendisinin yedi kızı ve yedi oğlu olması hasebiyle ondan çok daha fazla saygı hak ettiğini ileri sürer. Bu sözlerden alınan Latona Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. kendini bir tanrıça ile karşılaştıran Niobe’yi cezalandırmaları için çocukları Apollon ve Artemis’i vazifelendirir. Apollon ve Artemis Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. attıkları oklarla Niobe’nin on dört çocuğunu da öldürürler. Evlatlarının acısıyla dört gün boyunca hiç durmadan ağlayan Niobe sonunda yaşlar akıtan (ağlamaya devam eden) bir taşa dönüşür ve Sipylon yahut Sipylas denilen dağın zirvesine nakledilir.
Bu ismin Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bu efsanenin filmle alâkasını bir takım zorlamalara girmeden kurmak zor. Belki de üçüncü film bize Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. neden bu ismin tercih edildiğini gösterecektir.
Upgrades
Toplantıda ********’un gemi kaptanlarından yardım istediğini görüyoruz. Gemisi Nebukadnezar’ın yeniden şarzolabilmesi için 36 saate ihtiyacı vardır. Bundan sonra yeryüzüne yakın olan “yayın seviyesine” tekrar çıkacaktır. Yayın seviyesinde mutlaka birisinin bulunması gerekmektedir Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. çünkü ******** Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. kahinin tekrar irtibata geçmesini beklemektedir. Bu davranış Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. komutan Lock’un açık emirlerine itaatsizlik manasına gelecek olsa da Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. orada toplanan insanlar zaten otoriteye “itaatsizlik” ettikleri için orada bulunabilen insanlardır. Neticede gemi kaptanlarından birisi bu vazifeyi kabul eder. Bu sırada Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. birinci filmden tanıdığımız ajan Smith Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. toplantı yapılan yerin kapısından Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. Matrix’le irtibatını sembolize eden kulaklığını Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. bir mesajla birlikte Neo’ya gönderir: Neo onu özgür bırakmıştır. Belki vazifesinde başarısız olduğu için Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. belki ilk filmde Neo içine girdiğinde kodu değiştiği için Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. artık bir Matrix ajanı değildir.
Bundan sonra toplantı yerine gelen ajanlar Neo ile nafile yere dövüşecektir. Neo bunlarla dövüşürken “upgrades” diyecektir. Yani versiyon yükseltmeleri. Ajanlar iyileştirilmiş Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. geliştirilmiş programlardır ama Neo’yu durduramayacaklardır.
Bu sahnelerde doğrudan bir keşiş kıyafeti içinde görünen Neo dikkatimizi çekiyor. Siyah cüppesinin etekleri Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. ayak bileklerine kadar uzanıyor. Tam bir dindar mümin zangoç kıyafeti.
ZİON
Son insan şehri Zion’u ilk kez görüyoruz. Mürettebatı genç bir çocuk karşılıyor. Bu çocuğun hikayesi de Animatrix’de anlatılıyor. Zion’un ilk göze çarpan özellikleri Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. karanlık olması Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. eski moda makinelerle donatılmış olması ve halkının genellikle zenci ve “Hispanic” olması. Aslında Zion’un bu demografik yapısı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. film üzerinde yapılan bir takım spekülasyonları boşa çıkarıyor. Matrix’ten kurtarılmış insanların kurduğu şehrin sakinleri Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. sarı saçlı Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. beyaz tenli Bu Linki Görmeniz İçin SupersatForuma Uye Olmanız Gerekmektedir. mavi gözlü “efendiler” değil!
********’un kumandan Lock ile tartıştığı sahnede adeta John Locke’un hiddetle konuştuğunu işitiyoruz. Aynen şunları söylüyor kumandan: “Kahinleri de kehanetleri de Mesihleri de umursamıyorum!”
